Nhiều tờ báo trong nước dịch sai chữ "pork-filled" trong cuộc cãi vã giữa Elon Musk và Donald Trump.
Ông Musk dùng X để chỉ trích tổng thống Trump rằng cái dự luật 'Big and Beautiful' là "pork filled abomination". Nhiều báo Việt Nam (trong và ngoài nước) dịch từ này là "Dự luật … đầy thịt heo" (báo Thanh Niên). Có báo còn thêm mắm muối và dịch là "đầy thịt heo thối".
Dịch như vậy là sai. Sai là vì không hiểu cái nghĩa ẩn dụ của chữ pork.
Pork dĩ nhiên là thịt heo theo nghĩa thông thường. Nhưng trong chánh trị Anh và Úc có thuật ngữ "Pork barrel" dùng để chỉ việc các chánh trị gia, đặc biệt là các nghị sĩ, phê duyệt hoặc thúc đẩy các khoản chi tiêu công để mang lợi ích (như dự án xây dựng, trợ cấp, hợp đồng) về cho địa phương của họ, nhằm lấy lòng cử tri và tăng cơ hội tái đắc cử, dù những khoản chi đó có thể không cần thiết hoặc không hiệu quả trên bình diện quốc gia.
Do đó, "Pork filled" hay "Pork barrel" có thể dịch là "chi tiêu cục bộ" hay "dự án mồi chài cử tri", tùy ngữ cảnh.
Ví dụ: "The senator secured a pork filled project to build a new bridge in his hometown" có thể dịch là "Ông thượng nghị sĩ đó đã giành được một dự án chi tiêu cục bộ để xây cầu mới ở quê nhà ổng."
Khi ông Elon Musk gọi dự luật của Trump "pork-filled abomination" (abomination không có nghĩa là 'thúi', mà hàm ý 'tồi tệ'), ông ấy muốn nói rằng cái dự luật của tổng thống Trump là một sản phẩm chánh trị chứa đầy những khoản chi tiêu lãng phí, phục vụ lợi ích nhóm, và gây hại cho nền tài chánh quốc gia.
Đây là một ví dụ điển hình về việc các chánh trị gia sử dụng "pork barrel" để đạt được mục tiêu cá nhân hoặc chánh trị, thay vì phục vụ lợi ích chung của đất nước.
NGUYÊN VĂN TUẤN 08.06.2025
