Donald Trump và hơn 40 năm căm hận Iran ( Bài nên xem )

Thứ Hai, 13 Tháng Giêng 20209:59 SA(Xem: 4741)
Donald Trump và hơn 40 năm căm hận Iran ( Bài nên xem )
rfi.fr

Donald Trump và hơn 40 năm căm hận Iran

Mai Vân

Đường lối ngoại giao kỳ lạ của tổng thống Mỹ Donald Trump thường bị đánh giá là ngẫu hứng, thất thường.

Một trong những ví dụ thường được nêu lên là hồ sơ Bắc Triều Tiên: Trong không đầy một năm, ông Trump đã có thể chuyển ngay từ đe dọa hủy diệt chế độ Bình Nhưỡng sang ca ngợi Kim Jong Un, lãnh đạo nước này. Cách ông xử lý vấn đề Iran, trong những tuần lễ qua lại làm dấy lên những lời chỉ trích về mâu thuẫn giữa ý muốn rút Mỹ ra khỏi vùng Trung Đông và nguy cơ bị kẹt trong vòng xoáy trả đũa và trừng phạt khó kiểm soát được.

Tuy nhiên, theo phân tích của nhật báo Pháp Le Monde ngày 09/01/2020, trên hồ sơ Iran, đương kim tổng thống Mỹ rất nhất quán. Ngay từ lúc bước chân vào Nhà Trắng, Donald Trump đã chuẩn bị một cách có phương pháp việc rút Mỹ ra khỏi hiệp ước hạt nhân mà người tiền nhiệm đã ký kết năm 2015, trước khi áp đặt chính sách “áp lực tối đa” không chút thương tiếc trên nước Cộng Hòa Hồi Giáo Iran.

Đối với Le Monde, có hai sự kiện đã ghi dấu ấn lâu dài lên nhà tỷ phủ nay đã trở thành tổng thống Mỹ: Cuộc khủng hoảng con tin ở sứ quán Hoa Kỳ tại Teheran năm 1979 và cú sốc dầu hỏa lần thứ hai cuối thập niên 1970, đầu thập niên 1980.

Một cuộc nói chuyện năm 1980

Ghi nhận đầu tiên của Le Monde là ngay từ năm 1980, khi chỉ mới là một doanh nhân thành đạt 34 tuổi, Donald Trump đã lần đầu tiên công khai tỏ thái độ căm hận Iran sau vụ người Mỹ bị chế độ Hồi Giáo Iran bắt làm con tin tại đại sứ quán Hoa Kỳ ở Teheran trước đó một năm.

Cho đến gần đây, khi đề cập đến những quan điểm của ông Donald Trump về thời cuộc, người ta thường nhắc đến một tờ quảng cáo vận động tranh cử của ông vào năm 1987, khi lần đầu tiên ông nghĩ đến việc ra tranh chức tổng thống Hoa Kỳ. Tờ quảng cáo này mang những chủ đề mà sau này khi đã là tổng thống Mỹ, ông Trump vẫn nhắc đến, trong đó ông đả kích thái độ “thiếu tôn trọng đối với nước Mỹ” mà nhiều nước đã biểu lộ, kể cả những nước chịu ơn của Washington. Theo ông, các nước này đã lợi dụng sự che chở và điều được cho là lòng hảo tâm của Mỹ.

Tuy nhiên, trong một bài viết lý thú công bố hôm 07/01/2020, theo chân các sử gia Brendan Simms và Charlie Laderman, tác giả một quyển sách về nguồn gốc thế giới quan của tổng thống Trump, ông Thomas Wright, giám đốc chương trình Mỹ-Châu Âu của Trung tâm tham vấn Brookings Institution tại Washington, đã trưng ra một bằng chứng khác cho thấy lập trường của ông Trump về Iran.

Quan điểm đó đã được ông Trump nêu lên trong một cuộc nói chuyện hôm 06/10/1980 trên đài truyền hình Mỹ NBC, không phải với một chuyên gia về quan hệ đối ngoại, mà là với Rona Barrett, một nữ phóng viên nổi tiếng trong làng giải trí thời đó.

Một quốc gia phải được các nước khác tôn trọng

Theo Le Monde, phần lớn cuộc nói chuyện liên quan đến những thành công đầu tiên của doanh nhân Donald Trump ở New York, những suy nghĩ của ông về sự giàu sang và ý nghĩa của nó. Nhưng nhân câu hỏi về việc nước Mỹ phải được nhìn như thế nào, Donald Trump, có lẽ lần đầu tiên, đã nói đến việc “một quốc gia phải được các nước khác tôn trọng”, trước khi đề cập thẳng đến vụ con tin Mỹ bị Iran cầm giữ sau một cuộc tấn công vào đại sứ quán Mỹ ở Teheran năm 1979.

Vào lúc ấy, ông Trump đã nói nguyên văn như sau: “Việc họ có thể bắt giữ người Mỹ chúng ta làm con tin là hoàn toàn khôi hài. Việc đất nước (Mỹ) này đã xuôi tay và cho phép một nước như Iran giữ người của chúng ta làm con tin là điều khủng khiếp, và tôi không nghĩ là họ dám làm như thế với những nước khác”.

Khi được hỏi là ông có tán đồng một sự can thiệp quân sự hay không, thì nhà địa ốc trẻ trả lời: “Tôi nghĩ là có. Theo tôi, đất nước chúng ta giàu dầu hỏa, và lẽ ra chúng ta nên can thiệp, và tôi rất thất vọng về việc chúng ta đã không làm. Tôi nghĩ là không ai có thể trách cứ chúng ta. Chúng ta có đầy đủ thẩm quyền để can thiệp vào lúc đó. Tôi nghĩ là chúng ta đã để lỡ một cơ hội”…

40 năm sau, lịch sử rõ ràng như đang tái diễn, trong bối cảnh đương kim tổng thống Mỹ tìm cách làm cho hành động của ông trong mọi vấn đề tách biệt hẳn so với người tiền nhiệm.

Cảm nhận bị hạ nhục

Đối với Le Monde, cuộc nói chuyện năm 1980 cũng phơi bày nỗi ám ảnh của ông Trump về dầu hỏa, cho thấy tác động lâu dài, đối với nhân vật lúc đó mới ở độ tuổi 30, của cuộc khủng hoảng dầu hỏa lần thứ nhì liên quan đến cách mạng ở Iran, và cuộc chiến do Irak khởi động một tháng trước cuộc nói chuyện với Rona Barrett.

Nỗi ám ảnh đó đã xuất hiện nhiều lần sau này, nhất là khi ông Trump tỏ ý tiếc rằng Hoa kỳ đã không “lấy dầu hỏa” của Irak sau khi đưa quân qua Irak vào năm 2003 để triệt hạ Saddam Husein.

Dầu hỏa là yếu tố mà Lầu Năm Góc đã nêu bật vào mùa thu năm ngoái để duy trì một lực lượng đặc biệt ở vùng đông bắc Syria nhằm chống lại sự khôi phục lực lượng của Daech, mặc dù ông Trump đã nhiều lần tỏ ý muốn rút quân. “Chúng ta giữ lại dầu hỏa”, tổng thống Mỹ đã bình luận một cách hài lòng như trên ngày 28/10/2019, sau khi thông báo quyết định bố trí lại lực lượng đặc biệt Mỹ chung quanh các mỏ dầu hỏa của Syria, cho dù, theo các chuyên gia về luật quốc tế, đó có thể là một tội ác chiến tranh.

Quyết định tiêu diệt tướng Iran Qassem Soleimani, sau vụ tấn công vào đại sứ quán Mỹ ở Bagdad do những nhóm Irak thân Iran tiến hành, cũng gợi lại cảm nhận về việc bị làm nhục sau vụ cơ quan đại diện Mỹ ở Teheran bị tấn công hồi năm 1979.

Ngày 04/01, ông Trump đã đe dọa tấn công 52 mục tiêu của Iran trong trường hợp nước Cộng Hòa Hồi Giáo trả đũa, một con số gợi nhắc lại 52 con tin người Mỹ bị Iran cầm giữ trong sứ quán Hoa Kỳ ở Teheran trong suốt 444 ngày kể từ ngày 4/11/1979.

Như để cho mọi người hiểu rõ, cố vấn của ông Trump, bà Kellyanne Conway, hai hôm sau đã nhấn mạnh trở lại rằng con số 52 đó là “số lượng con tin mà họ (Iran) đã cầm giữ cách đây 40 năm khi vị tổng thống rất nhu nhược Jimmy Carter, lãnh đạo nước Mỹ. Họ đã bắt người Mỹ chúng ta làm con tin và tất nhiên đã thả ra khi tổng thống Reagan lên nhậm chức”.

Nỗi ám ảnh bị xem là yếu đuối

Theo nhận định của Le Monde, từ ngày bước chân vào chính trường, ông Donald Trump đã luôn luôn trau dồi hình ảnh người hùng của mình, cho dù ông vẫn muốn Mỹ đoạn tuyệt với vai trò “sen đầm quốc tế” có từ khi Thế Chiến Thứ 2 kết thúc. Ông Trump luôn bị nỗi lo ngại bị coi là một tổng thống “yếu đuối” ám ảnh.

Tờ báo Pháp kết luận: Cái chết của một công dân Mỹ trong vụ pháo kích của dân quân Irak thân Iran, rồi vụ tấn công đại sứ quán Mỹ tại Bagdad đã khơi dậy nỗi ám ảnh đó. Có lẽ đây là yếu tố cơ bản để hiểu những quyết định vừa qua của tổng thống Trump.

Ý kiến bạn đọc
Thứ Tư, 19 Tháng Hai 20205:17 SA
Khách
Ông Trump quả thực là một người công dân Mỹ yêu nuóc Mỹ . dù không phải là người perfect nhưng ông là người Tổng Thống tài giỏi đem lại phú cường, thịnh vượng cho xứ sở bất kể bản thân bị dèm pha , phá rối , phỉ báng ,mạ lỵ bời những kẻ ít tài nên ganh ghet tỵ hiềm. chính người dân Anh và dân các quốc gia khác sau khi chê bai bổ báng ông thì nhận ra rằng " we need Trump.."' và chính Thủ Tướng Hoà Lan cũng tuyên bố " đừng vội phê phán ông , sự thực thế giới cần ông và những việc ông làm ...". Kể cả các nguyên thủ quôc gia khác ,còn trẻ người non dạ , yếu kém như Justin Treaudau, Emanuel Macron, hay bị ông lên lớp nhưng chỉ dám chế diễu sau lưng , ông bước đến thì im bặt . Thủ tướng cờ lờ mờ vờ ma dê in vc ,nguyễn xuân phúc thấy ông ben lúp xúp chạy đến sờ vuốt tay ông cầu tài (cách nhà quê cố hữu của anh bàn cố nông vô đạo đúc lên làm lãnh tụ đất nước của vc ) sau khi bi ông tố tội láu cá vặt ; thủ lãnh đảng cướp cs thế giới , tập cận bình còn thua cơ ông, ông và nội các làm cho cả bộ chính trị tàu cộng thất điien bát đảo, hình dáng trên 1m90 ông lừng lững oai vệ như sư tử ,chúa tể sơn lâm bên canh anh tập bánh bao mắt lim dim , miệng chúm chím làm ra vẻ hiền từ đạo đức dỏm của con mèo ,trước bầy chuột vc .
Điều nổi bật nhất của ông Trump là ông có dàn nội các tài ba, yêu nuóc ,phụ ông làm bọn bộ phủ Bắc Kinh thất điên bát đảo , việc mà các ông TT tiền nhiệm và lãnh tụ các cường quôc trên thế giới vì mãi lo đánh bóng tên tuổi mình hoặc yếu hèn truóc những doạ dẫm dỏm của chúng .
Kỳ này Trời sai dũng sĩ Corona vạch áo cho toàn thế giới xem lưng của tàu cộng xấu xí như thế nào , không biết đảng viên vc có nhìn thấy tấm thân vêu vao , vẹo vọ của tàu cộng mà ra khỏi chỗ núp bấy lâu nay trở về với dân tộc VN để thoát hoạ hán hoá hay không

Khổ thân ông , vậy mà ông bị bọn DemocRAT trá hình , bọn khôn nhà dại chợ bơi móc, phỉ báng , vu khống hàng ngày. Bọn này vì muốn giữ ghế quốc hội của họ nên làm vậy . còn người Việt tỵ nạn . không biết động mồ mả gì chúng mà xúm nhau tục tằn chửi rưa ông thậm tệ , không biết chúng là việt gian, vc hay du sinh vc


Khổ thân ông , cứ bị bọn chủ DemocRat bị bọn thiên tả giật dây , biến hình phỉ báng
Thứ Hai, 13 Tháng Giêng 20207:45 CH
Khách
Thỉnh thoảng lắm mới có một bài "Đứng Đắn" như bài này.
Thứ Hai, 13 Tháng Giêng 20206:30 CH
Khách
To bao Phap ket luan:' cai chet cua mot cong dan My..... la yeu to co ban de hieu nhung quyet dinh vua qua cua T.T Trump."cau ket nay sai hoan toan.han chung ta con nho,sau su viec triet tieu ten tuong iran,de noi ro cho ke thu duoc biet ma khong can che dau :' tat ca phuong an neu iran gay chien deu DA DUOC dat len ban cua T.T" dieu nay co nghia la T.T KHONG lam viec va giet ten nay mot cach ngau hung,ma tat ca da duoc len ke hoach san sang tu 18 thang truoc.Nguoi cong dan My bi giet da duoc tra thu ngay sau do bang viec triet ha hon 50 ten khung bo trong do , co it nhat 04 ten chi huy. Va viec cong khai noi ro se danh bom 52 muc tieu...nhu vay,tat ca moi ke hoach deu da duoc soan thao truoc va da san sang,KHONG CO GI LA NGAU HUNG ca.Tuong cung nen nhac lai cau tuyen bo chac nich cua T.T Trump :' QUAN DOI se hanh dong..." Bon chinh khach salon da duoc dat ra ngoai cach thuc xu dung quyen han cua mot vi T.T : Dung luat va dung bai ban : TAT CA CHO NUOC MY.Amen.
Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn