Suy gan xảy ra khi các tế bào gan ngừng hoạt động. Quá trình tiến triển đến suy gan có thể chậm và không có bất kỳ triệu chứng nào cho đến khi có tổn thương gan nghiêm trọng. Gan bị suy không thể thực hiện các chức năng này dẫn đến suy giảm khả năng miễn dịch, khó chuyển hóa thức ăn và thuốc hiệu quả. Triệu chứng phổ biến của suy gan thường là mệt mỏi, vàng da, vàng mắt, cảm giác ngứa và lú lẫn. Dưới đây là các nguyên nhân dẫn đến suy gan.
Viêm gan
Viêm gan là nguyên nhân phổ biến nhất gây suy gan. Viêm gan có thể do nhiễm trùng, nhiễm độc hoặc bệnh tự miễn dịch (khi hệ thống miễn dịch của cơ thể chống lại các tế bào gan của chính nó). Viêm gan cấp tính có thể gây suy gan đột ngột và thường tự khỏi. Suy gan cấp tính có triệu chứng buồn nôn và ói mửa nghiêm trọng trong vài ngày đến vài tuần sau khi tiếp xúc với virus, vàng da, ớn lạnh, sốt, mệt mỏi... Hiếm khi viêm gan cấp tính khiến người mắc tử vong.
Bệnh gan mạn tính
Bệnh gan mạn tính có thể dẫn đến suy gan. Các triệu chứng suy gan cấp tính do bệnh gan mạn tính có thể gồm hoang mang, kích động, khó di chuyển, mất ý thức, co giật. Bệnh gan mạn tính cũng gây ra một số vấn đề về sức khỏe khác như suy giảm khả năng miễn dịch, dễ bị nhiễm trùng, bệnh thận, tăng huyết áp và tăng nguy cơ đột quỵ.
Virus
Có năm loại viêm gan do virus gồm viêm gan A, B, C, D và E; dễ lây lan, mỗi loại có một phương thức lây truyền khác nhau và có thể dẫn đến suy gan.
Viêm gan A và E thường lây lan qua thực phẩm hoặc nước bị ô nhiễm, đường phân - miệng. Viêm gan B, C và D lây qua đường máu. Dùng chung kim để xăm, xỏ lỗ trên cơ thể hoặc sử dụng ma túy có thể làm lây lan các loại virus này. Viêm gan B và C có thể lây truyền qua đường tình dục. Viêm gan D chỉ có thể lây truyền cùng với viêm gan B.
Đau vùng bụng bên phải, mệt mỏi nhiều... là trong những dấu hiệu của suy gan. Ảnh: Freepik
Độc tính
Rượu và một số loại thuốc có thể hại cho gan, gây tổn thương và dẫn đến suy gan. Bệnh gan do rượu gồm viêm gan và gan nhiễm mỡ có thể xảy ra sau nhiều năm nghiện rượu. Một số loại thuốc có thể khiến gan bị suy khi sử dụng trong thời gian ngắn hoặc sử dụng lâu dài. Nếu lạm dụng một số chất bổ sung tự nhiên cũng có thể gây hại. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ và đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, tương tác thuốc, tác dụng phụ trước khi sử dụng.
Một số bệnh khác
Một số bệnh có thể khiến gan suy như viêm gan tự miễn, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, ung thư gan hoặc ung thư khác di căn đến gan làm suy giảm chức năng gan. Ngoài ra còn có một số bệnh di truyền như hemochromatosis di truyền (bệnh gây ra lượng sắt dư thừa tích tụ trong cơ thể), thiếu alpha-1-antitrypsin (AAT), bệnh do thiếu protein AAT bảo vệ và duy trì chức năng gan bình thường được sản xuất bởi gan.
Nếu suy gan cấp tính do nhiễm virus viêm gan A hoặc E, người bệnh cần bù nước uống hoặc truyền tĩnh mạch để tránh mất nước, dùng thuốc để hạ sốt khi tình trạng nhiễm trùng thuyên giảm. Các bệnh nhiễm trùng khác như viêm gan B, C và D không tự khỏi. Bác sĩ điều trị các bệnh này thường dùng thuốc kháng virus, thuốc chống viêm hoặc thuốc ức chế miễn dịch. Người bệnh cần tránh dùng các loại thuốc có khả năng gây suy gan, có chế độ ăn ít chất béo và ít protein để gan không phải làm việc quá sức, gây tổn thương thêm. Suy gan nặng không thể phục hồi có thể cần phải ghép gan.
Nếu bị viêm gan, bạn cần cẩn thận để tránh làm lây lan cho người khác. Khi bị viêm gan B, C hoặc D, phải sử dụng các biện pháp bảo vệ khi quan hệ tình dục để tránh truyền bệnh. Không dùng chung kim, kim tiêm vì bất kỳ lý do gì, kể cả xăm mình, châm cứu, tiêm thẩm mỹ... vì có thể nhiễm bệnh và lây lan virus cho người khác.
Mai Cat
(Theo Very Well Health)
