Cơn sốt làm đẹp bằng dao kéo thẩm mỹ tiếp tục bùng nổ toàn cầu. Tạm gạt bỏ những con số thống kê của công nghiệp thẩm mỹ, thử nhìn thẩm mỹ ở góc độ tâm lý…
Gérard Le Goùes – nhà phân tâm học ở Paris, tác giả quyển sách về giải phẫu thẩm mỹ Un désir dans la peau – tin rằng nhiều ca phẫu thuật thành công thật ra là “thất bại, nhìn dưới góc độ tâm lý. Tôi tính có đến khoảng 35-40% trường hợp như vậy. Bác sĩ phẫu thuật không phải là chuyên gia tâm lý”. Và đôi khi không chỉ thiệt hại về tâm lý. Muriel Bessis (62 tuổi, người Pháp) đã trải qua 5 lần phẫu thuật ngực, 6 lần căng mặt và 11 năm đau đớn để có được dáng vẻ hiện tại. Bà ta nói: “Tôi chẳng nhận ra mình nữa”. Khi sang tuổi 40, Bessis quyết định sửa ngực chút đỉnh. Ca phẫu thuật không thành công. Cuối cùng bà hỏi ý kiến vị bác sĩ thứ hai và được đề nghị sửa ngực và nâng mắt. “Sau khi phẫu thuật, tôi không thể nhắm mắt trong gần một năm. Nhìn tôi chẳng giống người chút nào. Chồng phải nhỏ thuốc vào mắt tôi thường xuyên và tôi phải ngủ mở mắt. Vị trí các mũi khâu còn làm tôi rụng hết tóc”. Bessis đã thành lập nhóm những người đồng cảnh ngộ và nhận ra rằng mình không đơn độc trong kinh nghiệm này. Bessis không chống lại giải phẫu thẩm mỹ; bà chỉ muốn kỷ luật được thực hiện tốt như những ngành khác của y học.
“Chúng tôi đã có một tháng giêng (làm ăn) rất tốt, cực kỳ tốt, nên tôi nghĩ rằng tôi sẽ tự thưởng cho mình” – Mark Jennings, người làm việc tại M&A London thuộc một trong những ngân hàng hàng đầu châu Âu, bắt đầu kể. Chuyến đi tới Verbier ư? Hay chiếc Porsche mới? Không. Jennings 41 tuổi đã đầu tư một phần tiền thưởng vào việc hút mỡ bụng tại Tổ chức y khoa Harley (London). Anh ta giải thích: “Tôi làm việc nhiều giờ liền nhưng vì trước kia tôi rất cân đối nên tôi thấy sốc khi bụng to ở tuổi trung niên”. Việc tới phòng tập làm giảm vòng bụng rất ít. “Thế nên tôi tìm tới giải phẫu thẩm mỹ”.
Jennings cùng nhiều đồng sự đã tiêm Botox để che giấu những dấu hiệu của tuổi tác. Các tay ngân hàng này muốn tránh “nếp nhăn hay vẻ suy sụp. Chúng tôi ở trong môi trường áp lực rất cao, làm việc 18 giờ/ngày kể cả cuối tuần hay kỳ nghỉ nên vẻ ngoài đem lại ấn tượng tốt nhất là rất quan trọng”. Donato Massimi, 60 tuổi từ Rome, là trường hợp nữa từng biết mùi stress như thế nào. Ông nói: “Tôi phải có một hình ảnh năng động và trẻ trung”. Công ty của Massimi, Charm international, đã trang bị spa và trung tâm thể hình.
Cơn sốt điều chỉnh ngoại hình thậm chí còn lan vào chính trường. Người ta hẳn còn nhớ cụ ông Silvio Berlusconi, cựu Thủ tướng Ý, người luôn tin vào tầm quan trọng của việc gìn giữ gương mặt trước công chúng. Ông thú nhận đã nâng mắt hồi năm 2003 và sau đó ít nhất một lần cấy tóc. Tháng rồi, nhật báo Pháp Libération cho biết Tổng thống Emmanuel Macron là người rất biết cách “chăm sóc sắc đẹp”. Hơn 10 năm trước, Thủ tướng Domonique de Villepin đã “lẳng lặng” tẩy nốt ruồi trên chân mày; trong khi Ségolène Royal tút lại hàm răng. Các chính khách Pháp giờ ưa thích “nụ cười kiểu Mỹ”, tờ Libération đã viết vậy bằng chút tính cách kiêu kỳ còn lại của người Pháp.
Tiến sĩ Jonathan Cole, giáo sư và cố vấn cho khoa thần kinh học tại Bệnh viện Poole & Salisbury ở Tây Nam Anh, đã nghiên cứu mối liên hệ giữa cái tôi và gương mặt và có thể lý giải việc người ta trả giá để trông đẹp hơn. Ông nói: “Thời nay, có những người nghĩ rằng bạn thấy họ nhưng họ không tác động được đến bạn. Cách duy nhất tác động lên người khác là thông qua cái họ có”. Những người như Jennings và Massimi cho rằng sự can thiệp thẩm mỹ giúp họ tạo ảnh hưởng lên người khác được; nói cách khác, giải phẫu thẩm mỹ là một loại công cụ kiếm cơm. Phần lớn nam giới khi chọn phẫu thuật họ hơi chỉ lo lắng về việc bạn bè sẽ nghĩ gì nhưng họ không thấy xấu hổ vì đã phản bội… nét tự nhiên của mình. Như phần lớn bệnh nhân trẻ được tờ Time phỏng vấn, Avan tìm đến giải phẫu vì thấy phấn chấn bởi kết quả tốt và không hề bị ảnh hưởng bởi cảm giác ngượng ngập. Cô phát biểu: “Dù trông như thế nào đi nữa thì bạn vẫn là con người cũ bởi vì cuối cùng thì chính giá trị bên trong mới quan trọng”.
Nhưng nếu đa số giới trẻ bắt đầu nhờ bác sĩ thẩm mỹ sửa chữa những khiếm khuyết về hình thể hoặc thậm chí về nhận thức của họ liên quan hình thể thì liệu họ có bắt đầu xoá bỏ tính chất cá nhân và tính dân tộc đặc sắc của mình không? Tiến sĩ Jean-Luc Roffé, bác sĩ thẩm mỹ tại Clinique St. Martin ở Normandy, nghĩ rằng không. Ông nói “Bệnh nhân người Pháp của tôi muốn có ngực nhỏ, rẻ tiền mà chẳng ai chú ý. Bệnh nhân Mỹ thì muốn ngực to, đắt tiền mà mọi người đều chú ý”.
Nhiều ý kiến tin rằng hình ảnh cái đẹp đang được đồng nhất. Brazil từng là cái nôi của việc giảm kích cỡ ngực bởi vì họ thích ngực nhỏ, chắc khoẻ và mông to. Điều đó xưa rồi. Giờ họ không thể cất giữ chất độn silicone trên kệ được. Và phụ nữ Hàn Quốc bây giờ lại thích xương gò má to mà một phụ nữ phương Tây có thể chết vì nó. Do đó, châu Âu chẳng hạn, họ chẳng cần thiết phải chuẩn bị từ giã Jeanne Moreau và chào đón Pamela Anderson hoặc Củng Lợi. Khi ấn bảng tiếng Anh của tờ Harper’s Bazaar lấy ý kiến độc giả về hình mẫu xinh đẹp nhất, top 5 đều là các nàng tóc nâu. Có quả bom tấn như Angelina Jolie nhưng cũng có sự lựa chọn của lý trí như đạo diễn Mỹ Sofia Coppola hoặc chuyên gia gia chánh hàng đầu nước Anh Nigella Lawson. Và những khuynh hướng thẩm mỹ đương đại cũng chẳng làm cho người da đen xấu đi. Óc thẩm mỹ có thể thay đổi nhưng lý trí mới chiếm vị trí cao…
MK
