• Brian O'Connor
  • BBC Capital

Alamy Stock Photo

Nguồn hình ảnh, Alamy Stock Photo

Chụp lại hình ảnh,

Ít người bỏ tiền của họ vào đầu tư dài hạn mà trọn nơi gửi để dễ rút

Nhiều người tin rằng họ đã có kế hoạch nghỉ hưu - nhưng có một khoảng cách lớn giữa kỳ vọng và thực tế.

Tôi cần bao nhiêu tiền để nghỉ hưu?

Đối với nhiều người, đó là một câu hỏi xếp hạng rất thấp trong danh sách các ưu tiên cấp bách hơn, như mua đồ tạp hóa, trả tiền thuê nhà hoặc vay học của sinh viên. Nhưng có nhiều khả năng nó cần được ưu tiên hơn bạn nghĩ- vì nhiều nguyên nhân cho thấy những kỳ vọng của ta cho tuổi già không khớp với thực tế của việc sống dựa vào một thu nhập cố định.

Kỳ vọng quá lớn

Lấy Mỹ làm ví dụ.

Ít hơn một nửa số người sinh sau Thế Chiến II ở Mỹ có hơn 100.000 đô la trong quỹ hưu trí, mặc dù một ước tính về chi phí chăm sóc sức khỏe khi nghỉ hưu cho cặp vợ chồng trung bình đã là 280.000 đô la. Một báo cáo của Cục Merrill Lynch cho thấy rằng 1/5 người Mỹ không biết họ cần bao nhiêu tiền khi nghỉ hưu và phần lớn thiếu gần 20% tiền tiết kiệm.

Một báo cáo khác phản ánh sự nhầm lẫn. Gần 2/3 số người sinh sau Thế Chiến II ở Mỹ tin chắc họ có thể nghỉ hưu với một lối sống thoải mái, mặc dù chỉ hơn 1/3 tin rằng họ đã tiết kiệm đủ tiền. Gần 1/2 số người được hỏi tin rằng mức sống của họ sẽ được giữ nguyên.

Tuy nhiên các con số cho thấy một thực tế khác và một loạt các quan niệm sai lầm có thể là nguyên nhân.

Nguồn hình ảnh, Alamy Stock Photo

Chụp lại hình ảnh,

Tốc độ của lạm phát cùng với sự thay đổi lối sống, trong đó thu nhập thêm sẽ dẫn đến các lựa chọn lối sống ngày càng đắt tiền, có thể gây nguy hiểm cho người về hưu

'Giá như tôi biết'

Một lý do chúng ta không tiết kiệm đủ cho nghỉ hưu có thể liên quan đến nhận thức không chính xác về khả năng kiếm tiền khi ta nhiều tuổi. Ở Mỹ, phụ nữ có xu hướng đạt tiềm năng thu nhập cao nhất ở tầm tuổi 39, trong khi lương của nam giới tiếp tục tăng cho đến tuổi gần 50.

Mặc dù có việc tăng lương chút ít khi ta đã lớn tuổi, nhưng tốc độ lạm phát đi cùng với sự thay đổi lối sống (khi thu có nhập bổ sung sẽ dẫn đến những lựa chọn lối sống ngày càng đắt đỏ) có xu hướng xóa bỏ sự tăng trưởng thu nhập ít ỏi này.

Nguyên tắc chung được chấp nhận là tiết kiệm 15% tiền lương hàng năm cho nghỉ hưu. Tuy nhiên, một nửa số người Mỹ tiết kiệm ít hơn thế nhiều. Một số người không tiết kiệm được gì.

Dành tiền tiết kiệm để nghỉ hưu cho đến những năm cuối - ngay cả với số tiền cao hơn - hiếm khi vượt quá tiền tiết kiệm trước đó với lãi xuất kép. Theo một cuộc khảo sát từ công ty dịch vụ tài chính của Mỹ Northwestern Mutual thì 1/3 người sinh sau Thế Chiến II có 25.000 đô la hoặc ít hơn.

Các quốc gia khác tiết kiệm được nhiều hơn - nhưng vẫn có thể gặp phải những khó khăn không lường.

Ví dụ, người Đức là những người tiết kiệm có lương tâm hơn, họ trả tiền vào một chương trình của nhà nước, theo đó những công dân trong độ tuổi lao động hỗ trợ những người về hưu hiện tại. Nhưng việc dân số già hóa đang gây ra một tác động: tuổi nghỉ hưu cứ tăng dần và hầu hết người Đức vẫn cần tiết kiệm tới 4 lần lương hàng năm để nghỉ hưu thoải mái.

Hầu hết người tiết kiệm giữ tiền mặt thay vì đầu tư, điều này làm tăng khó khăn vì nó loại trừ người tiết kiệm khỏi lợi nhuận trên thị trường chứng khoán. Ít người tin rằng họ có đủ tiền để tham gia thị trường, hoặc tin rằng giữ tiền tiết kiệm bằng tiền mặt là an toàn hơn là đầu tư.

Nhiều người hành động sai lầm do thiếu kiến thức về tài chính, Peter Chadborn, giám đốc của Plan Money, một công ty tư vấn tài chính của Anh, nói. Thí dụ, nhiều khách hàng của ông không biết rằng họ cần có một số tiền lớn hơn để khi nghỉ hưu có được cùng mức thu nhập.

"Một khi người ta được thông báo về điều đó, họ nói, 'Nếu như có ai đó giúp giải thích điều đó với tôi 10, 20 năm trước, tôi sẽ được cảnh báo trước và sẽ đưa ra một số quyết định khác đi. Bây giờ tôi đang sắp nghỉ hưu và đã là quá muộn để làm bất cứ điều gì về việc này'."

Nguồn hình ảnh, Alamy Stock Photo

Chụp lại hình ảnh,

Ít người tin rằng họ có đủ tiền để tham gia thị trường chứng khoán, hoặc nói cách khác họ tin rằng giữ tiền tiết kiệm ở dạng tiền mặt là một phương án an toàn hơn so với đầu tư

'Không phải là của trời cho'

Ở Anh, những người từ 55 tuổi trở lên có thể rút một lần tổng khoản tiền lương hưu để chi tiêu hoặc đầu tư theo cách họ muốn, mặc dù tuổi hưu của nhà nước là 65.

Các chuyên gia cho biết nhiều người để lỡ thủ thuật rút tiền ban đầu đó: hầu hết đều chọn giữ tiền mặt trong một tài khoản ngân hàng, cho phép họ rút tiền được nhanh. Ít người bỏ tiền của họ vào đầu tư dài hạn, chẳng hạn như niên kim (tiền nộp và trả theo năm), giúp số tiền của họ tăng thêm.

Pensions Regulator, một cơ quan chính phủ Anh, đang cố gắng thuyết phục những người về hưu thực hiện một lộ trình tài chính hợp lý hơn là việc giữ tiền của họ dưới đệm giường, theo tục ngữ hoặc theo thực tế. Ngay cả những khoản đầu tư nhỏ nhất cũng giúp bù đắp chi phí lạm phát, thường được chốt ở mức khoảng 4% một năm.

Nhưng, nhiều quyết định của người hưu trí là xuất phát từ sự sợ hãi, Teresa Fritz, giám đốc chính sách của Dịch Vụ Tư Vấn Tiền có trụ sở tại Vương quốc Anh, nói.

"Một số người đang lấy tiền ra vì họ không tin tưởng vào ngành quản lý tiền hưu. Họ sợ rằng nếu không lấy ra ngay bây giờ, thì nó không còn ở đó trong vài năm nữa. Điều đó không phải vì sự sụp đổ trong đầu tư, mà bởi vì luật pháp có thể thay đổi và họ có thể không lấy được nữa, hoặc công ty quản lý lương hưu có thể không còn nữa," bà giải thích.

"Họ đang coi cục tiền lương hưu là của từ trên giời rơi xuống, và điều đó nguy hiểm vì lương hưu không phải là của trời cho. Nó được cho là phải ở đó suốt quãng đời về già của bạn."

Theo Dịch Vụ Tư Vấn Tiền, hầu hết những người về hưu cũng dự tính thiếu thời gian nghỉ hưu của họ. Chỉ lập kế hoạch cho 20 năm có thể sẽ là không đủ tiền- đặc biệt là khi đàn ông và phụ nữ ở độ tuổi 65 có 50% cơ hội sống tương ứng đến 87 và 90.

Tệ hơn nữa, nhiều người khi ở vào tuổi già này có thể phải chi nhiều tiền hơn cho sức khỏe vào cuối đời. "Một điều mà có lẽ người ta không đánh giá đúng là sự gia tăng tuổi thọ," Chadborn của công ty Plan Money nói. "Nếu chúng ta cần sự chăm sóc, thì chúng ta có thể phải cần sự chăm sóc lâu hơn sáu tháng."

Hỏi người có kiến thức

Nguồn hình ảnh, Alamy

Chụp lại hình ảnh,

Ít hơn một nửa số người sinh sau Thế Chiến II ở Mỹ có hơn 100.000 đô la trong quỹ hưu trí, mặc dù chi phí chăm sóc sức khỏe khi nghỉ hưu thường đã là 250.000 đô la

Việc tiết kiệm không trở nên dễ dàng hơn khi ta già đi, ngay cả khi được tăng lương. Với tuổi già sẽ xuất hiện những chi phí lớn mà chúng có thể xô đẩy mục tiêu nghỉ hưu. Và khi việc nghỉ hưu hiện ra, các quyết định tài chính sẽ tăng mức nghiêm trọng.

"Bạn có một khoản tiền tiết kiệm mà bạn phải đưa ra quyết định về nó, và không có ai đứng đó để nói nếu bạn đưa ra quyết định sai lầm thì bạn sẽ phải nhận trợ cấp nhà nước cho đến hết đời."

Người ta đều biết cách tiết kiệm tiền và lập quỹ với một thu nhập cố định, nhưng hiếm người hiểu cách đầu tư một cách khôn ngoan - và nhiều người bắt đầu quá muộn.

Trong lịch sử, đây là một trong những sự sa sút của việc tư vấn tài chính. Một người nào đó sẽ đến gặp một cố vấn tài chính và nói, 'Tôi cần tiết kiệm tiền để nghỉ hưu', và cố vấn sẽ bảo người đó để càng nhiều tiền càng tốt vào quỹ lương hưu đó. Nhưng đó chỉ là một nửa của công việc," Chadborn nói.

Cách tốt nhất để lên kế hoạch nghỉ hưu trong một nền kinh tế nhiều bất chắc này là thông qua sự chuẩn bị vững chắc và đặt ra những kỳ vọng thực tế. Một khi bạn biết làm thế nào để bao kín những nhu cầu cơ bản thì bạn có thể quyết định khi nào một kỳ nghỉ dài hay một sự vui chơi là có ý nghĩa nhất. Chadborn đưa ra lời khuyên này:

Tôi khuyến khích mọi người sắp xếp yêu cầu chi tiêu của họ vào hai cột. Cột 1 là chi phí sinh hoạt cơ bản mà bạn muốn đảm bảo với một nguồn thu nhập cố định. Chỉ sau đó bạn mới có thể tiếp cận cột 2, đó là chi phí cho lối sống của bạn: Cứ bao lâu lại đi ăn ngoài một lần, muốn có mấy cái ô tô và bao lâu lại đi du lịch. Điều đó có thể làm được bằng thu nhập linh hoạt, bởi vì chi phí hưu trí của bạn sẽ phải được giữ tương đối bất biến, ngoại trừ cho việc lạm phát.

Những người phải đối mặt với việc thiếu thu nhập hưu trí sẽ phải đưa ra những quyết định khó khăn hơn. Trong hầu hết các trường hợp, đó là phải giảm diện tích nhà hoặc phải giảm các kỳ vọng về lối sống của họ.

Điều tốt nhất có thể làm là tìm kiếm sự giúp đỡ tài chính, sớm và thường xuyên, Fritz nói.

"Bạn không ngần ngại gặp bác sĩ nếu bạn có trục trặc về sức khỏe. Nếu chúng tôi có thể tìm được những người làm điều như vậy về tiền bạc thì chúng tôi sẽ cung cấp một dịch vụ rất có giá trị".