Trước đây hiện tượng khô mắt thường xảy ra nhiều ở người lớn tuổi, nhưng hiện nay những người nằm trong độ tuổi 20 – 40 tuổi cũng xuất hiện tình trạng này, các nghiên cứu cho thấy tình trạng khô mắt đang có khuynh hướng trẻ hóa với tốc độ tăng 10% mỗi năm.

Chứng khô mắt là sự không ổn định của màng lệ cũng như những tổn thương bên ngoài mắt do lượng nước mắt hoặc sự biến đổi chất gây ra, từ đó dẫn đến các loại bệnh về mắt thường gặp như khó chịu mắt do rất nhiều nguyên nhân từ thói quen dùng mắt không tốt, dùng mắt quá nhiều, môi trường ô nhiễm, ăn uống thiếu cân bằng, áp lực quá lớn, sinh hoạt thiếu trật tự, bức xạ điện từ, do thuốc làm tổn thương (bao gồm cả thuốc nhỏ mắt), phẫu thuật mắt hoặc trang điểm hoặc nội tiết không cân bằng v.v. 

Biểu hiện của bệnh là mắt có cảm giác khô rát, vướng mắt, ngứa, chói sáng, cảm giác nóng rát, sợ gió, thị lực không ổn định, tăng tiết dịch nhầy, khó chịu vùng mắt, dễ mỏi mắt hoặc chảy nhiều nước mắt, v.v. Nếu không chữa trị kịp thời sẽ gây đục, loét giác mạc, giảm thị lực, thậm chí là mù lòa. Vì vậy chứng khô mắt không chỉ là một chứng bệnh gây ảnh hưởng đến sinh hoạt, mà còn là một trong những căn bệnh phổ biến nhất trong nhãn khoa.

Do đó, chúng ta cần chú ý bảo vệ mắt hàng ngày. Dưới đây là những cách có thể giúp bạn bảo vệ đôi mắt hiệu quả.

Những cách bảo vệ mắt thường ngày

1. Giữ tư thế ngồi thẳng

Xem máy tính, TV, điện thoại cần giữ tư thế ngồi thẳng, khoảng cách vừa phải, góc độ nhất định, chú ý ánh sáng nhẹ, độ sáng vừa phải, tránh phản quang. Nên chú ý chớp mắt, mỗi phút nên chớp mắt 15 – 20 lần, cần để mắt nghỉ ngơi, dùng máy tính khoảng nửa giờ đồng hồ thì nên nhắm mắt nghỉ ngơi hoặc tạm rời xa máy tính một lát.

2. Sinh hoạt có trật tự

Kết hợp làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, không thức đêm quá nhiều, nên vận động thường xuyên và giảm các áp lực trong cuộc sống.

Chú ý khi dùng các sản phẩm trang điểm như kem bôi mắt, phấn mắt, mascara, chúng ta nên sử dụng một lượng vừa phải nhằm giảm kích thích đối với kết mạc cũng như tránh gây tổn thương tuyến sụn mi.

3. Cân bằng dinh dưỡng trong thực phẩm

–  Ăn nhiều loại thực phẩm tốt cho não, như các loại hạt, nấm, trứng, rau, hành tây, hạt kê, nhãn, bưởi, cá, v.v…

– Ăn nhiều loại thực phẩm bảo vệ mắt như cà rốt, bó xôi, cà chua, hẹ, kỉ tử, ớt chuông, đào, táo tàu, v.v…

– Ăn nhiều loại thực phẩm bổ sung canxi: sữa, mè đen, cải thìa, bông cải xanh (súp lơ), cần tây, đậu nành, tôm khô, rong biển, v.v…

– Uống nhiều nước. Có thể uống trà xanh hoặc trà hoa cúc (hoa cúc, kỉ tử, cỏ quyết minh, sơn trà), v.v…

– Không ăn thức ăn cay.

– Ăn ít đường, không hút thuốc, có thể uống một ít rượu vang.

4. Những động tác giúp bảo vệ mắt

1. Thư giãn mắt

Ngồi thẳng, hai tay đặt tự nhiên trên đầu gối, nhắm mắt, điều chỉnh hơi thở, thả lỏng cả cơ thể.

2. Điều chỉnh tầm nhìn

Nhắm mắt, lần lượt đảo mắt theo chiều kim đồng hồ và ngược lại, trên dưới trái phải mười lần. Sau đó, dùng cầu mắt vẽ “hoa thị – 米” mười lần.

3. Áp lòng bàn tay lên mắt

Nhắm hai mắt, làm nóng hai lòng bàn tay, nhẹ nhàng đặt lên mắt, đến khi hai lòng bàn tay hết nóng thì lại xoa cho nóng rồi đặt lên mắt, làm như vậy vài lần để mắt nhìn được xa.

4. Ấn huyệt Tình Minh

Nhắm mắt, ngón cái ấn huyệt Toản Trúc (chỗ lõm đầu trong chân mày, thẳng trên góc mắt trong) và kéo xuống huyệt Tình Minh (dùng ngón trỏ đặt ở góc trong mắt), nhẹ nhàng thư giãn vùng sau mí mắt, dùng ngón cái nhẹ nhàng ấn huyệt Tình Minh, xoa nhẹ nhàng 10 cái và lặp lại 3 lần.

5. Ấn huyệt Nghinh Hương

Nhắm mắt, dùng ngón giữa nhẹ nhàng ấn huyệt Nghinh Hương (bên cạnh cánh mũi, trên rãnh mũi má, cách cánh mũi khoảng 0,8 cm) và xoa nhẹ, kéo theo sống mũi lên huyệt Tình Minh, sau đó kéo đến huyệt Ấn Đường (điểm giữa đường nối hai đầu lông mày), tách hai ngón tay giữa ra, đẩy dọc theo lông mày đến huyệt Thái Dương, kéo xuống xương gò má rồi quay lại huyệt Nghinh Hương, lặp lại như vậy 10 lần.

6. Xoa mí mắt

Nhắm mắt, lòng bàn tay đặt trên gò má dưới, phủ mười ngón tay trên mắt, xoa nhẹ nhàng từ khóe mắt ra ngoài, lần lượt xoa nhẹ mí trên và mí dưới, lặp lại liên tục 20 lần.

7. Xoa tai

Nhắm mắt, lòng bàn tay đặt trên gò má dưới ngón trỏ và ngón giữa nhẹ nhàng kẹp tai, kéo xuống dưới cho đến khi ngón trỏ và ngón giữa kẹp đến phần dái tai. Sau đó, tách ngón trỏ và ngón giữa, kéo lên trên cho đến khi điểm giao nhau giữa ngón trỏ và ngón giữa đặt trên dái tai. Lặp lại 10 lần. 

8. Mát xa gáy

Nhắm mắt, đặt lòng bàn tay lên gáy, nhẹ nhàng xoa 10 lần từ trái sang phải, kéo phần da gáy 10 lần, lần lượt tay trái rồi đến tay phải.

Cả bài tập kéo dài khoảng 5 – 10 phút.

Ngọc Trúc