• Pádraig Belton
  • BBC Capital
Would you get more work done with this button at your desk?

Nguồn hình ảnh, Fimb/Flickr/CC BY 2.0

Chụp lại hình ảnh,

Liệu bạn có kết thúc công việc một cách hiệu quả hơn khi có nút này trên bàn làm việc không?

'Nhấn nút để gọi champagne'. Hẳn là trên bàn bạn đang có những nút với các chức năng nhàm chán hơn thế nhiều, chẳng hạn như để vận hành điện thoại hoặc gõ thông tin vào máy tính.

Tuy nhiên, các nhân viên tại một trong các văn phòng mới ở khu Soho, London, sẽ được trang bị nút với chức năng rất khác. Một khi nút này được nhấn, thức ăn và đồ uống sẽ được mang đến tận nơi cho họ từ nhà hàng đặt ở tầng dưới, thông qua một thang máy nhỏ.

Đây chỉ là một trong những lợi ích cao cấp mà nhà phát triển bất động sản Enstar Capital hy vọng sẽ giúp thu hút các hãng đến sử dụng toà văn phòng này khi nó khai trương vào năm sau.

Xu hướng ranh giới ngày càng mờ nhạt giữa công việc và đời sống cá nhân khiến nhiều công ty bắt đầu cung cấp đồ uống có cồn cho nhân viên tại văn phòng.

Ngày càng nhiều công ty còn áp dụng 'giờ vàng' tại văn phòng. Ví dụ như Twitter trữ bia và rượu trong tủ lạnh tại văn phòng ở San Francisco. Yelp thì lắp đặt đường ống dẫn bia từ các thùng chứa cho nhân viên và khách, trong khi DropBox cung cấp rượu miễn phí cho nhân viên vào ngày 'Thứ Sáu Whiskey'.

Hãng chuyên về hoạt động PR Hill và Knowlton có quầy bar và ban công mở tại các văn phòng ở London. Saatchi & Saatchi thì có quán bia ngay bên trong văn phòng, trong khi tại sở làm của hãng quảng cáo J. Walter Thompson ở New York có một quán bar dài 50 bộ Anh.

Những hãng khác như công ty tiếp thị đóng tại London BSC Agency và văn phòng ở Chicago của Yahoo cũng có nhân viên đẩy xe chứa bia đi khắp văn phòng vào những ngày cuối tuần.

Nhu cầu đối với xu hướng này cũng mở ra cơ hội phát triển cho những công ty như DeskBeers, vốn giao bia tới các công sở.

Ngay cả những người làm việc tự do hoặc các doanh nghiệp nhỏ cũng đang hoà vào xu hướng tiêu thụ bia rượu tại bàn làm việc này. WeWork, vốn cho thuê văn phòng dùng chung, cũng cung cấp đồ uống miễn phí tại văn phòng gần bến tàu Paddington, London. Công ty này cũng cung cấp bia trong tủ lạnh hoặc từ vòi ở 50 văn phòng của mình tại 12 quốc gia.

Một khảo sát chưa được công bố của Glassdoor cho thấy 11% các lao động nói họ được công ty cung cấp bia rượu tại văn phòng bằng xe đẩy, tủ lạnh hoặc quầy bar.

Liệu văn hoá rượu bia ở văn phòng này có đang phản ánh điều mà các lao động ngày nay muốn có ở nơi làm việc, hay chỉ là một mẹo để khuyến khích họ ở lại làm việc đến tối?

Cảm thấy như ở nhà

Simon Lyons, một trong các đồng lãnh đạo tại Enster Caital (nơi gắn nút gọi champagne tại chỗ làm của nhân viên), tin rằng những tiện ích mới tại văn phòng chỉ là một phần của xu hướng chung, trong đó ranh giới giữa nhà và công sở ngày một mờ nhạt.

Nguồn hình ảnh, The Office Group

Chụp lại hình ảnh,

Mọi người tụ tập uống chút đồ có cồn tại một địa điểm do The Office Group quản lý, gần Oxford Street, London

"Ngày nay, ở trung tâm London có một sự khác biệt rất rõ giữa những văn phòng cũ kĩ, được lắp đèn ống và các thiết bị rẻ tiền với các văn phòng đầy đủ tiện nghi, nơi được coi như ngôi nhà thứ hai của nhân viên."

Thế hệ thiên niên kỷ không ngại phải làm việc muộn, không giống như thế hệ trước vốn chỉ muốn làm xong việc để quay về cuộc sống riêng, Jon Andrews, người gần đây viết một báo cáo về thế hệ thiên niên kỷ tại công sở cho hãng kế toán PricewaterhouseCoopers, nói.

"Thế hệ thiên niên kỷ và những người sinh ra trong thời đại kỹ thuật số không làm vậy, họ gộp hai thứ làm một và họ khá thoải mái với chuyện đó."

Đây có thể là lý do vì sao các công ty đang nghĩ ra nhiều lợi ích phi truyền thống để thu hút nhân viên. Trong bối cảnh mà lương hưu và lương tháng đang chịu nhiều áp lực, việc đem lại các lợi ích khác ở công sở đang trở thành một cách để khiến nhân viên cảm thấy mình có giá trị và để thu hút nhân tài.

Thế nhưng liệu bia rượu có phải là cách tốt nhất?

Lý do để lạm dụng

Khảo sát của Glassdoor cho thấy không nhiều người lạm dụng lợi ích này: Chỉ có 6% những người tham gia phỏng vấn nói họ đã uống bia rượu tới hai lần mỗi tuần trong giờ làm.

Hầu hết các công ty cung cấp rượu bia cho nhân viên đều nhấn mạnh họ làm điều này để đáp lại sự lao động chăm chỉ của nhân viên. Và những nhận xét tích cực từ nhân viên ở những công ty này cho thấy đây là phương pháp mang lại hiệu quả.

Tuy nhiên cũng có nghiên cứu chỉ ra rằng các lao động trẻ tuổi hơn không dễ bị cuốn hút bởi những công sở cho phép uống rượu bia.

"Về cơ bản là nhu cầu tiêu thụ bia rượu đang có xu hướng giảm," Ian Wybron từ trung tâm nghiên cứu Demos của Anh nói. Ông đã viết báo cáo về thói quen tiêu thụ bia rượu ở thế hệ thiên niên kỷ, trong đó chỉ ra rằng 66% những người thuộc độ tuổi từ 16-24 không cho rằng rượu bia là điều quan trọng trong đời sống xã hội của mình.

Số liệu từ Cục Thống kê Quốc gia Anh cũng củng cố cho điều này: Chỉ 46% những người thuộc độ tuổi 16-24 nói đã uống rượu bia vào tuần trước đó, so với mức 64% ở những người độ tuổi từ 45-64. Những người độ tuổi từ 16-24 uống ít hơn bất cứ nhóm tuổi nào.

Juston Lyon, 40 tuổi, là người đứng đầu công ty khởi nghiệp về công nghệ Simudyne, vốn cũng cung cấp bia rượu miễn phí cho nhân viên. Ông chưa hề bắt gặp trường hợp nào mà những người trẻ tuổi đi quá đà. "Những rắc rối duy nhất mà chúng tôi gặp phải là từ những nhân viên lớn tuổi hơn," ông nói.

Bất chấp những thay đổi trong thói quen tiêu thụ này, các chuyên gia và những tổ chức từ thiện về y tế vẫn tỏ ra quan ngại về sự hiện diện của bia rượu nơi công sở.

Viện nghiên cứu Alcohol Studies đã cảnh báo rằng bia rượu có thể làm giảm hiệu suất, chất lượng và gây ra nhiều sai sót trong công việc. Tổ chức Lao động Quốc tế cũng ước tính rằng 40% các tai nạn ở công sở có liên quan đến rượu bia.

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh,

Các chuyên gia y tế nói ràng việc uống rượu khi mà việc có thể tạo ra những cách hành xử có hại

Trong khi đó, tổ chức Alcohol Concern cảnh báo các quán bar và tủ lạnh chứa bia rượu ở công sở có thể khuyến khích văn hoá uống nhiều bia rượu. Tổ chức này nhấn mạnh rằng các chủ lao động cần có trách nhiệm với nhân viên của mình và tránh khuyến khích những thói quen như vậy.

"Khi bia rượu trở thành một phần của đời sống công sở, nó có thể gây ra nhiều vấn đề cho những người không uống hoặc không biết uống," Andrew Misell, giám đốc của Alcohol Concern, nói. "Nó có thể khiến những người không thể uống vì theo đạo hoặc vì lý do sức khoẻ cảm thấy bị cô lập."

Tất nhiên việc các công ty có được cung cấp bia rượu tại công sở hay không còn tuỳ thuộc vào pháp luật, tôn giáo và chuẩn mực văn hoá của từng nước. "Tại Pakistan, bia rượu không phù hợp với đạo Hồi, cho nên cũng không có tủ lạnh chứa bia," Rida Shoaib, một lao động 26 tuổi từ công ty phát triển công nghệ ở Lahore, cười nói. Bà cũng có tủ lạnh, nhưng chỉ chứa nước trái cây và đồ uống không có chất cồn.

'Tủ lạnh ở nhà tôi có sẵn bia rồi'

Liệu các công ty có thực sự phải đem bia rượu ra để thu hút nhân tài? Câu trả lời là không, Yuriy Mukhin, người vận hành Lalafo, một công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ đóng tại Kiev, Ukraine, nói. Ông cho biết mình muốn "tạo ra những người lính Sparta từ thế hệ thiên niên kỷ" với môi trường làm việc đầy thách thức.

Thế hệ thiên niên kỷ không muốn được chiều chuộng mà muốn được thách thức, ông nói. "Không có thời gian và địa điểm làm việc cụ thể, và chúng tôi cũng cố tình không mua tủ lạnh đựng bia và game."

"Chúng tôi đề ra các mục tiêu đầy tham vọng cũng như các thời hạn khắt khe mà bạn phải vượt qua nếu không muốn mất việc."

Dù là nút gọi champagne hay những thách thức kiểu Sparta, rõ ràng là các công ty đang cố gắng tìm mọi cách để thu hút nhân tài.

Tuy nhiên, những người trẻ tuổi có lẽ chỉ muốn tìm kiếm những điều mà lâu nay vẫn gây sức hút với lao động ở mọi lứa tuổi. "Tôi muốn một môi trường làm việc an toàn, có sự đại diện của công đoàn, một kế hoạch lương hưu và công việc ổn định," Rhys Jones, 29 tuổi, làm việc trong lĩnh vực truyền thông điện tử ở London, nói.

Hay như Marisa Smith, một người 32 tuổi sống tại Norwich, phía đông nước Anh, nói: "Tôi muốn một kế hoạch lương hưu và chăm sóc y tế tư nhân. Còn tủ lạnh ở nhà tôi cũng có bia rồi."