Hàng chục nhà ngoại giao từ các nước Mỹ, Canada, EU tại Việt Nam hôm 24/2 tổ chức tuần hành ở Hà Nội để thể hiện tình đoàn kết với đất nước Ukraine khi cuộc chiến giữa nước này và Nga bước sang năm thứ ba giữa lúc chính quyền Việt Nam tránh đưa ra lời lên án Moscow.

Các đại sứ và nhân viên ngoại giao tham dự sự kiện đoàn kết quốc tế tại Đại sứ quán Ukraine nhân dịp đánh dấu 2 năm ngày Nga tấn công Ukraine.

Đại sứ Hoa Kỳ Marc Knapper viết trên Facebook hôm 25/2: “Hoa Kỳ sát cánh cùng Ukraine khi nước này bảo vệ chủ quyền, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của mình – một nguyên tắc quan trọng đối với mọi thành viên Liên Hiệp quốc”.

“Chúng tôi buồn vì những hành động tàn bạo do các lực lượng của Nga gây ra và tác động lan rộng của cuộc chiến tranh đối với dân thường, với nền kinh tế toàn cầu, an ninh lương thực và năng lượng, đồng thời cũng cảm động trước sự kiên cường và niềm kiêu hãnh của người dân Ukraine”, ông Knapper tiếp tục thể hiện ý kiến.

Đại sứ Canada Shawn Steil bày tỏ rằng cơ quan của ông “không yêu cầu phải xin phép để thể hiện tình đoàn kết với Ukraine”, ông viết trên trang X, trước đây là Twitter. “Hai năm sau khi Nga phát động cuộc xâm lược khủng khiếp, Canada vẫn kiên định và không nản lòng sát cánh cùng Ukraine”, Đại sứ Canada nhấn mạnh.

Đây dường như là cuộc tuần hành nhỏ của các nhà ngoại giao nước ngoài ở Hà Nội, và không có sự tham gia của các nhóm xã hội dân sự hay các cá nhân trong nước – những nhóm thường bị chính quyền ngăn chặn khi tham gia biểu tình công khai ở nơi công cộng.

Ông Oleksandr Gaman, Đại sứ Ukraine tại Việt Nam, nhận định trên Facebook hôm 25/2 rằng trong thời gian qua “những người bạn của chúng tôi ở châu Âu và các châu lục khác ngày càng biết chắc rằng Nga là một kẻ xâm lược và một quốc gia khủng bố đe dọa an ninh của toàn thế giới”.

“Chúng tôi rất biết ơn sự hỗ trợ của bạn bè và tin tưởng rằng họ sẽ tiếp tục ủng hộ Ukraine trong đúng khoảng thời gian chúng tôi cần thiết!”, ông Gaman bày tỏ ý kiến.

“Ukraine đang đấu tranh cho nền độc lập và quyền được lựa chọn con đường duy nhất của mình. Chúng ta không thể chấp nhận tình trạng một quốc gia lại quyết định tương lai của một quốc gia khác. Đã quá nhiều lần trong lịch sử mà một nước láng giềng lớn hơn vi phạm chủ quyền của một nước nhỏ hơn”, Đại sứ quán Ba Lan viết trên Facebook.

Một số người Việt bày tỏ sự đoàn kết với đất nước Ukraine và chia sẻ thông điệp của Đại sứ Ukraine.

“Người Ukraine không chỉ chiến đấu cho chính họ. Họ cũng đi đầu trong cuộc chiến chống lại chế độ độc tài và chủ nghĩa bành trướng cho tất cả chúng ta! Chúng tôi rất cảm động và biết ơn sự hy sinh của họ để bảo vệ phẩm giá con người!”, ông Quang Minh, một người gốc Việt sống tại Stuttgart, Đức, viết trên Facebook, đáp lại lời Đại sứ Ukraine.

VOA đã liên lạc Đại sứ quán Nga ở Hà Nội và Bộ Ngoại giao Việt Nam, đề nghị họ cho ý kiến về các phát biểu trên của các nhà ngoại giao Mỹ, Canada và các nước phương tây, nhưng chưa được phản hồi.

Chính quyền Nga gọi đây là “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine, chiến dịch quân sự lớn nhất ở châu Âu kể Chiến tranh Thế giới thứ 2, với số liệu của LHQ cho biết có hơn 30.000 trường hợp dân thường thương vong.

Từ khi cuộc chiến nổ ra, chính quyền Việt Nam và truyền thông nước này vẫn không lên án Nga và cũng không gọi đây là cuộc xâm lược.

Trong một cuộc phỏng vấn với VOA trước đây, Đại sứ Gaman nói rằng ông mong ‘Việt Nam đứng về phía chính nghĩa’ trong cuộc chiến ở Ukraine. Đại sứ các nước châu Âu lâu nay cũng vận động Hà Nội từ bỏ lập trường thân Nga trong cuộc chiến nhưng bất thành.

Theo quan sát của VOA, trong hai ngày qua, truyền thông Việt Nam đưa tin rất ít về cuộc xung đột Nga-Ukraine tròn hai năm, chủ yếu điểm lại các tin tức trên thế giới, nói rằng cuộc chiến này “đã tác động sâu sắc đến tình hình chính trị và kinh tế toàn cầu” và triển vọng về một giải pháp hòa bình chấm dứt xung đột vẫn còn xa vời.

Vào những dịp khác nhau, trong hai năm qua, Việt Nam nêu quan điểm “nhất quán” đối với vấn đề xung đột Nga-Ukraine, nói rằng Việt Nam kêu gọi các bên liên quan hết sức kiềm chế, tránh những động thái gây bất ổn cho tình hình chính trị thế giới, ảnh hưởng xấu đến hòa bình, ổn định toàn cầu; đe dọa nghiêm trọng đến sinh mệnh của binh lính và người dân vô tội ở các nơi xảy ra xung đột.

Quan điểm của Việt Nam là mong muốn hai bên hướng về hòa bình và cuộc sống an toàn của người dân để nối lại đàm phán, chấm dứt leo thang căng thẳng. Việt Nam không “thiên vị” hay đứng về bất kỳ một bên nào xoay quanh xung đột giữa Nga và Ukraine.

Ý kiến của giới quan sát

Từ Canada, luật sư Vũ Đức Khanh, viết cho VOA hôm 26/2 là ông tin rằng, giống như Canada, “Việt Nam nên sát cánh cùng người dân Ukraine cho đến chừng nào còn có thể. Vì đó là cuộc chiến vệ quốc chính đáng. Người dân Ukraine có quyền sống trong một quốc gia độc lập, tự do, dân chủ, pháp trị và có quyền lựa chọn thể chế chính trị của mình phù hợp với luật pháp quốc tế”.

Ông Khanh nghĩ rằng chính quyền Việt Nam không cần chọn bên mà “phải chọn lẽ phải và hành xử có lương tâm và trách nhiệm, tiếp tục bảo vệ các nguyên tắc cơ bản của Liên Hiệp Quốc và tôn trọng luật pháp quốc tế”.

Vị luật sư gốc Việt kêu gọi Hà Nội nên hành động như vậy để bảo vệ Việt Nam trước các thế lực bá quyền, và các nước lớn bắt nạt các nước nhỏ.

Từ Boston, Mỹ, ông Trần Trung Đạo, nhà quan sát thời sự và phân tích chính trị, chia sẻ với VOA rằng cuộc chiến ở Ukraine đã “đánh thức” lãnh đạo của các quốc gia. Ông Đạo cho rằng chính quyền Việt Nam nêu rút ra bài học cho chính mình từ cuộc chiến này.

“Trong lương lai, nếu là trường hợp của Việt Nam thì Việt Nam phải chuẩn bị cho được nội lực của một dân tộc, chứng tỏ cho thế giới thấy rằng Việt Nam sẽ chiến đấu một cách hữu hiệu; phải mạnh về mặt quốc phòng để tạo thế đứng; phải có binh pháp, Việt Nam chưa có liên hệ quân sự-chính trị như Ukraine với châu Âu, vì vậy Việt Nam sẽ bị cô độc. Hầu hết các quốc gia nghĩ đến Việt Nam là họ nghĩ đến quyền lợi, họ vuốt ve Việt Nam chỉ vì quyền lợi của họ, chứ không vì quyền lợi của dân tộc Việt Nam”.

“Vậy nên, vì quyền lợi của Việt Nam và quyền lợi của các quốc gia lớn phải tương hợp với nhau”, ông Trần Trung Đạo nhấn mạnh.

Đăng ngày: 26/02/2024 - 14:32

3 phút

(RFI) - Hội đồng Nhân quyền LHQ họp tại Genève : Xung đột Gaza và chiến tranh Ukraina là hai hồ sơ chính. Cuộc họp của Hội đồng nhân quyền LHQ diễn ra hôm nay 26/02/2024 và là lần họp đầu tiên của định chế này kể từ khi nổ ra chiến tranh Gaza. Hồ sơ này sẽ được xem xét ngang hàng với hồ sơ chiến tranh Ukraina. 

(Reuters) - Bộ Tài Chính Nga đã thảo luận với các đối tác Trung Quốc về khả năng vay bằng đồng Nhân Dân Tệ. Bộ trưởng Tài Chính Nga Anton Siluanov hôm nay 26/02/2024, cho biết, các cuộc thảo luận đã được tiến hành từ nhiều tháng nay, nhưng vẫn chưa đi đến quyết định cuối cùng. Theo vị bộ trưởng này, Nga đã sẵn sàng bắt đầu thử nghiệm thanh toán bằng đồng tiền kỹ thuật số với Trung Quốc hoặc các nước thuộc liên minh kinh tế Á-Âu và sẽ thúc đẩy ý tưởng này với các đối tác của Nga.

(AFP) - Hàn Quốc : Chính quyền kêu gọi các bác sĩ nội trú trở lại làm việc tại các bệnh viện. Lời kêu gọi của Seoul được đưa ra hôm nay 26/02/2024 sau khi nhiều bác sĩ nội trú đã thôi việc để phản đối dự án tăng số lượng sinh viên các trường Y. Trong vòng 1 tuần, hơn 10.000 bác sĩ trẻ, chiếm khoảng 80,5% tổng số bác sĩ nội trú, đã xin thôi việc. Seoul kêu gọi họ trở lại làm việc trước ngày 29/02 để không phải chịu trách nhiệm về những việc đã xảy ra. Tại Hàn Quốc, giới bác sĩ được xem là lao động thiết yếu và không được phép đình công. Những ai vi phạm sẽ bị treo giấy phép hành nghề ít nhất 3 tháng, bị ghi vào hồ sơ và điều này có thể gây hại cho sự nghiệp bác sĩ của họ sau này.

(Reuters) - Hãng Pháp Dior nổi tiếng thế giới hoãn buổi trình diễn được giới thời trang cao cấp mong đợi ở Hồng Kông. Chính quyền Hồng Kông hôm nay 26/02/2024 thông báo như trên, nhưng không nêu rõ lý do. Buổi trình diễn thời trang Dior ban đầu dự kiến diễn ra vào tháng 03/2024. Dior hiện chưa trả lời yêu cầu bình luận của Reuters. 

(Reuters) – Máy bay dân dụng C919 của Trung Quốc hạ cánh ở Việt Nam. Sau khi tham dự Triển lãm Hàng không Singapore, máy bay dân dụng C919 đầu tiên do Trung Quốc sản xuất hôm nay, 26/02/2024, đã đến Sân bay Quốc tế Vân Đồn, Quảng Ninh để tham dự một cuộc triển lãm hàng không tại tỉnh phía bắc Việt Nam này. Sau Quảng Ninh, C919 sẽ bay đến Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh, và thủ đô Viêng Chăn của Lào. Dòng máy bay này được Trung Quốc thiết kế nhằm cạnh tranh với loại máy bay phản lực một lối đi Boeing 737 Max của Mỹ và Airbus A320 Neo của châu Âu.

(AFP) – Đan Mạch khép điều tra vụ phá hoại Nord Stream. Thông báo được cảnh sát Đan Mạch công bố ngày 26/02/2024, với lý do « không có cơ sở cần thiết » để truy tố. Vụ phá hoại các đường ống dẫn khí đốt Nord Stream trên biển Baltic xẩy ra hồi tháng 9/2022. Ngoài Đan Mạch, Đức và Thụy Điển cũng mở điều tra nhưng viện công tố Thụy Điển hồi đầu tháng 2/2024 đã cho đóng hồ sơ. Cuộc điều tra vẫn được tiếp tục tại Đức. Matxcơva ngay lập tức đã có phản ứng, lên án quyết định này là « khó hiểu ».

(AFP) – Belarus : TT. Lukachenko thông báo tái tranh cử cho năm 2025. Tuyên bố này được tổng thống Belarus Alexander Loukachenko đưa ra hôm qua, 25/02/2024, ngay trong ngày bỏ phiếu bầu chọn Quốc Hội mới. Một cuộc bỏ phiếu bị các đảng đối lập chỉ trích là « vờ » bỏ phiếu và đã bị tẩy chay. Tái đắc cử một lần vào năm 2020, lãnh đạo Belarus đã thẳng tay trấn áp chưa từng có các cuộc biểu tình của phe đối lập, khi bỏ tù hàng trăm người và buộc hàng ngàn người khác phải đi tị nạn.

Các nước hoan nghênh Thụy Điển vào NATO

Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson cho biết ngày 26-2 là một "ngày lịch sử" sau khi Quốc hội Hungary phê chuẩn việc kết nạp Thụy Điển vào Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), xóa bỏ trở ngại cuối cùng để Stockholm gia nhập liên minh quân sự này.

"Quốc hội của tất cả các quốc gia thành viên NATO hiện đã bỏ phiếu ủng hộ việc Thụy Điển gia nhập NATO. Thụy Điển sẵn sàng gánh vác trách nhiệm của mình đối với an ninh châu Âu - Đại Tây Dương", ông Kristersson viết trên mạng xã hội X.

Trong khi đó, Thủ tướng Đức Olaf Scholz đánh giá động thái của Budapest là "thắng lợi cho tất cả", nhấn mạnh sự gia nhập của Thụy Điển sẽ giúp củng cố an ninh châu Âu và toàn cầu. Thủ tướng Anh Rishi Sunak và Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cũng tuyên bố sẵn sàng chào đón thành viên thứ 32 của liên minh quân sự này.

"Chúng tôi muốn chào đón Thụy Điển cùng với Phần Lan gia nhập liên minh NATO sớm", người phát ngôn Karine Jean-Pierre của Nhà Trắng nói, đồng thời cho biết Mỹ hy vọng Chính phủ Hungary nhanh chóng hoàn tất thủ tục cho phép Thụy Điển gia nhập NATO.

Trước đó cùng ngày, với 188 phiếu thuận và 6 phiếu chống, Quốc hội Hungary đã bỏ phiếu phê chuẩn yêu cầu của Thụy Điển gia nhập NATO, chấm dứt hơn 18 tháng trì hoãn. Dự kiến, dự luật này sẽ được tổng thống Hungary ký ban hành thành luật trong vài ngày tới.

Sau khi từ bỏ chính sách trung lập để đăng ký tham gia NATO vì nổ ra xung đột Nga - Ukraine, các lãnh đạo Thụy Điển đã có những tuyên bố cứng rắn hơn. Tháng trước, tướng Per Micael Buden, tổng tư lệnh quân đội Thụy Điển, nói rằng người dân Thụy Điển "phải chuẩn bị tinh thần cho chiến tranh".

* Hungary bầu tổng thống mới

Ngày 26-2, Quốc hội Hungary đã bầu ông Tamas Sulyok làm tổng thống thay thế người tiền nhiệm Katalin Novak từ chức hồi đầu tháng này do vụ bê bối ân xá cho một người đàn ông bị kết tội lạm dụng trẻ em.

Theo Hãng tin AFP, ông Sulyok, người giữ chức chủ tịch Tòa án hiến pháp từ năm 2016, sẽ nhậm chức tổng thống thứ 7 của Hungary từ ngày 5-3. Dù bị giới phân tích đánh giá là ít kinh nghiệm, việc ông Sulyok được nhanh chóng bổ nhiệm sẽ giúp Thủ tướng Viktor Orban giữ được thế chủ động chính trị sau cuộc khủng hoảng vừa qua.

Trước đó, vụ bê bối của bà Novak, một đồng minh của ông Orban, được đánh giá là cuộc khủng hoảng lớn nhất mà ông Orban đối mặt kể từ khi nắm quyền trở lại vào năm 2010.

* Người dân EU sắp được chuyển tiền tức thời nội khối

Ngày 26-2, Liên minh châu Âu (EU) thông qua luật yêu cầu các ngân hàng phải cung cấp dịch vụ thanh toán tức thời trên toàn khối, dự kiến có hiệu lực từ tháng 4-2024. Theo đó, người dân ở EU sẽ có thể chuyển tiền trong vòng 10 giây vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày, kể cả ngoài giờ làm việc, trong cùng một quốc gia hay tới bất kỳ quốc gia EU nào khác.

Các ngân hàng trong khu vực sử dụng chung đồng euro sẽ phải thực hiện trong vòng 18 tháng kể từ khi luật có hiệu lực, theo Hãng tin AFP. Trong khi đó, thời hạn cho các ngân hàng ngoài khu vực là đến năm 2027. Hiện nay, các giao dịch miễn phí ở EU thường mất khoảng 1-2 ngày, trong khi các khoản thanh toán tức thời sẽ mất phí cao hơn và không áp dụng cho chuyển khoản xuyên biên giới.

Ông Macron mập mờ việc đưa quân đến Ukraine

Ngày 26-2, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tuyên bố một liên minh mới sẽ được thành lập để cung cấp cho Ukraine tên lửa tầm xa hơn và đạn dược, bao gồm bom tầm trung và tầm xa. "Chúng tôi tin rằng sự thất bại của Nga là không thể thiếu đối với an ninh và ổn định ở châu Âu", ông nói.

Nhà lãnh đạo Pháp cũng giữ sự mập mờ khi nói rằng thậm chí không nên loại trừ việc gửi lực lượng mặt đất của phương Tây đến chống lại lực lượng Nga. "Hiện tại không có sự đồng thuận nào về việc gửi quân trên bộ... nhưng không có gì bị loại trừ. Chúng tôi sẽ làm bất cứ điều gì cần thiết để đảm bảo rằng Nga không thể thắng trong cuộc chiến này", Hãng tin AFP dẫn lời ông Macron nói sau cuộc họp với các nhà lãnh đạo châu Âu ở Paris.

Trước đó, Thủ tướng Đức Olaf Scholz ngày 26-2 vẫn khẳng định Berlin sẽ không theo Anh và Pháp gửi tên lửa tầm xa cho Ukraine. Mặc dù vậy, Đức vẫn là nhà tài trợ vũ khí lớn thứ hai cho Ukraine, chỉ sau Mỹ.

* Ông Navalny sắp được trao đổi tù nhân trước khi chết

Những người ủng hộ nhân vật đối lập Nga Alexei Navalny ngày 26-2 tiết lộ thỏa thuận trả tự do cho ông thông qua việc trao đổi tù nhân gần như đã đạt được trước khi ông "đột tử" trong tù. Tổng thống Nga Vladimir Putin "đã được đề nghị trao đổi sĩ quan FSB và sát thủ Vadim Krasikov, người đang thụ án vì tội giết người ở Đức, lấy 2 công dân Mỹ và Alexei Navalny", Hãng tin AFP dẫn lời bà Maria Pevchikh, một đồng minh của ông Navalny, nói.

Bà Pevchikh cho biết quá trình đàm phán giữa Matxcơva, Washington và Berlin đã kéo dài 2 năm qua và ông Navalny "lẽ ra sắp được trả tự do trong những ngày tới".

Cuối năm ngoái, Mỹ đã đề xuất trao đổi với Nga để trả tự do cho 2 công dân Mỹ là cựu lính thủy quân lục chiến Hoa Kỳ Paul Whelan và phóng viên Evan Gershkovich của Wall Street Journal.

* Ông Trump và ông Biden đến biên giới cùng một ngày

Tổng thống Mỹ Joe Biden và người tiền nhiệm Donald Trump sẽ cùng đến biên giới Mỹ - Mexico vào ngày 29-2 trong nỗ lực tìm kiếm sự ủng hộ của cử tri về vấn đề nhập cư. Đây là một trong những vấn đề nóng nhất trong cuộc bầu cử năm 2024 trong bối cảnh số người nhập cư vào Mỹ đạt kỷ lục.

Tại đây, ông Biden dự kiến sẽ tiếp tục chỉ trích Đảng Cộng hòa đã cản trở các nỗ lực của ông nhằm tăng cường lực lượng tuần tra biên giới, giải quyết vấn đề người tị nạn... Nhà Trắng khẳng định không có chuyện ông Biden vội đến biên giới sau khi biết kế hoạch của ông Trump, một người có lập trường cứng rắn chống nhập cư.