Đại sứ Hoa Kỳ thừa nhận nhân quyền vẫn là vấn đề khác biệt trong mối quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, đồng thời nêu quan điểm của mình về cuộc chiến chống tham nhũng ở Việt Nam và khả năng nâng cấp mối quan hệ giữa hai nước.
Viện Brookings - nghiên cứu chuyên sâu về tất cả các vấn đề xã hội trên toàn cầu, từ đó đề xuất các ý tưởng giải quyết đã thực hiện một cuộc phỏng vấn trực tuyến vào sáng ngày 2/3 (giờ miền Đông Hoa Kỳ) với Đại sứ Hoa kỳ tại Việt Nam, ông Marc E. Knapper về chính sách của Hoa Kỳ đối với Việt Nam, các ưu tiên hàng đầu trong mối quan hệ và cơ hội - thách thức trong thời gian tới.
Tại buổi phỏng vấn, ông Marc E. Knapper nhấn mạnh tầm quan trọng của nhân quyền trong việc cải thiện mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Việt Nam. Ông khẳng định dù hai nước có những khác biệt về thể chế chính trị, nhưng luôn tôn trọng các giá trị của nhau, đồng thời bày tỏ quan ngại của mình một cách tôn trọng và thẳng thắn.
Ông Marc cho biết các cuộc đối thoại nhân quyền giữa hai nước vẫn diễn ra thường niên từ hơn 20 năm qua, và đây vẫn sẽ là kênh trao đổi về nhân quyền giữa hai nước trong tương lai để cải thiện mối quan hệ:
“Chúng tôi vẫn tiếp tục bày tỏ mối quan tâm (về nhân quyền - PV) của mình theo cả hai cách tôn trọng và thẳng thắn, nhưng thường là riêng tư và có phần bí mật nhiều hơn. Chúng tôi không cố đưa những cuộc tranh luận này lên trang nhất của tờ báo.
Trong cuộc đối thoại nhân quyền gần đây nhất cách đây vài tháng, chúng tôi đã nêu lên những quan ngại liên quan đến tình hình nhân quyền, xã hội dân sự cũng như các vấn đề khác liên quan đến những người đang bị giam giữ.”
Theo ông Marc, phía Việt Nam (trong những cuộc đối thoại-pv) cũng nêu lên quan ngại về những vấn đề liên quan đến bạo lực, súng đạn, tấn công người châu Á và người Mỹ gốc Á hay là phân biệt chủng tộc… xảy ra tại Hoa Kỳ trong thời gian gần đây.
Cũng tại buổi phỏng vấn này, khi trả lời câu hỏi của RFA rằng những vấn đề nào có thể làm xấu đi mối quan hệ giữa hai nước, đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam nói:
“Đương nhiên chúng ta có sự khác biệt trong lĩnh vực nhân quyền, nhưng tôi nghĩ rằng cách chúng ta giải quyết những khác biệt đó mới thực sự quan trọng. Chừng nào chúng ta còn tôn trọng lẫn nhau, miễn là chúng ta nói rõ ràng và đảm bảo trung thực với các giá trị của mình, Hoa Kỳ sẽ tiếp tục thúc đẩy lĩnh vực này.”
Khi được hỏi về cuộc chiến chống tham nhũng ở Việt Nam có ảnh hường gì đến mối quan hệ Việt - Mỹ? ông Marc Knapper thừa nhận rằng rất khó để bình luận công khai về tình hình hiện tại ở Việt Nam, nhưng ông tin rằng mối quan hệ hiện nay giữa hai nước khó có thể thay đổi bất chấp những xáo trộn ở cấp cao nhất trong phủ Việt Nam vì cuộc chiến chống tham nhũng.
Đại sứ Hoa Kỳ cũng tỏ ra lạc quan về khả năng nâng cấp mối quan hệ song phương với Việt Nam lên “Đối tác chiến lược toàn diện”, và cho biết ông đang tập trung hiện thực hoá điều đó.
Hiện nay Hoa Kỳ đã hợp tác với Việt Nam trong các lĩnh vực như Biển Đông, y tế, biến đổi khí hậu, năng lượng và môi trường. Tuy nhiên, theo ông Marc Knapper, việc nâng cấp mối quan hệ sẽ giúp mở ra nhiều cơ hội hơn nữa để hai nước có những hợp tác chặt chẽ hơn trong các lĩnh vực như quốc phòng, thực thi pháp luật, an ninh…
Về vấn đề Việt Nam trong bối cảnh căng thẳng Mỹ - Trung đang gia tăng, đại sứ Marc Knapper cho biết Hoa Kỳ không nên nói về Việt Nam trong chính sách của họ đối với Trung Quốc. Thay vào đó, Hoa Kỳ nên thúc đẩy các mục tiêu chung như hướng tới một Việt Nam hùng mạnh, độc lập và thịnh vượng, tuân thủ luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển, đồng thời tôn trọng hệ thống chính trị của nhau.
