Mùa thuế ở Mỹ

Thứ Tư, 18 Tháng Tư 20184:15 SA(Xem: 4419)
Mùa thuế ở Mỹ

Ở Mỹ mỗi năm, cứ đến đầu Tháng 3 cho đến giữa Tháng 4 là khoảng thời gian mà tất cả mọi người, không cứ là công dân Hoa Kỳ mà bất cứ ai sống và làm việc ở Mỹ, đều phải lo khai thuế – bởi vì đó là luật. Thế nên, khoảng thời gian này của năm còn được người Mỹ gọi là “mùa thuế”.

mua-thue-o-my2

Lịch sử về thuế ở Mỹ bắt đầu bằng cuộc xuống đường của người dân Mỹ thuộc địa lúc đó phản đối lại chính sách thuế khóa của Vương quốc Anh vào thập niên 1760, để rồi sau đó đưa đến Cuộc cách mạng Hoa Kỳ. Sau khi giành được độc lập rồi, chính phủ Mỹ bắt đầu thu thuế trên những món hàng nhập cảng, rượu whiskey, và trong khoảng thời gian ngắn, trên các loại cửa sổ kiếng. Chính quyền của tiểu bang và địa phuong bắt đầu thu thuế khoán (poll tax – giống như thuế đinh xưa kia ở Việt Nam, đổ đồng trên mỗi đầu người thay vì dựa trên lợi tức cao thấp của mỗi cá nhân) trên những cử tri đi bầu, và các loại thuế bất động sản như thuế đất và thuế đánh trên những tòa nhà thương mại. Đó là chưa kể còn có thuế đánh trên một số hàng hóa nữa. Thuế thừa kế tài sản của liên bang và tiểu bang bắt đầu được áp dụng sau năm 1900, trong khi chính quyền tiểu bang (không phải liên bang) bắt đầu thu loại thuế mua hàng (sales tax) vào thập niên 1930. Trong một thời gian ngắn thời nội chiến và thập niên 1890, chính phủ Mỹ có đánh thuế lợi tức cá nhân (income tax); nhưng mãi đến năm 1913, Tu chính án 16 mới được quốc hội phê chuẩn để hợp thức hóa loại thuế cá nhân này cho đến ngày nay.

Như vậy, thuế lợi tức cá nhân mới chỉ áp dụng ở Mỹ khoảng một thế kỷ nhưng nay nó là khoản thu lớn nhất cho ngân sách quốc gia Hoa Kỳ.

mua-thue-o-my3
Chuẩn bị cho mùa thuế _ nguồn Medium

Hạn cuối để nộp hồ sơ thuế năm nay là ngày 17 Tháng 4 chứ không phải ngày 15 như mọi khi vì ngày này năm nay rơi vào Chủ Nhật và vì vậy sở thuế IRS gia hạn thêm hai ngày. Điều này cũng có nghĩa là chỉ còn ít ngày nữa là hết kỳ hạn. Và nếu như đến hôm nay bạn vẫn chưa nộp hồ sơ thuế thì bạn cũng không phải là trường hợp đơn lẻ. Theo dữ liệu mới nhất của IRS, cho đến ngày 6 Tháng 4 vừa qua, sở thuế chỉ mới nhận được khoảng 85.7 triệu hồ sơ thuế. Con số đó ít hơn 60 phần trăm so với 150 triệu hồ sơ thuế cá nhân được dự đoán là sẽ nộp trong mùa thuế năm nay.

Một trong những lý do sở thuế khuyến khích người khai thuế nên nộp sớm vì nộp sớm thì nhận được tiền trả lại (tax refund) sớm, nhưng lý do thực sự là nếu hồ sơ thuế nộp sớm thì nhân viên sở thuế có nhiều thì giờ thư thả để duyệt xét hồ sơ hơn thay vì để dồn dập vào kỳ hạn chót. Tuy nhiên, cho đến nay chỉ có khoảng 78 phần trăm hồ sơ thuế cá nhân đã nộp vào là được nhận tiền trả lại từ sở thuế. Số tiền trung bình được trả lại cho mỗi hồ sơ thuế năm nay là $3,120, hơn gần 9 phần trăm so với $2,851 của năm ngoái.

Mặc dù biết việc khai thuế và trả thuế là luật bắt buộc nhưng có nhiều người vẫn cố tình hay lơ là vô ý không khai thuế, trong đó có nhiều người nổi tiếng. Như ông Anthony Bourdain, người đã ăn bún chả Hà Nội với cựu Tổng thống Barack Obama trong chuyến viếng thăm Việt Nam năm 2016, đã từng có thời gian 10 năm liền không khai thuế. Hậu quả là ông gặp rất nhiều rắc rối với sở thuế, nhất là khi đã nổi tiếng và kiếm được nhiều tiền.

mua-thue-o-my4
Hạn chót nộp hồ sơ thuế – nguồn Hacked

Các chuyên gia về tài chính khuyên mọi người hãy nên khai thuế cho dù mình còn nợ sở thuế và chưa có khả năng trả thì cũng cứ khai và nộp hồ sơ. Là vì nếu có bị phạt thì số tiền phạt vì trả thiếu thuế chỉ bằng một phần mười tiền phạt vì không chịu khai thuế.

Thế nên, đối với chính phủ Mỹ, khai thuế và đóng thuế là việc rất quan trọng bởi vì, như đã nói ở trên, nó là nguồn thu lớn nhất cho ngân sách quốc gia. Hơn nữa, phần đóng góp của nó cho ngân sách quốc gia ngày càng tăng trong mấy năm gần đây. Theo ước lượng của Ủy ban Thuế khóa Lưỡng viện Quốc hội, phần thuế lợi tức cá nhân có thể chiếm 50 phần trăm trong tổng số thu của chính phủ liên bang năm nay, tăng từ 48 phần trăm của năm ngoái.

Vậy ai là người trả phần thuế này?

Hiện chưa có số liệu rõ ràng từ sở thuế IRS cho năm 2017 và 2018 nên người ta phải lấy từ con số ước lượng từ Trung tâm Nghiên cứu Chính sách Thuế (Tax Policy Center).

Theo cách tính của trung tâm này, họ chia khoảng 175 triệu gia đình ở Mỹ thành năm nhóm lợi tức thu nhập, mỗi nhóm khoảng 65 triệu người. Lợi tức bao gồm từ phần thu nhập lương bổng và đầu tư cộng với những món tiền không bị đánh thuế, như tiền đài thọ bảo hiểm y tế từ sở làm. Món tiền cộng thêm vào này giúp tăng gần gấp đôi lợi tức của nhóm người có lợi tức thấp nhất và tăng khoảng 20 phần trăm cho nhóm người có lợi tức cao nhất.

mua-thue-o-my1

Kết quả cho thấy, mặc dù có luật thuế mới, thuế lợi tức cá nhân ở Mỹ vẫn không thay đổi bao nhiêu và người giàu ở Mỹ vẫn phải đóng góp phần thuế nhiều nhất, hơn nữa, lại còn cao hơn so với năm ngoái. Tính ra năm 2018, số gia đình nằm trong nhóm 20 phần trăm có lợi tức cao nhất sẽ thu vào khoảng $150,000 hoặc hơn và chiếm 52 phần trăm tổng số lợi tức thu nhập toàn quốc, bằng với năm 2017. Tuy nhiên nhóm này sẽ phải trả khoảng 87 phần trăm tổng số thuế lợi tức, tăng từ 84 phần trăm của năm ngoái.

Ngược lại, 60 phần trăm số gia đình có lợi tức ở mức thấp nhất, tức lợi tức không quá $86,000, nhận khoảng 27 phần trăm trong tổng số lợi tức toàn quốc. Tuy nhiên, nhóm này sẽ không phải trả tiền thuế lợi tức trong năm 2018, so với 2 phần trăm họ phải trả trong năm ngoái.

Sau phần thuế lợi tức cá nhân, món thuế thu vào quan trọng thứ nhì là các loại thuế bảo hiểm xã hội, như thuế An sinh Xã hội và bảo hiểm Medicare. Theo Ủy ban Thuế Lưỡng viện, món thuế này mang lại khoảng 34 phần trăm của tổng số thuế liên bang thu vào năm nay. Thuế doanh nghiệp chiếm khoảng 7 phần trăm, thấp hơn so với 9 phần trăm năm 2017. Phần tổng số thu còn lại là từ thuế tiêu thụ đặc biệt (excise taxes), thuế bất động sản và thuế quà tặng, và những nguồn khác như thuế hải quan.

Những con số trên đơn khai thuế có thể làm cho người khai thuế phải nhức đầu không ít, nhưng vẫn có số đông người lại cảm thấy vui khi mùa thuế đến. Đối với họ, đây là cơ hội để nhận lại số tiền thuế được trả lại giúp họ giải quyết được nhiều việc cấp bách trong đời sống. Bằng không thì đây là món tiền dư khá dầy để họ có quyền mua sắm thoải mái hay làm một chuyến du lịch xa.

mua-thue-o-my
nguồn Investors king

Có điều lạ là có nhiều người trong chúng ta cứ nghĩ rằng đây là món tiền được chính phủ “cho”. Nhưng trên thực tế, nó là món tiền thuế chúng ta trả dôi ra và nay chính phủ trả lại. Hay nói cách khác, nó là món tiền chúng ta đã cho chính phủ mượn mà không lấy tiền lời, trong khi những ai trả thuế trễ dù chỉ một ngày thôi cũng bị sở thuế gửi tiền phạt cộng thêm tiền lời tính trên những ngày trễ đó.

Nếu hiểu đúng như trên, vậy chúng ta có nên trả dôi ra để sau đó nhận được món tiền trả lại khi khai thuế thay vì trả đúng mức thuế mà ta cần trả để rồi không nhận lại được gì?

Theo một nghiên cứu năm 2007 của tạp chí Journal of the American Taxation Association, phần đông người đóng thuế muốn trả dư ra trước là vì khi được nhận tiền thuế trả lại sẽ làm họ cảm thấy phấn khởi và vui vì khi không lại có thêm món tiền để chi tiêu. Ta có thể xem đây như là một cách tiết kiệm vậy.

Tuy nhiên, không phải ai cũng muốn tiêu xài phung phí món tiền thuế được trả lại này đâu. Một cuộc thăm dò của trang mạng Bankrate.com cho thấy có nhiều người dự định dùng món tiền này cho vào quỹ gia đình để sử dụng trong trường hợp khẩn cấp hoặc trả bớt nợ: 27 phần trăm người Mỹ cho biết họ sẽ dùng để trả nợ và 34 phần trăm nói rằng họ sẽ để dành hay đầu tư kiếm lời.

Nói cho cùng, việc sử dụng món tiền thuế được trả lại như thế nào là quyền lựa chọn của mỗi người. Điều quan trọng chúng ta cần ghi nhớ rằng đây là món tiền từ mồ hôi của sức lao động nên nó cần được sử dụng một cách khôn ngoan để tránh không bị phí phạm vô ích.

VH

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn