************

Trong những ngày gần đây, có nhiều dấu hiệu cho thấy một số nhóm vũ trang thân Iran triển khai lực lượng xung quanh cao nguyên Golan, của Syria, hiện do Israel kiểm soát. Việc triển khai nói trên được Đài Quan sát Nhân quyền Syria và một số nguồn tin độc lập Syria xác nhận.

Đăng ngày: 05/12/2023 - 13:31

2 phút

Mục tiêu có thể là để sẵn sàng mở một mặt trận mới chống Israel, để giảm bớt áp lực cho tổ chức Hamas, hiện đang bị quân đội Israel tấn công tại miền nam dải Gaza.

Thông tín viên Paul Khalifeh gửi về bài tường trình từ Beyrouth ngày hôm qua, 04/12/2023:

‘‘Theo Đài Quan sát Nhân quyền Syria, một số lực lượng thân Iran đã ‘‘kiểm soát’’ nhiều khu vực thuộc lãnh thổ Syria, bao quanh cao nguyên Golan, vùng lãnh thổ của Syria bị Israel chiếm đóng và sáp nhập. Trong những tuần gần đây, khoảng 700 ‘‘chiến binh tinh nhuệ’’ đã được triển khai theo từng nhóm nhỏ ở Quneitra, phía nam thủ đô Damas, và Deraa, phía nam, hai tỉnh giáp với cao nguyên Golan.

Đài Quan sát Nhân quyền Syria cho biết cụ thể là đa số các chiến binh này thuộc về phong trào mang tên ‘‘Cuộc kháng chiến Syria giải phóng Golan’’. Họ được lực lượng Hezbollah Liban và Vệ binh Cách mạng Iran huấn luyện, và có thể đã được triển khai dọc đường giới tuyến mà không có sự cho phép của chính quyền Syria. Các chiến binh này chủ yếu là người Syria, nhưng trong hàng ngũ họ cũng có cả người Irak hoặc người Palestine.

Cao nguyên Golan là một mặt trận mà các đồng minh của Iran có thể mở ra, để giảm nhẹ áp lực cho Hamas ở dải Gaza. Tại khu vực này, kể từ ngày đầu chiến tranh 07/11, đã diễn ra chiến sự ở cường độ thấp, với một số cuộc oanh kích bằng pháo và rốc-kết diễn ra khá đều đặn.

Đài Quan sát Nhân quyền Syria ghi nhận 37 chiến binh thân Iran thiệt mạng tại Syria trong tháng 11 do các cuộc không kích hay pháo kích của quân đội Mỹ hoặc Israel.’’

Đặc phái viên Mỹ về Yemen tới vùng Vịnh để ngăn chặn xung đột lan rộng

Theo bộ Ngoại Giao Mỹ, hôm qua 04/12, đặc phái viên về Yemen, ông Tim Lenderking, sẽ tới vùng Vịnh trong tuần này, để thúc đẩy đối thoại giữa các phe phái xung đột tại Yemen, nhằm giảm bớt nguy cơ xung đột bùng phát trở lại, trong bối cảnh phe nổi dậy Houthi gia tăng tấn công vào Israel. Theo bộ Ngoại Giao Mỹ, đặc phái viên về Yemen sẽ tìm cách ‘‘một mặt không để xung đột Israel-Hamas lan rộng ra khu vực, mặt khác ưu tiên thúc đẩy đối thoại chính trị giữa các phe phái tại Yemen nhằm chấm dứt chiến tranh ở quốc gia này’’.

Hoa Kỳ ngày 4/12 buộc tội một cựu đại sứ Mỹ tại Bolivia tội làm gián điệp cho Cuba trong hơn 40 năm. Bộ Tư pháp Mỹ nói đây là một trong những vụ xâm nhập vào chính phủ Mỹ quy mô nhất và lâu dài nhất của một đặc vụ làm việc cho nước ngoài.

Ông Victor Manuel Rocha, từng là đại sứ Hoa Kỳ tại Bolivia từ năm 2000 đến năm 2002, bị buộc tội vi phạm nhiều quy định liên bang, bao gồm hoạt động như một đặc vụ nước ngoài bất hợp pháp và sử dụng hộ chiếu có được một cách gian lận, Bộ Tư pháp cho biết.

“…Trong hơn 40 năm, ông Victor Manuel Rocha đã làm việc với tư cách là đặc vụ của chính phủ Cuba, tìm kiếm và giành được các vị trí trong chính phủ Hoa Kỳ để giúp ông có quyền truy cập các thông tin không công khai cho công chúng và giúp ông có khả năng tác động đến chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ,” Bộ trưởng Tư pháp Mỹ, Merrick Garland, nói.

Ông Rocha, 73 tuổi, đã bị bắt và dự kiến xuất hiện trước thẩm phán liên bang ở Miami ngày 4/12.

Bộ Tư pháp cho biết ông Rocha làm việc cho Bộ Ngoại giao Mỹ từ năm 1981 đến năm 2002, phục vụ trong Hội đồng An ninh Quốc gia của Tòa Bạch Ốc từ năm 1994 đến năm 1995 và làm cố vấn cho Tư lệnh của Bộ Tư lệnh miền Nam, quân đội Hoa Kỳ, từ khoảng năm 2006 đến khoảng năm 2012.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ, Matthew Miller, cho biết: “Trong thời gian sắp tới, chúng tôi sẽ làm việc với các đối tác trong cộng đồng tình báo để đánh giá bất kỳ tác động an ninh quốc gia lâu dài nào của việc này.”

Trong văn kiện tòa án, Mỹ tố cáo ông Rocha đã bí mật hỗ trợ Cuba và hậu thuẫn sứ mệnh thu thập thông tin tình báo bí mật của nước này chống lại Washington kể từ năm 1981.

Vẫn theo văn kiện này, ông Rocha thừa nhận đã làm việc hàng chục năm cho Cuba trong một loạt các cuộc gặp hồi năm 2022 và 2023 với một đặc vụ chìm của FBI, người đóng giả là đại diện bí mật của Tổng cục Tình báo Cuba.

***********

Ban điều hành của Tổ chức Y tế Thế giới ngày 10/12 sẽ tổ chức cuộc họp khẩn hiếm thấy để bàn về cuộc khủng hoảng y tế ở Gaza và Bờ Tây, trong đó đặc phái viên Palestine đang tìm kiếm thêm viện trợ y tế và khả năng tiếp cận cho các nhân viên y tế nước ngoài.

WHO ngày 4/12 xác nhận đã nhận được yêu cầu từ 15 quốc gia về việc tổ chức phiên họp do Tổng Giám đốc Tedros Adhanom Ghebreyesus triệu tập.

Đại sứ Palestine tại Liên hiệp quốc ở Geneva, ông Ibrahim Khraishi, cho biết cuộc họp sẽ tập trung chủ yếu vào Gaza, nơi bị nhận chìm trong chiến tranh giữa phe cai trị Gaza là Hamas và Israel, nhưng cũng đề cập đến các cuộc tấn công vào ngành y tế ở Bờ Tây do Israel chiếm đóng.

Ông nói với Reuters: “Chúng tôi muốn trao quyền cho WHO và kêu gọi phía Israel không nhắm mục tiêu vào lĩnh vực y tế. Chúng tôi muốn cho phép cung cấp vật tư y tế mới.”

Ông cho biết thêm rằng phái đoàn ngoại giao của ông đang soạn thảo một đề nghị để hội đồng xem xét.

‘Lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng’ là một quan sát viên trong WHO chứ không phải là một quốc gia thành viên, nhưng có ảnh hưởng trong tổ chức thông qua những người ủng hộ.

Israel nói phiên họp này là một ví dụ cho thấy ‘tiêu chuẩn kép và sự quan tâm không cân xứng đối với Israel trên trường đa phương.’

Chỉ một phần nhỏ các bệnh viện ở Gaza vẫn còn hoạt động do các vụ đánh bom của Israel và do thiếu nhiên liệu, và những bệnh viện còn hoạt động đang ngày càng bị choáng ngợp trước làn sóng người bị thương.

Cơ sở dữ liệu của WHO cho thấy đã có 427 cuộc tấn công vào các cơ sở chăm sóc sức khỏe ở các vùng lãnh thổ của Palestine kể từ cuộc tấn công xuyên biên giới của Hamas vào Israel hôm 7/10 kéo theo cuộc tấn công trả đũa của Israel sau đó.

Israel tố cáo Hamas sử dụng thường dân ở Gaza làm lá chắn sống bằng cách đặt các trung tâm chỉ huy và vũ khí bên trong bệnh viện và bên trong các tòa nhà dân sự.

Một cố vấn cấp cao của Thủ tướng Benjamin Netanyahu hôm 2/12 cho biết Israel sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc cung cấp viện trợ nhân đạo cho thường dân ở Gaza khi giao tranh ở đó tái diễn sau khi lệnh ngừng bắn kéo dài một tuần sụp đổ.

WHO cũng cảnh báo về nguy cơ lây lan dịch bệnh mà họ cho rằng có thể giết chết nhiều người hơn cả các vụ đánh bom ở Gaza, với số ca mắc bệnh tiêu chảy ở trẻ em đã tăng gấp khoảng trăm lần mức bình thường.

Cơ quan nhân đạo Liên hiệp quốc OCHA cho biết có 80% trong số 2,3 triệu dân Gaza đã phải rời bỏ nhà cửa.

Ban điều hành của WHO gồm có 34 thành viên và thường họp vào tháng 1 hàng năm để ấn định chương trình nghị sự cho hội nghị thường niên. Tư cách thành viên được phân chia giữa các nhóm khu vực.

**************

Quân đội Trung Quốc hôm 4/12 tố cáo một tàu Hải quân Hoa Kỳ xâm nhập ‘bất hợp pháp’ vào vùng biển tiếp giáp với Bãi Cỏ Mây, một đảo san hô đang tranh chấp ở Biển Đông mà gần đây có xảy ra một số cuộc đối đầu trên biển.

Giới hữu trách Trung Quốc nói “Mỹ đã phá hoại nghiêm trọng hòa bình và ổn định trong khu vực” và tố cáo Mỹ gây rối ở Biển Đông và vi phạm chủ quyền của Trung Quốc.

Trung Quốc đang tranh chấp với một số nước láng giềng về yêu sách lãnh hải rộng lớn ở Biển Đông.

Hải quân Mỹ cho biết tàu tác chiến USS Gabrielle Giffords của họ chỉ tiến hành các hoạt động thường lệ trong lãnh hải quốc tế ở Biển Đông, phù hợp với luật quốc tế.

“Hạm đội 7 của Hoa Kỳ hoạt động hàng ngày ở Biển Đông như đã làm trong nhiều chục năm nay,” Hải quân Mỹ nói.

“Những hoạt động này chứng tỏ chúng tôi cam kết duy trì một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở.”

Trong những tháng gần đây, Trung Quốc xảy ra nhiều cuộc xung đột với tàu Philippines và phản đối việc tàu Mỹ tuần tra các khu vực tranh chấp.

Theo quân đội Trung Quốc, tàu Mỹ đã di chuyển vào vùng biển tiếp giáp với khu vực mà Trung Quốc gọi là Nhân Ái Tiều, còn được gọi là Bãi Cỏ Mây, một phần của Quần đảo Trường Sa.

Bãi cạn này nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, theo phán quyết của tòa trọng tài Liên hiệp quốc năm 2016.

Người phát ngôn của quân đội Trung Quốc nói phía Trung Quốc đã giám sát và đi theo tàu Mỹ và rằng quân đội Trung Quốc luôn trong tình trạng cảnh giác cao độ để kiên quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia.

Hải quân Hoa Kỳ đáp trả: “Chúng tôi sẽ không để bị cản chân trong việc tiếp tục hợp tác cùng với các đồng minh và đối tác của mình để hỗ trợ tầm nhìn chung về một Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở.”

Trước đó hôm 3/12, lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines triển khai hai tàu ở Biển Đông sau khi theo dõi sự gia tăng ‘đáng báo động’ về số lượng tàu dân quân hàng hải của Trung Quốc tại một rạn san hô trong vùng đặc quyền kinh tế của Manila.

***********

Đăng ngày: 04/12/2023 - 14:21

5 phút

(Reuters) - Nga : Tướng Vladimir Zavadsky, phó tư lệnh quân đoàn 14 của quân đội Nga, thiệt mạng trên chiến trường Ukraina. Thống đốc vùng Voronej của Nga hôm nay 04/12/2023 loan báo như trên, nhưng không cung cấp thông tin chi tiết. Theo trang mạng điều tra iStories, Vladimir Zavadsky là viên tướng thứ 7 mà chính quyền Nga ghi nhận đã tử trận tại Ukraina và là sĩ quan cấp cao thứ 12 thiệt mạng kể từ khi chiến tranh Ukraina nổ ra hồi cuối tháng 02/2022.

(Reuters) - Tập Cận Bình muốn tăng cường hợp tác chiến lược với Belarus. Khi tiếp tổng thống Belarus Alexandre Loukachenko tại Bắc Kinh, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm nay 04/12/2023 phát biểu là hai nước cần phát triển các quan hệ kinh tế, thương mại và quan hệ đối tác công nghiệp. Ông Tập cũng muốn củng cố sự phối hợp giữa Bắc Kinh và Minsk tại các định chế đa phương như Liên Hiệp Quốc hay Tổ chức Hợp tác Thượng Hải. Tổng thống Belarus Alexandre Loukachenko đến Trung Quốc từ hôm qua 03/12. Đây là chuyến công du Trung Quốc lần thứ hai của ông trong năm 2023.

(AFP) - Iran và Cuba quyết tâm tăng cường quan hệ để đối phó với các biện pháp trừng phạt của Mỹ. Hôm nay 04/1/2023, nhân chuyến công du đầu tiên của một tổng thống Cuba đến Iran tính từ 22 năm trở lại đây, Teheran và La Habana tuyên bố phương cách để vô hiệu hóa các lệnh trừng phạt của Mỹ là đôi bên trao đổi năng lực với nhau. Tổng thống Iran Ebrahim Raissi nhấn mạnh điểm chung của Iran và Cuba sự phản đối một hệ thống cai trị do Mỹ dẫn đầu. Hai vị nguyên thủ đã thông qua 7 thỏa thuận hợp tác về y tế, nông nghiệp, công nghệ và khai khoáng.

(AFP) - Trưng cầu dân ý tại Venezuela : 95% cử tri ủng hộ việc sáp nhập vùng Essequibo giàu dầu lửa đang có tranh chấp với Guyana. Hội đồng bầu cử quốc gia Venezuela hôm 03/12/2023 công bố kết quả trưng cầu dân ý nhưng không cho biết tỉ lệ người đi bỏ phiếu. Venezuela và Guyana, một trong những nước giàu trữ lượng dầu mỏ nhất thế giới, có tranh chấp lãnh thổ từ 10 năm nay, nhưng căng thẳng về Essequibo tăng mạnh từ tháng 10 sau khi Guyana phát hiện dầu lửa tại đây và tổ chức mời thầu khai khoáng. Essequibo rộng 160.000 km2, chiếm hơn 2/3 diện tích Guyana và có dân số 125.000 người (1/5 dân số Guyanna).

AFP) - Giới chức Pháp cho biết chân dung kẻ tấn công khủng bố hôm 2/12/2023 khiến du khách Đức thiệt mạng và hai người khác bị thương : Hung thủ xuất thân trong một gia đình không theo tôn giáo nào, Armand Rajapour-Miyandoab sau đó đã chuyển sang đạo Hồi ở tuổi 18 và rất nhanh chóng đã đi theo “tư tưởng thánh chiến”. An ninh Pháp liệt kẻ này vào danh sách Hồi giáo cực đoan (FSPR) và đã từng bị kết án 5 năm tù vì âm mưu thực hiện hành động khủng bố vào năm 2016.

(AFP) - Nhà hoạt động dân chủ Hồng Kông, Chu Đình (Agnes Chow), đến Canada. Hôm qua 3/12/2023, cô cho biệt hiện đang sống ở Canada.Chu Đình là một trong những nhân vật trẻ tuổi nổi tiếng nhất trong các cuộc biểu tình năm 2012, 2014 và 2019 chống lại các biện pháp khắc nghiệt mà Bắc Kinh áp đặt với Hồng Kông. Cô đã phải ngồi tù khoảng bảy tháng vì đóng vai trò quan trọng trong phong trào phản kháng này, phong trào lớn nhất kể từ khi Vương quốc Anh giao lại lãnh thổ này cho chính quyền Đại lục vào năm 1997.

(AFP) - Bỉ mở phiên tòa ngày 18/12/2023, xét xử hơn 100 người thuộc mạng lưới buôn lậu quốc tế chất gây nghiện cocaine và cannabis. Phiên tòa lẽ ra đã bắt đầu từ đầu tháng 11. Đây là một trong những phiên tòa lớn chưa từng có ở Bỉ, liên quan đến việc nhập lậu vào châu Âu, nhất là qua các cảng biển Anvers của Bỉ, Rotterdam của Hà Lan, Hambourg của Đức và Le Havre của Pháp, một lượng rất lớn cocaine và cannabis có xuất xứ từ Nam Mỹ và Maroc. Cuộc điều tra của Bỉ, có sự phối hợp với Đức và Ý, liên quan đến các hoạt động buôn lậu chất gây nghiện giai đoạn 2017-2022.

(AFP) - Thiên tai ở Đông Nam Á : Động đất tại Philippines, núi lửa phun trào ở Indonesia. Hôm nay 04/12/2023, động đất mạnh 6,9 độ Richter ngoài bờ biển miền nam Philippines, vào 04h địa phương (20h GMT) đã khiến 3 người chết. Trong khi đó, núi lửa Maraphi phun trào ở đảo Sumatra, miền tây Indonesia, vào lúc gần 15h địa phương (gần 8h GMT) hôm qua 03/12 đã khiến ít nhất 11 người chết. Núi lửa vẫn chưa ngừng phun và 120 nhân viên cứu hộ vẫn đang tiếp tục công việc.

(Reuters) - Phát ngôn bộ Ngoại Giao Trung Quốc khẳng định “Bắc Kinh và Liên Âu là những đối tác, không là những đối thủ”. Ba ngày trước thượng đỉnh giữa Liên Hiệp Châu Âu và Trung Quốc mở ra tại Bắc Kinh, phát ngôn viên bộ ngoại giao Trung Quốc trưa nay tuyên bố như trên và khẳng định thêm là đôi bên có nhiều “lợi ích chung” hơn là những khác biệt. Lời lẽ này được đưa ra vào lúc Liên Âu khẳng định chiến lược giảm thiểu mức độ lệ thuộc vào đối tác Trung Quốc. Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ tiếp chủ tịch Hội Đồng Châu ÂU Charles Michel và chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen nhân thượng đỉnh song phương mở ra trong hai ngày 07 và 08/12/2023.

**************

Hôm 01/12/2023 tổng thống Vladimir Putin ký sắc lệnh bổ sung 15% quân số Nga để đối phó với những « mối đe dọa đang gia tăng » xuất phát từ xung đột Ukraina, « do NATO mở rộng hoạt động và tiến gần đến lãnh thổ Nga ». Điện Kremlin muốn tận dụng thời cơ giải quyết dứt điểm hồ sơ Ukraina vào lúc Kiev bất thành trong chiến dịch phản công và đang mất dần các điểm tựa quân sự của phương Tây ?

Đăng ngày: 04/12/2023 - 15:43

5 phút

Trước đó Hạ Viện Douma thông qua ngân sách quốc phòng, tăng 70 % các khoản chi tiêu quân sự, cũng do tình hình Ukraina gây nên.

Tình hình chưa bao giờ thuận lợi và sáng sủa đối với tổng thống Nga như hiện nay kể từ khi Matxcơva khởi động « chiến dịch quân sự đặc biệt » tại Ukraina. « Chiến thắng đang gần kề hơn bao giờ hết ». Tuần báo Anh The Economist (số ra ngày 02/12/2023) đánh giá như trên và thậm chí đặt câu hỏi, chúng ta nghĩ gì nếu như Vladimir Putin tính toán đúng khi mà cuộc xung đột đó giúp ông « củng cố thêm vị trí cả về đối nội lẫn trên trường quốc tế » ? Không thể dự đoán được tương lai, nhưng nhìn vào hiện tại, rõ ràng là tổng thống Nga đang có nhiều lợi thế.

Đầu tiên hết và có lẽ cũng là yếu tố quan trọng nhất liên quan đến công luận trong nước. Sau gần 650 ngày chiến tranh Ukraina, ông Putin dường như đã dẹp được tất cả những mầm mống bất mãn trong công luận Nga nhờ kinh tế Nga đã không « hoàn toàn sụp đổ » trước các đòn trừng phạt của phương Tây vốn được ví như những « quả bom nguyên tử ».

Người dân Nga đã "quen" với cuộc sống "bị phương Tây trừng phạt"

Đành rằng một số nghĩa trang ở chung quanh thủ đô Matxcơva và nhiều thành phố khác đã được cơi nới rộng thêm, đành rằng đời sống của người dân Nga có vất vả hơn do các biện pháp trừng phạt của phương Tây, nhưng như tuần báo Anh ghi nhận, một phần dân Nga đã « quen » và thích nghi với cuộc sống đó. Thậm chí những tầng lớp « ăn trên ngồi trốc » còn trở nên « giàu có hơn ». Do vậy « hệ thống Putin », vị thế của chủ nhân điện Kremlin không lo bị sụp đổ.

Để tô điểm cho hình ảnh của mình đối với công luận trong nước, ngay cả lệnh tuyển thêm quân cho quân đội Nga cũng đã thận trọng nhấn mạnh rằng đây là việc tăng quân « theo từng bước » và dựa trên sự thiện nguyện, trên tinh thần trách nhiệm của những người yêu nước. Đây là một khác biệt rất lớn so với hồi tháng 9/2022 khi Matxcơva ra lệnh « tuyển mộ thêm lính dự bị » hàng trăm ngàn thanh niên Nga trong độ tuổi nhập ngũ đã tìm đường trốn ra nước ngoài.

Trong khi đó, Kiev thực sự đang lúng túng trên ba mặt : một là viện trợ trang thiết bị quân sự của phương Tây không cho phép quân Ukraina « đảo ngược thế cờ trên trận địa ». Chiến dịch phản công của Ukraina tựa như « một quả pháo xịt » như một số nhà quan sát khắt khe nhất đã ghi nhận. Khác hẳn với dân Nga ủng hộ tổng thống Putin, hàng triệu người dân Ukraina thực sự mệt mỏi với chiến tranh và những ngày đông buốt giá đang ập đến.

Lúng túng thứ nhì của Kiev là những điểm tựa vững chắc nhất, từ Washington đến Vacxava đều thực sự lung lay. Chính quyền Biden đang nhận thấy rằng Ukraina không phải là một chủ đề cho phép đảng Dân Chủ thu thêm phiếu trong cuộc bầu cử vào tháng 11/2024. Thậm chí một số nguồn tin thông thạo còn thiên về kịch bản « Mỹ sẽ phải bỏ rơi Ukraina » nhất là khi Washington phải dồn nỗ lực cả quân sự lẫn ngoại giao vào xung đột Israel – Hamas ở Trung Cận Đông.

Thế rồi cũng ông Vladimir Putin vô hình chung đã được phong trào Hồi Giáo Palestine Hamas « chia lửa » sau cuộc tấn công tàn bạo trên lãnh thổ Israel hôm 07/10/2023. Hơn nữa chắc chắn là để giải quyết hồ sơ Trung Cận Đông, quốc tế phải cần đến tiếng nói của nước Nga một cách trực tiếp hay gián tiếp.

Mặt trận thứ ba đặt Ukraina trong thế kẹt là những bất đồng sâu rộng càng lúc càng được phơi bày ra ánh sáng giữa tổng thống Volodymyr Zelensky với bên quân đội : Kiev vẫn duy trì những tham vọng quân sự như là chiếm lại toàn bộ bán đảo Crimée, điều hoàn toàn ngoài khả năng của bên quân đội. Điều này được thể hiện qua các cuộc đấu khẩu giữa ông Zelensky với tổng tham mưu trưởng Valery Zaluhjny.

Nga trông cậy vào vũ khí từ đồng minh

Vào lúc mà Kiev nghi ngờ về những điểm tựa vững chắc của mình thì ở Matxcơva tổng thống Vladimir Putin biết chắc ông vẫn có thể trộng cậy vào « tình bạn vô bờ bến » của Bắc Kinh, vào drone của Iran, và đạn dược của Bắc Triều Tiên.

Ngần ấy yếu tố cho phép tổng thống Nga Vladimir Putin xuất hiện thường xuyên hơn trên các kênh truyền hình Nhà nước, năng đi ra ngoài khuôn viên của điện Kremlin hơn so với một năm trước đây. Ông Putin cũng không ngần ngại mỉa mai về « thất bại » của chiến dịch phản công « ở quy mô lớn » mà Kiev từng quảng cáo rầm rộ để « đòi Âu Mỹ viện trợ thêm vũ khí hiện đại ».

**********

Israel kêu gọi người dân sống ở một phần thành phố lớn thứ hai của Dải Gaza sơ tán hôm thứ Hai (4/12), khi quân đội Israel tiến hành các cuộc giao tranh trên bộ và không kích nhằm vào các chiến binh Hamas.

Quân đội Israel yêu cầu người dân ở các khu vực lân cận phía đông bắc Khan Younis rời đi vì sự an toàn của chính họ, hướng dẫn họ đến các khu vực xa hơn về phía nam.

Khan Younis nằm ở phía nam Gaza, nơi nhiều thường dân chạy trốn đến đây khi Israel bắt đầu chiến dịch chống lại Hamas ở phía bắc vùng đất này.

Trong khi Israel đã đưa ra nhiều đợt cảnh báo yêu cầu người dân chạy trốn khỏi các khu vực sau đó bị tấn công, nước này cũng phải đối mặt với sự chỉ trích từ các quan chức Liên Hiệp Quốc, những người cho rằng điều kiện ở Gaza với điện và internet không ổn định khiến người dân khó tiếp cận thông tin.

Liên Hiệp Quốc cũng đã cảnh báo về tình hình nhân đạo ở Gaza với ước tính khoảng 80% dân số phải rời bỏ nhà cửa và nhiều người phải ở trong những nơi trú ẩn quá đông đúc.

Ngoài việc quân đội Israel mở rộng hoạt động sang các khu vực nơi thường dân trước đây tìm nơi trú ẩn, còn có những lo ngại về tác động của cuộc giao tranh dữ dội hơn ở miền nam Gaza đối với dòng viện trợ nhân đạo đi qua biên giới phía nam với Ai Cập.

Quân đội Israel hôm thứ Hai cho biết họ đã tấn công 200 mục tiêu của Hamas trong đêm, bao gồm cả phá hủy các địa điểm hoạt động của phiến quân nằm bên trong các trường học ở phía bắc Gaza.

Israel cáo buộc Hamas ẩn náu bên trong và bên dưới các bệnh viện cũng như các khu vực dân sự khác và khuyến khích thường dân phớt lờ cảnh báo đi sơ tán của Israel trước các cuộc không kích, sử dụng họ làm lá chắn sống, một cáo buộc mà Hamas phủ nhận.

Ít nhất 300 người Palestine đã thiệt mạng kể từ khi lệnh ngừng bắn kéo dài một tuần giữa Israel và Hamas hết hạn vào sáng thứ Sáu, nâng số người chết ở Gaza kể từ cuộc tấn công của Hamas vào tháng 10 lên hơn 15.200 người, với hơn 40.000 người bị thương, theo Bộ Y tế ở Gaza, tổ chức do Hamas điều hành. Bộ này nói 70% nạn nhân là phụ nữ và trẻ em.

Sau khi thỏa thuận ngừng bắn tan vỡ, văn phòng của ông Netanyahu thông báo họ đã chỉ thị cho nhóm đàm phán của mình ở Doha, Qatar quay trở lại Israel.

Israel bắt đầu chiến dịch quân sự nhằm quét sạch Hamas sau khi các chiến binh Hamas tiến vào miền nam Israel vào tháng 10. Israel nói 1.200 người đã thiệt mạng và khoảng 240 người bị bắt làm tù binh trong cuộc tấn công của Hamas.

************

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan hôm thứ Hai (4/12) nói Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cuối cùng sẽ bị xét xử như tội phạm chiến tranh vì cuộc tấn công đang diễn ra của Israel ở Dải Gaza, đồng thời chỉ trích các nước phương Tây ủng hộ Israel.

Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia ủng hộ giải pháp hai nhà nước cho cuộc xung đột kéo dài nhiều thập niên, đã chỉ trích gay gắt Israel về chiến dịch của nước này ở Gaza, vốn được phát động nhằm đáp trả vụ tấn công của nhóm chiến binh Hamas vào ngày 7/10. Hơn 15.500 người đã thiệt mạng trong các cuộc tấn công trên không và trên bộ ở Israel, theo Bộ Y tế Gaza.

Trong bài phát biểu trước cuộc họp của ủy ban Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) ở Istanbul, ông Erdogan cho biết các quốc gia phương Tây ủng hộ Israel đang “ủng hộ vô điều kiện việc giết trẻ sơ sinh” và đồng lõa với tội ác của họ.

“Ngoài việc là một tội phạm chiến tranh, ông Netanyahu, kẻ hiện đang là đồ tể của Gaza, sẽ bị xét xử với vai trò là đồ tể của Gaza, giống như Milosevic đã bị xét xử”, ông Erdogan nói, đề cập đến việc cựu Tổng thống Nam Tư Slobodan Milosevic, người đã bị xét xử vì tội danh diệt chủng, tội ác chống lại loài người và tội ác chiến tranh tại tòa án ở The Hague.

“Những người cố phớt lờ cái chết của tất cả những người vô tội bằng cách lấy lý do Hamas thì không còn gì để nói với nhân loại”, ông nói thêm, ám chỉ các cường quốc phương Tây mà ông cho là “mù và điếc”.

Không giống như hầu hết các đồng minh phương Tây và một số quốc gia vùng Vịnh, Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên của NATO, không coi Hamas là một nhóm khủng bố và vẫn tiếp đón một số thành viên của tổ chức này.

Ông Erdogan, là đảng viên của đảng cầm quyền có nguồn gốc Hồi giáo, cho biết cái gọi là nhóm liên lạc của các nước Hồi giáo, được OIC và Liên đoàn Ả Rập thành lập vào tháng trước để tổ chức các cuộc đàm phán về Gaza với những nước phương Tây và các nước khác, sẽ tiếp tục thảo luận cho đến khi giao tranh ở Gaza dừng lại, nhưng thêm rằng cần phải làm nhiều hơn nữa.

“Chúng ta phải hoàn toàn đánh giá Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc và Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) trong khuôn khổ này”, ông nói, đồng thời thêm rằng không được quên lãng kho vũ khí hạt nhân của Israel.

Ông Erdogan, người từ lâu đã kêu gọi cải tổ Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc để bao gồm nhiều thành viên hơn, nói rằng Liên Hiệp Quốc đã thất bại trong thử thách ở Gaza và kêu gọi cải cách khẩn cấp, đồng thời nhắc lại rằng 5 thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an là Hoa Kỳ , Nga, Trung Quốc, Anh và Pháp không đại diện cho thế giới.

“Những nỗ lực chân thành của Tổng thư ký (Antonio) Guterres đã bị các thành viên Hội đồng Bảo an phá hoại”, ông nói và thêm rằng: “Không ai trong chúng ta buộc phải chấp nhận hệ thống này”.

“Một cấu trúc như vậy không thể mang lại hòa bình hay hy vọng cho nhân loại”, vẫn theo lời ông Erdogan.

***********

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị nói với lãnh đạo Việt Nam rằng Bắc Kinh sẵn sàng cùng Hà Nội xây dựng cộng đồng vì một tương lai chung và rằng hai nước Cộng sản láng giềng cùng chia sẻ vận mệnh, theo truyền thông Trung Quốc, trong khi một nhà quan sát cho rằng Hà Nội hoan nghênh nhưng không muốn tham gia cộng đồng này.

Ông Vương, còn là chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, vừa kết thúc chuyến thăm tới Hà Nội, nơi ông đã gặp các lãnh đạo cao nhất của nhà nước Việt Nam. Chuyến thăm của ông Vương được cho là để chuẩn bị cho chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới Việt Nam dự kiến vào giữa tháng này.

Tân Hoa Xã cho biết ông Vương nói với Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng hôm 1/12 rằng Trung Quốc sẵn sàng thực hiện các bước phối hợp trong giai đoạn hợp tác tiếp theo với Việt Nam trên mọi lĩnh vực nhằm đảm bảo tiến bộ ổn định trong việc xây dựng cộng đồng Trung Quốc-Việt Nam vì một tương lai chung.

Trong khi đó, Mạng lưới Truyền thông Toàn cầu Trung Quốc CGTN dưới sự quản lý của Đảng Cộng sản Trung Quốc, cho biết ông Vương, khi gặp Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, nói rằng Trung Quốc và Việt Nam có chung khát vọng và vận mệnh.

Các cuộc gặp của ông Vương với Chủ tịch Thưởng và Tổng Bí thư Trọng được báo chí Việt Nam đưa tin, trong đó các lãnh đạo Hà Nội khẳng định với ngoại trưởng Trung Quốc rằng Việt Nam coi trọng quan hệ với Bắc Kinh và đặt nó lên hàng đầu trong tổng thể chính sách đối ngoại của Hà Nội. Tuy nhiên, truyền thông do nhà nước Việt Nam quản lý không cho biết việc ông Vương đề cập đến việc xây dựng cộng đồng chung vận mệnh giữa hai nước khi ở Hà Nội.

Theo Tiến sỹ Hà Hoàng Hợp của Viện nghiên cứu Đông Nam Á ISEAS-Yusof Ishak, có trụ sở ở Singapore, truyền thông nhà nước Trung Quốc muốn tuyên truyền cho việc này nhưng Việt Nam “không có khát vọng” chung vận mệnh với Trung Quốc như ông Vương nói.

“Trung Quốc có đặt ra vấn đề là Việt Nam phải công nhận một cộng đồng quốc tế có cùng chung một tương lai (và) có lúc Trung Quốc nói là một cộng đồng có chung vận mệnh,” TS Hợp, chuyên gia quan sát mối quan hệ Việt-Trung, nói. “Việt Nam họ bảo là họ hoan nghênh chính sách đó nhưng không tham gia bởi vì đó không phải là một tổ chức về hình thức.”

Các lãnh đạo Việt Nam chưa công khai đưa ra tuyên bố nào về việc tham gia cộng đồng này với Trung Quốc.

Trong Thông cáo báo chí chung Việt Nam-Trung Quốc đưa ra hôm 29/6 sau chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính tới Bắc Kinh, Việt Nam nói rằng họ “đánh gia cao Cộng đồng chung vận mệnh nhân loại, Sáng kiến Phát triển toàn cầu, Sáng kiến An ninh toàn cầu và Sáng kiến Văn minh toàn cầu của Trung Quốc đưa ra, hai bên sẽ đi sâu trao đổi về các biện pháp cụ thể hơn.”

Chủ tịch Tập của Trung Quốc lần đầu tiên đề cập tới “cộng đồng chung vận mệnh” vào năm 2012 khi được bầu làm Tổng Bí thư kiêm Chủ tịch nước và nhiều lần nói rằng Trung Quốc muốn xây dựng cộng đồng này với Việt Nam.

Khi tiếp Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc tại Bắc Kinh vào tháng 5/2021, ông Tập nói rằng Trung Quốc sẵn sàng nỗ lực cùng Việt Nam xây dựng hai nước thành một cộng đồng chiến lược có chung tương lai, theo Tân Hoa Xã. Người đứng đầu Trung Quốc kêu gọi Việt Nam cùng xây dựng cộng đồng chiến lược Trung-Việt cùng chia sẻ tương lai khi tiếp Chủ tịch Thưởng tại Bắc Kinh 20/10, theo Truyền hình Trung ương Trung Quốc CCTV.

Theo TS Hợp, ông Tập sẽ tiếp tục thúc ép Việt Nam tham gia vào cộng đồng chung vận mệnh với Trung Quốc. Nhà nghiên cứu của ISEAS-Yusof Ishak cho biết đây là một trong những điều mà Trung Quốc muốn đưa vào tuyên bố chung khi ông Tập tới thăm Việt Nam.

Hai nguồn tin cho VOA biết ông Tập dự kiến sẽ đến Việt Nam vào ngày 12 tháng này.

Ngoại trưởng Vương tới Việt Nam cuối tuần trước, theo TS Hợp, là để thống nhất về một tuyên bố chung cho chuyến thăm của ông Tập, trong đó, ngoài cộng đồng chung vận mệnh còn có vấn đề Biển Đông và sáng kiến “Vành đai và Con đường” của Trung Quốc.

“Họ muốn thống nhất một tuyên bố chung ngay từ bây giờ nhưng phía Việt Nam nói muốn hai bên ngồi lại với nhau để đàm phán,” TS Hợp, người biết về việc thương thảo tuyên bố chung, nói. “Cho đến nay chưa thấy kết thúc đàm phán về tuyên bố chung của ông Tập (Cận Bình) với ông (Nguyễn Phú) Trọng trong chuyến thăm tới đây."

Ghi nhận về chuyến thăm của ông Vương tới Hà Nội, CGTN nói rằng Trung Quốc và Việt Nam “ngày càng thân thiết hơn trong quan hệ trong những năm gần đây và hai bên đang hợp tác chặt chẽ về luật phát và trật tự, an ninh biên giới, môi trường hàng hải, phát triển mạng lưới đường sắt Việt Nam, các dự án Vành đai và Con đường cũng như các chương trình trao đổi văn hóa.”

*********

Tin thế giới 5-12: Liên Hiệp Quốc kêu gọi Israel giảm khủng hoảng viện trợ Gaza

NGUYÊN HẠNH

5–6 minutes

* Liên Hiệp Quốc kêu gọi Israel tránh trầm trọng thêm khủng hoảng viện trợ Gaza

Ngày 4-12, Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres kêu gọi Israel "tránh có thêm hành động làm trầm trọng hơn tình hình nhân đạo vốn đã thảm khốc ở Dải Gaza và giúp dân thường không phải chịu thêm đau khổ".

"Tổng thư ký nhắc lại sự cần thiết của dòng viện trợ nhân đạo không bị cản trở và bền vững để đáp ứng nhu cầu của người dân trên khắp Dải Gaza. Đối với những người được lệnh sơ tán, không có nơi nào an toàn để đi và có rất ít người sống sót", người phát ngôn Liên Hiệp Quốc Stephane Dujarric cho biết.

* Viễn thông bị cắt ở Dải Gaza

Theo Hãng tin Reuters, công ty viễn thông Palestine Paltel thông báo các dịch vụ viễn thông đã bị cắt ở Dải Gaza trong ngày 4-12, dù đã được sửa chữa trước đó.

"Chúng tôi rất tiếc phải thông báo về việc ngừng hoàn toàn các dịch vụ liên lạc và Internet tại Dải Gaza vì các đường dẫn chính được kết nối lại trước đó lại bị ngắt kết nối", thông cáo của Paltel viết.

* Mỹ cho rằng Israel hành động chưa đủ giải quyết bạo lực ở Bờ Tây

Ngày 4-12, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết các bước đi của Chính phủ Israel nhằm giải quyết tình trạng bạo lực của người định cư cực đoan ở Bờ Tây là chưa đủ.

Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao nói Chính phủ Israel nên truy tố những người định cư Israel tham gia vào các hoạt động bạo lực chống lại người Palestine.

* Máy bay Nga đưa 120 người Nga về nước từ Dải Gaza

Bộ Tình trạng khẩn cấp Nga cho biết một chiếc máy bay thuê đã chở 120 công dân Nga sơ tán từ Dải Gaza về Matxcơva trong ngày 4-12.

Theo Reuters, có 30 trẻ em nằm trong số những người trên chiếc máy bay Ilyushin-76 hạ cánh ở Matxcơva.

Bộ Tình trạng khẩn cấp Nga cho đến nay đã đưa hơn 880 công dân Nga về nước trên 9 chuyến bay khác nhau.

* Ukraine tấn công kho dầu ở Lugansk do Nga kiểm soát

Quân đội Ukraine cho biết họ đã tấn công các kho dầu ở thành phố Lugansk do Nga kiểm soát một ngày trước đó.

Theo Cục Truyền thông chiến lược của Lực lượng Vũ trang Ukraine, lực lượng nước này đã thực hiện một "cuộc tấn công thành công" mà không đi sâu vào chi tiết.

Trước đó cùng ngày, Hãng tin RIA đưa tin các binh sĩ Ukraine đã tấn công một kho dầu bằng thiết bị không người lái. RIA cũng dẫn lời các nhà chức trách do Nga bổ nhiệm cho biết một đám cháy đã bùng phát sau vụ tấn công nhưng đã được dập tắt.

* Tổng thống Putin nói các vụ nổ Nord Stream làm gián đoạn quan hệ Nga - Đức

Ngày 4-12, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố hợp tác giữa Matxcơva và Berlin đã bị gián đoạn do các vụ nổ ảnh hưởng đến đường ống Nord Stream vào tháng 9-2022. Hệ thống đường ống này vốn phục vụ việc đưa khí đốt của Nga tới Đức thông qua biển Baltic.

Nhận giấy ủy nhiệm của hơn 20 đại sứ mới, bao gồm cả Đức và Anh, tại một buổi lễ ở Điện Kremlin, ông Putin cũng cho biết ông hy vọng quan hệ giữa Matxcơva và London sẽ được cải thiện.

* Mỹ buộc tội cựu nhà ngoại giao làm gián điệp cho Cuba

Một cựu đại sứ Mỹ tại Bolivia đã bị buộc tội âm mưu hoạt động với tư cách là đặc vụ của Cuba trong hoạt động bí mật mà Bộ Tư pháp Mỹ cho rằng đã kéo dài hàng thập kỷ.

Theo hồ sơ tòa án ngày 4-12, ông Manuel Rocha, người từng là đại sứ Mỹ tại Bolivia vào đầu những năm 2000, cũng bị cáo buộc hoạt động như một đặc vụ nước ngoài bất hợp pháp.

Ông Rocha còn bị cáo buộc sử dụng hộ chiếu có được thông qua một lời khai gian dối.

* Anh tăng ngưỡng lương đối với thị thực lao động ngoại để giảm nhập cư

Ngày 4-12, Chính phủ Anh công bố một gói biện pháp nhằm cắt giảm lượng di cư, bao gồm kế hoạch tăng mức lương tối thiểu cần thiết để người lao động nước ngoài đủ điều kiện xin thị thực lao động.

Bộ trưởng Nội vụ Anh James Cleverly nói với quốc hội rằng mức lương tối thiểu mà một công nhân nước ngoài có tay nghề cần để có được thị thực sẽ tăng đáng kể từ 26.200 bảng hiện tại lên khoảng 38.000 bảng Anh (47.899 USD).

"Chúng tôi sẽ ngăn chặn tình trạng nhập cư làm giảm lương của công nhân Anh", ông Cleverly nói.

Quà Giáng sinh to

***********