• Karishma Vaswani
  • Phóng viên kinh doanh châu Á

Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh,

Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long

Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long đã nói với BBC rằng một cuộc đụng độ giữa Mỹ và Trung Quốc có nhiều nguy cơ xảy ra hơn so với 5 năm trước.

Tuy nhiên, ông vẫn cho rằng tỷ lệ xung đột quân sự là "chưa cao".

Thủ tướng cho biết nếu cả hai quốc gia tiếp tục có quan điểm cứng rắn vì những cân nhắc nội bộ trong nước, họ có thể dễ dàng lâm vào bế tắc.

Chính quyền Biden sẽ tổ chức các cuộc đàm phán cấp cao đầu tiên với các quan chức Trung Quốc tại Alaska vào tuần tới.

Ông Lý khá miễn cưỡng đưa ra lời khuyên cho Trung Quốc nhưng lưu ý rằng đường lối chính trị của nước này đã gây ra căng thẳng với các quốc gia lớn và nhỏ.

"Có sự bất định đáng kể [và] mối lo âu về con đường mà Trung Quốc đang đi và liệu điều này có tốt cho họ hay không", ông nói với chương trình Talking Business Asia của BBC World News.

"Tôi không nghĩ rằng đó là lợi ích của Trung Quốc."

Quan diểm của nhà lãnh đạo Singapore về mối quan hệ Mỹ-Trung thường được quan tâm, bởi lẽ đảo quốc nhỏ bé này đóng một vai trò quá cỡ về mặt kinh tế và sức ảnh hưởng chính trị trong khu vực.

Mỹ là đối tác an ninh trọng yếu kiêm nhà đầu tư lớn nhất ở Singapore, vượt xa bất kỳ khoản đóng góp nào của các quốc gia khác.

Trong khi đó, Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Singapore và giống như phần lớn các quốc gia châu Á khác, nền kinh tế Singapore được hưởng lợi từ sự trỗi dậy của Trung Quốc.

Thương chiến Mỹ-Trung

Cuộc chiến thương mại ác liệt giữa hai siêu cường trong hai năm qua đã đe dọa sự cân bằng mong manh này.

Cuộc chiến bắt đầu từ thời cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy Tổng thống mới đắc cử Joe Biden sẽ có cách tiếp cận mềm mỏng hơn với Trung Quốc.

Thủ tướng Lý nói ông hy vọng vị lãnh đạo mới của Mỹ sẽ là người "tin vào chủ nghĩa đa phương và thương mại quốc tế".

Ông cũng nói đến cuộc tranh giành vị trí thống trị toàn cầu giữa hai nước.

"Mỹ vẫn là số một nhưng số hai [Trung Quốc] không bị bỏ lại quá xa", ông nói. "Đó là điều mà Mỹ khó chấp nhận được".

Theo một số ước tính, nền kinh tế Trung Quốc dự kiến ​​sẽ vượt mặt Mỹ để trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới vào năm 2028, sớm hơn 5 năm so với dự báo trước đó.

Sự trỗi dậy kinh tế đáng gờm của Trung Quốc trong những năm gần đây đi kèm với sự công kích ngày càng gia tăng lẫn trong và ngoài nước dưới thời nhà lãnh đạo Tập Cận Bình.

Nguồn hình ảnh, Prime Minsiter's Office

Chụp lại hình ảnh,

Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long có cuộc phỏng vấn độc quyền với Karishma Vaswani của BBC

Sự trỗi dậy của Trung Quốc

Điều này đã khiến nhiều quốc gia phương Tây lên án hành động của Trung Quốc và làm một số đối tác ở châu Á lo ngại.

Tuy nhiên, Thủ tướng Lý cho biết Singapore không đủ khả năng chọn lựa bên nào cả.

Ông nói: "Đó là một vấn đề đối với nhiều nước, là lý do tại sao tất cả chúng ta đều hy vọng và khích lệ hai đại cường quốc suy tính cẩn trọng trước khi quyết định rằng phải kiềm chế, nếu không muốn nói là ngăn chặn kẻ kia"

"Những gì chúng tôi muốn thấy là Trung Quốc thành một quốc gia mà sự thịnh vượng, phát triển và ngày càng vững mạnh của họ được các quốc gia khác trên thế giới hoanh nghênh, những nước xem đây là cơ hội để cùng nhau phát triển phồn vin và cùng nhau sống trong một thế giới bình ổn."

Sự xấu đi trong quan hệ Mỹ-Trung diễn ra trong bối cảnh đại dịch và sự thụt lùi trong toàn cầu hóa, một xu hướng kinh tế đã giúp Singapore trở thành một trong những nước giàu nhất châu Á.

Thủ tướng Lý tin rằng toàn cầu hóa vẫn còn nhiều tiềm năng, đặc biệt là với nhu cầu hợp tác về vaccine.

"Quý vị không thể tránh được việc hợp tác với nước khác nếu không thì sẽ trở lại như trước đây đã từng… đó là đói nghèo, vô vọng, thậm chí có thể bất ổn và xung đột," ông nói.

Đi lại sau đại dịch

Gần với quê nhà hơn, một trong những ưu tiên chính của Singapore là mở cửa đường biên giới và tìm cách để khách du lịch quay trở lại đất nước vốn phụ thuộc vào thương mại và du lịch.

Thủ tướng cho rằng hộ chiếu vaccine có thể là một phần của quá trình này nhưng cảnh báo sẽ mất một thời gian trước khi việc đi lại quốc tế trở lại như lúc trước đại dịch.

Ông nói: "Sẽ không giống như trước đây, lúc bạn có thể chỉ đơn giản là mua vé, lên máy bay và đến Hong Kong Bangkok hoặc Bali cho một kỳ nghỉ cuối tuần hoặc một kỳ nghỉ thường".

"Hy vọng rằng vào cuối năm nay hoặc năm sau những cánh cửa có thể bắt đầu mở lại, nếu không thể sớm hơn."

Bạn có thể xem cuộc bài phỏng vấn của Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long trên chương trình BBC World News Talking Business Asia: The End of Globalization (Sự chấm hết của toàn cầu hóa) vào cuối tuần này vào các khung giờ sau: