Bản quyền hình ảnh EU Liên minh châu Âu nói với Việt Nam rằng họ lo ngại về 'sự xuống cấp của quyền dân sự và chính trị' trong lúc các vụ bắt giữ, giam cầm 'gia tăng mạnh mẽ'.
Đây là nội dung trong thông cáo của EU sau Đối thoại Nhân quyền tăng cường lần thứ 7 tại Hà Nội ngày 1/12.
Thông cáo này được dịch sang tiếng Việt, đăng trên trang Facebook chính thức của phái đoàn EU ở Việt Nam.
Theo nội dung thông cáo ghi cuộc "Đối thoại đã đánh giá những phát triển gần đây trong lĩnh vực nhân quyền ở Việt Nam và Châu Âu, và trước đó là các cuộc họp với các tổ chức phi chính phủ từ châu Âu và Việt Nam."
"Liên minh châu Âu đã nhấn mạnh về sự xuống cấp của quyền dân sự và chính trị và đã thảo luận về quyền tự do ngôn luận, quyền lập hội, quyền liên kết, tự do tôn giáo và quyền tiếp cận thông tin."
"Liên minh châu Âu đã bày tỏ những quan ngại sâu sắc về việc áp dụng rộng rãi các điều khoản an ninh quốc gia trong Luận Hình sự của Việt Nam và ghi nhận sự gia tăng mạnh mẽ của việc bắt giữ, giam cầm và kết án các công dân Việt Nam liên quan đến việc bày tỏ ý kiến của họ."
Bản thông cáo báo chí sau cuộc gặp Đối thoại Nhân quyền lần thứ 7 EU-Việt Nam, ngắn hơn, ngôn ngữ chung chung và chỉ dùng từ "nhân quyền" đúng một lần.
Trái với thông cáo báo chí sau hai cuộc họp Đối thoại Nhân quyền năm 2015 và 2016, bản thông cáo về cuộc họp hôm 1/12, có vẻ ngắn gọn hơn.
Trong khi đó bản thông cáo báo chí năm 2016, viết cụ thể về trường hợp của ông Nguyễn Hữu Vinh "Anh Ba Sàm" , Nguyễn Ngọc Như Quỳnh "Mẹ Nấm", ông Trần Huỳnh Duy Thức và luật sư Nguyễn Văn Đài.
Bản thông cáo năm nay chỉ ghi rằng EU nêu ra một số trường hợp cá nhân, đồng thời nhắc lại yêu cầu phía Việt Nam thả các công dân đang bị giam giữ vì đã thể hiện "quyền tự do biểu đạt một cách ôn hòa".
Hôm 30/11, Phái đoàn EU ra thông cáo cuối ngày, phản đối bản án đối với bà Quỳnh và cho biết phía chính quyền Việt Nam đã không cho phép đại diện phái đoàn khán dự phiên tòa, và nói sẽ nêu vấn đề này trong cuộc Đối thoại Nhân quyền.
Tuy nhiên, nhà báo tự do Phạm Đoan Trang cho rằng thông cáo của EU mang "ngôn ngữ ngoại giao, rất chung chung, mơ hồ".
"Các đề nghị, đề xuất của phía EU đều không mang tính căn bản. Nội dung như thế này là đặc biệt yếu nếu xét trong bối cảnh hiện nay, khi mà chính quyền VN vừa xử nặng, xử oan hai blogger Nguyễn Văn Hóa và Mẹ Nấm," bà Đoan Trang nói với BBC hôm 2/12.
BBC đã nhiều lần liên hệ với phía phái đoàn EU, và được cho biết lịch trình phái đoàn bận rộn chưa thể thu xếp trả lời phỏng vấn.
Trước Đối thoại: diễn biến trong giới xã hội dân sự
Trước đó đại diện phái đoàn EU đã có buổi gặp gỡ tiếp xúc với một số đại diện xã hội dân sự Việt Nam, nhưng ba trong bốn người đi dự đã bị phía an ninh câu lưu.
Tiến sĩ Nguyễn Quang A, bà Bùi Thị Minh Hằng và nhà báo tự do Phạm Đoan Trang cáo buộc họ bị phía công an Việt Nam bắt về đồn câu lưu nhưng sau đó được thả.
Một ngày trước cuộc Đối thoại Nhân quyền EU-Việt Nam, diễn ra phiên tòa án phúc thẩm xét xử blogger và nhà hoạt động Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, hay còn biết đến là "Mẹ Nấm".
Tòa cuối cùng giữ nguyên bản án 10 năm tù cho bà Quỳnh.
Trước đó luật sư Võ An Đôn, một trong những luật sư đứng ra bào chữa cho bà Quỳnh bị tước thẻ luật sư, gây nhiều tranh cãi trong giới luật sư và hoạt động dân sự.
HRW kêu gọi phái đoàn gây áp lực
Hôm 28/11, tờ trình của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) kêu gọi phái đoàn EU phải gây áp lực lên chính quyền Việt Nam.
"Tình hình nhân quyền Việt Nam xấu đi đáng kể trong năm 2017. Đảng Cộng sản Việt Nam tiếp tục độc chiếm quyền lực và trừng phạt những người dám thách thức vị trí của mình. Tất cả các quyền chính trị cơ bản, trong đó có quyền tự do chính kiến, lập hội, nhóm họp và đi lại đều bị hạn chế. Các nhóm tôn giáo chỉ được hoạt động dưới sự quản lý của chính quyền."
"Nhà cầm quyền dùng nhiều cách để cản trở các nhà hoạt động chính trị và nhân quyền, kể cả sách nhiễu tâm lý và cơ thể, theo dõi, quản chế trái pháp luật, ngăn cấm đi ra nước ngoài một cách tùy tiện, gây sức ép với nơi làm việc, chủ nhà hay người thân của các nhà hoạt động. Công an thường buộc các nhà vận động nhân quyền phải chịu những cuộc thẩm vấn kéo dài, đầy tính dọa dẫm."
"Nhà cầm quyền tùy tiện giam giữ biệt lập những người lên tiếng phê bình trong thời gian dài mà không cho tiếp xúc với luật sư hay gia đình thăm gặp. Nhiều người đã bị kết các bản án nhiều năm tù theo các tội danh an ninh quốc gia mơ hồ hoặc các điều luật hà khắc khác. Công an thường xuyên tra tấn các nghi can để ép nhận tội và đôi lúc sử dụng vũ lực quá mức để đối phó với các cuộc biểu tình đông người."
Phái đoàn EU do bà Mercedes Garcia Perez, Trưởng Vụ trưởng Vụ Nhân quyền của Cơ quan Ngoại giao Liên minh châu Âu dẫn đầu.
Phái đoàn Việt Nam do ông Vũ Anh Quang, Vụ trưởng Vụ Tổ chức Quốc tế Bộ Ngoại giao Việt Nam dẫn đầu, ngoài ra còn có các đại diện từ các cơ quan, bộ, ngành khác nhau.
