Hội chứng parosmia làm biến dạng khứu giác bệnh nhân đã khỏi Covid-19. Đây là điều các chuyên gia y tế chưa thể lý giải.
Covid-19 vẫn là bí ẩn với ngành y tế thế giới. Dù khỏi Covid-19, nhiều bệnh nhân vẫn phải đối diện triệu chứng, biến chứng dài sau đó. Ngoài tình trạng mất khứu giác, vị giác, không ít người khỏi Covid-19 gặp phải hội chứng parosmia, khiến họ luôn cảm thấy mùi hôi thối, ôi thiu.
Ngửi đâu cũng thấy mùi thối rữa
Parosmia là tình trạng làm biến dạng khứu giác, khiến họ mất khả năng ngửi. Kết quả là bệnh nhân không thể ngửi đúng mùi của các vật xung quanh. Theo Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh, hội chứng parosmia còn có thể do cúm, viêm xoang dị ứng, polyp mũi.
Theo tiến sĩ Seth Lieberman, khoa Tai mũi họng, NYU Langone Health, bệnh nhân gặp hội chứng parosmia thậm chí ngửi đâu cũng thấy mùi thối rữa. “Một miếng trái cây có thể mang mùi như hóa chất hay kinh khủng hơn là chất thải”, vị chuyên gia này mô tả.
Lorelai, 11 tuổi, ở Bắc Carolina, mắc Covid-19 vào tháng 11 năm ngoái và mất khứu giác, vị giác. Theo lời chị Danielle Meskunas, mẹ của bệnh nhân, cô bé 11 tuổi đang trong quá trình hồi phục từ cuối tháng 1. Tuy nhiên, mọi thứ bất ngờ xảy đến vào đầu tháng 2.
Trả lời đài WNCT-TV (thuộc CBS), Meskunas cho biết con gái có thể ngửi được một số vật nhưng mọi thứ không đúng như bình thường. “Con tôi luôn kể về cảm giác mùi thức ăn ôi thiu phảng phất, giống như thứ đã để trong tủ lạnh lâu ngày”, bà mẹ chia sẻ.
Bác sĩ của Lorelai chẩn đoán cô bé gặp tình trạng này có thể do tổn thương thần kinh hậu Covid-19. Dù vậy, họ không thể can thiệp gì nhiều trước tình trạng này. Bệnh nhân có thể phải sống chung với nó nhiều tháng. Thậm chí, nếu nặng, họ phải chịu cảm giác ngửi phải mùi ôi thiu này vĩnh viễn.
Cùng như Lorelai, Nick Harrison, 62 tuổi, ở Lutterworth khao khát tìm lại mùi vị đã mất. Ông ngửi tách cà phê – hương vị vốn khiến Nick khoan khoái mỗi buổi sáng – thì đột nhiên cảm thấy mùi hóa chất nồng nặc trộn với nước thải từ cống rãnh lâu ngày.
Mùi khủng khiếp đó khiến người đàn ông 62 tuổi tức bụng, chỉ muốn nôn mọi thứ đã ăn ra ngoài. Theo BBC, ông đã chung sống cảm giác không thể ngửi, nếm bất kỳ thứ gì trong 6 tháng.
Trong cuộc phỏng vấn với Nexstar, tiến sĩ Thomas Gallaher, Trưởng khoa các bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Vidant, Greenville, Bắc Carolina, cho biết: “2/3 trong số bệnh nhân bị Covid-19 gặp phải tình trạng mất khứu giác, vị giác. Đây là tình trạng tạm thời với đa số bệnh nhân, tuy nhiên, một số người bị biến chứng đó kéo dài”.
Hội chứng parosmia được cho là do tổn thương dây thần kinh hậu Covid-19. (Ảnh: Getty Images).
Hội chứng chưa tìm ra cách chữa trị
Tiến sĩ Gallaher cho biết ông và đồng nghiệp đã nhận được nhiều báo cáo về tình trạng này. Tuy nhiên, dữ liệu của họ vẫn chưa đủ để tìm ra cách giải quyết, điều trị dứt điểm.
Vị chuyên gia này cũng nhận định sau thời gian chiến đấu với các ca mắc Covid-19 tăng vọt, ngăn tình trạng nhập viện thì giờ đây giới y tế thế giới phải đối mặt vấn đề cấp thiết hơn đó là điều trị các triệu chứng kéo dài trên những người đã khỏi bệnh.
Đến nay, vẫn chưa có thống kê chính xác bao nhiêu bệnh nhân khỏi Covid-19 gặp phải hội chứng này. Một nghiên cứu trên tạp chí Chemical Senses công bố vào tháng 6/2020 cho thấy 7% trong số hơn 4.000 người được hỏi báo cáo về tình trạng biến dạng khứu dạng. Bất kỳ bệnh nhân nào cũng có khả năng gặp phải hội chứng này, không phân biệt tuổi tác, giới tính.
Hội chứng parosmia tạm thời chưa gây nguy hiểm đến tính mạng bệnh nhân nhưng khiến họ sống trong áp lực. Người bệnh cũng không có phác đồ điều trị cụ thể. Họ chỉ có thể hy vọng dần lấy lại khứu giác qua các bài tập huấn luyện.
Các bài tập cho mũi tiếp xúc nhiều loại mùi, hương liệu như hoa hồng, chanh, đinh hương, bạch đàn. Theo tiến sĩ Seth Lieberman , khoa Tai mũi họng tại NYU Langone Health, bệnh nhân sẽ ngửi mỗi chất tạo mùi hai lần một ngày trong khoảng 15 giây. Liệu pháp này kéo dài từ 3 đến 6 tháng.
Thông thường, một số bệnh nhân sẽ được kê đơn thuốc chứa corticosteroid dùng trong mũi và một số chất bổ sung omega-3, steroid. Tuy nhiên, tiến sĩ Lieberman chia sẻ phương pháp này chưa chứng minh được hiệu quả. Nói cách khác, các bệnh nhân khỏi Covid-19 mắc hội chứng parosmia buộc phải sống chung với nó cho đến ngày nó biến mất.
