Tuyên bố trên đây của ông Loukachenko được đưa ra sau khi trên 100.000 người hôm qua 16/08/2020 đã xuống đường tại Minsk, đòi hỏi tổng thống phải ra đi. Đây là một trong những cuộc biểu tình lớn nhất trong lịch sử Belarus.

Đáp lại lời kêu gọi của bà Svetlana Tikhanovskaia, đối thủ của ông Loukachenko, người dân Belarus xuống đường không chỉ tại thủ đô Minsk mà còn tại nhiều thành phố khác.Theo trang tin độc lập Tut.by, đây là cuộc biểu tình quy mô nhất kể từ khi Belarus độc lập năm 1991. Mặc trang phục màu trắng, người biểu tình giơ cao hàng ngàn lá cờ hai màu trắng và đỏ của đối lập, hô vang các khẩu hiệu đòi tổng thống phải từ chức.

Đến trưa, ông Loukachenko, 65 tuổi, cầm quyền từ 26 năm qua, bất ngờ xuất hiện tại quảng trường Độc Lập ở Minsk trước 10.000 người ủng hộ. Ông bác bỏ lời kêu gọi của đối lập về việc tổ chức một cuộc bỏ phiếu mới, sau kỳ bầu cử ngày 09/08 trong đó ông được 80% số phiếu, tuy nhiên bị tố cáo gian lận. Ông cáo buộc ý đồ « nước ngoài áp đặt một chính phủ » cho Belarus. Bên cạnh tổng thống là con trai ông, Nikolai Loukachenko, được cho là người kế nhiệm tương lai.

Việc ông Alexandre Loukachenko đắc cử bị cáo buộc gian lận hàng loạt, trong bối cảnh ứng cử viên đối lập Svetlana Tikhanovskaia rất được ủng hộ. RIA Novosti cho biết ứng dụng Telegram ở Belarus đã mở một cuộc thăm dò nặc danh, kết quả cho thấy 53% người sử dụng đã bầu cho Tikhanovskaia, chỉ có 2% bỏ phiếu cho ông Loukachenko.

Nhiều người trong giới tinh hoa đã ngả theo đối lập : các phóng viên đài truyền hình nhà nước, nhà nghiên cứu, doanh nhân, và cả các nhà ngoại giao. Đặc biệt truyền thông nhà nước đưa tin về cuộc biểu tình chống chính phủ hôm qua một cách khách quan hoặc mang màu sắc tích cực.

Nhà đối lập Svetlana Tikhanovskaia, 37 tuổi, đang lưu vong ở Litva, hôm nay tuyên bố sẵn sàng lãnh đạo đất nước. Bà nhắc lại rằng tuy « không muốn trở thành chính khách », nhưng định mệnh đã khiến bà « đứng trên tuyến đầu chống bất công ». Bà đòi hỏi tổ chức một cuộc bầu cử công bằng, trả tự do cho tù nhân chính trị, và loan báo thành lập một ủy ban chuyển tiếp quyền lực.

Trong bốn cuộc biểu tình nổ ra sau bầu cử, đã có hai người thiệt mạng và vài chục người bị thương. Tuy nhiên nhà cầm quyền tỏ ra nhượng bộ : loan báo thả 2.000 trong số 6.700 người bị câu lưu, và không có ai bị bắt trong các cuộc biểu tình khổng lồ hôm qua.

Nga ủng hộ Loukachenko, EU họp thượng đỉnh khẩn cấp về Belarus

Điện Kremlin hôm qua cho biết sẵn sàng trợ giúp về quân sự nếu cần thiết, trong khuôn khổ hiệp ước song phương và Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO hay OTCS theo tiếng Pháp) gồm sáu nước Liên Xô cũ. Như vậy ông Loukachenko được sự hỗ trợ của đồng minh cũ, tuy quan hệ gần đây căng thẳng vì tổng thống Belarus tố cáo Nga muốn biến nước mình thành chư hầu.

Cũng trong hôm qua, tổng thống Pháp Emmanuel Macron kêu gọi Liên Hiệp Châu Âu (EU) tiếp tục ủng hộ « hàng trăm ngàn người » biểu tình chống chế độ Belarus, còn Anh hôm nay tuyên bố không chấp nhận kết quả bầu cử vừa qua. EU đã có biện pháp trừng phạt các quan chức Belarus có liên quan đến gian lận bầu cử và đàn áp.

Chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Charles Michel hôm nay loan báo 27 nhà lãnh đạo EU sẽ họp khẩn vào thứ Tư 19/08 để bàn về tình hình Belarus.