Lúc 11h30 ngày 4/10/2003, một người đàn ông tên Uông Hưng bị bắn chết ngay trước lối vào tòa nhà ở thành phố Liêu Dương, tỉnh Liêu Ninh. Qua điều tra sơ bộ, nạn nhân bị bắn hai phát chí mạng vào ngực và bụng, hung khí được suy đoán là súng ngắn hai nòng.
Uông Hưng là nhân vật có tiếng tăm ở Liêu Dương, từng là đội trưởng trung đội chuyên án của Đại đội Cảnh sát hình sự Thành phố Liêu Dương. Sau khi từ chức năm 1992, Hưng từng mở công ty thám tử tư, đầu cơ chứng khoán, đi buôn ở Nga và làm quản lý nhà hàng trong một thời gian ngắn trước khi bị sát hại. Anh ta từng qua lại mật thiết với một số nhân vật tai to mặt lớn ở Liêu Dương và có mối quan hệ xã hội khá phức tạp. Tháng 11/2001, Hưng từng bị tấn công, đâm bảy nhát nhưng được cấp cứu kịp thời.
Qua điều tra các mối quan hệ ân oán sau khi từ chức của nạn nhân, cảnh sát phát hiện Hưng từng hợp tác đầu cơ chứng khoán với Viên Bảo Cảnh, tỷ phú nổi tiếng ở Bắc Kinh, hai người có quan hệ thân thiết, sau đó "trở mặt" không rõ lý do.
Trong năm 2003, anh em họ của Cảnh là Viên Bảo Phúc và Viên Bảo Sâm thường xuyên đi lại giữa Bắc Kinh và Liêu Dương. Không lâu sau khi Hưng bị giết, vào tối 26/10/2003, Viên Bảo Kỳ, anh trai của Cảnh, xung đột với Phúc về tiền bạc, tay phải của Phúc bị chém. Trong khi đôi co, Phúc nói sợ bị Kỳ "xử lý".
Tổng hợp nhiều nghi vấn, cảnh sát tập trung điều tra bốn người gồm Cảnh, Kỳ, Phúc và Sâm. Cho rằng các nghi phạm có thể trốn ra nước ngoài hoặc tiếp tục giết người để che giấu tội ác, đội điều tra quyết định bắt cả nhóm cùng lúc.
Tối 23/11/2003, cảnh sát bắt Phúc và Sâm trong một nhà hàng ở Liêu Dương. Sáng 24/11, Kỳ bị bắt ở Quảng Tây. Chiều hôm đó, Cảnh bị bắt tại văn phòng Tập đoàn Kiến Hạo ở Bắc Kinh vì tình nghi thuê giết người.
Sau nhiều ngày thẩm vấn, Phúc và Sâm thú nhận tội ác, kể rõ toàn bộ âm mưu của anh em Cảnh - Kỳ.
Viên Bảo Cảnh. Ảnh: Baike
Viên Bảo Cảnh sinh năm 1966 trong một gia đình nghèo có năm anh em ở Liêu Dương. Cảnh cố gắng thi đậu đại học ở Bắc Kinh, sau đó vào làm trong ngân hàng. Năm 1992, Cảnh nghỉ việc, đăng ký Công ty Thực nghiệp Kiến Hạo ở Bắc Kinh với số vốn ban đầu là 200.000 nhân dân tệ. Anh ta thuê 300 mẫu đất trồng tiểu hắc mạch, kiếm lời hai triệu nhân dân tệ sau nửa năm.
Cảnh lập tức chuyển sang chứng khoán và trái phiếu, kiếm được càng nhiều vốn hơn. Năm 1994, anh ta bắt đầu thu mua hơn 60 xí nghiệp. Trong vòng ba năm, Kiến Hạo trở thành tập đoàn tiếng tăm, Cảnh được biết đến là "Vua thu mua", "Kỳ tài thương nghiệp", "Lý Gia Thành của Bắc Kinh". Từ hai bàn tay trắng, Cảnh tuyên bố có tài sản trị giá 3,7 tỷ nhân dân tệ vào năm 1996. Ở tuổi 31, Cảnh trở thành chủ tịch trẻ nhất của một công ty niêm yết trong nước khi đó. Anh ta cũng là người Trung Quốc đầu tiên giành được "Giải thưởng Nhà khởi nghiệp thanh niên thế giới".
Cảnh quen Hưng vào đầu những năm 1990 và hợp tác đầu cơ chứng khoán. Vì mối quan hệ thân thiết, Cảnh giúp đỡ Hưng rất nhiều về tài chính. Năm 1996, công việc kinh doanh của Cảnh ở tỉnh Tứ Xuyên thất bại, thua lỗ hơn 90 triệu nhân dân tệ. Cảnh tin rằng do đối thủ Lưu Hán ngáng đường, từ đó ôm hận trong lòng.
Cảnh đưa 160.000 nhân dân tệ cho Hưng trả thù thay mình. Đầu 1997, Hưng và đồng bọn từ Liêu Dương lén đến Tứ Xuyên để thực hiện kế hoạch giết Hán. Họ phục kích, bắn Hán khi đang ngồi trong xe, đạn xuyên qua cửa kính nhưng không trúng mục tiêu.
Cùng năm 1997, Hưng mâu thuẫn với nhân viên trong công ty của Cảnh, đưa ra hàng loạt yêu cầu nhưng bị phớt lờ. Anh ta bất mãn nên rời công ty. Ngay sau đó, Cảnh nhận được cuộc gọi tống tiền từ Hưng. Vì nắm rõ hành vi phạm tội của Cảnh, Hưng nhiều lần đe dọa gọi điện thoại, viết thư tố cáo khiến Cảnh nảy ý đồ sát hại.
Đầu năm 2001, không muốn tiếp tục chịu đựng uy hiếp, Cảnh tìm Kỳ, cùng lên kế hoạch diệt trừ Hưng. Tháng 3/2001, Kỳ về Liêu Dương tìm hai anh em họ là Phúc và Sâm. Cả hai đều từng có tiền án về tội cố ý gây thương tích. Cuối cùng, họ quyết định Sâm sẽ là người thực hiện nhiệm vụ.
Tháng 11/2001, lấy cớ cho xem đồ cổ, Sâm lừa gặp riêng Hưng, đâm nhiều nhát nhưng anh ta sống sót nhờ được cấp cứu kịp thời. Sau đó, Phúc và Sâm nhận được 90.000 nhân dân tệ từ Kỳ.
Hơn hai tháng sau, Cảnh lại nhận được cuộc gọi từ Hưng, đòi phải trả giá cho việc đâm anh ta. Tháng 7/2003, dưới sự xúi giục của Cảnh, Kỳ lén về Liêu Dương để gặp Phúc, đưa 180.000 nhân dân tệ lấy mạng Hưng.
Sau nhiều lần bám theo, vào khoảng 23h ngày 4/10/2003, Phúc và Sâm phát hiện Hưng lái xe về nhà. Khi anh ta đi đến lối vào của tòa nhà, Sâm cầm súng xông tới bắn hai phát vào Hưng.
Sau đó, Sâm ném súng xuống một con hào sâu hơn 2 m. Sau hơn một tháng tìm kiếm, cảnh sát mò được khẩu súng vào sáng 14/1/2004.
Viên Bảo Cảnh trong ngày thi hành án tử hình. Ảnh: Sina
Trong quá trình xét xử, Cảnh quyết định hiến phần lớn tài sản cho quốc gia để mong được hưởng khoan hồng. Ngày 12/10/2005, với sự giúp đỡ của luật sư, Cảnh viết giấy ủy quyền dài ba trang, hiến tặng toàn bộ cổ phần trong mỏ dầu nằm trên một hòn đảo của Indonesia cho nhà nước. Tính theo giá thị trường dầu thô thế giới vào thời điểm đó, giá trị cổ phần của Cảnh vượt quá 49,5 tỷ nhân dân tệ.
Vụ án được xét xử công khai vào ngày 13/1/2006. Cảnh, Kỳ và Sâm bị kết án tử hình vì tội Cố ý giết người. Phúc cũng nhận án tử hình nhưng được hoãn thi hành án hai năm. Tất cả kháng cáo nhưng tòa phúc thẩm bác đơn.
Nhận phán quyết cuối cùng là án tử hình, Cảnh bất mãn hét lên trước tòa: "Tôi không phục! Tôi muốn tố cáo!". Bản án tử hình được thi hành vào 17/3/2006 bằng cách tiêm thuốc độc.
Tuệ Anh (Theo Sina, Toutiao)
