Tuyển tập Francis Cabrel nhân 40 năm sự nghiệp

Thứ Tư, 25 Tháng Tư 20185:01 SA(Xem: 6457)
Tuyển tập Francis Cabrel nhân 40 năm sự nghiệp
Tuyển tập Francis Cabrel nhân 40 năm sự nghiệp
 
Toàn bộ đĩa Francis Cabrel được tải lên mạng nhân 40 năm sự nghiệpFRED TANNEAU / AFP

Kể từ khi vào nghề cho tới nay, Francis Cabrel đã bán hơn 25 triệu đĩa hát. Tuy được xem là một những nghệ sĩ hàng đầu của làng nhạc Pháp, nhưng ông vẫn giữ nếp sống bình dị, phong cách vẫn luôn trầm lặng kín đáo. Cuối năm 2017, tuyển tập L’essentiel được phát hành mà không hề có quảng cáo, dù rằng bộ đĩa này đánh dấu 40 năm sự nghiệp của Francis Cabrel.

Bộ tuyển tập L’essentiel (3 cuộn CD) gồm hơn 50 ca khúc ghi âm trong bốn thập niên, từ năm 1977 đến giữa năm 2017. Hầu hết các ca khúc ăn khách nhất của ông đều nằm trên hai đĩa CD đầu tiên và khi nhìn kỹ lại, tác giả này đã có khoảng 15 bản nhạc cực kỳ quen thuộc với người Pháp, điển hình là những ca khúc nói về Tình yêu và Tuổi thơ.

Cách đây 40 năm, Francis Cabrel cho ra mắt album đầu tiên, trong đó có bài hát chủ đề nổi tiếng mang tựa đề Petite Marie (mà ông đã viết tặng cho vợ tên là Mariette Darjo), nhưng sự nghiệp ca hát của ông đã bắt đầu từ vài năm trước đó. Chính với sáng tác này mà vào mùa hè năm 1974, Francis Cabrel đã về đầu trong số hơn 400 thí sinh, nhân một cuộc thi sáng tác do đài phát thanh địa phương tổ chức (Sud Radio).

Mặc dù giải nhất cuộc thi thời bấy giờ chẳng có gì là to lớn (xét về giá trị hiện kim), nhưng giải thưởng này lại là cái bệ phóng cần thiết, tạo cơ hội cho Francis Cabrel ký hợp đồng ghi âm với hãng đĩa CBS. Sáng tác đầu tay này cũng đã mở đường cho hàng loạt bài hát ăn khách khác, phát hành trên những album sau đó. Bản thân Francis Cabrel cũng đã nhiều lần ghi âm lại ca khúc này, kể cả phiên bản solo thứ nhì vào năm 1991 và phiên bản song ca vào năm 2012 với nam danh ca người Ý Umberto Tozzi.

Khi ghi âm lại bản nhạc này với bạn đồng nghiệp Francis Cabrel, nam ca sĩ Umberto Tozzi đã chọn cách trình bày bằng tiếng Ý. Bản nhạc từng được chuyển ngữ với tựa đề Sao sáng Tình yêu (Stella d’Amore) do ông rất thích cái hình ảnh của muôn ánh sao trên khắp bầu trời kể chuyện về người tình. Bài hát này có câu : Thả hồn vào trời đêm / Nghe muôn vì sao sáng / Thì thầm gọi tên em / Tay nghệ sĩ nhẹ mềm / Biến khúc gỗ vô cảm / Thành tiếng nhạc dịu êm ......

Ca từ mộc mạc chân phương, nhưng với cách dùng ẩn dụ tinh tế, Francis Cabrel từ những bản nhạc đầu tay đã tìm được cho mình một ngữ vựng sáng tác riêng biệt. Từ thuở thiếu thời, Francis Cabrel đã gợi hứng từ các nghệ sĩ nhạc folk Anh Mỹ, các bậc đàn anh như Neil Young, Bob Dylan, Leonard Cohen (người Canada) và gần đây hơn nữa là Otis Redding. Có lẽ cũng vì thế mà ngòi bút sáng tác của ông được công nhận ngay từ những năm mới vào nghề.

Vào năm 1990, Francis Cabrel đoạt giải thưởng Victoire de la Musique của Pháp dành cho giọng ca nam xuất sắc nhất (nhờ vào tập nhạc Sarbacane). Từ giải này trở đi, Francis Cabrel cứ 5 năm mới trình làng một album, chất lượng sáng tác cũng như ghi âm nhờ vậy mà càng trau chuốt, tinh tế hơn. Hầu hết các sáng tác nổi tiếng của Francis Cabrel đều được dịch sang nhiều thứ tiếng, quan trọng nhất vẫn là tiếng Tây Ban Nha, tiếng Ý hay tiếng Anh. Điển hình phiên bản song ngữ của bài Je l’aime à mourir (Yêu nàng đến chết) qua phần thể hiện của diva người Colombia Shakira.

Mặc dù nổi danh ở Nam Mỹ cũng như trong khối Pháp ngữ, nhưng gương mặt của Francis Cabrel lại ít quen thuộc ở Việt Nam, có lẽ cũng vì các bài hát của ông vẫn chưa có thêm lời tiếng Việt. Điều đó có thể giải thích vì sao trong hai lần đến biểu diễn ở Việt Nam, Francis Cabrel chủ yếu thu hút thành phần người Pháp sống ở Việt Nam, hay là người Việt theo học các bộ môn chuyên ngành tiếng Pháp.

Lần đầu tiên, Francis Cabrel biểu diễn ở Việt Nam là trong khuôn khổ Festival Huế năm 2000, lần thứ nhì là vào mùa thu năm 2009 tại Nhà hát lớn Hà Nội hầu gây quỹ giúp đỡ trẻ mồ côi. Cũng như Johnny Hallyday, Francis Cabrel từng nhận một bé gái Việt Nam (ở Bắc Cạn) làm con nuôi vào năm 2004. Điều đó giải thích vì sao nghệ sĩ này có nhiều tình cảm gắn bó với Việt Nam.

Tuy đã có 40 năm tay nghề, nhưng các bài hát của Francis Cabrel lại không dễ tìm thấy (một cách chính thức) ở trên mạng. Một điều khá dễ hiểu vì cho tới năm 2017, ông vẫn không chịu cho phổ biến các sáng tác của mình trên các trang kinh doanh trực tuyến. Mãi tới mùa thu năm 2017, nhân dịp chuẩn bị bộ đĩa kỷ niệm 40 năm sự nghiệp, cuối cùng Francis Cabrel đã đồng ý cho phép khai thác bộ vựng tập của ông, bao gồm khoảng 250 bài hát ghi âm trên khoảng 20 cuộn CD (13 album phòng thâu và 6 album live). Đó là chưa kể khoảng 40 bài hát mà ông từng hợp tác ghi âm hay biểu diễn trựu tiếp hầu gây quỹ từ thiện (thông qua các chương trình như Sol en Si hay là các Quán ăn tình thương / Les Restos du Cœur).

Tính tổng cộng, tủ nhạc của Francis Cabrel với gần 300 bài hát kể từ nay được gói gọn và lưu trữ trong thư viện âm nhạc bỏ túi. Có thể xem đó như là một món quà cho giới yêu nhạc nhân dịp sinh nhật 40 năm sự nghiệp ghi âm. Cơ hội để nghe lại những tình khúc êm ái nhẹ nhàng như Hors Saison, C’est écrit, Il faudra leur dire, L’encre de tes yeux, nồng nàn qua giai điệu, lãng mạn qua hình ảnh : Biết bao cảm xúc long lanh / Trào tuôn nguồn chữ chân thành / Bút nghiên sâu thẳm cảm hứng / Thấm dòng mắt mực trong xanh ...

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn