Sư đoàn Bộ binh cơ giới 150 “Idritsa – Berlin” Huân chương Kutuzov hạng nhì được thành lập 3 lần trong lịch sử.
Lần thứ nhất vào tháng Chín năm 1939, nó được thành lập ở Vyazma, là một phần của Quân đoàn bộ binh số 3 của Tập đoàn quân số 3, sư đoàn đã tham gia Cuộc xâm lược Ba Lan của Liên Xô.
Sau đó, Sư đoàn này được cải tổ và tái tổ chức tại Turga thuộc Quân khu Siberia vào ngày 23 tháng Bảy năm 1942, dựa trên nòng cốt là Sư đoàn Tình nguyện Siberia số 1. Đơn vị bao gồm hơn 10.000 người từ các nhà máy ở Siberia và các mỏ than Kuzbass và có 1.460 cựu chiến binh.
Đến ngày 1 tháng Chín, Sư đoàn này đã tuyển mộ được 13.754 người, 43,8% trong số đó là đảng viên Đảng Cộng sản hoặc Đoàn viên Côm-xô-môn. Trong vòng hai tuần, Sư đoàn được chuyển giao cho Quân đoàn súng trường Tình nguyện Siberia số 6 và bắt đầu di chuyển bằng đường sắt đến các doanh trại gần Mátxcơva, nơi Sư đoàn nhận được những binh sĩ hỗ trợ và phương tiện vận tải cuối cùng. Ngày 30 tháng Chín, Sư đoàn 150 lên đường hành quân dài 170 km để gia nhập Tập đoàn quân 22 gần Belyi thuộc Phương diện quân Kalinin.
Trong Chiến dịch tấn công Rzhev – Sychevka lần thứ hai (Chiến dịch Sao Hỏa), Sư đoàn 150 và Quân đoàn bộ binh số 6 được gọi là “các đơn vị Stalin” và được coi là những lực lượng tinh nhuệ. Vào ngày 6 tháng Giêng năm 1943, Sư đoàn được kéo ra khỏi mặt trận và di chuyển bằng đường sắt đến khu vực Velikiye Luki, nơi nó được đưa vào trong biên chế Quân đoàn bộ binh cận vệ số 5 trong vài ngày cuối cùng của trận chiến giành thành phố đó, sau đó vào ngày 25, Hồng quân tổ chức một cuộc tấn công vượt sông Lovat và sông Loknya.
Đến giữa tháng Hai, Sư đoàn quay trở lại Quân đoàn số 6 trong Tập đoàn quân số 22. Trong hai tháng tiếp theo, Sư đoàn đã chiến đấu tại khu vực Kholm, truy kích các lực lượng Đức đang rút chạy khỏi “túi Demyansk”. Vào ngày 16 tháng Tư, Bộ Tư lệnh Tối cao đã công nhận sự phục vụ của “Quân đoàn bộ binh Tình nguyện Siberia” bằng cách tái phiên hiệu cho nó thành Quân đoàn bộ binh cận vệ 19 và ba ngày sau, Sư đoàn 150 trở thành đội hình thứ hai của Sư đoàn bộ binh cận vệ 22.
Sau đó Sư đoàn được tái tổ chức lần thứ ba vào tháng Chín năm 1943. Lần này Sư đoàn bao gồm các lữ đoàn 127, 144 và 151. Ban đầu, sư đoàn này thuộc đội hình Tập đoàn quân số 34. Nhưng trong một khoảng thời gian vào đầu năm 1944, Sư đoàn được chuyển giao cho Tập đoàn quân cận vệ số 6, và sau đó nó được giao cho Quân đoàn bộ binh số 79 của Tập đoàn quân xung kích 3, thuộc Phương diện quân Belorussian 1. Từ đó nó sẽ đi một mạch con đường chiến đấu của mình từ Nevel tỉnh Pskov đến Berlin.
Vào ngày 22 tháng Tư năm 1945, khi chiến thắng của Quân đội Liên Xô đang cận kề, theo mệnh lệnh của Hội đồng quân sự của Tập đòa quân đoàn xung kích số 3 đã chỉ định Sư đoàn 150 là một trong 9 sư đoàn nhận một lá cờ đặc biệt chỉ với mục đích được cắm trên tòa nhà Đế chế Đức (Reichstag, như chúng ta thường gọi là Nhà quốc hội Đức) như một biểu tượng chiến thắng của Liên Xô. Nhiếp ảnh gia Hồng quân Yevgeny Khaldei đã chụp bức ảnh người lính Kovaliev và một đồng đội khác thuộc Trung đoàn bộ binh 756 của Sư đoàn đang treo cờ (gọi là Lá cờ Chiến thắng) vào ngày 30 tháng Tư năm 1945, trên nóc tòa nhà Reichstag.
Trước đó một ngày, một lá cờ khác đã được cắm lên trong khi bên trong tòa nhà vẫn còn đang có những cuộc giao tranh với những người lính Đức cuối cùng còn lại. Tuy nhiên, vì lá cờ được kéo lên sau hoàng hôn nên không có cơ hội để chụp ảnh. Sau khi chụp bức ảnh với lá cờ, Khaldei vội vã quay trở lại Mátxcơva, và sau đó người ta quyết định rằng những người có thật trong bức ảnh là Kovaliev và đồng đội của anh là “không ổn về mặt chính trị.” Vì vậy, “họ” trở thành Meliton Kantaria (người Gruzia, cùng dân tộc với Stalin) và Mikhail Yegorov (người Nga) - Ảnh kèm theo.
Vào ngày 26 tháng Tư năm 1945, vì đã chiến đấu anh dũng đêm trước tại hồ Woświn phía đông Stargard, Sư đoàn bộ binh số 150 đã được trao tặng Huân chương Kutuzov, hạng hai.
Vào tháng 12 năm 1946, Sư đoàn khi đang ở trong cụm Lực lượng Liên Xô tại Đức thì được giải tán.
Danh hiệu “Idritskaya” được đặt cho sư đoàn Liên Xô vào ngày 23 tháng Bảy năm 1944, theo mệnh lệnh № 207 vì trận chiến anh dũng của họ tại thị trấn Idritsa. Sau này vì đã có công trạng trong Chiến dịch Berlin, nên danh hiệu trở thành danh hiệu kép “Idritsa – Berlin”.
Trong suốt lịch sử hoạt động của mình trong thành phần quân đội Xô-viết, 15 cá nhân của Sư đoàn đã được tặng thưởng Huân chương Sao vàng Anh hùng Liên bang Xô-viết, một cựu chiến binh của Sư đoàn được tặng thưởng Huân chương Sao vàng Anh hùng Ukraine năm 2005.
****
Sư đoàn 150 được tái thành lập một lần nữa vào tháng 12 năm 2016 tại tỉnh Rostov với tư cách là một sư đoàn bộ binh cơ giới đầy đủ. Sư đoàn bộ dự kiến đặt tại Novocherkassk và có nghĩa là trở thành một phần của Tập đoàn quân Cận vệ số 8 sắp được tái hoạt động, như một phần của cuộc cải cách cơ cấu rộng lớn hơn của các lực lượng vũ trang Nga.
Cụ thể, vào ngày 2 tháng Bảy năm 2018, theo Quyết định số 386 của Tổng thống Nga, Sư đoàn mới thành lập đã được trao tặng danh hiệu danh dự “Idritsko – Berlinskaya” do đó, Sư đoàn 150 được thành lập vào năm 2016 một cách hợp pháp đã trở thành người thừa kế hoàn toàn của sư đoàn bộ binh 150 lịch sử đã đánh chiếm toàn nhà Đế chế Đức.
Sư đoàn được trang bị xe tăng chiến đấu chủ lực T-90A, xe bọc thép chiến đấu bộ binh BMP-3 và xe bọc thép chở quân bánh lốp BTR-80. Thành phần của Sư đoàn có các trung đoàn bộ binh, thiết giáp, pháo binh và tên lửa phòng không mà số lượng cụ thể chưa được tiết lộ, cũng như các đơn vị thông tin liên lạc, hậu cần và tình báo.
Việc tái hình thành sư đoàn được hoàn thành vào năm 2017. Năm 2018, Tổng thống Nga Putin đã ký sắc lệnh đặt tên một số đơn vị của sư đoàn theo tên các địa phương ở Belarus, Ba Lan và Ukraine. Vào trước Ngày lễ Chiến thắng 9 tháng Năm năm 2019, Tư lệnh Quân khu phía Nam, thượng tướng Aleksandr Dvornikov đã trao một bản sao của Lá cờ Chiến thắng cho Tư lệnh Sư đoàn bộ binh 150. Bản chính vẫn được lưu giữ trong Bảo tàng các lực lượng vũ trang Liên bang Nga.
Tư lệnh Sư đoàn ở thời điểm Nga xâm lược Ukraine là thiếu tướng Oleg Yurevich Mitiaev, người sau này được các nguồn tin Ukraine báo cáo là đã thiệt mạng trong Cuộc vây hãm Mariupol vào khoảng ngày 18 tháng Ba.
Ngày 7 tháng Chín năm 2022 đại diện truyền thông của Lữ đoàn biệt động độc lập số 1 của Ukraine mang tên “Ivan Bohun” thông cáo rằng trong các trận chiến giành Balakleya gần Kharkiv, lá cờ của Sư đoàn bộ binh cơ giới số 150 (Sư đoàn Bộ binh cơ giới 150 “Idritsa – Berlin” Huân chương Kutuzov hạng nhì) đã được “thu giữ như một chiến lợi phẩm.” Ảnh kèm theo.
Phần bình loạn xin nhường các bác.
PHÚC LAI 13.09.2022
