Trump vừa công bố thư gửi Tổng giám đốc WHO Tedros, dọa cắt vĩnh viễn ngân sách nếu cơ quan này không "cải thiện đáng kể" trong 30 ngày tới.
"Chúng tôi không có thời gian để lãng phí", Tổng thống Mỹ Donald Trump viết trong bức thư gửi Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus vừa được ông công bố trên Twitter. "Đó là lý do tôi với tư cách là Tổng thống Mỹ, thông báo cho ông rằng nếu WHO không cam kết cải thiện đáng kể trong 30 ngày tới, tôi sẽ lập tức đóng băng ngân sách của Mỹ cho WHO và xem xét lại tư cách thành viên của chúng tôi trong tổ chức".
"Tôi không thể cho phép người đóng thuế Mỹ tiếp tục tài trợ cho một tổ chức rõ ràng không phục vụ lợi ích của nước Mỹ như hiện tại", Trump viết trong thư, thêm rằng chính quyền của ông đã liên lạc với WHO về những cải cách mong muốn, song ông không nói rõ những cải cách đó là gì.
Bức thư nêu ra hơn 10 trường hợp cụ thể mà Trump lập luận rằng WHO đã bỏ lỡ các dấu hiệu cảnh báo về sự bùng phát Covid-19 hoặc khen ngợi Trung Quốc. Trump chỉ trích WHO ca ngợi những hạn chế đi lại trong nước của Trung Quốc nhưng đặt câu hỏi về hạn chế đi lại quốc tế của chính quyền ông. Tổng thống Mỹ cũng trích dẫn những khẳng định của WHO hồi tháng 1 rằng virus không thể lây nhiễm từ người sang người.
"Trong suốt cuộc khủng hoảng, WHO nhất quyết ca ngợi Trung Quốc một cách khó hiểu trước những cáo buộc 'thiếu minh bạch'", Trump viết, dù ông cũng từng ca ngợi Trung Quốc và Chủ tịch Tập Cận Bình vì sự minh bạch trong bài đăng Twitter ngày 24/1.
Tổng thống Mỹ Donald Trump tại cuộc họp ở Nhà Trắng hôm 18/5. Ảnh: AFP.
Trump thường xuyên công kích WHO trong đại dịch đã khiến gần 4,9 triệu người nhiễm và hơn 320.000 người chết toàn cầu. Mỹ là vùng dịch lớn nhất thế giới với hơn 1,5 triệu ca nhiễm và gần 92.000 ca tử vong.
"Rõ ràng những sai lầm lặp đi lặp lại của ông và WHO trong đối phó đại dịch khiến thế giới phải trả giá quá lớn", Trump viết trong thư. "Cách duy nhất để WHO tiến về phía trước là thực sự có thể chứng minh sự độc lập khỏi Trung Quốc".
Mỹ chiếm khoảng 20% tổng ngân sách của WHO trong hai năm qua, nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào. Đó là một điểm đáng lưu tâm đối với Trump, người từ lâu đã hoài nghi về những đóng góp của Mỹ cho các tổ chức thế giới.
Trump hôm 14/4 tuyên bố dừng cấp ngân sách cho WHO với lý do tổ chức này thông đồng với Trung Quốc, che giấu tính nghiêm trọng của Covid-19 ở Trung Quốc, khiến nhiều quốc gia lãng phí thời gian quý báu để chuẩn bị ứng phó và trì hoãn quyết định hạn chế đi lại. Cả WHO và Trung Quốc đều bác bỏ những cáo buộc này, khẳng định đã minh bạch thông tin ngay từ đầu và kịp thời thông báo cho các nước.
Tại cuộc họp ở Nhà Trắng hôm 18/5, Trump chỉ trích WHO là "con rối" của Trung Quốc và chính phủ của ông đang lên kế hoạch cắt giảm tài trợ bởi "không được đối xử đúng mức", có thể giảm từ 450 triệu xuống 40 triệu.
Bức thư và bình luận của Trump được đưa ra khi WHO đang họp trực tuyến hai ngày, chỉ tập trung vào Covid-19 và các biện pháp giảm thiệt hại do dịch bệnh. Tedros hôm qua cho biết ông sẽ ủng hộ cuộc điều tra độc lập về phản ứng toàn cầu đối với Covid-19.
