ThS-BS. Võ Ngọc Quốc Minh (Khoa Nội tiêu hóa, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM) khẳng định thông tin "uống dầu ăn, aspirin hoặc paracetamol trước khi nhậu sẽ giúp uống nhiều rượu bia mà không say" là quan niệm sai lầm, chẳng những làm hại sức khỏe mà còn không có tác dụng chống say rượu, bia.
Đáng lo ngại hơn, thông tin đó sẽ khiến nhiều người chủ quan nhậu mất kiểm soát dẫn đến ngộ độc rượu.
Ngộ độc rượu được biểu hiện ở nhiều mức độ khác nhau, từ nhẹ (là không kiềm chế kiểm soát được cảm xúc, dễ tức giận, nổi nóng, đi đứng không vững…) đến ngộ độc nặng (bị nôn nhiều, vã mồ hôi, hôn mê, mạch nhanh, thở nông, hạ huyết áp, có thể tử vong nếu không được cấp cứu). Ngộ độc rượu thường xảy ra khi uống quá mức đáp ứng của cơ thể, kể cả với những sản phẩm đã được xác nhận an toàn thực phẩm.
BS.Quốc Minh cho biết, paracetamol là một loại thuốc có độc tính trên gan. Do đó, nếu trước khi uống rượu bia mà uống thêm paracetamol thì sẽ làm cho gan dễ tổn thương và ngộ độc hơn.
Aspirin dù không gây tổn thương trực tiếp đến gan nhưng có thể làm trầm trọng hơn tình trạng loét dạ dày tá tràng, thậm chí gây ra xuất huyết dạ dày tá tràng.
Uống dầu ăn cũng không có tác dụng làm tăng tửu lượng, ngược lại còn gây ra tình trạng khó tiêu và rối loạn tiêu hóa. Dầu ăn làm thức ăn di chuyển xuống ruột chậm lại và nằm ở dạ dày, dẫn đến ngộ nhận rằng người uống không say. Tuy nhiên, khi tất cả lượng thức ăn này đi xuống ruột thì một lượng lớn rượu bia sẽ được hấp thu dẫn đến say rượu ngay, thậm chí có thể gây ra ngộ độc rượu.
ThS-BS. Võ Ngọc Quốc Minh đang tư vấn cho người bệnh. Ảnh: TL
Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), rượu, bia là những đồ uống không thể thiếu trong mỗi dịp liên hoan, cưới hỏi đặc biệt trong dịp lễ Tết. Thường trong những ngày này lượng rượu bia tiêu thụ tăng lên đáng kể, cùng với đó là số người nhập viện cấp cứu do say rượu, bia, thậm chí bị ngộ độc rượu cũng gia tăng.
Nguy cơ càng tăng với hậu quả khó lường đối với sức khỏe nếu dùng phải rượu giả, rượu không rõ nguồn gốc xuất xứ, rượu có chứa nhiều methanol, rượu ngâm lá, rễ, cây, động vật có chứa độc tố tự nhiên...
Cục Y tế dự phòng cảnh báo, uống rượu trong thời gian dài sẽ dẫn đến nghiện rượu, sút cân, chán ăn, rối loại tiêu hóa do tổn thương gan và ruột, đặc biết gây thoái hóa gan, xơ gan dẫn tới ung thư gan. Đối với hệ tim mạch uống rượu gây nhồi máu cơ tim, đột quy ở những người có huyết áp cao. Ngoài ra, uống rượu nhiều còn gây mất trí nhớ, run, rối loạn tinh thần.
Đối với phụ nữ mang thai, nếu uống nhiều rượu có nguy cơ sinh non, ảnh hưởng đến phát triển thể chất, tinh thần, trí tuệ của đứa trẻ, gây ngộ độc cho thai nhi.
Để bảo đảm sức khỏe trong dịp Tết cổ truyền Mậu Tuất và các ngày lễ hội đầu xuân, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo người dân nên uống dưới hai đơn vị cồn /ngày (đối với nam giới), dưới 1 đơn vị cồn/ngày (đối với nữ giới) và không uống quá năm ngày trong một tuần.
Một đơn vị cồn tương đương 10 gram cồn nguyên chất chứa trong dung dịch uống. Như vậy 1 đơn vị cồn tương đương với 3/4 chai/lon bia 330 ml (5%); 1 cốc bia hơi 330 ml; 1 ly rượu vang 100 ml (13,5%); hoặc 1 chén rượu mạnh 30 ml (40%).
Không sử dụng rượu, bia trong các trường hợp: điều khiển phương tiện cơ giới, vận hành máy móc, có thai hoặc đang cho con bú, đang điều trị thuốc có phản ứng với cồn; có các tình trạng bệnh lý mà rượu, bia làm cho bệnh nặng lên.
Vụ ngộ ngộ độc rượu khiến 12 sinh viên trường Cao đẳng Sư phạm Hải Dương (Hà Nội) nhập viện cấp cứu, tháng 3.2017. Ảnh: TL
Theo BS. Quốc Minh, tửu lượng của từng người cao thấp khác nhau tùy theo cơ địa. Để bảo đảm sức khỏe, mỗi người nên theo dõi và ước lượng lượng cồn uống vào trong ngày.
Sau một năm làm việc vất vả, ai cũng háo hức mong những ngày Tết để được đoàn viên cùng gia đình, đi du lịch vui chơi hay gặp gỡ bạn bè sau cả năm dài. Tuy nhiên, những chuyến thăm hỏi, gặp gỡ, tiệc tùng liên miên khiến nhiều người bị đảo lộn chế độ ăn uống, nghỉ ngơi, tập luyện lành mạnh hằng ngày. Thêm vào đó, ăn uống không theo giờ giấc, ăn những thực phẩm chứa nhiều chất béo, nhiều đường, ít xơ, uống rượu bia làm gan quá tải.
BS. Quốc Minh cho biết, những lúc như thế gan phải làm việc nhiều hơn so với bình thường, trong đó rượu, bia là yếu tố nguy hiểm nhất dễ gây ra tổn thương gan và thường dẫn đến viêm gan. Đặc biệt, đối với những người bệnh đã mắc xơ gan, viêm gan thì rượu bia chẳng khác nào "sát thủ" làm bệnh nặng thêm.
"Để có một dịp Tết vui vầy và khỏe mạnh, khi uống rượu bia không nên uống lúc bụng đói. Các quý ông nên uống nhiều nước vì rượu bia sẽ làm mất nước. Quan trọng nhất là phải uống rượu bia chừng mực, phù hợp với tửu lượng từng người. Đây là những giải pháp giúp các quý ông tránh bị say trong các cuộc vui mà vẫn bảo đảm an toàn cho sức khỏe", BS. Quốc Minh khuyên.
Thuốc giải rượu: có đáng tin?
ThS-BS. Nguyễn Trung Nguyên (Phụ trách Trung tâm chống độc bệnh viện Bạch Mai) lưu ý, không có thuốc giải độc nào có hiệu quả rõ ràng. Thuốc giải rượu chỉ giúp hỗ trợ một phần, bù lại vitamin, muối, đường... “Không có chuyện tiêm hay uống sản phẩm giải rượu vào là ngay sau đó người say rượu tỉnh ngay”, BS. Nguyên nói.
Cũng theo BS. Nguyên, nhiều người quan niệm, với người uống nhiều rượu, hay say rượu, giải pháp được lựa chọn số 1 là cho uống các loại nước có vị chua như nước cam hay nước chanh để giã rượu cũng là hoàn toàn sai lầm. Bởi với người đã uống nhiều rượu, hay say rượu không nên cho uống nước chanh, cam hoặc có vị chua, vì các chất này sẽ gây tổn thương dạ dày, viêm dạ dày và gây nôn.
Cách chăm sóc phù hợp đối với trường hợp uống nhiều rượu hay bị ngộ độc ở mức nhẹ là: nếu bệnh nhân ngồi được, nói chuyện được thì người thân nên cho ăn các món có tinh bột (như gạo, ngô, khoai sắn), uống nước pha mật ong, nước canh hoặc nước đường, các loại sữa có đường.
Còn đối với trường hợp có người thân say rượu mức độ nặng như ú ớ không tỉnh, với các biểu hiện như lờ đờ, gọi không biết, không ngồi được, thở khò khè, chân tay lạnh, thì cần sơ cấp cứu ngay tại chỗ.
Khi đó, người nhà của bệnh nhân nên để người ngộ độc rượu nằm nghiêng về phía bên phải. Đây là tư thế nằm nghiêng an toàn, để cổ và đầu ở vị trí thoải mái dễ thở. Trong trường hợp trời lạnh thì người nhà cần ủ ấm cho bệnh nhân và gọi cấp cứu.
(Theo: nld.com.vn)
Nguyễn Thạnh - Vi Thoại
