Làm Chủ tịch nước là làm gì?

Thứ Năm, 09 Tháng Ba 202310:00 SA(Xem: 2080)
Làm Chủ tịch nước là làm gì?
rfa.org

Làm Chủ tịch nước là làm gì?

Bình luận của Thuyên Hoa

Bọn xấu nói Chủ tịch nước chỉ là chức danh lễ tân, tức để đón khách, tiếp khách.. vân vân thế thôi. Ai làm chả được!

Tôi không tin. Đọc luật mới biết Chủ tịch nước có nhiều quyền to lắm quý vị.

Thống lĩnh lực lượng vũ trang nhân dân

Tôi tạm chia làm ba nhóm theo nội dung như sau:

Nhóm 1: Liên quan đến việc ngoại giao và pháp luật:

Công bố Hiến pháp, luật, pháp lệnh, đề nghị xem xét lại pháp lệnh (đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội), tiếp đại sứ trình quốc thư, quyết định các vấn đề liên quan đến điều ước quốc tế nhân danh Nhà nước như đàm phán, ký kết, trình Quốc hội phê chuẩn, gia nhập hoặc chấm dứt điều ước quốc tế đã tham gia. Tặng thưởng huân huy chương, các giải thưởng Nhà nước, quyết định cho nhập hoặc cho thôi quốc tịch, quyết định đặc xá, quyết định đại xá (căn cứ vào nghị quyết Quốc hội); công bố hoặc bãi bỏ tình trạng chiến tranh, ra lệnh tổng động viên, tình trạng khẩn cấp.v.v

Nhóm II: Liên quan đến sắp xếp nhân sự:

Đề nghị Quốc hội  bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Phó Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng VKSND Tối cao. Bổ nhiệm, miễn nhiệm, cử, triệu hồi, phong hàm, cấp đại sứ của Việt Nam.Trực tiếp bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Phó Thủ tướng, Bộ trưởng, các thành viên khác của Chính phủ, Phó Chánh án, Phó Viện trưởng, thẩm phán, kiểm sát viên VKSND Tối cao căn cứ vào nghị quyết của Quốc hội.

Nhóm III: Liên quan đến quyền lực tối cao đối với lực lượng vũ trang nhân dân:

Thống lĩnh lực lượng vũ trang nhân dân, giữ chức Chủ tịch Hội đồng quốc phòng và an ninh, quyết định phong, thăng, giáng, tước quân hàm cấp tướng, chuẩn đô đốc, phó đô đốc, đô đốc hải quân. bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Tổng tham mưu trưởng, Chủ nhiệm Tổng cục chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam; 

Trong ba nhóm quyền lực này, có lẽ nhóm III là ít phô bày nhất nhưng là nắm giữ quyền lực mạnh mẽ nhất.

Thống lĩnh lực lượng vũ trang nhân dân nghĩa là chỉ huy, chỉ đạo toàn diện, điều hành trực tiếp, tuyệt đối với toàn bộ lực lượng vũ trang nhân dân, bao gồm quân đội, công an và dân quân tự vệ. Để thực hiện nhiệm vụ này, Chủ tịch nước phải có những quyền mang tính trực tiếp, như tổ chức lực lượng, thực hiện các biện pháp xử lý…

Nhưng lấy gì để thực thi?

Tuy vậy, nó cũng có thể chỉ có vẻ mạnh mẽ và quyền lực trên lý thuyết.

Cách đây mới chỉ bảy năm, vào năm 2016, nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, tiền nhiệm của tân Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng phát biểu trong Báo cáo nhiệm kỳ công tác trước Quốc hội rằng việc thực hiện nhiệm vụ quyền hạn thống lĩnh lực lượng vũ trang nhân dân tuy đã được quy định trong Hiến pháp nhưng thiếu cơ chế thực thi, chưa được cụ thể hóa trong các luật chuyên ngành. Chưa có quy định về tổ chức và hoạt động của Hội đồng quốc phòng an ninh và bộ phận giúp việc cho hội đồng.

Ối giời ơi thế là thế lào?

Nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam khai sinh từ năm 1945, nay đã ngót nghét 80 năm, gần một thế kỷ tồn tại. Nhưng một điều quan trọng đến thế trong Hiến pháp cho đến nay vẫn cứ là luật trên giấy, là do nguyên nhân gì?

000_33AC7E8.jpg
Tân Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng tại lễ tuyên thệ nhậm chức trước Quốc hội hôm 2/3/2023. AFP

Đã từng có dự thảo Luật Chủ tịch nước

Trên thực tế, đã có nhiều nghiên cứu và báo cáo chỉ ra các hạn chế, bất cập và nhu cầu hoàn thiện pháp luật về hoạt động của Chủ tịch nước. Một số bất cập, hạn chế được tác giả Đỗ Tiến Dũng-Viện Nghiên cứu lập pháp chỉ ra như sau:

-Chưa có điều kiện, tiêu chuẩn ứng viên và giới hạn số nhiệm kỳ tối đa của Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch nước.

-Chưa có biện pháp xử lý trường hợp khuyết đồng thời cả Chủ tịch nước và Phó Chủ tịch nước.

-Chưa có luật quy định cụ thể quyền tham dự các cuộc họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, quyền yêu cầu chính phủ họp về những vấn đề mà Chủ tịch nước thấy cần thiết.

-Về vai trò thống lĩnh các lực lượng vũ trang và về bộ máy giúp việc, một số quy định lại mâu thuẫn với nhau. Ví dụ điều 91 Hiến pháp quy định Chủ tịch nước được ban hành lệnh, quyết định để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình nhưng điều 70 lại nêu “Quốc hội quy định tổ chức và hoạt động của Chủ tịch nước”.

Năm 2011, Quốc hội khóa XIII đã đưa dự án Luật Chủ tịch nước vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh. Nó được xếp thứ sáu trong 16 dự án luật thuộc lĩnh vực tổ chức và hoạt động của các thiết chế trong hệ thống chính trị.

Về quyền thống lĩnh các lực lượng vũ trang, các nhà soạn thảo yêu cầu bổ sung quyền hạn của Chủ tịch nước.

Cụ thể, đối với quân đội, Chủ tịch nước có quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức tư lệnh các quân khu, quân đoàn, binh đoàn, các quân, binh chủng. Đối với Công an, Chủ tịch nước có quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Tổng Cục trưởng Tổng Cục Chính trị Công an nhân dân, Tư lệnh Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động, Tư lệnh Bộ Tư lệnh Cảnh vệ.

Tuy nhiên, cho đến hết nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII, dự án Luật Chủ tịch nước vẫn chưa được trình Quốc hội. Lý do là Quốc hội khóa này xem xét, quyết định đưa dự án này vào chương trình là đồng thời với việc xem xét quyết định sửa đổi bổ sung Hiến pháp  và nhằm thế chế hóa quy định của Hiến pháp mới. Do đó, khi Hiến pháp chưa được thông qua thì chưa có cơ sở để xây dựng Luật Chủ tịch nước.

Một lý do khác là thời gian chuẩn bị trình dự án luật xấp xỉ hai năm, theo những người soạn thảo thì không đủ để hoàn thành. Do vậy, nhóm soạn thảo đã xin lùi thời hạn trình dự án luật vì không chuẩn bị kịp.

Đến Quốc hội khóa XIV (nhiệm kỳ 2016-2021) thì không có chủ thể nào đề xuất đưa dự án Luật này vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội.

Và cho tới nay thì việc này im thin thít, lặn mất tăm.

Tuy nhiên, có lẽ có một lý do thực sự khác ẩn dưới việc dùng dằng nhiều năm không luật hóa các quyền của Chủ tịch nước đã được quy định trong Hiến pháp.

Giữ vững nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với lực lượng vũ trang”

Đó là nếu Chủ tịch nước có nhiều quyền hạn như Hiến pháp quy định thì vai trò lãnh đạo tuyệt đối của Đảng sẽ như thế nào?

Tháng 2/2019, nguyên Tổng bí thư Lê Khả Phiêu đăng một bài viết đáng chú ý trên báo Nhân Dân và Cổng thông tin điện tử của Bộ Quốc phòng. Bài viết có nhan đề “Giữ vững nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với lực lượng vũ trang”.

Trong bài viết dài hơn 3.000 từ, cụm “sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với lực lượng vũ trang nhân dân” được nhắc lại nhiều lần, nhấn mạnh dưới nhiều cấp độ và giải thích, chứng minh theo nhiều cách. Tựu trung, ông Lê Khả Phiêu khẳng định đây là nguyên tắc bất biến, nhất quán, xuyên suốt tiến trình cách mạng Việt Nam trong mọi hoàn cảnh, mọi tình huống.

“Sự lãnh đạo của Đảng là tuyệt đối; Đảng không chia sẻ quyền lãnh đạo đó cho bất kỳ một tổ chức, một đảng phái hay một cá nhân nào. Đảng lãnh đạo lực lượng vũ trang trực tiếp, không thông qua một khâu, một tổ chức trung gian nào. Sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam là toàn diện trên tất cả các lĩnh vực chính trị, tư tưởng, tổ chức, trên mọi nhiệm vụ”- ông Phiêu viết.

Trong một đoạn khác, ông Phiêu nói cụ thể hơn: “Đảng Cộng sản Việt Nam, trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quân ủy Trung ương quyết định những vấn đề về xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng (…)

Ở đoạn khác, ông Phiêu nhấn mạnh một lần nữa: “Chỉ đặt dưới sự lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam, lực lượng vũ trang mới giữ vững bản chất của đội quân cách mạng, của dân do dân và vì dân (…). Do vậy, sự lãnh đạo lực lượng vũ trang của Đảng không thể phân chia cho bất kỳ ai hay lực lượng tổ chức chính trị nào khác”.

Không còn gì rõ ràng hơn nữa!

Đến tháng 12 cùng năm, Trung tướng Lê Văn Hân, nguyên Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam đăng tiếp một bài trên báo Quân khu 7- cơ quan của Đảng ủy, Bộ tư lệnh Quân khu, tiếng nói của lực lượng vũ trang Quân khu. Nhan đề của bài viết chỉ khác với bài báo của ông Lê Khả Phiêu đúng một từ: “Giữ vững nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với Quân đội”.

Cụ thể hơn một mức so với bài viết của Tổng bí thư Đảng, tướng Hân viết: “Quyền lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội là tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt không chia sẻ quyền lãnh đạo đó cho bất kỳ một tổ chức, một đảng phái hay một cá nhân nào. Đảng lãnh đạo trên tất cả các lĩnh vực: chính trị, tư tưởng và tổ chức; trên mọi nhiệm vụ: chiến đấu, huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, xây dựng, lao động sản xuất; trên các mặt công tác: quân sự, chính trị, hậu cần, kỹ thuật, chuyên môn, nghiệp vụ. Ở đâu có tổ chức và hoạt động của Quân đội thì ở đó có sự lãnh đạo của Đảng”.

Ngày 19/8/2022, ngày kỷ niệm thành lập Công an nhân dân Việt Nam, có một bài dài 2.500 chữ ký tên Đại tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an, cũng đăng trên Báo Quân đội nhân dân.

Nhan đề của bài báo: “Giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội”.
Bài báo viết: “Về phương hướng trong thời gian tới, Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, chỉ rõ “giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo, tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng (…)”.
Sáng 19/12/2022, tại Hội nghị lần thứ 5 của Quân ủy Trung ương, trong phát biểu tổng kết, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng “yêu cầu giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội”.
***
Xin phép không liệt kê nữa; cứ cụm từ này mà tìm, quý vị sẽ đọc được hàng chục phát biểu của các lãnh đạo quốc gia, tướng lĩnh cấp cao, Bí thư Đảng các địa phương, chỉ khác nhau đôi chút còn thì giống nhau toàn bộ về nội dung, với sự khẳng định chắc chắn, hoàn toàn.

Ô thế thì quyền thống lĩnh lực lượng vũ trang nhân dân của Chủ tịch nước ở đâu?

Các đời Tổng bí thư, rồi cả người lãnh đạo Quân đội lẫn lãnh đạo Công an đều thống nhất và kiên quyết rằng sự chỉ đạo, lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với lực lượng vũ trang nhân dân phải thuộc về Đảng.

Ô thế thì quyền thống lĩnh lực lượng vũ trang nhân dân của Chủ tịch nước nằm ở đâu?

Thưa quý vị, nằm ở Hiến pháp, như trên đã nêu, chứ đâu!

Hiến pháp đã quy định rồi thì cứ an tâm.

Còn những gì Hiến pháp đã quy định nhưng chưa có luật để thực thi, hay là tại sao vẫn mãi chưa thể trình dự thảo Luật Chủ tịch nước vân vân… chúng ta có thể chờ thêm khoảng 100 năm nữa để ban soạn thảo chuẩn bị cho thật chín đều.

Từ đây đến đó, do thế và hóa ra thế, làm Chủ tịch nước quả thật… cũng nhàn!

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn