Thượng nghị sĩ tiểu bang California, Janet Nguyễn, được mệnh danh là người của những cái “đầu tiên”: Người Mỹ gốc Việt đầu tiên đắc cử vào Thượng viện tiểu bang, nữ Giám sát viên đầu tiên đại diện cho Địa hạt 1, người gốc Á đầu tiên và người gốc Việt đầu tiên được bầu vào Hội đồng Giám sát quận Cam, California.
Trong nhiệm kỳ 4 năm kể từ khi đắc cử năm 2014, ngoài những vấn đề được quan tâm chung như ngân sách, giáo dục, thuế, môi trường… Thượng nghị sĩ Janet Nguyễn còn được biết đến với nhiều hoạt động ủng hộ quân nhân và những vấn đề rất “phụ nữ” như tổ chức tháng dành cho con cái của quân nhân hàng năm, giới thiệu đạo luật đòi minh bạch thông tin về quấy rối tình dục để người dân, nếu cần thiết, có thể tìm thấy thông tin liên quan đến những người mà họ sẽ bỏ phiếu ủng hộ làm người đại diện.
Xuất thân từ một gia đình tị nạn Cộng sản, Thượng nghị sĩ Janet Nguyễn cho biết “Những trải nghiệm gia đình thực sự đã hình thành quan điểm của tôi”, bà nói trong một video giới thiệu về bản thân.
Rời Việt Nam đến Mỹ năm 1981, như bao thuyền nhân khác, gia đình bà Janet Nguyễn trải qua nhiều sóng gió: đối diện với cái chết trên biển, nỗi khổ trong trại tị nạn, cuộc sống nghèo khó khi mới đặt chân lên đất Mỹ, sống nhờ vào những tấm phiếu thực phẩm và trợ cấp an sinh xã hội, bản thân thỉnh thoảng “mặc quần áo con trai” đến trường vì không tìm được quần áo con gái trong mớ đồ cũ được cho…, Thượng nghị sĩ Janet Nguyễn kể lại trong video tự thuật.
Cũng bởi nỗi đau chiến tranh và thủa thiếu thời nghèo khó, các thành viên trong gia đình bà quyết tâm làm việc cật lực để đạt được “giấc mơ Mỹ”. Bà và các anh chị em được đặt trước 3 lựa chọn: trở thành bác sĩ, luật sư hay kỹ sư.
Trong cương vị thượng nghị sĩ, bà Janet Nguyễn tiếp tục ủng hộ cho vấn đề nhân quyền tại Việt Nam và di sản của người Việt tị nạn tại Mỹ.
“Chính trị, chính phủ không gây hứng thú gì với tôi cho tới khi tôi lấy một lớp do Giám sát viên Quận Cam, ông Bill Steiner, dạy. Tôi nhận ra rằng những điều luật do các nhà lập pháp đưa ra có thể sẽ rất tai hại hoặc rất hữu ích cho người dân”, Thượng nghị sĩ Janet Nguyễn nhớ lại.
Chính lớp học này tạo ra ngã rẽ cuộc đời bà Janet Nguyễn. Bà giấu gia đình, chuyển ngành học sang Khoa học Chính trị và xin làm trong văn phòng Giám sát viên Steiner, đặt nền tảng đầu tiên cho sự nghiệp chính trị của mình.
Tháng Hai, 2007, bà Janet Nguyễn được bầu làm nữ Giám sát viên đầu tiên và trẻ tuổi nhất đại diện cho Địa hạt 1 và vào Hội đồng giám sát Quận Cam, California.
Tại cuộc đua vào Thượng viện tiểu bang California năm 2014, bà Janet Nguyễn thắng cử với 63% phiếu ủng hộ, trở thành phụ nữ gốc Việt đầu tiên có chức vụ cao nhất trong chính trường tiểu bang California, nơi có cộng đồng gốc Việt đông nhất Hoa Kỳ.
Trong cương vị thượng nghị sĩ, bà Janet Nguyễn tiếp tục ủng hộ cho vấn đề nhân quyền tại Việt Nam và di sản của người Việt tị nạn tại Mỹ.
Một trong những sự kiện gây chú ý nhất trong năm ngoái là bà đã bị buộc phải rời khỏi cuộc họp ở Thượng viện California hôm 30 tháng Hai vì lên tiếng chỉ trích cố nghị sĩ Tom Hayden “đứng về phía chính quyền Cộng sản Bắc Việt”. Bà đã bị áp giải khỏi phòng họp sau khi được yêu cầu dừng lại nhiều lần và bị tắt mic. Một số nhà lập pháp lên tiếng chỉ trích bà về hành vi “không phù hợp”, nhưng cũng rất nhiều người ủng hộ và xem bà như một anh thư khảng khái.
Gần đây nhất, hôm 30 tháng Năm, Thượng nghị sĩ Janet Nguyễn thông báo về Dự luật SB 895 liên quan đến người tị nạn Việt Nam vừa được Ủy ban Chuẩn chi Thượng viện California thông qua và sẽ được đem ra biểu quyết vào tuần tới. Dự luật này đề nghị thiết lập chương trình giảng dạy đầu tiên tại California về chiến tranh Việt Nam, Việt Nam Cộng Hòa và hành trình tị nạn Cộng sản của người Việt cho học sinh từ lớp 1 đến lớp 12 của tiểu bang.
Tại cuộc đua tái tranh cử cho chức vụ hiện tại, Thượng nghị sĩ Janet Nguyễn giành được khá nhiều ủng hộ từ các chính khách và các tổ chức của tiểu bang, trong đó có Dân biểu liên bang Ed Royce, Thượng nghị sĩ Bob Huff, Thượng nghị sĩ Mimi Walters, cựu Thượng nghị sĩ Mairan Bergeson, Thị trưởng Don Wagner, Hội người đóng thuế quận Cam (OCTax), Hội Doanh nghiệp quận Cam (OCBC), Hội Lãnh đạo Phụ nữ California (CWLA)…
Hiện có 3 đối thủ của đảng Dân chủ là Akash Hawkins, Jestin Samson, và Tom Umberg ra tranh cử chức thượng nghị sĩ mà bà Janet đang nắm giữ ở Địa hạt 34.
