Hôm qua, 09/02/2021, Hải Quân Mỹ thông báo hai nhóm tác chiến tàu sân bay Theodore Roosevelt Carrier Strike Group và Nimitz Carrier Strike Group đã tiến hành nhiều bài tập nhằm « tăng cường khả năng tương tác giữa các khí tài cũng như năng lực chỉ huy và kiểm soát ». Theo Bộ Tư Lệnh hạm đội Thái Bình Dương Mỹ, hai nhóm tác chiến tàu sân bay tiến hành cuộc diễn tập tại một khu vực có mật độ giao thông hàng hải cao, để chứng tỏ khả năng hoạt động của Hải Quân Hoa Kỳ trong những điều kiện khó khăn trên thực địa.

Hạm đội 7 Hoa Kỳ, với hơn 50 chiến hạm và tàu ngầm, có địa bàn hoạt động chủ yếu tại vùng biển Tây Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, có quan hệ đối tác với 35 quốc gia ven biển. Theo chuẩn đô đốc Doug Verissimo, chỉ huy nhóm tàu tác chiến tàu sân bay Theodore Roosevelt, cuộc diễn tập cho phép tái khẳng định cam kết của nước Mỹ, « bảo đảm một khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương mở và tự do ». Đây là đầu tiên hai nhóm tác chiến tàu sân bay nói trên diễn tập ở Biển Đông, kể từ tháng 7/2020.

Cuộc diễn tập diễn ra chỉ ít ngày sau chuyến tuần tra « bảo vệ tự do hàng hải » của khu trục hạm USS John S. McCain gần quần đảo Hoàng Sa, hiện do Trung Quốc kiểm soát.

Về cuộc diễn tập này, phát ngôn viên Uông Văn Bân (Wang Wenbin), bộ Ngoại Giao Trung Quốc, hôm qua khẳng định việc Hoa Kỳ thường xuyên đưa tàu chiến và phi cơ quân sự đến Biển Đông chỉ nhằm « phô trương sức mạnh », điều này không dẫn đến hòa bình và ổn định tại khu vực, và nhấn mạnh là « Trung Quốc sẽ có các biện pháp cần thiết để cương quyết bảo vệ an ninh và chủ quyền quốc gia, phối hợp với các quốc gia trong khu vực, nhằm bảo vệ vững chắc hòa bình và ổn định tại Biển Đông ».

Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ và đồng nhiệm Philippines điện đàm

Tăng cường hợp tác với các đối tác và đồng minh châu Á, và đặc biệt là với các quốc gia ven bờ Biển Đông là ưu tiên trong chính sách đối ngoại của nước Mỹ. Hôm nay, 10/02, tân bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Lloyd Austin có cuộc điện đàm với đồng nhiệm Philippines Delfin Lorenzana. Lầu Năm Góc ra thông cáo cho biết hai bên đã « thảo luận hàng loạt vấn đề ưu tiên trong quan hệ hợp tác quốc phòng ». Bộ trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ tái khẳng định cam kết của Washington trong Hiệp ước phòng thủ chung Mỹ - Philippines (MDT), bảo vệ Philippines trước mọi cuộc tấn công, gồm khu vực Biển Đông.

Bộ trưởng Quốc Phòng hai nước cùng khẳng định tầm quan trọng của việc giải quyết các bất đồng trên biển theo luật pháp quốc tế, bao gồm phán quyết của Tòa Trọng Tài Thường Trực, bác bỏ yêu sách chủ quyền đường 9 đoạn của Trung Quốc (còn gọi là « đường lưỡi bò »), bao gần trọn Biển Đông. Chính quyền Mỹ lần đầu tiên chính thức bác bỏ yêu sách đường 9 đoạn của Trung Quốc vào tháng 7/2020, ít tháng trước khi tổng thống Donald Trump rời chức vụ.

Chính quyền Philippines lo ngại Trung Quốc gây hấn tại các vùng « tranh chấp » ở Biển Đông, đặc biệt sau khi Bắc Kinh ra luật Hải Cảnh, cho phép tuần duyên Trung Quốc nổ súng vào tàu nước ngoài. Trong một cuộc họp báo hôm qua, tổng tham mưu trưởng Quân Đội Philippines, tướng Cirilito Sobejana, cho biết sẽ tăng cường triển khai tàu chiến ở « biển Tây Philippines » (tức Biển Đông) để sẵn sàng bảo vệ ngư dân trước nguy cơ bị Trung Quốc tấn công.