21 tháng 12 2022

Tiến sỹ Hoàng Ngọc Giao, một luật sư, trí thức phản biện nổi tiếng, vừa bị nhà chức trách Việt Nam bắt. Báo chí chính thống trích lời Bộ Công an hôm 20/12 nói ông "bị khởi tố vì tội trốn thuế".

Ông Hoàng Ngọc Giao là Viện trưởng Viện nghiên cứu Chính sách, Pháp luật và Phát triển (PLD) thuộc Liên hiệp các Hội khoa học, kỹ thuật Việt Nam (VUSTA), thường trả lời các cơ quan truyền thông Việt Nam và hải ngoại về các vấn đề kinh tế, ngoại giao và thời sự.

Tháng trước, ông Giao vừa chủ trì hội thảo về góp ý cho việc sửa đổi Luật Đất đai tại Nhà khách Chính phủ (37 Hùng Vương, Ba Đình, Hà Nội).

Hồi đầu năm 2020 ông lên tiếng yêu cầu lập "uỷ ban độc lập" để điều tra vụ đột kích của lực lượng vũ trang Việt Nam vào xã Đồng Tâm.

Ông nói với BBC Tiếng Việt khi đó rằng "cần phải lập một ủy ban điều tra riêng, độc lập ở Quốc hội, đưa ra ánh sáng vụ này".

Ông Giao cũng từng giữ chức Phó Vụ trưởng Ban Biên giới Chính phủ Việt Nam. Với các kinh nghiệm và kiến thức trong lĩnh vực này, ông còn hay bình luận về quan hệ Việt Nam với Trung Quốc, Hoa Kỳ.

Hồi tháng 3/2020 ông cùng một số trí thức VN được mời lên thăm tàu USS Theodore Roosevelt ngoài khơi Đà Nẵng, và đã chia sẻ nhiều ảnh trên trang Facebook cá nhân về sự kiện này.

Ông Hoàng Ngọc Giao cũng thường được mời giao lưu với các nhà ngoại giao EU và thể hiện quan điểm muốn Việt Nam cải tổ mạnh, "thoát Trung", tăng cường quan hệ với EU, Hoa Kỳ và các nước Phương Tây.

Năm 2014, các báo chính thống Việt Nam trích lời ông đề xuất "kiện Trung Quốc" về tranh chấp Biển Đông.

Ông Hoàng Ngọc Giao là trọng tài viên của Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC).

Đầu tháng 10/2022, ông Giao được bầu là chủ tịch của Trung tâm Trọng tài Thương mại Quốc tế Việt-Trung (VCITAC).

'Trốn thuế'

Các báo Việt Nam hôm 20/12/2022 đưa tin công an TP.Hà Nội vừa khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông Giao để làm rõ tội "trốn thuế", quy định tại điều 200 bộ luật Hình sự 2015.

Tuy nhiên, Công an TP.Hà Nội chưa cung cấp rõ hành vi của ông Giao, cũng như kết quả điều tra ban đầu, theo các báo chính thống của Việt Nam.

Viện nghiên cứu PLD - nơi ông Giao là Viện trưởng - trụ sở tại Hà Nội, là tổ chức nghiên cứu ứng dụng trực thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt nam (VUSTA) - VUSTA - thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Trên webiste, Viện nghiên cứu PLD giới thiệu các hoạt động của mình là nhằm "góp phần nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước thông qua các hoạt động nghiên cứu-tư vấn, nghiên cứu-đánh giá, nghiên cứu-phản biện và tăng cường năng lực về các vấn đề Chính sách, Pháp luật trên các lĩnh vực phát triển kinh tế-xã hội", và "hợp tác cùng với các cơ quan Nhà nước, các tổ chức xã hội, các chuyên gia và nhà nghiên cứu" với mục tiêu "tập trung nỗ lực nhằm thúc đẩy việc thực hiện một nền quản trị quốc gia tốt, một nhà nước pháp quyền vững mạnh, hướng tới một xã hội Việt nam dân chủ, văn minh."

Bộ luật Hình sự 2015, điều 200 quy định: người nào trốn thuế từ 100 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng, hoặc dưới 100 triệu đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi trốn thuế hoặc đã bị kết án về tội này thì sẽ bị phạt từ 100 - 500 triệu đồng hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 1 năm.

Nếu cá nhân nào phạm tội có tổ chức, số tiền trốn thuế từ 300 triệu đồng đến dưới 1 tỉ đồng; lợi dụng chức vụ quyền hạn để trốn thuế; phạm tội 2 lần trở lên hoặc tái phạm nguy hiểm thì bị phạt tiền từ 500 triệu đồng đến 1,5 tỉ đồng hoặc phạt tù từ 1 - 3 năm.

Khung thứ 3, người nào trốn thuế với số tiền 1 tỉ đồng trở lên thì bị phạt tiền từ 1,5 - 4,5 tỉ đồng hoặc phạt tù từ 2 - 7 năm.

Người phạm tội còn có thể bị phạt bổ sung từ 20 - 100 triệu đồng và cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 - 5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.