• Myra Ali
  • BBC Culture

Getty Images

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Từ những người hùng có vóc dáng vạm vỡ cho đến những quý ông đứng tuổi lịch lãm phong lưu, quan niệm về vẻ đẹp nam giới không ngừng thay đổi.

Điều gì làm nên một người đàn ông điển trai hoặc hấp dẫn?

Trong những thập kỷ gần đây, những biểu tượng nổi tiếng nhất của các mỹ nam phương Tây đã bị bó hẹp theo một khuôn mẫu nhất định - luôn là những tài tử điện ảnh với đôi mắt xanh hút hồn của biển cả được công chúng biết đến như Brad Pitt hay Leonardo DiCaprio.

Thế nhưng, khái niệm về người đàn ông "hoàn hảo" đang ngày một cởi mở hơn khi giới điện ảnh và thời trang ngày một đón nhận sự đa dạng và khác biệt, với tầm quan trọng của gương mặt đại diện luôn được các thương hiệu toàn cầu hết sức chú trọng.

Trên toàn thế giới, tiêu chuẩn lý tưởng về hình thể nam giới trong các bức tượng điêu khắc hiếm khi phản ánh cơ thể một người đàn ông bình thường.

Tuy nhiên, các ứng dụng mạng xã hội như TikTok đang giúp thay đổi điều đó bằng cách giới thiệu những mẫu đàn ông mà trước đây không được đánh giá cao. Người mẫu Anh, nhà hoạt động xã hội về xây dựng những cái nhìn tích cực về cơ thể và cũng là một ngôi sao TikTok, Ben James đang ngày một thay đổi cách nhìn nhận của xã hội về những người đàn ông ngoại cỡ.

Vào năm 2019, với tư cách là một người mẫu có vóc dáng ngoại cỡ, anh đã tham gia vào chiến dịch quảng cáo cho thương hiệu quần áo Simply Be, xuất hiện cùng với những người mẫu khác, và đã hợp tác với Ted Baker và Asos.

James nói với BBC Culture rằng dự án của anh "mang lại sự thoải mái và tự tin cho những cậu thanh thiếu niên và đàn ông có thân hình tương tự, giúp họ cảm thấy rằng họ xứng đáng và được nhiều người mến mộ."

Trong khi những ngôi sao nữ ngoại cỡ như Lizzo hay người mẫu Ashley Graham được biết đến và hoan nghênh rộng rãi, thì những đồng nghiệp nam lại không được đánh giá cao như vậy.

Tuy nhiên, gần đây thương hiệu nội y phụ nữ của Rihanna là Savage Fenty đã giúp bình thường hoá và tạo ra những cơ hội cho những mẫu nam ngoại cỡ.

Liệu đây có phải là dấu hiệu cho một quá trình dân chủ hoá vẻ đẹp nam giới đang ngày được cải thiện?

Như người mẫu Ben James chia sẻ: "Tôi muốn thấy ngành công nghiệp này được phát triển theo cách đón nhận những vóc dáng hình thể khác nhau với các cách tiếp cận đột phá. Tại sao chúng ta không thể có một 'ông chú bụng bia' trong một chiến dịch quảng bá nước hoa, hay đóng vai chính trong một bộ phim? Sự chú ý nên cần được chuyển đến những hình thể cá biệt này bởi vì khi có tuổi ngay cả bản thân các diễn viên cũng khó có thể duy trì hình ảnh."

Getty Images

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh,

Nhóm nhạc Hàn Quốc BTS là điển hình cho một phiên bản mới, mềm mại hơn về vẻ đẹp đàn ông trong mắt Thế hệ Z

Giáo sư nhân chủng học tại Đại học Edinburgh, Alexander Edmonds, nói với BBC Culture: "Do hậu quả của chế độ nô lệ và thời thực dân nên những hình ảnh [phương Tây] thể hiện vẻ đẹp đàn ông từ trước tới nay luôn là người da trắng, và trong quá khứ không có mấy rào cản khiến người ta phải nghĩ tới chuyện thay đổi điều này, nhưng mọi thứ nay đang thay đổi".

Các siêu mẫu da đen như Tyson Beckford và Alton Mason thường xuyên xuất hiện trên trang bìa của GQ (một tạp chí dành cho nam giới có trụ sở ở New York) và các tạp chí khác, cũng như giới thời trang đang dần trở nên cởi mở và đa dạng hơn, có lẽ một phần là do những thay đổi xã hội trên quy mô toàn cầu, như phong trào Black Lives Matter, đã khiến cho các thương hiệu nhận ra tầm quan trọng của tính đa dạng.

"Những khuôn mẫu định kiến về thẩm mỹ và hành vi của nam giới đang thay đổi," Edmonds nói. "Chúng đã không còn là chuẩn mực lý tưởng cho giới trẻ. Ngày nay, Thế hệ Z tôn vinh vẻ đẹp phi giới tính. Điều này rất phổ biến ở Đông Á, đặc biệt là trong văn hoá đại chúng Hàn Quốc."

Ở Hàn Quốc, vẻ đẹp lý tưởng của nam giới nay có xu hướng trở nên nữ tính hơn, với sự trỗi dậy của các nhóm nhạc pop Hàn Quốc như BTS, nổi tiếng với những kiểu tóc thời thượng và cách trang điểm mượt mà.

Quan điểm thẩm mỹ này trái ngược hoàn toàn với tiêu chuẩn truyền thống phương Tây, nhưng nay đang được săn đón rộng rãi và có sức ảnh hưởng lớn trên truyền thông dòng chính.

Và cũng như các nhóm sắc tộc khác, tiêu chuẩn vẻ đẹp Á Đông cũng rất đa dạng.

Người mẫu Mỹ gốc Hàn Dae Na nói: "Khi tôi mới vào nghề, số lượng người mẫu châu Á chỉ đếm trên đầu ngón tay, nhưng bây giờ thì rất nhiều. Như cấp số nhân, con số này tăng lên khi ngành công nghiệp bắt đầu hướng đến thị trường châu Á."

Với một lượng lớn các đại gia ở châu Á, các thương hiệu muốn đưa những người mẫu như Dae trở thành gương mặt đại diện cho các chiến dịch quảng bá của họ, nhằm tạo sự kết nối với khách hàng.

Thượng thặng

Và có vẻ như trong những năm gần đây, các siêu mẫu nam đang dần bắt kịp độ nổi tiếng và thành công của các đồng nghiệp nữ.

Siêu mẫu người Mỹ Tyson Beckford được Ralph Lauren chọn làm gương mặt đại diện của hãng, và từ đó trở thành một trong những siêu mẫu da màu nổi tiếng nhất mọi thời đại.

Trong lúc đó, người mẫu Sean O'Pry đã tạo dựng được sự nghiệp hơn 15 năm, đưa anh trở thành một trong những siêu mẫu nam giàu nhất thế giới. Xuất thân từ một thị trấn nhỏ ở tiểu bang Georgia, Mỹ, anh đến New York năm 17 tuổi với chỉ vỏn vẹn 150 đô trong tay - và đã ký được hàng loạt những hợp đồng độc quyền với các thương hiệu lớn.

O'Pry trở nên nổi tiếng toàn cầu khi anh được ca sĩ Taylor Swift chọn đóng vai người yêu trong video âm nhạc Blank Space hồi năm 2014.

"Đó là khoảnh khắc đáng giá nhất trong sự nghiệp của tôi," O'Pry chia sẻ với BBC Culture. "Sự nghiệp của tôi đã rẽ sang ngả khác kể từ đó. Nó mở ra nhiều cơ hội khác cho tôi. Tôi rất biết ơn vì mình đã được là một phần của sự kiện đó."

Được lên bìa của hàng loạt các tạp chí trong nhiều năm, anh đã luôn giữ được vị thế của mình trong làng người mẫu.

Làm cách nào mà anh ấy có thể đạt được những thành tựu đó? "Bạn phải luôn cố giữ mình khiêm tốn trong ngành này. Tôi thử sức mình làm những điều khác biệt, tôi không theo khuôn khổ những người có vẻ đẹp truyền thống - tóc sẫm, mắt xanh. Tôi khác biệt với những người trông giống hệt tôi và bạn phải luôn khác biệt với người khác. Sự khác biệt đó là một phần của con người bạn trên sàn diễn và cách bạn truyền đạt cũng như thể hiện bản thân. Tôi không cố khiến mình phải màu mè theo một kiểu cách nhất định. Tôi làm công việc này thực dễ dàng, rất tự nhiên."

Và kiểu mẫu truyền thống đàn ông vùng Địa Trung Hải "cao, da ngăm ngăm và đẹp trai lãng tử" vẫn luôn được ưa chuộng. Định nghĩa này nổi lên ở châu u vào đầu thập niên 1900, và được sử dụng rộng rãi ở Hollywood vào thập niên 1920 để miêu tả ngôi sao điện ảnh người Ý Rudolph Valentino.

Nó vẫn là một câu nói cửa miệng của nhiều người, mặc dù nghĩa đen và hàm ý của cụm từ "cao, da ngăm ngăm và đẹp trai lãng tử" ngày nay bị săm soi kỹ lưỡng hơn.

Nhà nhân chủng học Shafee Hassan nói với BBC Culture: "Những người đàn ông vùng Địa Trung Hải có ưu thế rất lớn với cặp lông mày và râu tóc sẫm màu. Bạn có thể để râu… tóc đen sẫm đi đôi với nam tính."

Người hội tụ đầy đủ các tiêu chuẩn này là nam diễn viên người Ý Michele Morrone. Từ Puglia, miền Nam nước Ý, năm ngoái anh vẫn còn là một người làm vườn ở Rome và vẫn đang đi thử vai cho nhiều bộ phim. Chỉ sau một đêm, cuộc đời của anh đã hoàn toàn thay đổi khi anh được nhận vai nam chính trong bộ phim 365 Days của Netflix, và đã trở thành một trong những bộ phim ăn khách nhất trên nền tảng giải trí này trong năm 2020. Anh thủ vai trùm mafia Massimo khét tiếng, một nhân vật hoàn hảo như mơ trong mắt những người hâm mộ anh.

Morrone nói với BBC Culture: "Tôi không phủ nhận là ngoại hình của tôi đã giúp tôi nhận được vai diễn ấy, bởi vì tôi như một Massimo bước ra ngoài đời thật; nhân vật ấy cao và có mái tóc nâu. Nhưng nếu họ chọn một diễn viên khác, liệu nhân vật ấy có còn như vậy không? Bạn có thể có ngoại hình nhưng nếu bạn không biết diễn thì cũng chẳng nên trò trống gì…"

Theo Morrone, thoạt đầu anh cảm thấy chính ngoại hình của mình là rào cản khiến anh khó có thể được nhận các vai diễn.

"Thật sự rất khó để một anh chàng đẹp mã được nhìn nhận là một diễn viên nghiêm túc, bởi vì mọi người thường nghĩ là diễn viên thì không nên đẹp như vậy. Tôi không hiểu tại sao mọi người lại có quan niệm như thế. Tôi đi thử vai mỗi tuần trong 10 năm, và tôi đã không hề nhận được vai diễn nào."

Tuy nhiên, bất chấp sự trường tồn của tiêu chuẩn điển trai truyền thống, ngày nay định nghĩa này càng cởi mở và đa dạng hơn.

Các người mẫu đứng tuổi hiện đang có một sức hút lớn với truyền thông. Dĩ nhiên, chúng ta đã quá quen với các hình tượng đàn ông lịch lãm, quyến rũ như Pierce Brosnan và George Clooney xuất hiện trên màn ảnh, nhưng giờ đây, các mẫu nam đứng tuổi được sử dụng thường xuyên hơn trong các chiến dịch quảng cáo và trên sàn diễn, những nhân vật nổi tiếng trong nhóm này có Anthony Varrecchia, Wang Deshun (được biết đến là "lão ông cuốn hút nhất Trung Quốc"), Ron Jack Foley, và Lono Brazil.

Người mẫu 87 tuổi René Glémarec kiêu hãnh xuất hiện cùng với người vợ 86 tuổi Marie-Louise, diện trang phục phi giới tính được thiết kế bởi cháu trai của họ Florentin Glémarec tại tuần lễ thời trang Paris.

Nam người mẫu Orlando Hobechi gần đây nói với báo The Guardian: "Khoảng bốn năm trước tôi để ý thấy nhu cầu sử dụng các người mẫu đứng tuổi tăng lên. Đột nhiên người ta quan tâm đến những câu chuyện của họ."

Việc tuổi thọ con người trở nên cao hơn đã làm nên sự khác biệt, theo Hobechi.

"Tuổi tác đã không còn là rào cản đáng bận tâm như trước nữa. Trong 30 năm qua, chúng ta đã chứng kiến nhiều người mẫu trẻ lịch lãm - và nay quý vị có thể lớn tuổi hơn nhưng vẫn sành điệu và phong cách… Mọi người luôn muốn được thấy sự hiện diện của những người trông giống mình."