**************

Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden sẽ có cuộc hội đàm với Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida tại Nhà Trắng vào ngày 13/1 để bàn về vấn đề Triều Tiên, Ukraine, căng thẳng giữa Trung Quốc với Đài Loan, và một “Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở”, Nhà Trắng cho biết hôm thứ Ba (3/1).

Hai nhà lãnh đạo sẽ thảo luận về “một loạt các vấn đề khu vực và toàn cầu, bao gồm chương trình vũ khí hủy diệt hàng loạt và tên lửa đạn đạo bất hợp pháp của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên, cuộc chiến tàn bạo của Nga chống lại Ukraine, và việc duy trì hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan”, Nhà Trắng cho biết.

Cuộc gặp giữa Washington và đối tác châu Á chủ chốt nhằm đối phó với sức mạnh ngày càng tăng của Trung Quốc diễn ra giữa bối cảnh các vụ thử tên lửa của Triều Tiên và những lời hô hào xây dựng một kho vũ khí hạt nhân lớn hơn đang khiến các đồng minh của Mỹ trong khu vực lo lắng.

Ông Kishida đã thông báo về chuyến thăm Hoa Kỳ vào tuần tới trong một cuộc họp báo năm mới được truyền hình toàn quốc vào thứ Tư.

Thủ tướng Nhật cho biết ông sẽ thảo luận về chính sách an ninh mới của Tokyo và tái xác nhận mối quan hệ chặt chẽ với Hoa Kỳ. Vào tháng 12, Nhật Bản đã công bố đợt tăng cường quân sự lớn nhất kể từ Thế chiến thứ hai. Phía Nhà Trắng cho biết ông Biden sẽ nhắc lại sự ủng hộ hoàn toàn của ông đối với các kế hoạch của Nhật Bản.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre cho biết: “Các nhà lãnh đạo sẽ biểu dương sức mạnh chưa từng có của Liên minh Mỹ-Nhật và sẽ định hướng cho mối quan hệ đối tác của họ trong năm tới”.

Trong chuyến thăm Nhật Bản vào tháng 5, ông Biden đã hoan nghênh quyết tâm của ông Kishida trong việc tăng cường khả năng phòng thủ của Nhật Bản.

Kế hoạch quốc phòng trị giá 320 tỷ đô la của Nhật Bản bao gồm việc mua tên lửa có khả năng tấn công Trung Quốc và chuẩn bị sẵn sàng cho việc nước này phải đối mặt với xung đột kéo dài, giữa bối cảnh lo ngại rằng cuộc xâm lược Ukraine của Nga có thể khuyến khích Trung Quốc hành động tương tự chống lại Đài Loan tự trị, một nước láng giềng của Nhật Bản.

Nhật Bản đăng cai tổ chức hội nghị cho Nhóm 7 quốc gia phát triển (G7) trong năm nay, bao gồm hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo vào tháng 5 tại Hiroshima mà ông Biden dự định tham dự. Nhóm G7 (bao gồm cả Vương quốc Anh, Pháp, Đức, Ý và Canada) là trọng tâm trong nỗ lực của ông Biden nhằm hồi sinh các liên minh của Hoa Kỳ để chống lại các mối đe dọa từ Trung Quốc cho đến Nga và hơn thế nữa.

“Cuộc gặp với Tổng thống Biden sẽ không chỉ là một cuộc thảo luận về việc Nhật Bản tiếp quản ghế Chủ tịch G7”, ông Kishida nói. Nhà lãnh đạo Nhật Bản sẽ bắt đầu chuyến công du G7 vào thứ Hai tới. Ông sẽ thăm Pháp, Ý, Vương quốc Anh, Canada trước khi đến Hoa Kỳ.

Nhật Bản cũng đã đảm nhận nhiệm kỳ hai năm trong Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc vào ngày 1/1 và giữ chức chủ tịch luân phiên hàng tháng của cơ quan gồm 15 thành viên này vào tháng Giêng.

Phát biểu tại một hội nghị của Reuters NEXT vào tháng trước, Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Yoshimasa Hayashi nói rằng Nhật Bản sẽ sử dụng vai trò lãnh đạo của G7 và Liên Hiệp Quốc để gây áp lực buộc Nga phải dừng cuộc chiến ở Ukraine.

Christopher Johnstone, người đứng đầu chương trình Nhật Bản tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế của Washington, cho biết chuyến thăm của ông Kishida sẽ củng cố vị thế của Nhật Bản với tư cách là đồng minh quan trọng nhất của Mỹ ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Ông nói ông Kishida sẽ tìm kiếm sự tán thành của ông Biden đối với các chiến lược quốc phòng và an ninh quốc gia của ông, và đặc biệt là hỗ trợ cho việc mua sắm cho khả năng phản công.

“Chiến lược phòng thủ của Nhật Bản kêu gọi giới thiệu tên lửa hành trình Tomahawk do Mỹ sản xuất trong thời gian tới, nhưng không nêu rõ mốc thời gian. Ông Kishida sẽ tìm kiếm sự ủng hộ của tổng thống để hành động nhanh chóng”, ông nói.

“Họ cũng sẽ tập trung nhiều vào các vấn đề ‘an ninh kinh tế’ liên quan đến Trung Quốc, bao gồm hợp tác về kiểm soát xuất khẩu đối với các công nghệ nhạy cảm như chất bán dẫn”
*********

Chính phủ quân sự Myanmar sẽ trả tự do cho 7.012 tù nhân theo lệnh ân xá để đánh dấu ngày độc lập của đất nước, đài truyền hình nhà nước MRTV đưa tin hôm thứ Tư (4/1), khi người đứng đầu chính quyền ca ngợi một số quốc gia đã duy trì sự hỗ trợ cho nước ông.

Quốc gia Đông Nam Á đã phải đối mặt với sự cô lập quốc tế và các biện pháp trừng phạt do phương Tây dẫn đầu kể từ khi quân đội giành chính quyền từ chính phủ dân cử dân chủ do khôi nguyên Nobel Aung Sang Suu Kyi lãnh đạo vào gần hai năm trước.

“Tôi muốn nói lời cảm ơn tới một số quốc gia và khu vực cũng như các tổ chức và cá nhân đã hợp tác tích cực với chúng tôi... giữa mọi áp lực, chỉ trích và tấn công”, Thượng tướng Min Aung Hlaing nói trong bài phát biểu đánh dấu lễ kỷ niệm ngày độc lập lần thứ 75 của Myanmar.

“Chúng tôi đang hợp tác chặt chẽ với các nước láng giềng như Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, Lào và Bangladesh. Chúng tôi sẽ làm việc cùng nhau vì sự ổn định và phát triển biên giới”, Tướng Min Aung Hlaing nói trong bài phát biểu tại một cuộc diễu hành ở thủ đô Naypyitaw, với các công chức vẫy cờ, binh lính diễu hành, với xe tăng và máy bay phản lực quân sự.

Myanmar rơi vào tình trạng hỗn loạn kể từ khi quân đội nắm quyền từ chính phủ của bà Suu Kyi vào ngày 1/2/2021, giam giữ bà và các quan chức khác, đồng thời đáp trả các cuộc biểu tình và bất đồng chính kiến ủng hộ dân chủ bằng vũ lực tàn bạo, khiến hàng trăm nghìn người thất tán.

Trong khi các cuộc biểu tình trên đường phố hiếm khi xảy ra sau các cuộc đàn áp đẫm máu, thì quân đội gần như đụng độ hàng ngày với các lực lượng dân tộc thiểu số và tình trạng mất an ninh đã lan rộng ra nhiều vùng của đất nước khi các thành viên của cái gọi là Lực lượng Phòng vệ Nhân dân cầm vũ khí để đấu tranh giành lại dân chủ.

Trong khi đó, bà Suu Kyi gần đây bị kết án 5 tội danh tham nhũng và bị bỏ tù thêm 7 năm nữa, kết thúc một loạt các phiên tòa bị quốc tế lên án là các phiên toà bỏ túi được dàn dựng để ngăn chặn mối đe dọa lớn nhất của chính quyền quân sự giữa bối cảnh sự phản kháng đối với sự cai trị của chính quyền đang lan rộng trong nước.

Bà Suu Kyi đang bị biệt giam trong nhà tù ở Naypyitaw và quân đội khẳng định bà nhận được thủ tục tố tụng hợp lệ bởi một tòa án độc lập.

Chính quyền thường phóng thích một số tù nhân để đánh dấu ngày Myanmar tuyên bố độc lập khỏi ách thống trị của Anh.

MRTV cho biết đợt ân xá mới nhất không bao gồm những người bị kết tội giết người và hãm hiếp, hoặc bị bỏ tù vì các tội liên quan đến chất nổ, những mối liên hệ bất hợp pháp, vũ khí, ma túy, quản lý thiên tai và tham nhũng.

Hiện chưa rõ liệu có bất kỳ tù nhân chính trị nào sẽ được trả tự do hay không.

Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu và các quốc gia như Anh và Canada, đã áp các lệnh trừng phạt đối với quân đội Myanmar và các cá nhân được cho là đã giúp chính quyền quân sự lên nắm quyền.

Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc vào tháng trước thông qua nghị quyết đầu tiên về Myanmar sau 74 năm, yêu cầu chấm dứt bạo lực và chính quyền quân sự phải trả tự do cho tất cả những người bị giam giữ vì lý do chính trị.

Đề cập đến áp lực quốc tế, Tướng Min Aung Hlaing chỉ trích điều mà ông gọi là “sự cản trở từ các quốc gia và tổ chức muốn can thiệp vào công việc nội bộ của Myanmar”.

Tuy vậy, chính quyền quân sự vẫn duy trì một số hỗ trợ quốc tế. Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc vẫn chia rẽ về cách giải quyết cuộc khủng hoảng Myanmar, với việc Trung Quốc và Nga chống lại việc có hành động mạnh mẽ đối với Myanmar. Hai nước này cùng với Ấn Độ đã bỏ phiếu trắng trong cuộc bỏ phiếu hồi tháng trước về một nghị quyết của Hội đồng Bảo an.

Thái Lan cũng đã tổ chức các cuộc đàm phán khu vực vào tháng trước để thảo luận về cuộc khủng hoảng, bao gồm cả những lần xuất hiện quốc tế hiếm hoi của các bộ trưởng chính quyền quân sự, ngay cả khi một số thành viên chủ chốt của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á lên tiếng chỉ trích chính quyền và không tham dự.

ASEAN đang dẫn đầu các nỗ lực ngoại giao hoà bình và các tướng lĩnh của Myanmar đã bị cấm tham gia các cuộc tụ họp cấp cao của khối vì đã không tôn trọng lời hứa bắt đầu đàm phán với các đối thủ có liên quan đến chính phủ bị lật đổ của bà Suu Kyi.

*************

Ukraina cũng như Nga đều đang chuẩn bị một giai đoạn mới để tránh chiếc bẫy một cuộc chiến tranh hao mòn. Có nhiều chọn lựa cho một chiến tuyến dài đến 900 kilomet. Chiến dịch sắp tới sẽ tập trung vào Bakhmut, Crimée, Mariupol, Zaporijia hay thành phố nào khác ? Kiev chỉ còn vài tuần lễ nữa, trước khi quân Nga củng cố được lực lượng.

Hàng trăm lính Nga thiệt mạng vì Himars : Cuộc tấn công gây rúng động

Những thách thức đối với Pháp và thế giới trong năm mới, tình hình chiến sự Ukraina và đại dịch Covid tại Trung Quốc tiếp tục là những chủ đề được báo chí Pháp khai thác. Việc Matxcơva hôm qua nhìn nhận có 63 lính Nga thiệt mạng trong vụ tấn công vào thành phố Makiivka ở miền đông Ukraina là sự kiện được tất cả các nhật báo lớn chú ý hôm nay.

Kiev ban đầu không lên tiếng, nhưng đến cuối ngày quân đội Ukraina xác nhận đã tiến hành vụ oanh kích, cho biết có đến 400 lính Nga tử thương. Theo nhiều nhà quan sát từ cả hai phía, được Slate dẫn ra, tòa nhà vốn là một trường dạy nghề bị quân Nga chiếm đóng đã hoàn toàn bị hỏa tiễn Himars tiêu hủy. Les Echos dẫn lời blogger quân sự Nga Rybar (1 triệu người theo dõi trên Instagram) cho biết có 600 lính Nga hiện diện vào lúc tòa nhà bị biến thành gạch vụn. Dù sao đây cũng là lần đầu tiên Matxcơva công nhận số lính tử thương lớn như vậy chỉ trong một vụ tấn công.

Một nguồn ẩn danh từ chính quyền ly khai Donetsk nói với hãng Tass, đó là do nhiều tân binh mới đến sử dụng điện thoại di động nên quân đội Ukraina định vị được. Chuyên gia Vincent Tourret nói với Libération, giả thiết này khả tín vì quân đội Nga luôn chậm chạp so với việc sử dụng kỹ thuật số đa dạng của lính trẻ. Nhà nghiên cứu Yohann Michel nhận xét, những người mới bị động viên đôi khi kém ý thức về những rủi ro, và ngỡ rằng ở hậu cứ là được an toàn. Ông cũng cho rằng việc Ukraina gần đây liên tục tấn công tầm xa một cách chính xác cho thấy bộ chỉ huy và cơ quan tình báo của Kiev làm việc rất tốt.

Ukraina : Nhiều kịch bản và ẩn số cho việc phản công

Le Figaro đưa ra « Các phương án phản công của Ukraina ». Những vụ Nga dùng drone đánh vào mục tiêu dân sự Ukraina gieo chết chóc đau thương, nhưng không làm thay đổi chiều hướng cuộc chiến. Một đợt hỏa tiễn mới lại ồ ạt ập đến từ hôm thứ Hai 02/01, nhưng quyết tâm kháng chiến của Ukraina không suy suyển.

Tổng thống Volodymyr Zelensky khẳng định « Nga đang thua. Drone, hỏa tiễn và tất cả những thứ khác không giúp được gì cho họ, vì chúng tôi đồng tâm hợp lực ». Tuy nhiên theo Le Figaro, Ukraina cũng như Nga đều đang chuẩn bị một giai đoạn mới để tránh chiếc bẫy một cuộc chiến tranh hao mòn. Bộ trưởng Quân Lực Pháp Sébastien Lecornu sau cuộc hội đàm với tổng thống Zelensky nhận xét: « Rõ ràng Ukraina đang chuẩn bị một điều gì đó ». Họ chờ đợi thời tiết thuận lợi hơn, và nhịp độ giao tranh đang chậm lại giúp tái lập các kho dự trữ.

Có nhiều chọn lựa cho một chiến tuyến dài đến 900 kilomet, và những ẩn số cũng rất nhiều. Ở phía bắc, giả thiết Belarus can thiệp khiến không thể rút bớt lực lượng. Tại miền nam, quân Nga dày đặc để bảo vệ Crimée. Miền đông, các trận đánh tập trung xung quanh Avdiivka thuộc thành phố Donetsk và nhất là ở Bakhmut, nơi số lính tử trận là khủng khiếp. Chính quyền Ukraina nói với quân đội Pháp là Nga mất đến 5.000 lính một ngày, Paris thận trọng hơn trong ước tính, nhưng cái giá nhân mạng cho trận Bakhmut là khổng lồ so với lợi ích chiến lược.

Theo bộ trưởng Lecornu, vấn đề trước hết là nội bộ Nga, phía lính đánh thuê Wagner muốn chứng tỏ là có thể thắng ở nơi mà quân đội chính quy bị thua. Giành được Bakhmut, Nga có thể mở đường về miền trung, ngáng chân các cuộc phản công của Ukraina.Tái chiếm Donbass cũng quan trọng cho Kiev. Buộc quân Nga phải trả giá thật đắt, Ukraina hy vọng các gia đình Nga sẽ nhận ra sự ác liệt của cuộc chiến, hoài nghi những luận điệu của Vladimir Putin.

Chạy đua với thời gian để tránh một cuộc chiến tranh tiêu hao

Để chiến thắng, quân đội Ukraina không thể mãi ở thế thủ. Trong danh sách những mục tiêu tiềm năng, các ban tham mưu phương Tây lưu ý đến khu vực Zaporijia. Tái chiếm được nhà máy điện nguyên tử sẽ là « game changer » về địa lý và năng lượng. Nhưng làm thế nào giao tranh mà không ảnh hưởng đến nhà máy ? Từ nhiều tuần qua phương Tây đã thương lượng với Nga và Ukraina để xác định một khu vực bảo vệ, thuyết phục bên này không bố trí thiết bị quân sự trong chu vi nhà máy, và bên kia không oanh kích.

Còn Crimée ? Mariupol ? Chiếm lại thành phố tử đạo sẽ là biểu tượng cho chiến thắng, cô lập được bán đảo. Một giả thiết khác là Ukraina tìm cách tấn công sâu vào Crimée hay đất Nga, như đã từng oanh kích căn cứ Engels. Tướng Pháp Clermont nhấn mạnh : « Để chiến thắng, Ukraina phải đánh vào lãnh thổ Nga. Nhưng Kiev không làm, và như vậy không thể thắng được ».

Mọi phương án đều vấp phải vấn đề vũ khí và đạn dược. Ukraina chỉ nhận được nhỏ giọt nên khó tổ chức tấn công. Phía Nga nhịp độ pháo kích cũng chậm lại. Tướng Pellistrandi, tổng biên tập Tạp chí Quốc phòng cho rằng Nga muốn câu giờ nhằm sản xuất thêm vũ khí, huy động thêm tân binh để giành lại ưu thế về tương quan lực lượng. Vladimir Putin không hề từ bỏ tham vọng, kể cả việc diễu hành trên đường phố Kiev. Tất cả những kịch bản của Ukraina đều phải tính đến cuộc chạy đua với thời gian, trước khi quân Nga lại ồ ạt tiến đánh. Họ chỉ còn vài tuần lễ nữa.

Chiến sự vẫn ác liệt ở Bakhmut, bị tàn phá 80 %

Trên thực địa, Les Echos mô tả « Tại Bakhmut, dấu vết những trận đánh lì lợm của Nga ». Từ sáu tháng qua, quân Nga và lính đánh thuê Wagner cố chiếm thành phố nhỏ bé này bằng mọi giá. Những người dân còn ở lại sống tạm bợ qua ngày trong những đống đổ nát, 80 % thành phố đã bị phá hủy.

Các chuyên gia và những người lính phải đặt dấu hỏi vì sao quân Nga lại cố sống cố chết tấn công như thế, vì thành phố không mấy quan trọng về mặt chiến lược. Leonid, người phụ trách drone của tiểu đoàn Skala kể lại : « Mỗi ngày, những nhóm 15 đến 20 lính cố gắng chiếm vị trí của chúng tôi và sau đó oanh kích ». Lực lượng đôi bên gần nhau đến nỗi khó thể xác định những quả moọc-chê rơi xuống là của phía Ukraina hay Nga.

Trên những đường phố không người, chỉ có tiếng đạn pháo ầm vang từng phút một trên những tòa nhà đổ nát, những cửa hàng kiếng đã bị bể. Người dân sống trong những căn hầm, không điện nước, họ sưởi ấm và nấu ăn bằng củi. Một lính cứu hỏa cho biết mỗi ngày đều đi tuần để tránh cho thành phố không bị thiêu hủy hoàn toàn. Cả đơn vị đều là dân Bakhmut ; họ quyết định ở lại bất chấp nguy hiểm : đã có 11 lính cứu hỏa thiệt mạng tại Donetsk.

Chống dịch kiểu quân phiệt, thất bại càng cay đắng cho Bắc Kinh

Nhìn sang châu Á, bài xã luận của La Croix nhấn mạnh đến « Thất bại của Bắc Kinh ». Bệnh nhân Covid tràn ngập các bệnh viện, theo một số nguồn thì có thể lên đến hàng trăm triệu người. Có những thành phố hoàn toàn tê liệt.

Các nhà dịch tễ học lo sợ sẽ nảy sinh ra những biến thể, đến một lúc nào đó vượt ra ngoài biên giới. Chưa kể đến nguy cơ lây lan về kinh tế : hàng ngàn nhà máy sản xuất chậm lại, và sự hụt hơi của Trung Quốc đe dọa tăng trưởng của thế giới. Như vậy theo tờ báo không ai có thể vui mừng về việc Bắc Kinh lao đao trước đại dịch. Tuy nhiên cần phải rút ra bài học về giới hạn cho quyền lực tuyệt đối của ông Tập Cận Bình.

Không một chế độ nào có thể khoe rằng đã hành động một cách hoàn hảo trước đại dịch. Nhưng trong trường hợp Trung Quốc, thất bại càng thê thảm vì Bắc Kinh đã dùng đến những biện pháp hết sức cực đoan. Chiến lược zero Covid trước hết là zero tự do, trộn lẫn với đàn áp, giám sát khắt khe và bóp méo thông tin. Buộc cách ly người bị nhiễm, thậm chí nhốt kín họ trong những căn nhà bị khóa cửa hay cổng vào bị hàn kín, chỉ làm chậm lại việc lây lan của con virus. Ba năm sau khi virus xuất hiện tại Vũ Hán, Trung Quốc không làm ra được một loại vac-xin nào hiệu quả. Tất cả đi ngược lại với tuyên truyền của một chế độ xưa nay vẫn nói rằng các nước dân chủ không có khả năng đáp trả hiệu quả thách thức Covid.

Trung Quốc thúc thủ trước Omicron, kinh tế lao dốc

Về mặt kinh tế, La Croix tỏ ra lo ngại, chạy tựa trang nhất « Kinh tế Trung Quốc gặp trắc trở » và dành hai trang trong cho tình trạng Bắc Kinh « đầu hàng trước biến thể Omicron ».

Vào đầu năm 2023, nền kinh tế thứ nhì thế giới có nguy cơ khựng lại. Từ khi chính quyền đột ngột từ bỏ chính sách zero Covid, dịch bệnh bùng lên nhanh chóng. Bắc Kinh là nạn nhân của chính sách tiêm chủng do chính mình đề ra : chỉ ưu tiên cho người trong độ tuổi lao động, không chịu nhập vac-xin ARN thông tin của phương Tây. Một nghiên cứu của đại học Harvard ước tính đợt dịch mới có thể làm 1,5 triệu người chết tại Hoa lục. Còn theo công ty phân tích y tế Airfinity của Anh, số tử vong thậm chí đến 2,1 triệu ; hiện nay tại Hoa lục mỗi ngày có đến 9.000 người chết vì Covid !

Nhiều công ty hoạt động rời rạc vì thiếu nhân viên, các tiệm buôn, nhà hàng vắng khách. Một chủ doanh nghiệp Pháp cho biết 12 ngày sau khi dỡ bỏ chính sách xét nghiệm mọi lúc mọi nơi, nhà máy của ông ở Hoa lục thiếu mất 20 % công nhân. Tổng cục Thống kê vốn thường công bố những con số đẹp đẽ, nay nhìn nhận sản xuất và tiêu thụ đều sụt giảm do đại dịch, gây tác động khá lớn. Chắc chắn Trung Quốc không thể đạt mục tiêu tăng trưởng 5,5 % cho năm 2022. Theo Ngân hàng Thế giới, chỉ có thể là 2,7 % trong năm 2022 và 4,3 % năm 2023, « sự quay lại với quỹ đạo tăng trưởng liên tục sẽ lâu hơn dự kiến ».

« Đừng nghe những gì Bắc Kinh nói… »

Về mặt chính trị, chuyên gia François Godement của Viện Montaigne nhận thấy « Những lời hoa mỹ bớt hung hăng hơn của Trung Quốc không được phản ánh trong hành động ». Trong ngắn hạn, kinh tế chậm lại không tác động đến ảnh hưởng thực sự của Trung Quốc. Tuy xuất khẩu không còn tăng, nhưng thặng dư thương mại vẫn rất lớn và luồng đầu tư nước ngoài vẫn còn quan trọng. Cùng với Nga và Ả Rập Xê Út, Trung Quốc có cán cân thanh toán thặng dư, và trọng lượng tài chánh không giảm sút. Ngược lại, dân số giảm sẽ có tác động lâu dài lên sức mạnh kinh tế.

Trong lãnh vực đối ngoại, những năm dài hung hăng với ngoại giao "chiến lang" và tăng cường quân sự hóa đã gây ra cú sốc không chỉ ở Hoa Kỳ. Nhật Bản tăng gấp đôi ngân sách quốc phòng, Đài Loan kéo dài thời gian quân dịch, kỹ nghệ vũ khí Hàn Quốc gia tăng kể cả xuất khẩu. Hoa Kỳ tạo ra tại Ấn Độ-Thái Bình Dương một liên minh quân sự với Úc và Anh. Châu Âu cứng rắn hơn về thương mại, củng cố các chính sách chống lại sự lũng đoạn của Bắc Kinh. Trước sự phản công này, Trung Quốc điều chỉnh mặt ngoài bằng cách tỏ ra bớt hiếu chiến hơn, mà việc bổ nhiệm Tần Cương (Qin Gang), cựu đại sứ ở Washington làm ngoại trưởng là một ví dụ.

Nhưng thực ra trong hành động thì không hề thay đổi. Bắc Kinh tiếp tục tăng cường vũ trang trên mọi mặt. Những tuần qua Trung Quốc đã tập trận hải quân chung với Nga trên Biển Hoa Đông, gia tăng áp lực quân sự lên Đài Loan, xâm nhập quần đảo Senkaku tranh chấp với Nhật, chưa kể xung đột trở lại với Ấn Độ ở Himalaya. Bắc Kinh tiếp tục bảo vệ lợi ích kinh tế, các yêu sách lãnh thổ và tìm cách thiết lập trật tự quốc tế có lợi cho mình. Tập Cận Bình luôn ủ mưu vượt qua mặt Hoa Kỳ. Trong khi theo như những gì Bắc Kinh vẫn nói, thì Trung Quốc không phải là một Nhà nước bá quyền như Mỹ, phương Tây !

**************

3 giờ trước

Tại Đức, một số người đang kêu gọi chính phủ Đức thay đổi đường lối đối với Ukraine.

Một cuộc điều tra của Reuters đã phát hiện ra rằng các nhân vật chủ chốt trong chiến dịch này có liên kết với nhà nước Nga hoặc phe cực hữu.

Tại một quảng trường bên dưới ngọn tháp đôi của nhà thờ gothic ở Cologne, khoảng 2.000 người biểu tình tụ họp vào tháng Chín để thúc giục chính phủ Đức đoạn tuyệt với liên minh phương Tây ủng hộ Ukraine và làm hòa với Nga.

"Chúng ta phải ngừng làm chư hầu của người Mỹ," chính trị gia cánh hữu người Đức Markus Beisicht nói từ một sân khấu tạm bợ phía sau xe tải. Đám đông vỗ tay và vẫy cờ Nga và Đức.

Cuộc biểu tình chỉ là một trong nhiều dịp - trực tuyến và trên đường phố - nơi người ta kêu gọi Berlin nên xem xét lại sự ủng hộ đối với Ukraine.

Thông điệp đó phản ánh mối liên hệ sâu sắc giữa Đức và Nga, với hàng triệu người nói tiếng Nga sống ở Đức, di sản mối quan hệ của Liên Xô với Đông Đức Cộng sản và hàng thập kỷ Đức phụ thuộc vào khí đốt của Nga.

Rủi ro rất cao: nếu Đức, nền kinh tế lớn nhất của Liên minh châu Âu, quay lưng lại với Kyiv, thì sự đoàn kết của châu Âu trong cuộc chiến Nga-Ukraine sẽ rạn nứt.

Nguồn hình ảnh, Reuters

Chụp lại hình ảnh,

Những người ủng hộ Putin diễu hành ở Cologne, Đức vào đầu tháng 12/2022

Reuters nhận thấy rằng một số người kích động ồn ào nhất đòi thay đổi chính sách của Đức đều có hai mặt. Một số sử dụng bí danh và có mối quan hệ bí mật với Nga và các công ty của Nga đang bị quốc tế trừng phạt hoặc với các tổ chức cực hữu.

Chính quyền Đức đã xác định một trong những người này có liên hệ với một phe cực hữu. Một số người ủng hộ phe này đã bị cảnh sát buộc tội vào tháng 12 về âm mưu lật đổ nhà nước.

Một người trong số này điều hành một mạng xã hội tiếng Đức có tên "Câu lạc bộ những người hâm mộ Putin" và năm 2022 đã kêu gọi mọi người tràn vào quốc hội Đức.

Một người khác là giám đốc điều hành công ty xây dựng ở Berlin, từng là sĩ quan trong tình báo quân đội Nga. Ông ta quen biết một trong ba người đàn ông Nga vừa bị tòa án Hà Lan kết án vì giúp cung cấp tên lửa bắn rơi một máy bay chở khách của Malaysia trên bầu trời Ukraine năm 2014.

Người thứ ba là một người đam mê xe mô tô, đã đăng trên mạng các cáo buộc về hành động tàn bạo của quân đội Ukraine và đã quyên góp tiền cho một nhóm đam mê mô tô người Nga. Nhóm này đang chịu lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ và EU vì đã ủng hộ cuộc chiến của Putin.

Cho đến nay, Đức đã dành hơn một tỷ euro viện trợ nhân đạo cho Ukraine và các nước láng giềng, cộng với các thiết bị quân sự bao gồm các hệ thống phòng không tiên tiến. Phần lớn người Đức vẫn ủng hộ Ukraine, nhưng sau khi chi phí năng lượng tăng mạnh, các cuộc thăm dò cho thấy ít người muốn tăng cường hỗ trợ quân sự.

Mối quan hệ giữa Đức và Nga kéo dài hàng thế kỷ. Nữ hoàng Catherine Đại đế đã mời những người đồng hương Đức của mình di cư đến Nga vào thế kỷ 18. Từ năm 1992 đến năm 2002, khoảng 1,5 triệu hậu duệ của những người định cư này đã quay trở lại Đức, lợi dụng luật cho phép người gốc Đức được nhận quốc tịch.

Một trong hai nhân vật chủ chốt liên quan đến việc thúc đẩy lập trường thân Moscow bên trong nước Đức kể từ khi chiến tranh Nga-Ukraine bắt đầu là một cựu sĩ quan không quân Nga. Ban đầu được gọi là Rostislav Teslyuk, sau đổi tên thành Max Schlund sau khi định cư ở Đức một thập kỷ trước.

Danh tính kép

Gương mặt công khai của cuộc biểu tình ở Cologne là người tình của Schlund, Elena Kolbasnikova, người gốc Ukraine và hiện đang sống ở Đức. Cả hai tổ chức cuộc biểu tình này và một loạt các sự kiện ủng hộ Nga khác.

Năm 2022, cặp đôi đến Donbas, khu vực phía đông Ukraine do Nga kiểm soát phần lớn, để phân phát viện trợ cho các lực lượng ủng hộ Moscow.

Tổ chức Mặt trận Nhân dân đã cung cấp một số viện trợ và giúp hai người này tổ chức chuyến đi. Theo trang web của tổ chức, đây là một liên minh của các nhóm xã hội dân sự Nga, do Putin lãnh đạo.

Mối quan hệ với người Cossack

Reuters đã xác định được danh tính ba trong số những người quản lý an ninh tại cuộc biểu tình ở Cologne. Cả ba người này đều tham gia vào nhiều cuộc tụ họp của người Cossack ở Đức.

Ở Nga, người Cossack cam kết trung thành với các Sa hoàng. Giờ đây, các tổ chức Cossack chính của Nga trung thành với Putin và họ đang chiến đấu bên cạnh các lực lượng của Nga ở Ukraine.

Cơ quan Cossack chính, được Điện Kremlin xác nhận, là Liên minh các chiến binh Cossack của Nga và Nước ngoài, có hàng chục chi nhánh ở Nga và nước ngoài. Cơ quan này không tiết lộ nguồn tài trợ của mình. Ở Đức, người Cossacks là thành viên của Liên minh nói trên đặt vòng hoa trên mộ của lính Hồng quân Nga và đảm bảo an ninh tại các sự kiện do đại sứ quán Nga tổ chức.

Tình báo quân đội Nga

Khi Đảng Cộng sản Đức tổ chức lễ hội "hòa bình và đoàn kết" ở Berlin vào cuối tháng Tám, có một cuộc thảo luận nhóm tiêu đề "Hòa bình với Nga".

Trong số những người tham gia hội thảo có Oleg Eremenko, một doanh nhân người Đức gốc Nga, người lập luận rằng giới trẻ Ukraine đang được dạy để ghét Nga.

Eremenko từ lâu đã hoạt động tích cực trong cộng đồng người Đức gốc Nga. Ông ta điều hành một doanh nghiệp xây dựng ở Berlin. Các khách hàng được liệt kê trên trang web của doanh nghiệp này bao gồm Nhà thờ Chính thống Nga ở Berlin.

Eremenko xác nhận với Reuters rằng ông làm việc cho cơ quan tình báo quân đội Nga, GRU.

Hội những người hâm mộ Putin

Một số nhà hoạt động thân Nga đang lan truyền thông điệp của Điện Kremlin tới công chúng nói tiếng Đức trên mạng.

Reuters tìm thấy ít nhất 27 kênh Telegram tiếng Đức liên tục chia sẻ lại và quảng bá các thông điệp ủng hộ Điện Kremlin tới khoảng 1,5 triệu tài khoản.

Một tài khoản như vậy là "Câu lạc bộ những người hâm mộ Putin", với 36.000 người theo dõi.

Tài khoản này thường xuyên đăng các bức ảnh về Putin, các bài viết về những lần xuất hiện trước công chúng của ông và bản dịch tiếng Đức các bài phát biểu của ông.

Một người đàn ông tên là Wjatscheslaw Seewald sống ở Bavaria thừa nhận với Reuters rằng anh ta đứng sau kênh này, cùng nhiều người khác.

Seewald từng đăng bài về mối quan hệ của anh ta với đảng Alternative für Deutschland (AfD) cực hữu. Năm 2017, anh ta đăng một bức ảnh selfie với Bjoern Hoecke, một chính trị gia AfD và là đồng lãnh đạo của The Wing, một phe cực hữu trong đảng AfD đã bị giải tán.

Một tòa án Đức đã ra phán quyết vào tháng Ba rằng các mục tiêu của The Wing mâu thuẫn với hiến pháp của nước Đức. Mục tiêu của nhóm này bao gồm bảo vệ sự toàn vẹn sắc tộc của người dân Đức và ngăn chặn "người nước ngoài".

Tháng 12, chính quyền Đức đã bắt giữ hàng chục cá nhân, trong đó có một công dân Nga, với cáo buộc âm mưu lật đổ nhà nước Đức.

Các nhà điều tra nói rằng họ nghi ngờ một số cá nhân đã có kế hoạch cụ thể để xông vào quốc hội Đức. Cuộc điều tra đang diễn ra.

Sói đêm

Jan Riedel, một người đam mê mô tô đến từ Đông Đức, là chủ tịch của một nhóm có tên "Những linh hồn Đức-Nga". Nhóm này tham gia các sự kiện thân Nga ở Đức, đặt vòng hoa trên mộ của những người lính Hồng quân thiệt mạng trong Thế chiến thứ hai.

Riedel và nhóm của ông ta đăng hình ảnh lên các kênh truyền thông xã hội của họ hầu như hàng về những gì mà họ gọi là hậu quả của các cuộc tấn công bằng pháo của Ukraine vào các tòa nhà chung cư và cơ sở hạ tầng dân sự ở vùng Donbas.

Nhóm của Riedel hợp tác với một tổ chức có tên là "Những người yêu nước ở Novorossiya." Novorossiya - dịch theo nghĩa đen là Nước Nga mới - là tên gọi mà những người theo chủ nghĩa dân tộc Nga đặt cho khu vực phía nam và phía đông Ukraine mà Điện Kremlin và những người ủng hộ nói rằng đó thực sự là của Nga.

Tại các sự kiện công cộng, Riedel thường mặc một chiếc áo khoác da dày cộp được trang trí bằng cờ Novorossiya và con số 1423. Con số này biểu thị Sói đêm, một câu lạc bộ mô tô của Nga đang chịu lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ vì đã giúp các lực lượng Nga chiếm giữ khu vực Crimea của Ukraine vào năm 2014 và tuyển dụng các chiến binh ly khai ở Donbas.

**********

Ukraine - EU hội đàm hỗ trợ quân sự, cựu tướng NATO dự đoán thời điểm ngừng bắn

Theo Văn phòng Tổng thống Ukraine, cuộc hội đàm của giới lãnh đạo nước này và các quan chức thuộc Liên minh châu Âu (EU) sẽ diễn ra vào đầu tháng sau.

Trang President.gov.ua cho biết, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã có cuộc điện đàm đầu năm với Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen trong đêm 2/1 và “đạt sự nhất trí về động lực hợp tác giữa Kiev và EU trong năm 2023”.

twitter-1066 — Chủ tịch EC Ursula von der Leyen và Tổng thống Ukraine Zelensky. Ảnh: Ursula von der Leyen/ Twitter

“Tổng thống Zelensky đã thông báo cho bà Von der Leyen về tình hình chiến sự trên thực địa, hậu quả của các cuộc tập kích bằng máy bay không người lái (UAV) và tên lửa Nga nhằm vào hệ thống cơ sở dân sự Ukraine. Đáp lại, Chủ tịch EC nhấn mạnh các quốc gia châu Âu sẽ sát cánh với Ukraine trong năm 2023, cũng như thảo luận với nhà lãnh đạo Ukraine về việc tăng cường sức mạnh cho các lực lượng vũ trang Kiev bằng cách cung cấp những loại vũ khí phù hợp”, thông cáo từ Văn phòng Tổng thống Ukraine viết.

“Nhà lãnh đạo Ukraine trong cuộc điện đàm với bà Von der Leyen cũng thảo luận về nội dung cuộc hội đàm giữa chính quyền Kiev và các quan chức EU sẽ diễn ra trong ngày 3/2 tới xoay quanh việc hỗ trợ tài chính và quân sự, đồng thời nhất trí về vấn đề tăng cường công tác chuẩn bị cho sự kiện này”, thông cáo viết thêm.

Cựu tướng NATO dự đoán về tình hình Ukraine

Cựu Tư lệnh Bộ Chỉ huy lực lượng hỗn hợp của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), Tướng Hans-Lothar Domrose hôm 2/1 dự đoán rằng, Nga và Ukraine có thể sẽ ngừng bắn vào giữa năm 2023.

“Trong năm 2023, có thể là vào mùa hè, cả Nga và Ukraine sẽ cùng cảm nhận việc họ tiếp tục cuộc xung đột chẳng mang lại lợi ích gì. Trong giai đoạn từ tháng Hai đến tháng Năm, Moscow và Kiev sẽ nhận ra rằng họ ‘đang bị mắc kẹt’. Đó sẽ là thời điểm các cuộc đàm phán ngừng bắn bắt đầu, và chúng ta sẽ có thỏa thuận ngừng bắn ở một thời điểm nào đó trong năm nay”, ông Domrose nói với tờ báo Funke của Đức.

Vị tướng người Đức này cũng nói rằng, một lệnh ngừng bắn như vậy sẽ chỉ mang tính chất tạm ngừng xung đột.

“Theo nhận định của tôi, Nga có ưu thế về số lượng xe tăng và tên lửa trong khi Ukraine lại phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn cung ứng vũ khí từ phương Tây. Điều này khiến tôi khó có thể tưởng tượng việc Ukraine sẽ giành lại kiểm soát những vùng lãnh thổ Nga đang nắm giữ, ngay cả khi Kiev nhận được những vũ khí hạng nặng từ phương Tây như xe tăng hay pháo binh”, ông Domrose nhấn mạnh.

Hiện hai chính quyền Nga và Ukraine chưa bình luận về những dự đoán trên của ông Domrose.
**************

Ông trùm 'lính đánh thuê' Nga thừa nhận khó khăn ở tiền tuyến

Yevgeny Prigozhin, chủ công ty an ninh tư nhân Wagner của Nga, cho biết lính của ông đôi khi mất nhiều tuần để giành được một ngôi nhà ở Bakhmut.

"Mọi người đều muốn biết khi nào chúng tôi chiếm được Bakhmut", Yevgeny Prigozhin nói trong cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn Nga RIA Novosti hôm 3/1. "Tại Bakhmut, mọi ngôi nhà đều trở thành pháo đài. Những người lính của chúng tôi đôi khi phải chiến đấu hơn một ngày và đôi khi là nhiều tuần để giành được một ngôi nhà".

Bakhmut là thành phố thuộc tỉnh Donetsk, miền đông Ukraine. Theo Prigozhin, lực lượng của ông liên tục đối mặt các tuyến phòng thủ mới của đối phương.

Một người lính giấu tên mà ông Prigozhin gặp đã phàn nàn về khó khăn họ đang phải đối mặt. "Chúng tôi không đủ thiết bị, xe bọc thép BMP3 và đạn pháo", người này nói.

Cột khói bốc lên từ khu vực phía nam Bakhmut, miền đông Ukraine, hôm 7/10. Ảnh: AFP. — Cột khói bốc lên từ khu vực phía nam Bakhmut, miền đông Ukraine, hôm 7/10. Ảnh: *AFP*.

Bakhmut là một mục tiêu quan trọng mà quân đội Nga cố kiểm soát từ mùa hè năm ngoái. Những cuộc giao tranh ác liệt giữa Nga và Ukraine đã làm cạn nguồn cung nhân lực và vật lực của Moskva. Lực lượng Wagner được xem đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực tấn công Bakhmut.

Ben Hodges, tướng Mỹ về hưu và từng là chỉ huy quân đội Mỹ ở châu Âu, cho biết uy tín của Prigozhin và tập đoàn Wagner đang bị đe dọa trong trận chiến Bakhmut, Theo Hodges, nếu lực lượng Nga cuối cùng thất bại ở Bakhmut, đây sẽ là đòn giáng mạnh vào uy tín của Prigozhin và gây tổn hại tâm lý người Nga.

Hiện chưa rõ liệu Nga có thể giành thắng lợi ở Bakhmut vào thời điểm này hay không. Nga được cho đã giành được một số bước tiến nhỏ xung quanh Bakhmut những tuần gần đây.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) tuần trước cho biết cuộc tấn công vào Bakhmut có thể "lên đến đỉnh điểm". Theo đó, quân Nga có thể sẽ tiếp tục các cuộc tấn công vào thành phố như mức độ hiện tại và các cuộc tấn công như vậy "rất khó có thể đạt được lợi ích đáng kể".

Ngay cả khi Nga cuối cùng giành được Bakhmut, giới chuyên gia không tin rằng thành phố sẽ mang lại nhiều lợi ích chiến lược hoặc chiến thuật cho Nga. Nhưng sau nhiều bước lùi trong những tháng qua, chiến thắng ở Bakhmut có thể vẫn được xem có ý nghĩa đối với Tổng thống Vladimir Putin và lực lượng Nga.

Vị trí thành phố Bakhmut ở miền đông Ukraine. Đồ họa:FT. — Vị trí thành phố Bakhmut ở miền đông Ukraine. Đồ họa:*FT.*

Thanh Tâm (Theo Newsweek, Guardian)

***********

Mỹ và Nhật Bản bàn hạn chế xuất khẩu chip cho Trung Quốc

~3 minutes

Bộ trưởng Thương mại Nhật Bản Nishimura Yasutoshi sẽ tới Mỹ trong tuần này để bàn về các quy định xuất khẩu linh kiện liên quan tới chip điện tử cho Trung Quốc.

Mỹ và Nhật Bản bàn hạn chế xuất khẩu chip cho Trung Quốc - Ảnh 1. — Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản Nishimura Yasutoshi - Ảnh: REUTERS

Theo thông tin từ báo Nhật Bản Sankei hôm 3-1, ông Nishimura sẽ tới Mỹ từ ngày 5-1 tới 10-1. Trọng tâm của chuyến đi này được cho sẽ là những vấn đề liên quan tới việc xuất khẩu chip cho Trung Quốc.

Theo đó, ông Nishimura dự kiến gặp Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo và Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai.

Sankei cũng cho hay, tại các cuộc gặp này, ông Nishimura và hai vị quan chức thương mại Mỹ nêu trên sẽ thảo luận về nghiên cứu và phát triển các loại chip điện tử tiên tiến, và việc xuất khẩu chip.

Hồi tháng trước, Kyodo News đưa tin Ngoại trưởng Nhật Bản Hayashi Yoshimasa sẽ tới New York (Mỹ) để dự một phiên họp của Liên Hiệp Quốc về pháp quyền, trật tự thế giới. Theo kế hoạch, các vấn đề thảo luận liên quan tới tình hình Ukraine hiện nay.

Theo Kyodo News, ông Nishimura trong khi đó sẽ đến Washington và Las Vegas cho một chuyến đi 6 ngày bắt đầu từ ngày 5-1, giống với thông tin của Sankei mới đây.

Trong năm 2022, chính quyền Mỹ của Tổng thống Joe Biden đã có những nỗ lực cạnh tranh công nghệ sản xuất chip điện tử với Trung Quốc. Một trong các biện pháp được Washington sử dụng là kêu gọi các nước hạn chế xuất khẩu công nghệ chip tiên tiến tới Trung Quốc.

Tháng 12 vừa qua, Mỹ xác nhận đang thảo luận với Nhật Bản và Hà Lan về việc thắt chặt xuất khẩu thiết bị sản xuất chất bán dẫn (vốn đóng vai trò quan trọng trong sản xuất chip) sang Trung Quốc. Nhật Bản và Hà Lan là hai quốc gia mạnh về công nghệ chip
***********

'Lính Nga lén dùng điện thoại đã giúp Ukraine tấn công gây tổn thất cực lớn'

Khánh An

6–8 minutes

Bộ Quốc phòng Nga cho rằng các binh sĩ lén dùng điện thoại di động nên bị phía Ukraine phát hiện và tấn công khiến hàng chục người thiệt mạng.

'Lính Nga lén dùng điện thoại đã giúp Ukraine tấn công gây tổn thất cực lớn' - ảnh 1

Tòa nhà tại Makiivka ở Donetsk, nơi các binh sĩ Nga bị tấn công

reuters

Hãng Reuters ngày 4.1 đưa tin Bộ Quốc phòng Nga cho rằng các binh sĩ sử dụng điện thoại di động trái phép khiến Ukraine phát hiện và tấn công tại Donetsk, gây tổn thất 89 binh sĩ.

Theo đó, dù cuộc điều tra chính thức đang được tiến hành, lý do chính của việc bị tấn công rõ ràng là tình trạng sử dụng điện thoại trái phép của hàng loạt binh sĩ.

“Yếu tố này cho phép đối phương theo dõi và quyết định vị trí của các binh sĩ cho cuộc tấn công”, Bộ Quốc phòng Nga ra thông cáo vào rạng sáng ngày 4.1.Tổn thất khiến nhiều người Nga giận dữ, chủ yếu nhằm vào giới tướng lĩnh quân sự hơn là Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Cuộc tấn công của Ukraine diễn ra ngay sau thời điểm giao thừa, nhằm vào một trường dạy nghề được chuyển đổi làm nơi đóng quân của các binh sĩ nghĩa vụ ở thành phố Makiivka tại vùng Donetsk.

Trước đó, Nga thừa nhận tổn thất 63 binh sĩ sau khi Ukraine phóng 6 quả rốc két từ hệ thống rốc két pháo binh cơ động cao (HIMARS), trong khi Ukraine cho rằng Nga tổn thất đến 400 binh sĩ, bên cạnh 300 binh sĩ bị thương. Sau đó, Ukraine nói rằng con số chính xác “đang được làm rõ”.

Trong một diễn biến khác, Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine xác nhận thêm một cuộc tấn công khác trong đêm giao thừa khiến Nga tổn thất lớn, diễn ra tại tỉnh Kherson.Theo đó, cuộc tấn công diễn ra gần thị trấn Chulakivka khiến gần 500 binh sĩ thương vong. “Đối phương tiếp tục chịu tổn thất. Thông tin được xác nhận là lực lượng phòng vệ Ukraine hôm 31.12 đã tấn công một vị trí có nhiều binh sĩ và thiết bị của Nga. Khoảng 500 binh sĩ Nga đã bị thương hoặc thiệt mạng”, theo Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine.

Bà Natalia Humeniuk, phát ngôn viên lực lượng Ukraine ở miền nam, cho rằng “đây là một trong những thành tựu của Ukraine ở hướng mặt trận này”.

“Sẽ còn thêm nữa vì chúng tôi xác định được những vị trí của đối phương”, bà cho biết.

Một blogger người Nga với biệt danh Operation Z viết trên Telegram rằng Ukraine đang nhằm vào các doanh trại của Nga bằng HIMARS, đồng thời liệt kê Chulakivka trong danh sách những nơi Nga bị tấn công trong tháng qua.

*************

Tin tức thế giới 4-1: Lính Nga chết nhiều, dân tụ tập; Kỹ sư gốc Trung Quốc bị kết án

6–7 minutes

Đặc vụ FBI dẫn Xiaoqing Zheng (phải), kỹ sư chính của bộ phận điện và nước của GE, vào tòa án liên bang tại Albany, New York, Mỹ, hồi năm 2018 - Ảnh: TIMES UNION

* Mỹ kết án một bị cáo âm mưu đánh cắp bí mật thương mại cho Trung Quốc. Ngày 3-1, Bộ Tư pháp Mỹ cho biết một người đàn ông ở tiểu bang New York đã bị kết án hai năm tù vào ngày 2-1 vì âm mưu đánh cắp bí mật thương mại của Tập đoàn General Electric để mang lại lợi ích cho Trung Quốc.

Theo Hãng tin Reuters, Xiaoqing Zheng, 59 tuổi, ngụ ở thị trấn Niskayuna, New York, bị kết tội âm mưu thực hiện hoạt động gián điệp kinh tế sau phiên tòa xét xử kéo dài bốn tuần của bồi thẩm đoàn. Phiên xét xử kết thúc vào tháng 3 năm ngoái.

* Hai người bị bắt trong các cuộc tấn công vào các trạm biến áp của bang Washington. Theo Hãng tin Reuters, hai người đàn ông thuộc tiểu bang Washington, Mỹ, đã bị bắt vì liên quan đến các vụ tấn công nhằm vào bốn trạm biến áp ở khu vực Tacoma vào hôm Giáng sinh vừa qua.

Ngày 3-1, Văn phòng luật sư Mỹ cho biết Matthew Greenwood và Jeremy Crahan dự kiến sẽ ra hầu tòa vào chiều 3-1 tại Tòa án quận ở Tacoma với cáo buộc âm mưu phá hoại các cơ sở năng lượng và sở hữu vũ khí chưa đăng ký.

Hai người đàn ông đã bị Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) giám sát trong hơn một tháng vào cuối năm 2021 và đầu năm 2022.

Cựu giám đốc điều hành FTX Sam Bankman-Fried rời phiên tòa tại tòa án liên bang Manhattan - Ảnh: REUTERS

* Sam Bankman-Fried không nhận tội trong vụ lừa đảo FTX. Ngày 3-1, nhà sáng lập sàn giao dịch tiền ảo FTX, ông Sam Bankman-Fried, đã từ chối nhận tội trước các cáo buộc hình sự về việc lừa dối các nhà đầu tư và gây ra thiệt hại hàng tỉ USD.

Bị cáo 30 tuổi không nhận tội đối với tám tội danh, trong đó có lừa đảo theo đường dây, âm mưu thực hiện hành vi rửa tiền và vi phạm luật tài chính trong chiến dịch tranh cử. Phiên xét xử do thẩm phán quận Mỹ Lewis Kaplan làm chủ tọa tại tòa án liên bang Manhattan.

* EU thống nhất cách phối hợp sau khi tình hình COVID-19 thay đổi. Ủy ban An ninh y tế Liên minh châu Âu cho biết các quốc gia thành viên EU đã thống nhất "cách tiếp cận phối hợp" đối với tình hình COVID-19 đang thay đổi, đồng thời bổ sung cả những tác động đối với việc gia tăng du khách từ Trung Quốc.

Cụ thể, giám đốc y tế EU Stella Kyriakides cho biết ủy ban đã nghiên cứu các biện pháp có mục tiêu, bao gồm xét nghiệm trước khi khởi hành cho khách du lịch từ Trung Quốc, tăng cường giám sát nước thải và tăng cường giám sát trong nước.

Một công nhân ném con gà tây đã nhiễm cúm vào thùng chứa tại một trang trại ở Tisova, cách 160km về phía đông của Prague, CH Czech, hồi năm 2007 - Ảnh: REUTERS

* Czech tiêu hủy 220.000 con gà trong đợt bùng phát cúm gia cầm lớn nhất nước. Chính quyền CH Czech đang chuẩn bị tiêu hủy tới 220.000 con gà mái tại một trang trại gia cầm ở phía tây nước này sau khi phát hiện dịch cúm gia cầm tại đó vào tuần trước. Đây được xem là đợt bùng phát lớn nhất cho đến nay.

Giới chức trách đã ghi nhận tình trạng bùng dịch cúm gia cầm tại một trang trại nằm cách Prague 150km về phía tây từ tuần trước. Đây là nơi có thể nuôi tới 750.000 con gà.

* Đức hỗ trợ Indonesia phát triển cơ sở hạ tầng thân thiện với khí hậu. Theo TTXVN, Đại sứ quán Đức tại Indonesia cho biết Berlin cam kết tài trợ bổ sung 356,2 triệu euro để hỗ trợ thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của Indonesia.

Cụ thể, Bộ Hợp tác Kinh tế và Phát triển Đức (BMZ) sẽ tài trợ 20 dự án hợp tác trong các lĩnh vực năng lượng tái tạo, cơ sở hạ tầng xanh, bảo vệ rừng và chống biến đổi khí hậu, phát triển kinh tế bền vững và đào tạo nghề tại quốc gia này.

Người dân thành phố Samara tụ tập tưởng niệm binh sĩ đã thiệt mạng sau vụ tấn công của Ukraine. Đây được xem là hành động tụ tập đông người hiếm hoi ở Nga - Ảnh: AFP

* Vụ tấn công làm thiệt mạng nhiều binh sĩ Nga cùng lúc đã gây xôn xao dư luận. Theo báo Le Temps của Thụy Sĩ, các phóng viên chiến trường Nga cho rằng vụ tấn công bằng tên lửa của Ukraine làm thiệt mạng hàng trăm binh sĩ cùng lúc chứ không phải chỉ hàng chục như báo cáo công khai.

Họ cho rằng các chỉ huy quân sự vẫn chưa rút tỉa bài học gì từ sai lầm trong hơn 10 tháng giao chiến ở Ukraine.

* Tổng thống Philippines kỳ vọng "chương mới" trong hợp tác với Trung Quốc. Theo Hãng tin Tân Hoa xã, phát biểu ngày 3-1, trước khi lên đường thăm chính thức Trung Quốc trong ba ngày, Tổng thống Philippines Ferdinand Romualdez Marcos Jr. nhấn mạnh ông sẽ mở ra một chương mới trong hợp tác chiến lược toàn diện giữa Philippines và Trung Quốc.

"Chúng tôi sẽ tìm cách thúc đẩy các mối quan hệ có ý nghĩa và mở rộng hợp tác với Trung Quốc trong các lĩnh vực khác nhau như nông nghiệp, năng lượng, cơ sở hạ tầng, khoa học và công nghệ, thương mại và đầu tư, cũng như giao lưu nhân dân", ông Marcos nói.

Ngoài ra, tổng thống Philippines mong muốn sẽ đưa quan hệ Manila - Bắc Kinh "lên một tầm cao mới".

* Mỹ loại Burkina Faso khỏi chương trình ưu đãi thuế quan. Văn phòng Đại diện thương mại Mỹ (USTR) đã ra thông báo chính thức về việc nước này loại Burkina Faso khỏi chương trình ưu đãi thương mại vì những lo ngại "sự thay đổi vi hiến" chính phủ ở quốc gia Tây Phi này.

Đạo luật cơ hội và tăng trưởng châu Phi (AGOA) cho phép các quốc gia châu Phi cận Sahara quyền tiếp cận miễn thuế thị trường Mỹ nếu đáp ứng các yêu cầu cụ thể, bao gồm cả việc đạt được những tiến bộ chính trị. Theo đó, USTR cho rằng Burkina Faso đã không đáp ứng các yêu cầu của AGOA và Washington sẽ làm việc với Ouagadougou để đưa ra "các tiêu chuẩn rõ ràng" cho lộ trình khôi phục thương mại.

Nữ quân nhân Ấn Độ

Các nữ quân nhân thuộc Lực lượng biên phòng của Ấn Độ có màn trình diễn mô tô mạo hiểm, ấn tượng tại thủ đô New Delhi - Ảnh: SIPA US

**************