Thứ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung (T) gặp ngoại trưởng Vương Nghị (P) tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh ngày 27/11/2019.FLORENCE LO / POOL / AFPĐây là vấn đề khiến cho quan hệ Việt-Trung căng thẳng sau khi Bắc Kinh cho tàu vào hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam gần Bãi Tư Chính trong hơn 4 tháng. Tuy nhiên, bản thông cáo cho biết là phía Việt Nam đã “nêu rõ lập trường” của mình nhưng xác định rằng hai bên nhất trí “xử lý thỏa đáng các bất đồng” để duy trì ổn định trong khu vực.
Đoạn liên quan đến Biển Đông trong bản thông cáo về các cuộc tiếp xúc của hai “đoàn đàm phán cấp Chính phủ về biên giới lãnh thổ Việt Nam - Trung Quốc” chỉ ghi ngắn gọn:
“Trên tinh thần thẳng thắn, hai bên đã trao đổi về vấn đề trên biển; nhất trí thực hiện nghiêm túc nhận thức chung cấp cao, kiểm soát và xử lý thỏa đáng bất đồng, góp phần giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định trên Biển Đông. Thứ trưởng Lê Hoài Trung đã nêu rõ lập trường của Việt Nam về vấn đề trên biển, phù hợp với luật pháp quốc tế, Công Ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982”.
Bản thông cáo không đề cập đến tình hình rất căng thẳng giữa Việt Nam và Trung Quốc trong thời gian năm tháng gần đây, bắt đầu từ đầu tháng 7/2019 khi Trung Quốc cho tàu khảo sát Hải Dương Địa Chất 8 vào hoạt động sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, đồng thời cho tàu hải cảnh liên tục quấy phá hoạt động của giàn khoan dầu Việt Nam gần Bãi Tư Chính.
Căng thẳng chỉ giảm bớt sau khi Trung Quốc cho rút tàu khảo sát của họ ra khỏi vùng biển Việt Nam hôm 23/10.
Trong bản tin về cuộc đàm phán Việt-Trung vừa kết thúc, hãng tin Đức DPA đặc biệt ghi nhận rằng hai bên không hề “bày tỏ hy vọng là căng thẳng giảm bớt”, mà chỉ đồng ý giải quyết tranh chấp một cách “thỏa đáng” và “hòa bình”.
Tên thứ trưởng Ngoại Giao Việt Nam Lê Hoài Trung, trưởng đoàn đàm phán Việt Nam tại Bắc Kinh lần này, mới đây đã được báo chí quốc tế nhắc đến nhiều sau bài phát biểu của ông nhân buổi khai mạc Hội Thảo Khoa Học Quốc Tế về Biển Đông lần thứ 11 hôm 06/11 vừa qua tại Hà Nội.
Hãng tin Anh Reuters đã trích một tuyên bố của ông để cho rằng theo ông Trung trong nhiều biện pháp để giải quyết tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc ở Biển Đông, Việt Nam không loại trừ khả năng tiến hành các hành động pháp lý, nói nôm na là kiện ra trước tòa án quốc tế như Philippines từng làm.
