Mỹ vừa áp đặt các biện pháp trừng phạt cứng rắn nhất nhắm vào chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad, nhằm chặn đứng nguồn vốn tài trợ cho chính phủ độc tài này. Đây là một động thái nhằm buộc chính quyền Assad quay trở lại các cuộc đàm phán hòa bình để chấm dứt chiến tranh dai dẳng hàng thập kỷ tại khu vực bất ổn vùng Trung Đông.
Các lệnh trừng phạt mới đối với Syria nhắm vào 39 công ty và cá nhân, bao gồm Tổng thống Assad và vợ ông Asma cùng gia đình, những đối tượng được Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo mô tả là một trong những kẻ trục lợi chiến tranh khét tiếng nhất Syria, theo Reuters.
“Trong hơn chín năm, chế độ Assad đã tiến hành một cuộc chiến đẫm máu với người dân Syria và gây ra vô số tội ác tàn bạo, một số trong đó đã đến mức tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người, bao gồm giết chóc, tra tấn, bắt cóc và sử dụng vũ khí hóa học. Kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu, hơn nửa triệu người Syria đã chết và 11 triệu người khác – một nửa dân số trước thời chiến tranh ở Syria – đã phải di tản. Bashar al-Assad và chế độ của ông ta đã lãng phí hàng chục triệu USD mỗi tháng để tài trợ cho cuộc chiến vô nghĩa của họ. Họ phá hủy nhà cửa, trường học, cửa hàng và các khu chợ công. Cuộc chiến tàn khốc của họ đã làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng nhân đạo, ngăn cản sự trợ giúp đến với những người khốn khổ và mang lại tai ương cho người dân Syria”, theo thông cáo báo chí của Bộ ngoại giao Mỹ về Đạo luật Caesar Syria phát hành hôm 17/6.
Trong một tuyên bố công bố các lệnh trừng phạt trong khuôn khổ Đạo luật bảo vệ công dân Syria Caesar – được ký phát bởi Tổng thống Trump vào tháng 12 năm ngoái – ông Pompeo cho biết động thái mới là những bước khởi đầu trong một chiến dịch gây áp lực kinh tế và chính trị trường kỳ chống lại Assad. Ông cho biết, sẽ có các lệnh trừng phạt bổ sung được công bố trong những tuần kế tiếp.
“Chúng tôi kỳ vọng sẽ có thêm nhiều biện pháp trừng phạt và chúng tôi sẽ không dừng lại cho đến khi Assad và chế độ của ông ta chấm dứt cuộc chiến tàn khốc và vô ích nhắm vào người dân Syria, đồng thời chính phủ Syria đồng ý tiến đến một giải pháp chính trị cho cuộc xung đột”, ông nói.
Trước đó, Syria đã hứng chịu các lệnh trừng phạt của Mỹ và Liên minh châu Âu, theo đó đóng băng tài sản của nhà nước và hàng trăm công ty và cá nhân của nước này. Washington đã cấm doanh nghiệp Mỹ xuất khẩu và đầu tư vào Syria, cũng như các giao dịch liên quan đến các sản phẩm hóa dầu và hydrocarbon.
Nhưng với các lệnh trừng phạt mới, Mỹ sẽ đóng băng tài sản của bất kỳ đối tác giao dịch nào của Syria, không phân quốc tịch, và bao gồm thêm nhiều lĩnh vực. Lệnh trừng phạt cũng sẽ nhắm trực tiếp vào những ai giao dịch với các thực thể từ Nga và Iran, những đối tác chính ủng hộ và hỗ trợ chính quyền Assad.
Ông Pompeo cho biết những mục tiêu của lệnh trừng phạt, bao gồm chị gái và anh trai của Assad, một số tướng lĩnh hàng đầu trong quân đội và dân quân Iran, đều đóng vai trò chính trong việc cản trở một giải pháp chính trị hòa bình cho cuộc xung đột. Nhưng tổng thống Syria Asma al-Assad vẫn là hạch tâm chính của lệnh trừng phạt này.
“Đây là lần đầu tiên tôi đặc biệt nhấn mạnh đến vai trò của Asma al-Assad, vợ của ông ta Bashar al-Assad, người mà với sự hỗ trợ của chồng và các thành viên trong gia đình Akhras của bà ta đã trở thành một trong những kẻ trục lợi chiến tranh khét tiếng nhất tại Syria”, ông Pompeo nói.
Bàn luận về nỗ lực lâu bền của Mỹ nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng nhân đạo Syria, Ngoại trưởng Pompeo viết:
“Mỹ duy trì cam kết hợp tác với Liên Hợp Quốc và các đối tác quốc tế để mang lại sự hỗ trợ nhân đạo cho người dân Syria, những người vẫn đang phải chịu đựng dưới bàn tay của chế độ Assad. Chúng tôi là nhà tài trợ nhân đạo lớn nhất cho người dân Syria kể từ khi khởi phát cuộc xung đột, khi cung cấp hơn 10,6 tỷ USD tiền hỗ trợ nhân đạo và hơn 1,6 tỷ USD tiền hỗ trợ phi nhân đạo và thiết lập ổn định trên khắp Syria, ngay cả trong các khu vực nằm dưới sự kiểm soát của chính quyền Assad”.
“Đã đến lúc cuộc chiến tàn khốc, vô nghĩa của Assad chấm dứt. Ngày nay, chế độ Assad và những người ủng hộ nó đối mặt với một lựa chọn đơn giản: thực hiện các bước tiến chắc chắn hướng tới một giải pháp chính trị lâu dài cho cuộc xung đột Syria phù hợp với Nghị quyết 2254 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc hoặc đối mặt với các lệnh trừng phạt mới”, ông Pompeo nhấn mạnh.
