• Tác giả, Ben Tobias
• Vai trò, BBC News

• 9 giờ trước

Khi Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố huy động quân sự một phần vào tháng 9/2022, Adam Kalinin - đã đổi tên - đã mất một tuần để quyết định rằng điều tốt nhất anh có thể làm là chuyển vào rừng sống.

Chuyên gia IT đã phản đối chiến tranh ngay từ đầu, bị phạt tiền và bị giam giữ trong hai tuần vì dán một tấm áp phích có nội dung "Không chiến tranh" trên tường tòa nhà chung cư của anh.

Vì vậy, khi Nga nói rằng họ đang huy động 300.000 quân dự bị để giúp xoay chuyển tình thế trong cuộc chiến mà nước này đang thua cuộc, Kalinin không muốn mạo hiểm bị đưa ra tiền tuyến để giết người Ukraine.

Nhưng, không như hàng trăm ngàn người đàn ông khác, anh không muốn rời khỏi đất nước.

Ba điều khiến người đàn ông ở lại Nga là: bạn bè, khó khăn về tài chính và cảm giác không thoải mái khi từ bỏ những gì quen thuộc.

"Rời khỏi Nga là điều khó khăn khi bước ra khỏi vùng an toàn của tôi," Kalinin, người đang ở độ tuổi 30, nói với BBC. "Ở đây cũng không thực sự thoải mái nhưng tuy nhiên, về mặt tâm lý, sẽ rất khó để rời đi."

Vì vậy, anh đã làm một việc bất thường là nói lời tạm biệt với vợ và đi thẳng vào rừng, nơi anh đã sống trong một chiếc lều gần bốn tháng. 

Anh sử dụng một ăng-ten buộc vào cây để truy cập internet và các tấm pin mặt trời để cung cấp năng lượng.

Anh cũng đã phải chịu đựng nhiệt độ thấp tới -11C và tồn tại nhờ nguồn cung cấp thực phẩm do vợ thường xuyên mang đến.

Theo Kalinin, sống ngoài mạng lưới là cách tốt nhất mà anh có thể nghĩ ra để tránh bị gọi nhập ngũ. Nếu chính quyền không thể đích thân trao giấy triệu tập, anh ta không thể bị buộc phải tham chiến.

"Nếu họ không thể cầm tay và dẫn tôi đến văn phòng nhập ngũ, thì khả năng bảo vệ tôi khỏi việc huy động hoặc các hành vi quấy rối khác là 99%."

Theo một cách nào đó, Kalinin vẫn tiếp tục cuộc sống của mình như trước đây. Anh vẫn làm công việc cũ 8 tiếng một ngày, mặc dù với ánh sáng ban ngày hạn chế trong suốt mùa đông - anh không có đủ năng lượng mặt trời để làm việc cả ngày nên phải làm bù giờ vào cuối tuần.

Một số đồng nghiệp của anh ấy hiện đang ở Kazakhstan, cũng đã rời khỏi Nga sau khi lệnh huy động được đưa ra, nhưng kết nối internet của anh thông qua ăng-ten tầm xa được buộc vào cây thông đủ tin cậy để giúp việc liên lạc không phải là vấn đề.

Kalinin cũng là một người yêu thích hoạt động ngoài trời, anh đã dành nhiều kỳ nghỉ trước đó để cắm trại ở miền nam nước Nga cùng vợ. Khi quyết định chuyển hẳn đến sống ở nơi hoang dã, anh đã có sẵn nhiều thiết bị cần thiết.

Vợ anh, người đã đến thăm lều của Kalinin vài ngày trong dịp năm mới, đóng một vai trò quan trọng trong sự sống còn của anh. Cứ ba tuần một lần, cô ấy mang đồ tiếp tế đến một điểm giao hàng, nơi họ có thể gặp mặt trực tiếp trong thời gian ngắn. Sau đó, anh mang đồ tiếp tế đến một nơi an toàn mà cứ vài ngày anh lại đến để tích trữ. Anh nấu ăn bằng bếp củi tạm bợ.

"Tôi có yến mạch, kiều mạch, trà, cà phê, đường. Tất nhiên là không đủ trái cây và rau tươi, nhưng cũng không đến nỗi tệ," anh nói.

Ngôi nhà mới của Kalinin là một chiếc lều lớn dùng để câu cá trên mặt hồ băng. Khi mới vào rừng, anh dựng hai lều cách nhau năm phút đi bộ; một cái có kết nối internet là nơi làm việc, cái còn lại ở một nơi kín đáo hơn là chỗ ngủ. 

Khi mùa đông đến và thời tiết trở nên lạnh hơn, anh đã gộp hai khu vực lại với nhau để sống và làm việc dưới một tấm bạt. 

Gần đây, nhiệt độ giảm xuống -11 độ C, lạnh hơn anh dự đoán. Nhưng bây giờ ngày bắt đầu dài ra và tuyết bắt đầu tan, Kalinin dự định ở lại nơi anh đang ở.

Mặc dù chưa nhận được lệnh triệu tập, nhưng anh nói rằng tình hình liên tục thay đổi và anh lo sợ mình có thể nhận được lệnh triệu tập trong tương lai. Về mặt chính thức, những người làm IT như Kalinin được miễn trừ khỏi lệnh nhập ngũ, nhưng có rất nhiều báo cáo ở Nga về những miễn trừ tương tự đã bị phớt lờ.

Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố huy động quân dự bị vào ngày 21/9/2022, ngay sau cuộc phản công chớp nhoáng của Ukraine ở khu vực Kharkiv, giúp Ukraine này giành lại hàng ngàn km2 lãnh thổ từ quân đội Nga.

Nhà lãnh đạo Nga nói rằng việc huy động là cần thiết để bảo vệ Nga chống lại phương Tây. Nhưng nhiều người trong nước đã phản đối, và khi hàng trăm ngàn người chạy trốn đã gây ra những cảnh hỗn loạn ở biên giới Nga.

Lệnh huy động có ảnh hưởng sâu sắc đến nước Nga. Cho đến lúc đó, nhiều người Nga vẫn có thể tiếp tục cuộc sống của họ như trước chiến tranh. Sự thật là một số thương hiệu phương Tây đã biến mất khỏi thị trường Nga và các lệnh trừng phạt khiến các giao dịch tài chính trở nên khó khăn hơn, nhưng tác động trực tiếp đến xã hội hầu như không đáng kể.

Việc huy động đã khiến chiến tranh ập đến trước cửa nhà của nhiều gia đình Nga. Đột nhiên, con trai, cha và anh em của họ được gọi ra tiền tuyến trong thời gian ngắn, thường với trang bị nghèo nàn và được đào tạo tối thiểu. Nếu trước đây xung đột có vẻ xa vời, thì bây giờ là gần như không thể tránh khỏi.

Tuy nhiên, các hành động biểu tình công khai là rất hiếm ở Nga - điều đã bị Ukraine và phương Tây chỉ trích. Nhưng Kalinin nói rằng mọi người đang sợ hãi về những gì có thể xảy ra với họ.

"Chúng tôi có một nhà nước toàn trị đã trở nên quá hùng mạnh. Trong sáu tháng qua, các luật lệ đã được đưa ra với tốc độ đáng kinh ngạc. Nếu bây giờ một người lên tiếng phản đối chiến tranh, nhà nước sẽ truy nã họ."

Cuộc sống trong rừng của Kalinin đã khiến anh nổi tiếng ở một mức nhất định trên mạng, với 17.000 người theo dõi các cập nhật gần như hàng ngày của anh trên Telegram. Trên đó, anh đăng video và ảnh về môi trường xung quanh, thói quen hàng ngày của mình và cách tổ chức lều trại của anh ấy. Việc chặt gỗ chiếm phần lớn nội dung.

Kalinin tuyên bố không nhớ nhiều về cuộc sống trước đây của mình. Anh tự nhận là một người hướng nội, không ngại ở một mình, mặc dù anh ấy nhớ vợ và muốn gặp cô ấy thường xuyên hơn. Tuy nhiên, anh cũng chỉ ra rằng tình hình hiện tại của mình vẫn tốt hơn là bị đưa ra tiền tuyến hoặc vào tù.

"Tôi đã thay đổi rất nhiều, đến nỗi những thứ mà tôi có thể mong nhớ đã trở nên mờ nhạt," anh nói. "Những thứ trước đây có vẻ quan trọng không còn như vậy nữa. Có những người ở trong tình trạng tồi tệ hơn chúng tôi rất nhiều."