"Tiến lên chiến sĩ đồng bào"
Nghe thơ thì biết thằng nào làm thơ...
Đây là câu thơ đã được truyền tụng trên mạng từ lâu để nói về "tài" làm thơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nói một cách trung thực nhất thì thơ của Bác không hay nếu không muốn nói là dở. Thơ của Bác mà ta có thể tổng hợp lại được thì đa phần chỉ là thơ động viên nhân dân sản xuất và chiến đấu. Dạng thơ thì đủ cả, ca dao, hò vè, khẩu hiệu, các dạng thơ củ chuối dễ làm, dễ đọc và dễ thuộc.
Điều rõ ràng là với tài viết văn thơ như thế thì chủ tịch Hồ Chí Minh đã không tranh chấp vai trò đệ nhất thơ cùng với bài thơ hay nhất Việt Nan thế kỷ 20. Nhưng từ khi Bác mất năm 1969 thì có nhiều các thợ chế tạo tác lịch sử đã làm ra nhiều mục và phóng ra để đưa Bác lên thi thố với mọi lãnh vực ở trên đời. Trong đó có việc Hội NVVN đã đưa bài thơ tiếng Tàu của Bác là bài thơ Nguyên Tiêu vào danh sách số 1 trong 100 bài thơ Việt Nam hay nhất thế kỷ 20.
Mặc dù việc đưa bài thơ của Bác lên hàng số 1, tức cũng là đưa Bác lên trên tất cả các tác giả thơ tiền bối như Quang Dũng, Xuân Diệu, Thế Lữ... thì chắc chắn là hạ Bác xuống chớ không phải là đưa Bác lên. Việc này đã kéo dài nhiều năm với bao sự chê bai "nhà thơ" Hồ Chí Minh của đủ mọi người có liên quan đến thơ thẩn của nước nhà.
Ấy thế mà trong Hội Thơ Tết Nhâm Tuất 2018 mới đây ở Quốc Tử Giám Hà Nội thì các thầy thợ nâng bi, đầu trò là Hội NVVN và đầu sỏ là trùm nâng bi Hữu Thỉnh đã lại đưa bài thơ Nguyên Tiêu của Hồ Chí Minh vào hội thơ Tết như một bài thơ hay nhất, hay hơn cả những áng thơ tuyệt diệu nhất của dân tộc như Tây Tiến, Nhớ Rừng, Hai Sắc Hoa Tygon....
Là một người luôn theo dõi cũng như bình phẩm về thơ thì tôi không thấy được cái hay của bài thơ Nguyên Tiêu theo cái cách mà bài thơ này được xưng tụng. Một bài thơ hay thì đương nhiên sẽ được nhiều người ở tất cả mọi phía khen hay, và một bài thơ hay nhất thì cũng được nhiều người khác nhau, nhiều đời khác nhau khen ngợi. Bài thơ Nguyên Tiêu được đưa lên là bài thơ hay nhất thì cũng chẳng có mấy người mổ xẻ. Bởi đơn giản là bài thơ được viết bằng tiếng Tàu, là thứ tiếng ngoài tầm với của tuyệt đại người dân Việt Nam.
Một nhà thơ mà muốn viết được những câu thơ cháy lòng của ngôn ngữ nào thì họ phải sinh ra và lớn lên trong điệu ru tiếng hờ của chính ngôn ngữ ấy. Còn những người thưởng lãm được những câu thơ ấy thì cũng phải chìm đắm trong ngôn ngữ ấy. Chớ còn bọn Hữu Thỉnh và Hội NVVN thì biết gì mà thưởng thức. Và họ càng cố gắng nâng bi bất thành thì chỉ tổ càng làm hại hình ảnh lãnh tụ mà thôi.
Đăng lại bài thơ để các bạn cảm nhận. Ta cũng không nên phán xét rằng bài thơ này là đạo của ai đó. Vì nguyên tắc thơ đạo phải là thơ hay. Vì có hay thì mới đạo. Chớ bài thơ Nguyên Tiêu này dở như hạch thì đạo gì...
Nguyên tiêu
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
(Hồ Chí Minh – 1948)
Bản dịch :
Rằm Tháng Giêng
Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
(Người dịch: Xuân Thủy)
Mai Tú Ân ( HNPD )
Mai Tú Ân ( HNPD )
Gửi ý kiến của bạn
