Dạo ấy, vào khoảng giữa năm 1968 đang vui bình thường tôi bỗng trở nên buồn, chiều chiều không còn hứng thú thả rong xe jeep ra khu phố chợ xã ngắm cái lèo tèo của những căn nhà đang có vẻ chuẩn bị rút vào đêm, thời chiến tranh người ta đi ngủ sớm với suy nghĩ mong manh là giấc ngủ có thể làm quên lo âu gì đó. Hoặc là tôi cũng ít lái xe vào một xã bên la cà với mấy cô gái ngoan đạo hay những ông cha dòng khổ tu đi chân đất, có những ao nuôi cá to đùng để lần nào cũng cho tôi một vài con cá mang về nhậu chơi. Tôi buồn vì ba anh bạn chung nhà cứ tìm cách nhảy dù về Sài Gòn với vợ để lại tôi một mình trong căn nhà lá tạm bợ dành cho mấy thiếu úy trẻ chúng tôi.
Trở nên buồn vì lúc ấy tôi đã ở lính được hơn 3 năm, chỉ còn không đầy một năm nữa là được giải ngũ trở về nghề dạy học mà tôi yêu thích thì quân đội Việt Nam Cộng Hòa có lệnh đình chỉ mọi trường hợp giải ngũ với lý do có lệnh tổng động viên. Ba năm mặc áo lính, một đơn vị quân nhu ở Thành Tuy Hạ đêm đêm vẫn nhìn thấy vùng sáng ánh đèn của Sài Gòn vì chỉ cách nhau hơn chục cây số đường chim bay. Kể cũng còn hơn rất nhiều người nhưng những ngày nghỉ về Sài Gòn lại ngơ ngáo giữa nơi mình đã sống trọn tuổi học hành, bạn bè giờ tản mác hết cả, con gái con đứa đầy đường phố nhưng tôi vẫn phải cu ky thu hình tuồng như thế giới chỉ toàn đực rựa. Vì vậy cà phê uống một mình thì có khác gì tự tố cáo mình về một nỗi cô đơn không thoát ra được! Buồn khi không được giải ngũ về với ngôi trường tỉnh lẻ với những “viên thuốc an thần” áo trắng quần đen xí xọn ăn hàng quay cóp của riêng tôi.
Trong tâm trạng ấy, tôi được ông đơn vị trưởng kêu lên phòng ông ấy, ông trung tá này, ngoài chuyện gái gú tèm lem ra thì không hiểu sao ông lại có thiện cảm với tôi. Ông ta bảo biết tôi không có ý tiến thân bằng con đường lính tráng, ông biết tôi buồn vì không được giải ngũ, và bảo ở lính lâu dài phải kiếm lấy một ám số chuyên nghiệp thay vì mang ám số bộ binh tác chiến có ngày sẽ khổ. An ủi một hồi, ông nói như ra lệnh: “Chuẩn bị, ta cho chú mày đi học khóa Sĩ quan tiếp liệu 6 tháng”. Ít ngày sau tôi đi học khóa ấy tại trường Tiếp vận, cùng với tôi có hơn 40 sĩ quan cấp úy thuộc nhiều quân binh chủng trong đó tôi mang cấp thấp nhất, thiếu úy.
Chương trình học thuần về chuyên môn kỹ thuật tiếp vận nên chỉ học tại phòng và thật nhanh chóng nhiều người nhận ra lớp có hai người học giỏi – tôi và anh, Hải quân đại úy Ngụy Văn Thà. Chúng tôi cũng nhanh chóng thành bạn của nhau vì anh tính cẩn thận, chăm chỉ, ít nói và thư sinh, dáng hơi thon thả như con gái. Chúng tôi không xưng hô nhau theo cấp bậc mà là “Toa, moa”, giờ giải lao cặp chúng tôi xuống căng tin cũng ngồi riêng một bàn, chuyện các môn học là chính.
Kết thúc khóa học, điểm số tôi cao hơn anh một chút, theo cô nữ quân nhân ở văn phòng trường thì đương nhiên tôi đậu thủ khoa nhưng vài ngày sau cô này bảo ông chỉ huy trưởng muốn thủ khoa phải có cấp bậc cao hơn! Cuối cùng cũng cô này lại cho tôi hay, Thà được chọn thủ khoa nhưng anh nhất định từ chối nói điểm ai cao người ấy được. Thật ra với tôi chuyện ấy chẳng có nghĩa gì, còn với lính hiện dịch như Thà thì điều đó cũng đáng nói nhưng anh đã nói không với nó và nín thinh không hề nói gì với tôi. Tôi hiểu thêm anh là người trí thức tự trọng, và mãn khóa chúng tôi chia tay về đơn vị, bặt tin nhau từ đó nhưng hình ảnh con người hiền lành, giỏi ấy còn mãi trong tôi.
Cho đến một ngày, tin báo chí Sài Gòn cho biết Hạm trưởng Ngụy Văn Thà trong bộ quân phục cấp tá quân đội Việt Nam Cộng Hòa đã tử trận trong khi bảo vệ quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam. Còn nhớ bài báo có chi tiết Thà có thể ra lệnh rút lui nhưng lệnh của anh là mọi người lần lượt xuống ca nô đào thoát còn anh thì ở lại chìm theo tàu đúng quy định (?) của hải quân Việt Nam Cộng Hòa lúc đó.
Nay thì đã 40 năm, đảo Hoàng Sa còn đó, nhưng nói theo như vẫn nói, là vùng tạm bị chiếm. Sau Ngụy Văn Thà ít năm cũng có nhiều người lính Việt Nam dưới màu áo Quân đội Nhân dân Việt Nam hy sinh tại đó vì Tổ quốc mình, Tổ quốc chúng ta. Họ được nhắc nhớ, tôn vinh là hoàn toàn chính xác, bởi ai đã mang thân bảo vệ tổ quốc mình người ấy đều là người yêu nước, có công với nước nhất là công ấy đóng bằng xương máu của chính họ.
Không phải người có nhãn quan chính trị, chỉ là một công dân bình thường, một người Việt Nam thuần túy… sáng nay chợt nhớ đến người bạn dễ mến năm xưa, tôi nghĩ người Việt Nam Ngụy Văn Thà đã chọn biển Đông làm nấm mồ, thì những người Việt Nam hôm nay cũng phải chọn Hoàng Sa làm đài tưởng niệm cho những người như vậy. Vấn đề không nên nhìn lâu dài ở màu cờ sắc áo mà là ở chỗ bán nước hay giữ nước! Chỉ là một tấm lòng, phi vật thể nhưng tình nghĩa là vô giá và rất cần thiết!
Cao Thoại Châu
Đăng lại từ tạp chí Thất Sơn Châu Đốc (thatsonchaudoc.com)
GIẤY KHAI SINH CỦA BIỂN
* Gửi học trò cũ
Biển cũng như người, có giấy khai sinh
Nét chữ không phai theo năm tháng
Nhìn khai sinh chợt nghe tiếng sóng
Của biển này vỗ mấy ngàn năm
Chắc các em không quên bài địa lý
Ta có những gì nhận của cha ông
Người Việt Nam quả cảm như rừng
Cây kết thành bức tường ngăn gió bão!
Hứng nước trời rừng nuôi sông nuôi biển
Tự bao đời biển đã có tên riêng
Tên trong khai sinh, không nhận tên nào khác
Chối từ không chấp nhận tên nô vong
Mỗi giang sơn có thứ để vinh danh
Từng con sóng cũng mang niềm kiêu hãnh
Những Chi Lăng Bạch Đằng Mục Nam Quan
Làm nhân chứng cho khai sinh của biển
Khải Hoàn Môn là vinh quang nước Pháp
Nơi bây giờ em là một công dân
Có thể Jean Tran, Robert Le hay Pham Jacques
Trái tim là vinh quang của người Việt Nam!
Yêu đến say mê đất nước của mình
Như em yêu Catherine, Angela, Ronald nào đó
Không thể mất đi một giây nào cả
Tấc đất tấc rừng, tấc biển cũng không!
Mỗi thứ gì đều có giấy khai sinh
Biển nhà đấy còn nguyên tất cả
Hải triều âm vẫn nghe trong gió
Tất cả còn. Dũng cảm vẫn còn nguyên!
(Tôi là người già mang trái tim mười tám
Sáng bật đèn lên nghe sóng biển trong lòng
Cửa biển chiều gió lộng thênh thang
Ru tôi ngủ giấc đêm thao thức)
29-6-2011
