Hầu hết chúng ta đều đồng ý rằng kiểu ngủ đơn pha thức dậy vào buổi sáng và ngủ sâu vào ban đêm là tốt nhất. Tuy nhiên, có những kiểu ngủ khác như everyman (1+3 pha), dymaxion (4 pha) và uberman (6 pha) thay đổi mọi thứ mà chúng ta biết về giấc ngủ, việc ngủ đa pha có thể giảm thời gian ngủ lại và tăng đáng kể thời gian thức. 85% động vật có vú ngủ theo kiểu đa pha, nghĩa là chúng ngủ nhiều lần trong ngày. Tuy nhiên, phần lớn con người chỉ ngủ đơn pha. Nhưng liệu mô hình ngủ đơn pha có thật sự tốt nhất không?
Giấc ngủ đơn pha
Hầu hết chúng ta đều quen thuộc với chu kỳ giấc ngủ đơn pha. Đây là chu kỳ ngủ phổ biến nhất và bao gồm một giấc ngủ chính vào ban đêm từ 7-9 giờ. Điều này phù hợp nhất với những người làm việc trong giờ hành chính hoặc lịch trình không cho phép chợp mắt vào giữa ngày.
Lợi thế của chu kỳ ngủ một pha là nó thuận tiện nhất vì chỉ cần một giấc ngủ dài vào ban đêm. Điều này mang lại sự linh hoạt cao trong giờ ngủ và giờ thức. Cũng vì nó phổ biến nên trở thành thói quen chung và không ảnh hưởng đến mọi người.
Nhưng mặc dù là thói quen, nó có phải là chu kỳ ngủ hiệu quả nhất không? Nhược điểm của kiểu ngủ này gây khó khăn cho những người trực hoặc làm việc vào ca đêm. Ngoài ra, kiểu ngủ này đòi hỏi tổng thời lượng ngủ tương đối lớn, điều này có thể gây bất tiện cho những người bận rộn.
Giấc ngủ hai pha
Mô hình ngủ hai pha bao gồm một mô hình ngủ tách rời, vì vậy khoảng 5-6 giờ vào ban đêm và khoảng 2 giờ vào buổi trưa. Bằng cách chợp mắt vào giữa ngày giúp bạn tỉnh táo hơn vào những ngày bạn đặc biệt mệt mỏi. Ngủ trưa cũng cải thiện trí nhớ và các chức năng nhận thức và nếu được thực hiện thường xuyên, giấc ngủ trưa ngắn có thể cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm căng thẳng.
Giấc ngủ này sẽ phù hợp nhất với những người sống ở những khu vực phổ biến giấc ngủ hai pha, ví dụ như Địa Trung Hải hoặc Châu Mỹ Latinh. Giấc ngủ hai pha chỉ được khuyến nghị cho những người không khó ngủ vào ban đêm do đã ngủ trưa.
Giấc ngủ đa pha
Có khá nhiều loại giấc ngủ đa pha như:
- Everyman (1+3 pha): 1 giấc ngủ 3,5 giờ vào ban đêm và 3 giấc ngủ 20 phút cách đều vào ban ngày
- Dymaxion (4 pha): 4 giấc ngủ 30 phút trải đều cả ngày (cách nhau 5h30p)
- Uberman (6 pha): 6-8 giấc ngủ 20 phút trải đều cả ngày
Có những chu kỳ ngủ đa pha vô cùng khó thực hiện như Uberman và chỉ có thể áp dụng trong một số hoàn cảnh đặc biệt như trong quân đội. Vì vậy để có thể thực hiện các giấc ngủ còn phụ thuộc vào thói quen và khả năng thích nghi của bạn. Nếu đã có thể thích nghi với giấc ngủ đa pha, bạn sẽ có thể gia tăng đáng kể thời gian trong một ngày, khi thời gian nhiều lên đồng nghĩa bạn cũng có nhiều cơ hội làm những điều mình thích mà từ trước không thể thực hiện được. Bạn sẽ phải hình thành cho mình thói sinh hoạt, ăn uống lành mạnh và giờ giấc chặt chẽ để có thể duy trì thói quen ngủ đa pha.
Tuy nhiên, cũng có nhược điểm của phương pháp ngủ này khiến lịch sinh hoạt có thể bị thay đổi. Do giấc ngủ đa pha bắt buộc bạn phải luôn luôn ngủ đúng giờ nên rất khó thực hiện hay duy trì được ngủ đa pha. Không dành cho những ai yếu về thể chất và mắc những bệnh như đau đầu, tâm thần không ổn định,... Chính vì vậy số người có thể ngủ đa pha trên thế giới là không nhiều. Bạn phải ăn uống điều độ, tránh những đồ ăn làm giảm chất lượng giấc ngủ và gây khó ngủ.
