Chủ Nhật, 15/3/2020, xung đột tại Syria bước vào năm thứ mười. Hơn 380 ngàn người chết, trong đó hơn 116 ngàn thường dân, theo số liệu mới nhất của đài Quan Sát Nhân Quyền Syria. Khoảng từ 11-25 triệu người dân phải di tản.
Bắt nguồn từ các cuộc biểu tình đòi dân chủ, cuộc xung đột dần theo thời gian biến thành một cuộc chiến phức tạp, với sự can dự của nhiều nhóm nổi dậy, nhiều phe thánh chiến và cường quốc ngoại bang.
Thông tín viên RFI trong khu vực Paul Khalifeh điểm lại tình hình cuộc xung đột tàn khốc này :
« Trước khi Nga can dự vào cuộc xung đột, tháng 9/2015, quân đội Syria chỉ kiểm soát được khoảng hơn 10% lãnh thổ. Đó là một vùng lãnh thổ bị đứt đoạn, bao gồm cả thủ đô Damas và nhiều thành phố lớn, trong khi đa số các vùng nông thôn đều rơi vào tay của phe nổi dậy và quân thánh chiến.
Năm năm sau đó, với sự hỗ trợ của Nga, Iran và phe Hezbollah tại Liban, các đạo quân của chính phủ lần lượt lấy lại kiểm soát biên giới với Jordani và Liban, một phần biên giới với Irak. Quân đội Syria tái chiếm được 70% diện tích lãnh thổ, khôi phục lại nhiều tuyến giao thông giữa các vùng, gần đây nhất là xa lộ M5, đi xuyên Syria từ Bắc đến Nam, qua cả Damas và Aleppo.
Theo thời gian, quân đội Syria và các đồng minh của Damas tiêu diệt các lữ đoàn của phe đối lập có vũ trang, và tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo, từng kiểm soát đến phân nửa đất nước. Đà thắng xông lên, quân đội Damas đã kiểm soát một phần lớn tỉnh Idleb, ổ kháng cự cuối cùng của phe nổi dậy và quân thánh chiến.
Thổ Nhĩ Kỳ hiện là một tác nhân lớn sau cùng có ảnh hưởng tại vùng tây bắc. Vùng đất phía đông bắc Syria, do người Kurdistan kiểm soát, vẫn còn nằm ngoài vòng kiểm soát của chính quyền trung ương. Cùng với các đồng minh, Bachar al-Assad đảo ngược thế cờ, hiện tương quan lực lượng nghiêng về phía ông. Tuy nhiên, ông ngự trị trên một đất nước điêu linh, với cơ sở hạ tầng bị phá hủy và nền kinh tế bị tàn phá nặng nề ».
