• Laura Clarke
  • BBC Capital

Expats coming home

Nguồn hình ảnh, iStock

Khi đã sống ở nước ngoài quá lâu, bạn dễ cảm thấy bị mất danh tính, tổ quốc và không biết mình thuộc về đâu.

Nhiều độc giả của BBC từng sống nhiều năm ở nước ngoài đã chia sẻ trải nghiệm của riêng mình cũng như những cách tốt nhất để tái hoà nhập khi quay trở lại 'quê hương'.

Trong một bình luận trên Facebook, Wendy Skroch gọi đây là 'sốc văn hoá ngược'.

"Có một cảm giác vô gia cư ở mọi nơi đi cùng với tất cả những điều này," bà viết. "Cái cảm giác chẳng thấy nơi đâu là nhà là một cảm giác rất rõ ràng."

Nhiều người vẫn không thể thích nghi sau khi hồi hương. Pete Jones, người rời khỏi Anh quốc vào năm 2000 để sống ở Đan Mạch, Hà Lan và Thuỵ Sỹ, viết: "Tôi thích thăm nước Anh vài ngày rồi sau đó lại bay đi. Đây không còn là nhà nữa!"

"Tôi không nghĩ có một lúc nào đó sẽ trở thành một người Thuỵ Sỹ nhưng tôi thích cuộc sống ở đó," ông viết. "Nói thật là tôi không biết đâu là nhà nữa."

Bạn đã thay đổi

Đối với nhiều người, phản ứng từ những người thân thiết nhất với họ làm việc quay trở lại cảm giác cô đơn và khó khăn. "Việc trở về Mỹ sau 26 năm sống tại Úc là một cú sốc," Bruce Felix viết.

"Là một người xa lạ ở nơi lẽ ra là 'nhà' thật không dễ dàng gì."

Dù đã học một số từ ngữ mới nhưng lại không có cùng ngữ âm, việc giao tiếp ở quê hương ông trở thành một thách thức. "Khi nói khác giọng, người ta xem bạn như người lạ."

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh,

Một số người từ bỏ ý định cố gắng kết nối lại với bản quán, thay vào đó, họ coi mình là công dân thế giới

Sau 20 năm ở Mỹ, Mary Sue Connolly cảm giác như bà bị xem là người xa lạ sau khi trở về quê hương. "Tôi đã thay đổi và tôi cảm thấy bị xem như là người lạ."

"Việc tái hội nhập sẽ dễ hơn nếu bạn không nói về quá khứ của mình vì bạn sẽ bị cho là giả tạo," Denis Gravel bình luận.

Allison Lee đã về sống ở Úc 3 năm sau 6 năm sống ở Mỹ Latin và London. "Việc kết bạn giờ đây tốn thời gian hơn, và không ai muốn nghe những câu chuyện của bạn."

Eunice Tsz Wa Ma, xuất thân từ Hong Kong, vẫn đang phải trải qua cú sốc văn hoá ngay cả khi bà về thăm quê hương mỗi năm vào mùa hè. "Mỗi khi quay về, tôi cứ có cảm giác mình bị bỏ lại phía sau và là người duy nhất sống với quá khứ."

Tái hội nhập

Vậy sau một thời gian dài vắng mặt, làm sao để bạn hội nhập trở lại? Một số giải pháp đã qua thử nghiệm khá đơn giản và dễ thực hiện.

"Hãy tránh quay lại một công việc tương tự và cùng chỗ với những gương mặt cũ nếu có thể," John Simpson, một công dân Anh, nói. "Cả hai bên sẽ cảm thấy khó chịu và những vấn đề hàng ngày của họ nghe thật tầm thường."

Vesna Thomas, người quay về Úc sau 16 năm sống tại Mỹ và Singapore, cảm thấy khó để tìm bạn mới ở độ tuổi 40. Cuối cùng, bà thành lập một câu lạc bộ những người yêu sách và làm tình nguyện viên tại một trường học.

"Điều buồn cười là tất cả những người bạn trong câu lạc bộ của tôi đều là người nước ngoài. Họ dễ gắn kết với nhau vì đã từng trải qua cùng cảnh ngộ."

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh,

Với một số người, việc trở về 'thăm nhà' khiến họ cảm thấy bị bỏ lại với những quá khứ xưa

Thật vậy, rất nhiều người hồi hương đã tìm cách kết nối với cộng đồng người nước ngoài. "Điều này giúp ích rất nhiều vì tôi không giao tiếp với nhiều người Mỹ khi ở nước ngoài và khi quay về, tôi có thể trải nghiệm văn hoá Mỹ qua con mắt của những người nước ngoài; điều này giúp tôi dần thích nghi dễ dàng hơn," Alexis Gordon viết.

Đối với những người khác, việc quay về nước cũng giống như việc đi sang một nước khác.

"Tôi quyết định xem việc hồi hương như là đi công tác sang một nước khác có ngôn ngữ quen thuộc với mình," Katrina Gonnerman viết. "Điều này giúp tôi thích nghi tốt hơn."

"Tôi đã đi xa 30 năm và mỗi khi quay trở về Mỹ tôi đều xem như là đi ra nước ngoài và cảm thấy hứng thú với việc thực hiện công việc mỗi ngày," Mark Sebastian Orr viết.

'Không thể tái hội nhập!'

Mặc dù nhiều ý kiến độc giả BBC cho rằng việc thích nghi với môi trường sống sau khi hồi hương là điều khó khăn, một số ý kiến khác cho rằng chúng ta không hoàn toàn cần phải thích nghi.

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Nicole Jones có ba hộ chiếu và đã từng sống ở năm quốc gia khác nhau. "Tôi đã nhìn thấy điểm tốt và xấu ở những nơi mình đi qua. Tôi cảm giác như mình là một công dân của thế giới và điều đó làm tôi tự hào."

"Bạn không thực sự tái hội nhập," Paula Alvarez Couceiro viết. "Bạn nhận ra rằng cá tính và cách suy nghĩ của mình thay đổi sau khi đã trải nghiệm nhiều nền văn hoá. Việc cố gắng hội nhập trở lại không khác gì chối bỏ những điều bạn đã học được."

Những phản hồi trên cho chúng ta thấy rằng với những người sống ở nước ngoài, khái niệm về quê hương và danh tính không phải là điều đơn giản.

Đối với những người gặp khó khăn trong việc tái hội nhập khi hồi hương, có lẽ bạn sẽ cảm thấy dễ chịu hơn khi biết rằng một khi bạn đã là công dân thế giới thì việc tái hội nhập là một sự lựa chọn, không phải là một nghĩa vụ.