Benigno Aquino III: Vị tổng thống từng kiện Trung Quốc, qua đời

Cựu tổng thống Philippines Benigno "Noynoy" Aquino III, thuộc dòng dõi Aquino đáng kính của đất nước, đã qua đời ở tuổi 61.

Khi nắm quyền từ năm 2010 đến năm 2016, ông nổi tiếng nhất vì đưa Trung Quốc ra tòa về một tranh chấp kéo dài liên quan đến Biển Đông, phần mà Philippines tuyên bố là Biển Tây Philippines.

Hôm thứ Năm, các chị gái của ông cho biết ông ra đi một cách yên bình trong giấc ngủ vào sáng do bệnh suy thận.

Aquino là con trai duy nhất của cố Thượng nghị sĩ Benigno Aquino Jr và cựu tổng thống Corazon Aquino.

Biệt danh Noynoy của ông là để tưởng nhớ đến biệt danh của chính người cha - Ninoy.

Vụ ám sát Ninoy Aquino vào năm 1983 đã khiến cả nước bàng hoàng. Ông này đã sống lưu vong ở Hoa Kỳ, buộc phải chạy trốn lệnh thiết quân luật của Ferdinand và Imelda Marcos.

Với quyết tâm mang lại nền dân chủ cho đất nước, ông đã trở lại Manila nhưng bị giết khi hạ cánh.

Hàng chục nghìn người đã tham gia biểu tình, thúc đẩy một phong trào ủng hộ dân chủ, khiến Tổng thống Marcos phải kêu gọi một cuộc bầu cử nhanh vào tháng 2 năm 1986.

Mẹ của Noynoy, Corazon "Cory" Aquino, trở thành nhà đấu tranh ra ứng cử.

Marcos tuyên bố chiến thắng - châm ngòi cho cuộc cách mạng Sức mạnh Nhân dân nổi tiếng đầu tiên. Hàng triệu người tụ tập trên đường phố để cứu lấy nền dân chủ.

Bà Cory Aquino cuối cùng đã trở thành tổng thống từ 1986 tới 1992.

Lớn lên trong cái bóng của các huyền thoại, với bốn chị em gái, Noynoy, thường được biết đến với cái tên Aquino trầm lặng.

Chàng trai lấy bằng kinh tế tại trường đại học Ateneo ưu tú ở Manila rồi cùng gia đình đi sống ở Boston khi họ còn lưu vong.

Sau khi trở về Philippines năm 1983, ông làm việc trong nhiều doanh nghiệp khác nhau và được bầu vào Quốc hội năm 1988. Năm 2007, ông giành được một ghế trong Thượng viện.

Năm 2009, mẹ qua đời vì bệnh ung thư và một lần nữa, hàng chục nghìn người Philippines đã đổ ra đường để thể hiện tình yêu của họ đối với gia đình Aquino.

Sau chiến thắng vang dội vào năm 2010, ông dẫn dắt một đất nước đang phải vật lộn với nạn tham nhũng lan rộng, nghèo đói và cơ sở hạ tầng già cỗi.

Aquino được ghi nhận là người đã thúc đẩy các cải cách kinh tế quan trọng và nỗ lực diệt trừ tham nhũng, mặc dù các nhà phê bình cho rằng ông đã không làm đủ để giúp đỡ người nghèo.

Với Aquino là kiến trúc sư chính, nước này đã đệ đơn kiện Trung Quốc về các tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông vào năm 2013.

Vào tháng 7 năm 2016, Tòa Trọng tài Thường trực đã ra phán quyết có lợi cho Philippines, làm vô hiệu các yêu sách lãnh thổ của Trung Quốc.

Bắc Kinh bác bỏ phán quyết.

Theo hiến pháp, ông không thể ứng cử thêm một nhiệm kỳ nữa, và nhà dân túy Rodrigo Duterte lên nắm quyền.

Ông vẫn mang một vết đạn từ một cuộc đảo chính quân sự năm 1987 nhằm chống lại chính quyền của mẹ. Khi đó, ông bị bắn 5 phát và ba vệ sĩ bị giết.