Vĩnh biệt ‘‘Hoàng tử nhạc tình’’ José José

Thứ Bảy, 12 Tháng Mười 20196:07 CH(Xem: 4142)
Vĩnh biệt ‘‘Hoàng tử nhạc tình’’ José José
vi.rfi.fr

Vĩnh biệt ‘‘Hoàng tử nhạc tình’’ José José

Tuấn Thảo

Được mệnh danh là Vị hoàng tử của dòng nhạc trữ tình, nam ca sĩ người Mêhicô José José là một trong những giọng ca lẫy lừng nhất châu Mỹ La Tinh. Theo nguồn tin từ phía gia đình, ông qua đời hôm 29/09/2019 vì bệnh ung thư, hưởng thọ 71 tuổi tại một bệnh viện bang Florida, Hoa Kỳ.

Lúc ông còn sống, giới hâm mộ từng xây dựng một tượng đài ở công viên Claveria, nơi ông từng sinh ra, để vinh danh nam ca sĩ. Điều đó đủ cho thấy tầm ảnh hưởng cũng như vị trí của José José trong làng nhạc La Tinh. Khi biết tin ông vừa qua đời, hàng trăm người dân thủ đô Mexico đã tụ tập về đây để cầu nguyện và đốt nến tưởng niệm.

Sinh trưởng trong một gia đình nghệ sĩ, José José (1948-2019) từ nhỏ đã thừa hưởng năng khiếu nghệ thuật của song thân. Bố ông (José Sosa Esquivel) là một giọng ca tenor nổi tiếng làng kịch opéra, còn mẹ ông (Margarita Ortiz) là nghệ sĩ dương cầm cổ điển. Từ nhỏ ông học hát và học đàn ghi ta. Cùng với hai người bạn (Paco Ortiz, Alfredo Benítez), ông thành lập ban nhạc trẻ đầu tiên năm ông 15 tuổi (1963). Điều mà gia đình ông không hề tán đồng, do ở nhà bố mẹ ông chỉ nghe dòng nhạc hàn lâm, các nghệ sĩ cổ điển.

José José chính thức vào nghề ca sĩ năm 17 tuổi, qua việc ghi âm đĩa đơn đầu tay (năm 1965) với hãng đĩa Orfeón. Tuy ghi âm lại các bài phóng tác của nhạc phẩm Il Mondo (Thế giới) của Jimmy Fontana và Ma Vie (Đời tôi) của Alain Barrière, nhưng ông lại gặp thất bại... Dù vậy, José José vẫn không thất vọng nản chí và ông phát hành album đầu tiên vào năm 1969, với những bản bolero và những tình khúc lãng mạn hòa quyện với một chút ảnh hưởng của nhạc jazz và bossa nova.

Ngay từ album đầu tay, ông đã lấy nghệ danh José José, chữ José đầu tiên là tên thật của ông và chữ José thứ nhì, là để tưởng niệm thân phụ của ông đã qua đời một năm trước đó (vào năm 1968) vì chứng nghiện rượu. Album này đánh dấu thành công bước đầu trong sự nghiệp ca hát của ông. Bản nhạc La Nave del Olvido (Con thuyền quên lãng) của Dino Ramos, tác giả người Argentina giúp cho ông thành danh trong làng nhạc Mêhicô.

Thành danh nhờ Liên hoan Ca khúc La Tinh

Đúng một năm sau, vào mùa xuân năm 1970, ông đại diện cho Mêhicô tại Liên hoan Ca khúc La Tinh (Festival de la Canción Latina) với tình khúc El Triste do nhạc sĩ Roberto Cantoral sáng tác. Cho dù ông chỉ đứng hạng ba sau các thí sinh đại diện cho Brazil và Venezuela, nhưng giới phê bình cũng như công chúng đều tán thưởng lối diễn đạt xuất thần của ông.

Do liên hoan này được phát sóng qua truyền hình vệ tinh, nhạc phẩm El Triste là ca khúc đầu tiên của José José thành công trên thị trường quốc tế, điều đó mở đường cho ông lưu diễn Nam Mỹ. Còn bài hát El triste được xuất bản tại Châu Âu, Brazil, Israel và Nhật Bản.

Kể từ đầu những năm 1970 trở đi và trong hơn hai thập niên liền, José José trở thành một trong những ca sĩ chuyên hát tình ca nổi tiếng nhất ở châu Mỹ Latinh, không ngại sự cạnh tranh với các ca sĩ hàng đầu khác chuyên hát tiếng Tây Ban Nha như Julio Iglesias, Nino Bravo, Danny Rivera hay là Camilo Sesto. Trong giai đoạn thành công rực rỡ nhất, José José đã biểu diễn trên những sân khấu có nhiều uy tín như Madison Square Garden, Radio City Music Hall hay là nhà hát lớn tại sòng bạc The Dunes ở Las Vegas.

Hầu như năm nào ông cũng đều có ghi âm những bài hát lập kỷ lục số bán, trong số này có những bài như Del Altar A La Tumba, De Pueblo ở Pueblo, Cuando Tu Me quieras, Dejame Conocerte (phiên bản tiếng Tây Ban Nha của Paul Anka), El Amar y El Querer, Gavilán o Paloma, El Amor Acaba, No Me Platiques Mas, Piel De Azucar và nhất là nhạc phẩm El Principe, bởi vì từ bài hát này mà ông được giới hâm mộ đặt cho biệt danh "El Príncipe de La Canción" (Hoàng tử Ca Nhạc).

jose_joseTượng đài José José được dựng gần công viên Claveria, nguyên quán của ca sĩREUTERS/Carlos Jasso

José José hát nhạc tình như một người viết nhật ký hay tự truyện. Tiêu biểu nhất là những bài như El Triste hay là Mi Vida (của tác giả Rafael Pérez Botija, nhà soạn nhạc này đã tặng cho ông rất nhiều bài hát ăn khách). Nhân vật trong ca khúc thường hay khóc thương cho số phận của chính mình, ông mượn giai điệu để kể lể bao tâm tư nỗi niềm, những uẩn khúc làm con tim ray rứt nỉ non, cho tâm hồn chút than vãn ai oán. Có lẽ cũng vì thế những bài hát của ông lại trở nên gần gũi, thậm chí là một niềm an ủi đối với những kẻ tuyệt vọng, thất tình.

Những khúc nhạc tình cực kỳ lãng mạn, ca từ trau chuốt nhờ những tác giả hàng đầu, những yếu tố ấy hòa quyện với chất giọng mượt trầm giúp cho José José trở thành vị tinh tú sáng chói nhất trên một vòm trời đầy sao. Trong nửa thế kỷ sự nghiệp, José José đã bán được hơn 120 triệu đĩa hát, đoạt hai giải Grammy La Tinh cùng với nhiều giải thưởng quốc tế quan trọng khác.

Trong giai đoạn huy hoàng nhất từ thập niên 1970 đến 1990, ông đã liên tục phát hành những bài hát ăn khách với tốc độ chóng mặt. Tuy nhiên, sự thành công vượt bực nhanh chóng, các đợt biểu diễn liên tục theo hợp đồng, cái vòng lẩn quẩn của tiền tài danh vọng, tất cả những áp lực đó đã khiến cho José José lâm vào chứng nghiện rượu giống như thân phụ của ông. Với sự giúp đỡ của gia đình, ông đã nhiều lần cai nghiện, sau một thời gian tưởng chừng phục hồi, nhưng cuối cùng vẫn bị vấp ngã trở lại.

Mis Duetos tuyển tập các bài bolero xuất sắc

Do chứng nghiện rượu, sức khỏe của José José bắt đầu suy yếu từ đầu những năm 1990. Ông bắt đầu bớt lưu diễn vì không còn đủ phong độ để hát như trước đây. Điều này ảnh hưởng tới nguồn thu nhập tài chính và cũng từ đó làm nảy sinh nhiều vấn đề trong gia đình. José José có nhắc đến điều này khi đóng vai chính trong bộ phim Perdoname Todo (Hãy tha thứ tất cả cho anh), nói về một người đàn ông đánh mất tất cả, tán gia bại sản cũng vì chứng nghiện rượu.

Vào năm 2001, ông ghi âm album studio cuối cùng của mình, tập nhạc Tenampa gặp thất bại do không được giới phê bình lẫn công chúng hưởng ứng. Giọng hát của José José càng lúc càng trầm nhưng không còn được mượt mà như trước. Đĩa hát cuối cùng của ông là tuyển tập Mis Duetos tập hợp nhiều bản song ca trong đời với những nghệ sĩ trẻ ăn khách nhất làng nhạc, từ những năm 1990 cho đến hiện thời.

Trái với những giọng ca ‘‘Latin Lover’’ cùng thời, thường hát đi hát lại những bản tình ca quen thuộc, José José đã xây dựng hẳn một bộ vựng tập gồm toàn là những ca khúc mới và nay đã trở thành những giai điệu quen thuộc, để đời. Ông đã giúp cách tân dòng nhạc bolero qua việc phối hợp thêm với nhạc jazz và bossa nova, đồng thời cách ngắt câu vuốt chữ của ông cũng ảnh hưởng nhiều đến các thế hệ sau này. Ngày giọng ca Hoàng tử vĩnh biệt cõi tình cũng là lúc ông đi vào huyền thoại của dòng nhạc La Tinh.

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn