Một nghiên cứu mới do Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) công bố gần đây cho thấy 4% tổng số ca ung thư mới trên thế giới năm 2020 liên quan đến uống rượu. Các nhà nghiên cứu kêu gọi các nhà hoạch định chính sách và công chúng nâng cao nhận thức về mối liên hệ giữa tiêu thụ rượu và ung thư, từ đó giảm uống rượu.
Báo cáo công bố ngày 13/7 trên tạp chí The Lancet Oncology của Anh cho thấy có khoảng 741.000 ca ung thư mới liên quan đến rượu trên toàn thế giới vào năm 2020, chiếm 4,1% tổng số ca ung thư mới trong cùng năm. Trong đó, nam giới chiếm khoảng 77% và nữ giới chiếm 23%.
Trong số các trường hợp ung thư ước tính ở trên, ung thư thực quản, ung thư gan và ung thư vú có số lượng lớn nhất. Hầu hết các trường hợp này đều liên quan đến việc uống rượu nguy hiểm (2 đến 6 ly mỗi ngày) hoặc nghiện rượu (hơn 6 ly), nhưng cũng có 1/7 trường hợp chỉ uống khoảng 2 ly mỗi ngày.
Các nhà nghiên cứu đã giả định “thời gian ủ bệnh” là 10 năm từ khi uống rượu đến khi chẩn đoán ung thư. Dựa trên một loạt dữ liệu thương mại như sản xuất, đánh thuế và tiêu thụ rượu, họ ước tính lượng rượu bình quân đầu người của tất cả các quốc gia trên thế giới trong năm 2010, sau đó kết hợp với phân tích số ca ung thư mới vào năm 2020, và đã đưa ra kết luận trên.
Báo cáo chỉ ra rằng số trường hợp ung thư thực tế liên quan đến uống rượu có thể nhiều hơn vì các nhà nghiên cứu không bao gồm dữ liệu về việc uống rượu trước năm 2010 và dữ liệu ung thư không bao gồm tất cả các loại ung thư.
Tác giả của nghiên cứu, Harriet Rumgay, một nghiên cứu sinh tại Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế thuộc Tổ chức Y tế Thế giới, cho biết trong một tuyên bố rằng kết quả quan trọng nhất của nghiên cứu mới này là nâng cao nhận thức của mọi người về mối liên hệ giữa rượu và ung thư. Bà đề xuất một số can thiệp y tế công cộng dựa trên chính sách để giúp giảm gánh nặng toàn cầu của các bệnh ung thư liên quan đến rượu.
Bà Rumgay nói rằng các chiến lược sức khỏe cộng đồng, như giảm cung cấp rượu, dán nhãn cảnh báo sức khỏe trên bao bì và các lệnh cấm trên thị trường, có thể làm giảm tỷ lệ mắc bệnh ung thư do rượu gây ra. Các chính sách thuế và giá cả đã dẫn đến việc giảm lượng tiêu thụ rượu ở châu Âu, bao gồm thuế tiêu thụ đặc biệt cao hơn và định giá tối thiểu, cũng có thể được thực hiện ở các nơi khác trên thế giới.
Bà cũng chỉ ra: “Nghiên cứu của chúng tôi nhấn mạnh rằng ngay cả mức độ uống rượu bia tương đối thấp cũng góp phần làm tăng tỷ lệ mắc bệnh ung thư một cách đáng lo ngại, nhưng nó cũng cho thấy những thay đổi nhỏ trong hành vi uống rượu bia nơi công cộng có thể có tác động tích cực đến tỷ lệ mắc bệnh ung thư trong tương lai”.
Nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa rượu và ung thư cũng rất khác nhau tùy thuộc vào vị trí địa lý. Đông Á, Trung Âu và Đông Âu có tỷ lệ cao nhất, trong khi Bắc Phi và Tây Á có tỷ lệ thấp nhất.
Tại sao rượu gây ung thư?
Thành phần hóa học chính của rượu là ethanol, là chất chuyển hóa trung gian của carbohydrate, sau khi uống rượu ethanol sẽ được chuyển hóa thành acetaldehyde bởi alcohol dehydrogenase trong cơ thể người, sau đó được acetaldehyde dehydrogenase chuyển hóa thành acid acetic, thường được đào thải ra ngoài cơ thể.
Một khi uống quá nhiều rượu, acetaldehyde sinh ra sẽ không thể đào thải kịp thời ra khỏi cơ thể. Acetaldehyde có thể liên kết trực tiếp với DNA, gây đột biến nhiễm sắc thể và thậm chí trực tiếp gây đột biến DNA; rượu có thể làm giảm nồng độ axit retinoic, dẫn đến tăng sinh và biệt hóa tế bào quá mức, do đó dễ bị ung thư hơn.
Ngoài ra, rượu cũng có thể ảnh hưởng đến tác động của hormone, chẳng hạn như mức độ estradiol tăng cao, đây cũng là một trong những nguyên nhân gây ra các bệnh ung thư trong hệ thống sinh sản nữ, chẳng hạn như ung thư vú và ung thư buồng trứng.
