Phan Châu Thành

12-5-2023

1. Quân Ukraina bất ngờ mở hai mũi tấn công ở phía bắc, một theo hướng Soledad và một ở phía nam Bakhmut, với sự tham gia của xe tăng, xe bọc thép cùng sự hỗ trợ của bộ binh. Nếu thành công, họ có thể bao vây quân Nga tại chiến trường này.

The Ukrainian Armed Forces launched an attack near Soledar and seek to encircle Bakhmut, the Kremlin's war correspondents said.

According to them, Ukrainian forces with the support of several units and armored groups, each with 2-3 tanks, were able to organize a breakthrough.… pic.twitter.com/GIWEB89CnF

— NEXTA (@nexta_tv) May 11, 2023

Bản đồ chi tiết các mũi tấn công theo các nguồn độc lập:

Nguồn Nga công nhận thông tin:

Theo CNN, phía Ukraina đã thu được những kết quả nhất định từ các cuộc phản công, gây thiệt hại nhiều cho phía Nga:

Phía Ukraina còn tổ chức thêm một mũi tấn công vào Mayorsk, 15km về phía nam của Bakhmut, để quân Nga không thể kéo từ Horlivka về chi viện.

https://twitter.com/markito0171/status/1656725346450800654?fbclid=IwAR1r4IB1JzVlNtm-yR08t-A8pBpX4tWXuWjqrj2l8Pk8SukD9dSl3mEdUTs

Nguồn Nga thông báo rằng ở phía tây bắc, nhiệm vụ trấn giữ Soledad và Mayorsk đều thuộc về Quân đoàn 3 quân đội Nga, lực lượng mới được bổ sung lại chủ yếu bằng các lính tổng động viên, nên kinh nghiệm chiến trường rất kém. Phía Ukraina dường như đã tìm ra được những điểm yếu này và cử tới đây nhưng đơn vị tinh nhuệ nhất, trong đó có lực lượng Azov.

Lực lượng Wagner chính thức công nhận quân Nga đã mất 5 cứ điểm ở cả hai phía bắc và phía nam thành phố sau 2 ngày:

#UPDATE More AFU successes near Bakhmut; via Brussinf pic.twitter.com/adDQUWOCrG

— War Monitor (@WarMonitors) May 11, 2023

Chỉ huy trưởng của lực lượng này, Prigozhin, lại tiếp tục lên tiếng chỉ trích quân đội chính quy Nga, kết tội các đơn vị này bỏ chạy, khiến quân Wagner bị hở sườn và gánh chịu nhiều thiệt hại: “Những vùng đất mà chúng tôi đã phải trả giá bằng máu và mạng sống của hàng trăm đồng đội trong nhiều tháng qua, mỗi ngày chỉ tiến được vài chục hay vài trăm mét, hôm nay đang bị vứt bỏ bởi những người mà đúng ra phải bảo vệ sườn của chúng tôi”

Không những thế, ông ta còn nói: “Wagner không có quân dự phòng ở gần để có thể bảo vệ mạn sườn ở Bakhmut và sẽ phải chịu chết” – đồng thời kêu gọi các lữ đoàn Nga không bỏ chạy:

Cũng theo ông ta, cuộc tổng phản công của quân đội Ukraina đã chính thức bắt đầu:

https://twitter.com/TuiteroMartin/status/1656719541827665935?fbclid=IwAR12FZklGbMLc21FfCYnRXc9n7Fima8v1DoI7KxEAmOcRz7arCaH0QaXXc4

…cũng như “tình hình của quân Nga ở hai bên sườn rất xấu” – Reuters đưa tin.

Chỉ huy trưởng lực lượng Karpatska Sich của Ukraina trong phỏng vấn trực tiếp từ chiến trường cũng cho rằng: “sườn của quân Nga đang rất yếu, chúng tôi đã chọc thủng và sẽ cố gắng để bao vây thành phố, nhưng còn quá sớm để nói lên điều gì”

"The enemy's flanks are weak, but the situation in Bakhmut itself is difficult" – Ukrainian Defender Taras Deiak, commander of Karpatska Sich special purpose unit.

He says that it is possible that the Ukrainian Army will surround the city, but it is too early to speak of that.… pic.twitter.com/rFyhQRTbfK

— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) May 11, 2023

Phim ngắn tổng hợp tình hình hai ngày nay, bao gồm cả lời kêu gọi “không bỏ vị trí” của Prigozhin cũng như cảnh quân đội Ukraina xung phong và lính Nga bỏ chạy cùng thiệt hại:

"The army is fleeing" – Prigozhin is very bitter about Russian army giving up positions for which hundreds of Wagner mercenaries died.

The videos from the drone are by Ukrainian Third Separate Assault Brigade.

Glory to Heroes! pic.twitter.com/9U5saBWiXs

— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) May 11, 2023

Một vị trí mà quân Nga bỏ lại:

Chiến lợi phẩm:

Bên trong thành phố, quân Ukraina cũng phản công, đánh bật được lính Nga ra khỏi khu vực trường Cao đẳng Kỹ thuật:

Tên lửa Ukraina trút đạn lên đầu lính Nga với số lượng chưa từng thấy:

Lính Ukraina phản công:

https://twitter.com/Existenzse/status/1656724350438105088?fbclid=IwAR2RbaSwccuS8RjlYAZBrW-_WzVuPVd4SEtfpZXM1SRZHjx2HTLirgNS9MA

Các chỉ huy chiến trường quân đội Ukraina lại cho rằng: “lính Wagner mới là lực lượng bỏ chạy đầu tiên, còn quân đội Nga đang cố gắng cầm cự”.

…đồng thời trưng ra một lá cờ của Wagner bị chiếm và đốt cháy:

Bakhmut holds, muthafukas pic.twitter.com/fHhNpwzZmN

— Illia Ponomarenko (@IAPonomarenko) May 11, 2023

Phim từ chiến trường:

Los flancos de Bakhmut, la AUF aprovechan lo que parece la rotación de Ru para ganar terreno. pic.twitter.com/MJRVuZM0uV

— (@scout31v) May 11, 2023

#Ukraine️ / #Russia: Ukrainian soldiers during urban combat against Russian and Wagner assault groups in #Bakhmut#UkraineRussiaWar️ #UkraineWar #ukrainianartisansrock #Ukraine pic.twitter.com/30j5Dkt3pH

— Janissary (@Al_iinkishariu) May 11, 2023

#Ukraine️ / #Russia: Ukrainian forces engaged in close quarter combat against advancing Wagner assault groups in #Bakhmut#UkraineRussiaWar #UkraineWar #ukrainianartisansrock #Ukraine pic.twitter.com/HxM4YkCBsQ

— Janissary (@Al_iinkishariu) May 11, 2023

Ukrainian warriors still defending Bakhmut, keep praying for them. pic.twitter.com/OLRVDiwJOQ

— UKRAINIAN SQUAD (@ukrainiansquad) May 11, 2023

Situación actual en Bakhmut.

Ucrania pic.twitter.com/nAIEsppfYb

— 𝕷𝕰𝕲𝕴𝕺́𝕹 (@L3RN3R_05) May 11, 2023

Xe tăng T-90M của Nga chiến đấu và cái kết:

Un T-90M russo distrutto a Bakhmut. pic.twitter.com/nu3lOryKWw

— Daniele Angrisani (@putino) May 11, 2023

Vũ khí Nga bị phá hủy:

Oldskool RF Scrap Metal Party.
Russian hardware Obliterated.#ukraine #russia #NATO #EU #capetown #durban #kyiv #greece #kharkiv #southafrica #austria #georgia #kremlin #germany #croatia #bulgaria #kherson #bakhmut #svatove #crimea #kreminna #soledar #hungary #serbia pic.twitter.com/vvaksFvunh

— In honour of Oleksandr Matsievsky. (@LordOfParadiseU) May 11, 2023

#Ukraine: A russian Pantsir-S1 air defence system was destroyed by the Ukrainian Army near #Bakhmut. pic.twitter.com/CXjKRFZi1M

— Ukraine War Video (@video_ukraine) May 11, 2023

Drone Ukraina thả lựu đạn xuống đầu lính Nga:

RF Mercenary Nest Hit.#ukraine #russia #NATO #EU #potus #kyiv #greece #kharkiv #switzerland #austria #georgia #kremlin #germany #croatia #bulgaria #kherson #bakhmut #svatove #crimea #kreminna #soledar #hungary #serbia pic.twitter.com/E08FjVIy7W

— In honour of Oleksandr Matsievsky. (@LordOfParadiseU) May 11, 2023

RF Mercenaries Hit #ukraine #russia #NATO #EU #potus #kyiv #greece #kharkiv #switzerland #austria #georgia #kremlin #germany #croatia #bulgaria #kherson #bakhmut #svatove #crimea #kreminna #soledar #hungary #serbia pic.twitter.com/uoQpr9z44w

— In honour of Oleksandr Matsievsky. (@LordOfParadiseU) May 11, 2023

#Ukraine #Russia:#Bakhmut: "cái chết của những người chiếm đóng gần Bakhmut." pic.twitter.com/AIvhmBVmtc

— c0mmand0 (@c0mmand0_2022) May 11, 2023

Lính Nga bị bắt:

Russian Fascist Invader Mercenaries Captured #ukraine #russia #NATO #EU #capetown #durban #kyiv #greece #kharkiv #southafrica #austria #georgia #kremlin #germany #croatia #bulgaria #kherson #bakhmut #svatove #crimea #kreminna #soledar #hungary #serbia pic.twitter.com/ZIZ1ZidOyF

— In honour of Oleksandr Matsievsky. (@LordOfParadiseU) May 11, 2023

Một người lính Nga đầu hàng drone Ukraina – đây có lẽ là trường hợp đầu tiên được ghi nhận:

UKRAINE IS REDEFINING DRONE WARFARE. #Bakhmut.
Mercy from the Armed Forces of Ukraine on May 9.

This is such a valiant act of human kindness all while facing evil and deprevity of the enemy.

pic.twitter.com/7VwHyg56zv

— Sonja Eftimovska (@sonjaeftimovska) May 11, 2023

Người lính Nga khác tự tử sau khi bị thương nặng vì lựu đạn thả từ drone:

Warning, sensitive content

To come to a foreign country thousands of miles away from your native swamps to die so stupidly. Was it worth it? And what did you die for, occupier?

Watch to the end. pic.twitter.com/MrPEske55H

— NEXTA (@nexta_tv) May 10, 2023

Hình ảnh đầu tiên từ lính Tik Tok Chechens ở Bakhmut, nhưng không hiểu trên phim họ chiến đấu với cái gì:

Les Tchétchènes de Kadyrov arrivent enfin à #Bakhmut Force & Honneur à ces guerriers !#ZelenskyWarCriminal #stopzelenskynow pic.twitter.com/YuCisClJTN

— Black Sheep’s Matters (@VitoUD69) May 11, 2023

Bất chấp sự thật chiến trường, Bộ quốc phòng Nga tiếp tục tuyên truyền: “quân Nga đang tấn công ở phía tây Bakhmut và các lữ đoàn lính dù được điều động tới đây để giữ vững mạn sườn thành phố”

The Russian defense ministry has said that its forces are still advancing in the western part of Bakhmut and that paratroops were providing support around the Ukrainian city's flanks. pic.twitter.com/ndnRO5FEyR

— CGTN Europe (@CGTNEurope) May 11, 2023

Một điều có thể gây hoang mang cho phía Nga nữa là việc tổng thống Ukraina Zelensky, trong buổi trả lời phỏng vấn đài BBC hôm nay, lại nói: “Quân đội Ukraina đã sẵn sàng để phản công, nhưng cần thêm một chút thời gian nữa”, mà chưa công nhận cuộc tổng tấn công đã bắt đầu. Hư hư thực thực, loạn hết cả lên.

Zelensky Says Ukraine’s Troops Are Ready for Counter-Offensive, But ‘Still Need a Bit More Time’ https://t.co/4HbgB4HMMi

— Oksana Yonan (@1Truthkeeper) May 11, 2023

2. Lần đầu có một cuộc đấu drone giữa hai bên, drone Mavic trị giá 2.500 usd của Ukraina đã phá hỏng drone Matrice 300 RTK trị giá 18.000 của Nga.

Donetsk Oblast, a group of Ukrainian soldiers flying a Mavic drone spot a Russian Matrice 300 RTK nearby, engage in a jousting match with it, successfully downing it. pic.twitter.com/4Ucgo8ZnnS

— OSINTtechnical (@Osinttechnical) May 11, 2023

3. Chiến trường Svatove – Kreminna vẫn tương đối yên tĩnh, chỉ có các cuộc đấu pháo giữa hai bên:

4/n

The front line no longer evolves:
In the directions #Kupyansk & #Svatove, N.T.R.
In the direction #Kreminna, R.A.S. (to a near failed assault in the Serebrianska forest)

N.T.R. = no offensive, but artillery exchanges, reco, special operations pic.twitter.com/m8lEWZWyqz

— @applepie110101@mastodon.world (@applepie110101) May 11, 2023

3/n

1/ Northern segment, #Kupyansk–#Svatove–#Kreminna
Throughout the segment, the army is on the defensive with a few assaults, mostly failed
The new maps by @Pouletvolant3 capture this defensive spirit by showing the fortifications built by pic.twitter.com/OgTdVYqkRE

— @applepie110101@mastodon.world (@applepie110101) May 11, 2023

Phim từ drone cho thấy các công sự phòng thủ của Nga ở chiến trường này:

Svatove-Kreminna dir
09/05/23

2 152-mm guns 2A36 "Hyacinth-B" hit by art
in the background, fortifications of Rashists R visible, incl an anti-tank ditch, the so-called "dragon's teeth" + trenches

location:
49.162643, 38.237570https://t.co/N8EzmHiBCrhttps://t.co/zkD22XENtZ

— kampfhex (@kampfhex) May 10, 2023

4. Nguồn Nga cho rằng quân Nga đang tổng lực tấn công ở Avdiivka từ nhiều hướng:

Battle for Avdiivka
situation as of 14.00 May 11, 2023 pic.twitter.com/3kfhjyqGmf

— Rybar in English (@rybar_en) May 11, 2023

…tuy nhiên không đạt được kết quả cụ thể nào:

No major change along frontline today, except Russia increased its shelling of civilians areas along it. Orc forces continued to launch ground attacks in towns of Bakhmut, Avdiivka & Maryinka & surrounding areas. Heavy fighting continues in Bakhmut (below) https://t.co/OyOTMrscro pic.twitter.com/5WhEeGXmbu

— Glasnost Gone (@GlasnostGone) May 11, 2023

14/n

On the map it looks like this and does not solve the problem posed to , fortifications around #Avdiivka, built for 10 years… pic.twitter.com/hzSIYYxQqQ

— @applepie110101@mastodon.world (@applepie110101) May 11, 2023

Drone Ukraina ám sát lính Nga:

https://twitter.com/SerDer_Daniels/status/1656720812773081092?fbclid=IwAR1VV17GGJ4321pZY-tbl5C5m8SQew26O1pAkJ0piEI16fbQgqEv9IEdy2M

Vợ của những người lính Nga bị đi lính theo lệnh tổng động viên lên tiếng kêu cứu, thông báo rằng chồng của họ đang ngồi giữa các xác chết ở Ukraina, đâu đó gần Avdiivka, không có bất kỳ một sự hỗ trợ hay sơ tán những người bị thương:

1/ Wives of Russians mobilised from Novosibirsk have published videos appealing for their men to be helped. The men are said to be "sitting among corpses" in Ukraine, probably near Avdiivka, with no help or evacuation for the wounded. pic.twitter.com/6J82yrvwpa

— ChrisO_wiki (@ChrisO_wiki) May 11, 2023

Phim từ phía Nga:

As tripulações dos sistemas de mísseis antitanque das Forças Armadas Russas estão trabalhando nas instalações das formações ucranianas na área fortificada de Avdiivka. pic.twitter.com/khTiMdrM97

— GeoPolyticksBR (@GeoPolyticksBR) May 11, 2023

https://twitter.com/TheHumanFund5/status/1656704784697524224?fbclid=IwAR1UeccLXjI5MaLtbGIpoWhlTt8bwrKjElAVT4fbhmqLzxxKEa_cDp6KrQU

5. Chiến trường Zaporizhzhia cũng khá yên tĩnh, tuy nhiên, một số nguồn độc lập vẫn cho rằng mũi tấn công chính của quân Ukraina sẽ diễn ra tại đây:

Quân Ukraina tổ chức một vài cuộc tấn công nhỏ:

…trong khi quân Nga tập trung về Tokmak:

ruzZian army moving equipment to occupied Tokmak (occupied Zaporizhzhia). City is within range of HIMARS btw…#lviv pic.twitter.com/r31AgRdbJg

— TheLvivJournal (@LvivJournal) May 11, 2023

Như thường lệ, quân Nga liên tục bắn pháo vào các làng mạc dọc chiến tuyến làm 8 dân thường bị thương,

Not a good time in Zaporizhzhia.

"As a result of massive shelling with cluster and phosphorous shells, 5 residential buildings caught fire in the village, and another 6 were damaged.

5 people were injured, including two ambulance workers. Two ambulances were damaged." pic.twitter.com/TDDf21kFLH

— Andrew Perpetua (@AndrewPerpetua) May 11, 2023

At least eight civilians were injured in a Russian strike on a village near Zaporizhzhia, Ukrainian authorities said pic.twitter.com/kW6ZvCWY1J

— Reuters (@Reuters) May 11, 2023

Residential buildings were fired with cluster shells by the russians. Malokaterynivka, Zaporizhzhia region, #Ukraine#RussiaIsATerroristState pic.twitter.com/OX1RHPhztV

— Rikki Lynn (@helgaua48) May 11, 2023

6. Phía Ukraina trưng bày những mảnh vụ của tên lửa Kinzhal (Dao găm) của Nga bị bắn rơi ở Kyiv chiều mùng 3-5-2023. Đây là tên lửa vẫn được phía Nga quảng cáo là “nhanh nhất thế giới” và “không thể kịp bắn hạ”, cũng là niềm tự hào của công nghiệp vũ khí Nga, thậm chí chính Putin:

https://twitter.com/W_W_3_2022/status/1656700883110096896?fbclid=IwAR3Uh47jZA05hl8BCXr_aDSSOhs2Jmcz4S_YbtOmLnIQxXeF3d-cL5VkyUo

7. Anh Nikita Tushanov, 29 tuổi, nhà giáo dạy lịch sử người Nga, vừa bị tòa án nước này kết án 5,5 năm tù vì “tội” dám gọi Putin là Putler và có những bài viết phản đối chiến tranh. Tuy nhiên, trước tòa, anh dũng cảm tuyên bố: “Tôi không hối hận!”

Phía Ukraina đã kiên nhẫn, dành rất nhiều thời gian nghiên cứu các điểm yếu của quân Nga trên mặt trận, rồi bất ngờ tấn công vào nơi mà phía Nga khó có thể ngờ: Bakhmut, nơi đúng ra có lẽ quân Nga đang mạnh nhất và đông nhất, nhưng đồng thời cũng ít có sự chuẩn bị để phòng thủ nhất. Và như thường lệ, họ lại giành thắng lợi. Rất hay.

Viva Ukraina

Trang nhất các báo hôm nay chủ yếu là những vấn đề trong nước. Le Figaro cho biết tổng thống Macron nhấn mạnh những ưu thế của nước Pháp để thu hút đầu tư. La Croix và Libération có cùng mối quan tâm : Trường tư, làm thế nào tạo điều kiện cho mọi học sinh không phân biệt giàu nghèo. Les Echos nói về « Nợ nần, chi tiêu, nỗi lo chệch hướng », còn Le Monde chạy tựa « Nhà ở : Những nguyên nhân của một cuộc khủng hoảng sâu sắc ».

Liên tục công kích, ông chủ Wagner muốn gì ?

Liên quan đến Ukraina, La Croix đặt vấn đề « Liệu Evgueni Prigojine đang thoát ra khỏi vòng kềm tỏa của tổng thống Putin ? ». Ông chủ công ty lính đánh thuê Wagner những ngày gần đây liên tục đả kích các lãnh đạo quân đội Nga.

Theo bà Anna Colin Lebedev, đại học Paris-Nanterre, Prigojine đã tỏ ra thù địch với giới chỉ huy quân sự Nga từ những ngày đầu, nhưng gần đây những chỉ trích của ông ta càng công khai hơn và phổ biến rộng hơn. Kremlin vẫn tỏ ra kềm chế, chỉ những tiến bộ của Wagner mới được nói đến trên truyền hình. Khó thể rút ra kết luận về việc tự do phát ngôn này, tuy nhiên cho đến nay Vladimir Putin vẫn chưa vội hợp thức hóa Wagner. Tổ chức này vẫn ngoài vòng pháp luật.

Prigojine muốn xây dựng tầm vóc của một chính khách, dựa vào cách nói chuyện thẳng thắn tuy thô bạo, nhất là khi ông ta chê trách quân đội chính quy. Chiến lược này có thể mang lại kết quả trong bối cảnh « chiến dịch quân sự đặc biệt » đang sa lầy. Mục tiêu là tìm một chỗ đứng trong hệ thống chính trị hiện nay, hoặc trong thời kỳ hậu Putin. Cách đây một năm rưỡi, Prigojine vẫn chối là người đứng đầu Wagner, thậm chí còn kiện một nhà báo đã khẳng định điều này về tội vu khống, và ông ta đã thắng ! Nhưng nay Prigojine ra công khai vì thấy rằng có lợi.

« Họa vô đơn chí » cho Prigojine

Còn theo nhà nghiên cứu Tatiana Stanovaya, Evgueni Prigojine tin rằng ông ta phục vụ Putin hiệu quả hơn phía chính quy. Không chắc Putin cũng nghĩ như vậy, và cách mà Prigojine thể hiện cũng khó thể chấp nhận. Nhưng ông chủ Wagner vẫn chưa vượt lằn ranh đỏ, có nghĩa là không chỉ trích trực tiếp Putin và chiến lược Ukraina. Prigojine như một người con ngỗ nghịch trong gia đình cần phải sống chung.

Evgueni Prigojine đôi khi được mô tả như một chính khách đầy tính toán, nhưng thực tế đơn giản hơn : ông ta đang trải qua địa ngục. Mỗi ngày Wagner mất đi rất nhiều lính, nên có thể hiểu được sự phẫn nộ của ông. Prigojine hứa với Putin sẽ chiếm được Bakhmut trước ngày 09/05 nhưng đã thất bại, và bây giờ chẳng biết xoay sở ra sao. Hoặc ở lại và tiếp tục mất thêm nhiều lính, hoặc rút khỏi thành phố này và bị coi là kẻ phản bội.

Tại Paris, Hạ Viện vừa nhất trí thông qua một nghị quyết đòi hỏi Pháp và Liên Hiệp Châu Âu (EU) đưa Wagner vào danh sách các tổ chức khủng bố. Tuy không mang tính ràng buộc, nhưng theo Le Monde, nghị quyết này mở đường cho những biện pháp trừng phạt rộng rãi hơn. Về mặt pháp lý, Wagner không hiện hữu, mà hoạt động thông qua một cấu trúc phức tạp xuyên quốc gia, sử dụng những công ty bình phong đặt tại các thiên đường thuế. Với đánh giá « khủng bố », một số nước có thể tiến hành thủ tục chống lại những người cầm đầu Wagner, tuy không dễ tìm được bằng chứng.

Ukraina : Trẻ em Kherson bị ngược đãi khi bị cưỡng bức sang Nga

Cũng về Ukraina, đặc phái viên Le Figaro thuật lại câu chuyện của những trẻ em Kherson bị đưa sang Nga và vùng chiếm đóng, về nỗi khốn khổ trong các « trại hè » mà các em phải trải qua. Một tuần trước khi quân Nga rút khỏi Kherson ngày 11/11/2022, có những giáo viên đề nghị cho học sinh sang Crimée nghỉ mát mười ngày, hứa hẹn nào đi biển, nào tắm hơi…Phụ huynh có người vui thích, người thì nghi ngại, nhưng rồi đoàn xe cũng ra đi. Báo cáo của Tổ chức An ninh Hợp tác Châu Âu (OSCE) cho biết trước đó những người nằm vùng đã gởi con sang Crimée làm « chim mồi » và quay về với những chuyện kể toàn một màu hồng.

Vài ngày sau, các bậc cha mẹ đứng trước ngõ cụt vì các em không thể quay lại Kherson, các ngả đường đã bị phong tỏa trước đà tiến của quân đội Ukraina. Tuần này sang tuần nọ, thời hạn « sáu tháng » làm nhiều người khủng hoảng. Theo điều 130 luật gia đình của Nga, trẻ em có thể được cho làm con nuôi mà không cần sự đồng ý của cha mẹ, nếu trong vòng 6 tháng họ không ở cùng con hoặc không nuôi dạy con.

Viện Kiểm sát Ukraina ước tính khoảng 16.000 trẻ em rơi vào tình cảnh này, một số đã được hồi hương nhờ cha mẹ cất công sang tận Nga đưa về, số còn lại không biết ra sao. Chẳng hạn trường hợp cô bé Anastasia 12 tuổi đã khóc lóc qua điện thoại trước nguy cơ bị đưa vào viện mồ côi hay làm con nuôi một gia đình Nga, khiến bà ngoại là Svetlana phải làm một chuyến phiêu lưu 15 ngày vòng vèo từ Kiev sang Belarus, Nga rồi Crimée. Hiệp hội Save Ukraine giải cứu được 96 em trong bối cảnh hỗn loạn. Việc bị tước đoạt khỏi gia đình gây dấu ấn đau thương không thể nào quên cho đứa trẻ và cho thân nhân.

Những trẻ em được cứu thoát cho biết « bị đối xử như những con chó con, cho ăn uống qua loa, buộc làm những việc nặng nhọc quá sức », bị phân biệt đối xử so với những đứa trẻ ở « nước Cộng hòa » tự xưng Donbass. Tại trại Luchisty có gần 300 em, một bé trai đã cả gan hô to : « Vinh quang cho Ukraina, vinh quang cho những người anh hùng ! ». « Kẻ nổi dậy » đã bị buộc đứng ra đọc bản kiểm điểm trước toàn thể. Có em mặc áo thun mang màu cờ tổ quốc đã bị trừng phạt. Nhưng vào ngày đầu năm mới, trại cho phát bài diễn văn của Vladimir Putin, nhiều thiếu niên Kherson vẫn rời gian phòng ra ngoài sân hô lên « Vinh quang cho Ukraina ! »

Lập tòa án đặc biệt cho Putin ?

Trên trang Ý kiến, tác giả Charles Jaigu bình luận về cuốn sách « Có nên xét xử Putin hay không ? » của Mathilde Philip-Gay. Tác giả này cho rằng cần lập một tòa án đặc biệt để xét xử Vladimir Putin và những người thân tín vì « tội xâm lăng », bởi vì đó là nguyên nhân dẫn đến các tội khác (tội ác chiến tranh, tội ác chống nhân loại, tội diệt chủng), và Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) chưa có thói quen xử lý loại tội danh này.

Ý tưởng được luật sư song tịch Anh-Pháp Philippe Sands đưa ra vào đầu cuộc xâm lăng, được nhiều luật gia và chính khách ủng hộ, trong đó có cựu thủ tướng Anh Gordon Brown. Philip-Gay nêu ra tác động của tòa án Nuremberg : « Khi các viên chức quốc xã cao cấp hồi năm 1944 biết rằng sẽ không bị hành quyết, nhưng sẽ được một tòa án quốc tế xét xử, họ bắt đầu hợp tác ». Có điều đó là do thất bại thấy trước của Đức quốc xã.

Tấn công tin học từ Nga giảm bớt

Chiến tranh trên mạng cũng là vũ khí quan trọng của những cuộc tấn công quy ước, tuy nhiên không có cùng quy luật với những trận đánh trên chiến địa. Trả lời phỏng vấn của Le Figaro, tướng Oleksander Potii của Ukraina nhấn mạnh : « Chúng ta cần chung sức đáp trả những vụ tấn công mạng của Nga ».Đó là vì thế giới mạng là không gian chung, nhưng Nga hành động như một Nhà nước khủng bố: 85 % các vụ tấn công tin học nhắm vào cơ sở hạ tầng dân sự, chỉ 15 % vào các mục tiêu quân sự. Những cuộc tấn công mạng thường diễn ra trước các trận đánh và những thời điểm mang tính biểu tượng về chính trị, nhưng nhìn chung gần đây đã giảm đi. Công nghệ cao cần nguồn lực cũng như nhân sự, và chừng như trừng phạt của phương Tây đã có tác động.

Phóng viên tử thương gần Bakhmut, Pháp điều tra tội ác chiến tranh

Chiến trường Ukraina nguy hiểm không chỉ với những người lính mà cả với các nhà báo trên thực địa. Sự kiện phóng viên ghi hình của AFP, Arman Soldin tử thương ở miền đông Ukraina gây nhiều xúc động. Le Figaro, Le Monde, Libération đều có bài viết về người đồng nghiệp đáng mến và rất yêu nghề, bức ảnh nhà báo trẻ có nụ cười hiền lành với chú mèo con trên vai chiếm lĩnh các trang mạng. Tổng thống Pháp, Nhà Trắng, bộ Quốc Phòng Ukraina gởi lời phân ưu, Thượng Viện Pháp dành một phút mặc niệm, Viện Kiểm sát chống khủng bố (PNAT) mở điều tra về tội ác chiến tranh và chuẩn bị gởi một ê-kíp đến hiện trường.

Armin Soldin ngã xuống ở tuổi 32 tại Tchassiv Iar, vì một quả rốc-kết Grad của Nga. Là ngõ vào Bakhmut, điểm nóng chiến tranh từ nhiều tháng qua được mệnh danh là « cối xay thịt », thường xuyên bị oanh kích dữ dội. Không có điểm nào là an toàn, Armin Soldin hiểu điều đó, nhưng anh vẫn tận tụy với nghề nghiệp, luôn xông xáo. Sinh tại Sarajevo thuộc Bosnia, mẹ anh đã đưa con sang Pháp tị nạn từ lúc nhỏ, nhưng nay Armin Soldin lại xung phong sang Ukraina đưa tin ngay từ đầu cuộc xâm lăng dù người mẹ hết sức lo lắng.

Những trận đánh ở Bakhmut vô cùng ác liệt, Nga dùng đủ loại bom, hỏa tiễn, các phóng viên chiến trường dù cảnh giác nhưng « năm ăn, năm thua ». Đồng nghiệp kể lại anh tâm sự muốn ở bên những người bị áp bức để có thể đưa tin trung thực. Đã có ít nhất 10 nhà báo tử nạn trước Armin Soldin. Brent Renaud, cựu phóng viên New York Times là phóng viên ngoại quốc đầu tiên thiệt mạng ở Irpin, ngoại ô Kiev. Cũng như Arman, Frédéric Leclerc-Imhoff, nhà báo của kênh truyền hình Pháp BFMTV, cũng 32 tuổi khi bị tử thương ở miền đông, gần Severodonetsk. - thành phố bị quân Nga chiếm, chỉ cách Tchassiv Iar vài cây số.

Cuộc xâm lăng Ukraina làm châu Âu hậu cộng sản thay đổi hẳn

Trên bình diện châu Âu, Le Monde nhận định « Chiến tranh Ukraina đã xáo lại ván bài trong châu Âu hậu cộng sản, nơi Nga thổi bùng ngọn lửa dân tộc chủ nghĩa ». Là thành viên duy nhất phản đối viện trợ quân sự cho Kiev, Hungary của Viktor Orban có thể bớt cô lập hơn nếu Slovakia thay đổi chính phủ trong cuộc bầu cử tháng Chín.

Trong Liên hiệp châu Âu (EU), Viktor Orban ý thức được chỗ đứng của mình và những giới hạn của nó, ông không ảo tưởng. Hungary chỉ có chưa đến 10 triệu dân, và không thuộc khu vực đồng euro. Khi nói về Đức, Pháp hay những đối tác châu Âu khác, ông ta dùng chữ « the Big Guys » (những ông lớn). Orban thích thú với quyền phủ quyết để phá rối « Big Guys », nhưng không dám vượt qua một số lằn ranh đỏ. Ông ta bỏ phiếu thông qua việc trừng phạt Nga dù không muốn. Không ưa EU, nhưng Orban không ra khỏi Liên hiệp.

Cầm quyền từ 13 năm qua, thủ tướng Hungary chủ trương « dân chủ phi tự do » là một loại cừu đen trong đàn, mà châu Âu tìm cách hạn chế những thiệt hại. Sau vụ Brexit, nay nước Nga của Vladimir Putin đang đổ dầu vào lửa. Cuộc xâm lăng Ukraina đã phá vỡ cặp Ba Lan-Hungary hình thành từ 2015, khai tử nhóm Visegrad mà hai nước này vẫn sánh vai cùng với Cộng hòa Sec và Slovakia để chống lại Tây Âu. Nhất là các hệ quả của cuộc chiến - lạm phát, giá năng lượng tăng, tranh cãi về quân viện - làm yếu đi các lực lượng chính trị ôn hòa ; chẳng hạn ở Bulgari.

Nạn nhân sắp tới có thể là Slovakia : chính khách dân tộc chủ nghĩa Robert Fico, một bản sao của Viktor Orban, đang hy vọng thắng thế trong cuộc bầu cử Quốc hội sắp tới. Trong khi đó chính phủ Bratislava lâu nay rất tích cực trong việc chuyển giao vũ khí cho Ukraina, thậm chí còn tặng 16 phi cơ tiêm kích MiG-29. Dư luận trong nước phản đối, với sự xúi giục của Fico và ảnh hưởng tuyên truyền ráo riết của Nga. Châu Âu đã lơi lỏng trước những sai lạc của Hungary trong thời gian quá dài, Angela Merkel và đảng của bà từng bênh vực đảng Fidesz của Orban tại Nghị Viện Châu Âu phải chịu trách nhiệm nặng nề. Tuy vậy, Ủy Ban Châu Âu vẫn còn một đòn bẩy trước Budapest, có thể phong tỏa hàng tỉ euro tài trợ nếu Nhà nước pháp quyền không được tái lập.

Trung Quốc : Không ca ngợi chính quyền có nghĩa là « phản động »

Nhìn sang châu Á, trả lời phỏng vấn Le Figaro, nhà báo Pháp gốc Hoa Zhulin Zhang nhấn mạnh : « Với Tập Cận Bình, đây là kỷ nguyên mà mọi người buộc phải nhất trí ». Tác giả cuốn « Xã hội giám sát ‘Made in China’ » cho biết ban đầu ông định đặt tựa là « Xã hội an ninh nhất thế giới », vì Nhân dân Nhật báo đăng ba bài liên tiếp ca ngợi Trung Quốc là nơi an toàn nhất, ám chỉ phương Tây mất an ninh.

Trong khi đó kiểm duyệt ngày càng siết chặt, người dân Hoa lục không dám nói thật những suy nghĩ ngay cả với bạn bè và người thân, kể từ khi Tập Cận Bình lên cầm quyền. Một nhà nghiên cứu tổng kết : Trước đây nếu chỉ trích chính quyền trung ương sẽ bị coi là chống Trung Quốc, còn bây giờ nếu không ca ngợi Bắc Kinh có nghĩa là phản động. Lãnh đạo họ Tập không dung thứ đối lập, và như vậy xã hội Trung Quốc không thể là xã hội lành mạnh.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 11.5 nói rằng cuộc phản công vẫn chưa bắt đầu vì một số vũ khí phương Tây hứa cung cấp chưa được chuyển đến. Nhà lãnh đạo cho biết Ukraine đã nhận đủ vũ khí để phản công và giành thành công nhất định nhưng "cần thêm một chút thời gian" để có đầy đủ thiết giáp, giúp giảm thiệt hại nhân mạng, theo CNN.

Tuy nhiên, ông Yevgeny Prigozhin, lãnh đạo lực lượng đánh thuê Wagner của Nga, cùng ngày cho rằng tuyên bố của Tổng thống Zelensky là đòn đánh lừa. Ông Prigozhin nói cuộc phản công của Ukraine thực tế đã diễn ra quanh Bakhmut và các hoạt động của Ukraine đang thành công một phần. "Zelensky đang nói dối. Cuộc phản công đang diễn ra toàn lực", ông Prigozhin nói.

Trước đó, ông Prigozhin chỉ trích Lữ đoàn 72 của quân đội Nga đã rời bỏ vị trí yểm trợ bên cánh cho lực lượng Wagner trong thành phố. Ông cũng cáo buộc quân đội Nga không cung cấp đạn dược, khiến Wagner chịu thiệt hại nặng nề. 

"Tình hình tại các sườn đang diễn biến theo tình huống đã được dự báo xấu nhất. Toàn bộ lãnh thổ đánh đổi bằng máu và mạng sống của các đồng đội trong nhiều tháng, tiến lên hàng trăm mét mỗi ngày, giờ bị ném đi mà không hề có sự chiến đấu nào của những người đáng lẽ nên đảm bảo các bên sườn của chúng tôi", ông Prigozhin nói.

Trong khi đó, CNN ngày 11.5 dẫn lời chỉ huy Tiểu đoàn số 1 của Lữ đoàn tấn công số 3 của Ukraine, đơn vị đã khiến lữ đoàn Nga rút lui, cho biết chính các đơn vị của Wagner đã rời bỏ vị trí tại tây nam Bakhmut trước, trong khi lực lượng quân đội Nga tiếp tục ở lại chiến đấu.

Vị chỉ huy dùng bí danh Rollo cho hay Ukraine đã sử dụng rốc két của Hệ thống rốc két pháo binh cơ động cao (HIMARS) để chống bộ binh Nga và các binh sĩ Nga đầu hàng sau khi bị bao vây. Phía Nga chưa bình luận về thông tin này.

Reuters dẫn lời chỉ huy Roman Hryshchenko của Lữ đoàn phòng thủ mặt đất 127 của Ukraine bác bỏ thông tin Wagner bị thiếu đạn. "Họ không hề thiếu đạn đến mức đó. Trong vài ngày qua, cường độ pháo kích và phóng rốc két của họ đã tăng lên. Tình hình rất khó khăn. Quân địch đang tạo các làn sóng tấn công liên tục về phía chúng tôi", ông Hryshchenko nói.

Truyền thông Nga dẫn thông báo của Bộ Quốc phòng nước này ngày 11.5 cho biết lực lượng vẫn tiếp tục tiến công tại phần phía tây của Bakhmut, trong khi lính dù đang hỗ trợ xung quanh các sườn của thành phố. Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 10.5 thừa nhận chiến dịch quân sự diễn ra chậm và gặp khó khăn.

Anh xác nhận gửi tên lửa tầm xa cho Ukraine, Nga tuyên bố sẽ đáp trả

Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace ngày 11.5 thông báo Anh đã cung cấp tên lửa hành trình tầm xa Storm Shadow cho Ukraine, xác nhận thông tin do CNN đăng tải.

Báo cáo các nghị sĩ quốc hội, Bộ trưởng Wallace cho biết Storm Shadow là vũ khí tấn công chính xác tầm xa quy ước, giúp Ukraine có năng lực phòng vệ trước các hành động tấn công của Nga. "Ukraine có quyền để tự vệ trước các hành động này", ông Wallace nói, nhắc đến các cuộc tấn công cơ sở hạ tầng do Moscow thực hiện.

Theo CNN, Ukraine đã cam kết rằng sẽ không sử dụng tên lửa này để tấn công lãnh thổ được quốc tế công nhận của Nga.

Tên lửa Storm Shadow được phóng từ các máy bay chiến đấu, có tầm bắn lên đến 560 km nhưng bản xuất khẩu chỉ có tầm bắn khoảng 250 km. Đến nay, tên lửa có tầm bắn xa nhất được phương Tây cung cấp cho Ukraine là Bom đường kính nhỏ phóng từ trên bộ (GLSDB) với tầm bắn khoảng 150 km.

Tên lửa Storm Shadow có giá 2,2 triệu bảng Anh mỗi quả, chuyên được sử dụng để công phá các mục tiêu quan trọng, boongke, sân bay. Tên lửa có đầu đạn gồm 2 phần, trong đó phần đầu tiên giúp xuyên phá các công trình kiên cố trước khi phần thuốc nổ chính kích hoạt để phá hủy mục tiêu. Tên lửa Storm Shadow đã được sử dụng trong nhiều xung đột, gồm cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).

Một số thông tin cho rằng tên lửa sẽ được thiết kế để gắn trên máy bay cường kích - ném bom Su-24 hoặc tiêm kích MiG-29 của Ukraine.

Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cùng ngày tuyên bố Nga phản đối hành động của Anh và cho rằng quân đội Nga cần có sự đáp trả tương xứng.

Mỹ tố Nam Phi gửi vũ khí cho Nga

Đại sứ Mỹ tại Nam Phi Reuben Brigety ngày 11.5 nói với truyền thông địa phương rằng Washington tin là quốc gia châu Phi đã chuyển vũ khí cho Nga. Số vũ khí và đạn dược được chất lên một tàu Nga hồi tháng 12.2022, theo The Guardian.

"Trang bị vũ khí cho Nga là điều cực kỳ nghiêm trọng", ông Brigety nói. "Trong số những điều chúng tôi lưu ý là việc cập bến của tàu hàng Nga Lady R. tại thị trấn Simon từ ngày 6.12 đến ngày 8.12.2022, chuyến cập bến mà chúng tôi tin là để chất vũ khí và đạn dược lên để đưa về Nga", theo đại sứ Mỹ.

Khi bị các nghị sĩ đối lập chất vấn tại quốc hội, Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa nói chính quyền đang kiểm tra thông tin trên báo chí và sẽ giải thích kịp thời.

Nam Phi giữ lập trường trung lập công khai về xung đột Nga-Ukraine và kêu gọi đối thoại để chấm dứt chiến sự. Tuy nhiên, Nam Phi tham gia cuộc tập trận hải quân chung với Nga và Trung Quốc hồi tháng 2 và tháng 4 cho một máy bay quân sự Nga bị cấm vận đáp xuống căn cứ tại nước này.

* Nga phủ nhận việc Ukraine có đột phá quân sự

Ngày 11-5, Bộ Quốc phòng Nga bác bỏ các báo cáo về những đột phá quân sự của Kiev dọc theo các khu vực khác nhau của tiền tuyến ở miền đông Ukraine.

"Tình hình chung trong khu vực hoạt động quân sự đặc biệt đang được kiểm soát", Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố.

Trước đó, lực lượng Ukraine khẳng định đã có những đột phá ở điểm nóng Bakhmut và một số điểm giao tranh ở khu vực miền đông Ukraine.

* Mỹ hoãn họp về trần nợ công sang tuần tới

Ngày 11-5, một phát ngôn viên của Nhà Trắng cho biết cuộc họp về trần nợ công giữa Tổng thống Joe Biden và các nghị sĩ hàng đầu của Mỹ đã bị hoãn lại sang tuần sau. Cuộc họp này ban đầu dự kiến diễn ra vào ngày 12-5.

Trước đó, nhân viên của chính quyền ông Biden đã có cuộc gặp với các trợ lý của Quốc hội để bàn về trần nợ công trong ngày 11-5. 

Theo Hãng tin Reuters, hai bên đã trao đổi về việc nâng mức trần nợ công 31.400 tỉ USD của Mỹ, để tránh nguy cơ vỡ nợ đang đến gần.

* EU không thấy mức độ buôn lậu vũ khí cao từ Ukraine

Trong chuyến thăm Kiev ngày 11-5, Ủy viên Nội vụ châu Âu Ylva Johansson cho biết Liên minh châu Âu (EU) không nhận thấy bất kỳ vụ buôn lậu vũ khí đáng kể nào vào châu Âu từ Ukraine.

Phát biểu sau cuộc gặp với Bộ trưởng Nội vụ Ukraine, ông Johansson cũng nói rằng chỉ có một số trường hợp cá nhân đem vũ khí loại nhỏ ra khỏi Ukraine với mục đích "lưu niệm". Những trường hợp này đều đã bị lực lượng hải quan tịch thu.

* Quan chức Mỹ, Trung Quốc tìm cách giải quyết khúc mắc

Ngày 11-5, phát ngôn viên Đại sứ quán Trung Quốc tại Áo thông báo ông Vương Nghị, nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc, và cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan đã có "các cuộc thảo luận thẳng thắn, sâu sắc, thực chất và mang tính xây dựng về quan hệ song phương",

Trong khi đó, một quan chức cấp cao của Mỹ tiết lộ ông Sullivan đã nêu tên của những người đang bị giam giữ ở Trung Quốc trong 8 giờ đàm phán với ông Vương tại Vienna.

* Đông đảo người di cư tập trung ở biên giới Mỹ - Mexico

Bộ trưởng An ninh nội địa Mỹ Alejandro Mayorkas cho biết một lượng lớn người di cư đã tập trung tại khu vực biên giới của Mỹ và Mexico, trước khi quy định hạn chế nhập cư COVID-19 hết hạn vào nửa đêm.

"Biên giới của chúng tôi không mở", ông Mayorkas nói với các phóng viên tại một cuộc họp báo ở Nhà Trắng. 

Ông cũng cảnh báo về những hậu quả nặng nề hơn đối với những người cố gắng vượt biên bất hợp pháp sang Mỹ.

Trong khi đó, hai quan chức liên bang tiết lộ Cục Hải quan và Biên phòng Mỹ (CBP) trong những ngày gần đây đã giam giữ tới 28.000 người di cư tại các cơ sở của họ. 

Đây cũng được cho là con số kỷ lục và vượt quá khả năng của các cơ sở ở biên giới.

* Bạo loạn chống chính phủ bùng phát ở Guinea

Ngày 11-5, Guinea tiếp tục hứng chịu các cuộc biểu tình chống chính phủ. Một ngày trước đó, ít nhất 7 người đã thiệt mạng và 32 người bị thương trong các cuộc biểu tình ở thủ đô Conakry và các thị trấn khác.

Theo đó, lực lượng chống bạo động đã bắn hơi cay vào những người biểu tình ném đá và đốt lốp xe ở Conakry. Đây là vụ việc mới nhất trong một loạt cuộc biểu tình phản đối chính phủ quân sự nắm quyền từ năm 2021.

* Thụy Sĩ sơ tán dân vì sợ lở núi

Chính quyền Thụy Sĩ đã ra lệnh cho cư dân rời khỏi một ngôi làng miền núi nhỏ ở bang Graubunden phía đông, vì lo ngại ngôi làng có thể sớm bị chôn vùi bên dưới một sườn núi sắp lở.

Ngày 11-5, một lớp sương mù dày đặc đã bao phủ đỉnh núi nhìn ra làng Brienz, nơi thảm thực vật đã bị thay thế bằng một sườn dốc chỉ đầy bùn và đá.