1. Có ít nhất hai đại đội của Lữ đoàn bộ binh cơ giới 64 đang hoạt động ở vùng Izyum – Kharkiv bị tiêu diệt.
Bình loạn : Lữ đoàn này được xác định là đã gây tội ác ở Bucha nên bị truy lùng bằng được. Còn có ý kiến cho rằng chính Lữ đoàn này sau khi được lôi về Nga khen thưởng lại bị tống vào chiến trường mà đúng cái chỗ ác liệt – Izyum để bị tiêu diệt “bịt đầu mối.”
Xem ảnh họ bị diệt đăng mạng xã hội cũng sợ, rất nhiều người không còn nguyên vẹn. Sự căm phẫn cũng tột đỉnh rồi. Phía Ukraine còn bắt sống được một số thành viên của đơn vị này và những người này sẽ bị đem về xét xử.
Trong một diễn biến khác, Ukraine cho biết Nga cũng có dự định bắt tù binh của quân đội Ukraine do họ túm được tham gia diễu hành trong cuộc duyệt binh trên quảng trường Đỏ.
Bình loạn : Định copy format trò Stalin cho diễu hành tù binh Đức trên các đường phố Mátxcơva sau trận Stalingrad, đoàn tù binh kéo dài đi hàng chục kilômét qua cả quảng trường Đỏ. Năm nay Putin vẫn thích cái trò làm màu làm mè này nhở. Đề nghị Zelensky cho mượn ít máy kéo lôi hẳn xác xe tăng đi qua quảng trường cho đẹp mặt một thể.
2. Diễn biến trên các hướng chính vẫn thế, có mỗi một tin làm thót cả tim: ISW viết là Oleksii Arestovich (Олексій Арестович) đưa tin Nga chiếm Lozova và chú thích rõ: “địa danh cách Izyum 100km về phía tây.”
Bình loạn : Nếu Nga phi được xuống tận đây thì hơi kinh vì các lý do: Từ Izyum đến Lozova quân Ukraine có những lực lượng dày đặc đến 2 lữ đoàn ở tuyến đầu bố trí gần Brazhkivka, và tuyến sau có thêm một lữ đoàn xe tăng nữa. Từ Brazhkivka đến Lozova nếu đi theo đường cái cũng gần 100 km. Còn từ Slovyansk đã có quân Nga đâu mà tấn công từ hướng đó. Từ phía nam, quân Nga hôm kia còn tấn công chưa có kết quả ở Hulyaipole (Гуляйполе) tỉnh Zaporizhia (mới chỉ dừng lại ở pháo kích) nên càng không thể “bay” qua khoảng cách 170 km đó lên được.
Cẩn thận hơn, tui vào Facebook của Oleksii Arestovich, thì thấy anh ta viết ngày thứ 58 (hôm kia) những nỗ lực của Nga ở khu vực Izyum và Zaporizhia “đã không thành công về mặt chiến thuật.” Còn nguồn tin Bộ tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine hôm kia cho biết Nga đã chiếm được và đang nỗ lực củng cố vị trí ở làng Lozovoye (Лозовое) phía đông bắc cách Slovyansk hơn 160 km.
Tui ngờ rằng quân Nga tập trung vào chiếm một số điểm mà họ cho là quan trọng, ví dụ như hiện Lysychansk vẫn chưa chiếm được… trùng ý kiến với bọn ISW cho rằng “Nga sẽ cố gắng trước 09/05 bao vây và chiếm cụm Severodonetsk – Lysychansk.”
Việc tiến đến địa giới hành chính của Donbas với Nga khó đánh giá được dễ hay khó. Vì hệ thống phòng tuyến còn dày đặc, và chiếm được các thành phố như Slovyansk và Kramatorsk nếu được thì là quá tốt, đó chính là biểu tượng của việc tuyên bố mục đích chiếm toàn bộ Donbas thành công. Tuy nhiên có vẻ như mục tiêu đó đang quá sức ít nhất là đến cuối tháng này thậm chí đến 09/05, nên Nga một lần nữa thu hẹp mục tiêu?
Nói nốt : Nhưng cũng chính ISW lại nhận định là quân Nga ở Izyum đang có những nỗ lực để tiến về đường trục Izyum – Debaltseve (đường đi Slovyansk – xin xem bản đồ).
3. Đến đây chúng ta sẽ bàn với nhau về chuyện “Nga đổi chiến thuật khi tấn công Donbas.”
Có nhẽ lúc này các bác mới vỡ nhẽ là tui gần như hoàn toàn mù tịt về quân sự, chỉ được cái hóng là tài. Vì thế hôm qua sau khi viết chuyện này tui bỏ ngỏ để chờ các bác comment. Một số ý kiến tiêu biểu:
“Người Nga đã hoàn toàn thay đổi chiến thuật... Vậy ta thử tìm xem người Nga đang thay đổi chiến thuật như thế nào? Tăng cường hợp đồng binh chủng, tăng trinh sát chiến trường, tăng lính thiết tùng... là những thứ đương nhiên. Đây gọi là người Nga đã đánh trận một cách bài bản hơn. Tác chiến của người Nga cơ bản vẫn thế, vẫn sử dụng tăng – thiết giáp đánh thọc sâu vu hồi. Không quân vẫn sử dụng hạn chế và thiếu hiệu quả. Thú thật tôi không nhìn thấy Nga thay đổi cách đánh, cũng không thấy có chiến thuật nào mới mẻ từ người Nga cả.” – Phan Quang.
“Thấy việc tham gia của không quân Nga không nhiều. Nên chiến kiểu này sẽ cù cưa.” – bác Phung Kim Thach.
“Cách chống chiến thuật trực thăng vận đổ quân đột kích mũi nhọn rồi phát triển rộng ra thì đơn giản. Tất cả mọi loại lính ở dưới đất đều sợ máy bay cả, nên để trực thăng vận an toàn và tốt thì phải đảm bảo chiếm lĩnh ưu thế trên không. Nga đã nhận ra vấn đề của họ nên thay đổi chiến thuật thành thu hẹp chiến trường, tập trung quân thành cụm nhỏ hơn. Trinh sát chiến trường kỹ rồi pháo binh dọn đường, trực thăng vũ trang đột kích, thiết giáp và bộ binh với cơ giới lên gần như đồng thời.
Ngày hôm nay quân Nga chiếm được 44 điểm dân cư là bởi sai lầm của Ukraine trong trận Kreminna ngày hôm kia, mà mình đã cảnh báo là Ukraine đang phạm một sai lầm lớn. Đó là tập trung quân đánh vỗ mặt đẩy lùi được Nga ra ngoài Kreminna, nhưng bị nó ném bom rải thảm thiệt hại khá nhiều lính. Và tình hình tệ hại sẽ còn nếu Ukraine không rút kinh nghiệm, bởi họ vẫn đang tiếp tục sai lầm ở cánh quân vòng ra đánh đường tiếp vận ở Bovora.
Để chống chiến thuật mới của Nga thì đòi hỏi phải có hệ thống phòng không tầm trung cỡ như Buk trở lên để mấy con ném bom cỡ lớn như TU ko dám bén mảng. Kế đó là trinh sát thật tốt để diệt mấy hệ thống Krasuha mà Nga tập trung về Donbas. Hệ thống đó nó làm nhiễu các rada đa kênh dẫn đến các hệ thống phòng ko hầu như chẳng thể hoạt động bắt bám được. Nên vì thế mà trực thăng vũ trang và trực thăng đổ quân mới có cơ hội hoạt động. Vì rada đa kênh bị nhiễu nên để trị đám cường kích và trực thăng này phải dùng các hệ thống phòng không bám bắt và dẫn bắn bằng quang điện.
Đáng tiếc là hệ thống Starstreak mà nước Anh viện trợ quá ít. Pzh thì lính Ukraina chưa có kinh nghiệm vận hành tác chiến với nó nhiều để phản pháo và diệt cơ giới, mà trinh sát luồn sâu mà gặp trực thăng vũ trang nó bay theo tốp thì trinh sát tắt điện ngay.” (Hoang Khoi)
“Ukraine đã kiểm soát 3/4 bầu trời toàn lãnh thổ. Hiện tại Mỹ triển khai 2 mục tiêu:
• Giúp Ukraine có Vũ khí tấn công (xe tăng, pháo, drone, máy bay và trực thăng) có khả năng đánh ồ ạt, chứ không phải chỉ đánh du kích.
• Giúp Ukraine có hệ thống phòng không từ mặt đất và trên không (nhiều máy bay AWACS đang hoạt động, nhiều hệ thống tên lửa đang được giao).
Bầu trời là Chìa khóa chiến thắng. Đó là lời của Trung tướng Không quân Pháp B. Clermont. Đáng chú ý là trên biển đen, việc đánh chìm tuần dương hạm Moskva đã tắt khả năng phòng không tầm xa của Nga trên biển. Cũng theo ông tướng, tàu Moskva là chiến hạm duy nhất (đang hoạt động) ở biển đen mà có S-300. Như vậy là đường hàng hải có thể là một cửa mới cho Ukraine.
Bầu trời Ukraine chắc sẽ có lúc được kiểm soát 100% bởi không quân Ukraine.
Hiện tại, các máy bay kiểu AWACS của NATO, vệ tinh và trinh sát (U2, Drone...) đang làm công tác cảnh báo từ xa cho Ukraine. Tất cả các đợt tấn công sẽ bị phát hiện sớm. Phía Ukraine không cần bật radar liên tục mà có thể đợi vài phút trước tấn công để làm. Như vậy: không quân Nga hiện tại gần như không có khả năng tấn công phá hủy Radar.” (Phung Ngoc Khoa)
Bình loạn : Đến đây tui xin đặt một câu hỏi về một điểm đáng chú ý nhất của bác Hoang Khoi trên đây: “Quân Nga chiếm được 44 điểm dân cư là bởi sai lầm của Ukraine trong trận Kreminna ngày hôm kia mà mình đã cảnh báo là Ukraine đang phạm một sai lầm lớn. Đó là tập trung quân đánh vỗ mặt đẩy lùi được Nga ra ngoài Kreminna nhưng bị nó ném bom rải thảm thiệt hại khá nhiều lính.”
Vậy có mối liên hệ nào giữa việc “đẩy lùi bằng vỗ mặt” rồi “tập trung ở Kremmina” sau đó bị “ném bom rải thảm chết nhiều lính” với “bị chiếm 44 điểm dân cư”??? – Tui vốn quen với tư duy cái gì cũng phải thật logic và rạch ròi, nên cần phải tìm ra bằng được mối quan hệ nhân quả giữa những điểm trên với nhau mới thuyết phục được. Nếu giữ 44 điểm dân cư rồi để Nga chiếm thì phải là phân tán quân (Ukraine) chứ sao lại là tập trung vào một điểm Kreminna? Hay tập trung vào Kremmina và quên không giữ 44 điểm kia? Có thông tin gì về vụ ném bom rải thảm hay không? Chết là chết bao nhiêu, có con số báo cáo không?
Còn có nhiều ý kiến khác nữa, nhưng tui chú ý một số ý kiến cho rằng việc Nga sử dụng trực thăng để làm mềm chiến trường là không hiệu quả – điều này tui tán thành.
Vậy cần hiểu việc Nga thay đổi chiến thuật ở đây như thế nào? Hôm qua tui đã nhận xét hai ý: hạ tầng khó khăn và Nga thiếu xe chở quân. Bây giờ chúng ta sẽ lại bổ sung thêm: mô hình BTG (Cụm tác chiến cấp tiểu đoàn) kiểu Nga đã tỏ ra dở hơi như Tây nhận xét “võ sĩ có cú đấm móc tay phải rất mạnh nhưng lại có quai hàm bằng thủy tinh.”
Dùng máy bay trực thăng để chuẩn bị chiến trường là cực chẳng đã với Nga, chứ không phải là giải pháp gì mới mẻ vì thế mạnh của họ là pháo binh, chẳng qua đạn dược không được dồi dào chứ không thì tội gì mà dùng. Xin trích ý kiến của bro Thang Nguyen “Không quân Nga ở Syria hỗ trợ bộ binh toàn quân ta bắn quân mình đấy bác. Bọn bộ binh nó còn bảo thà đừng cho không quân hỗ trợ thì thiệt hại ít hơn.”
Còn về chiến thuật trực thăng vận, thì cũng như trên đây chúng ta đã nhận xét, chẳng qua thiếu xe chở quân và hạ tầng khó khăn nên mới phải dùng. Chứ một cái máy bay của Nga chở được bao nhiêu quân – trong khi quân Nga đánh nhau cần đông quân số quen rồi. Chống trực thăng vận thì đề nghị quân Ukraine sang tìm du kích Củ Chi học thêm kinh nghiệm.
Vì thế nên chúng ta có thể nhận thấy rằng, việc thay đổi chiến thuật như thế này là nhằm mục đích “giảm thiệt hại” chứ chưa có thể đem lại thắng lợi trên chiến trường. Việc Nga giảm sử dụng xe tăng chỉ là vấn đề của thời tiết và hạ tầng, do đó họ đang bị chậm tốc độ tấn công, nhưng hết tuần sau trời đỡ mưa, rồi mất vài ngày để đất khô sẽ cải thiện được… Do đó khả năng họ quay lại với chiến thuật ưa thích khi có điều kiện là rất cao.
Nói nốt : Đã có những thông tin tình báo vỉa hè cho thấy quân Nga ở Donbas bắt đầu vấp phải những khó khăn cố hữu về hậu cần, trong đó vấn đề quân nhu thực phẩm đang rất nóng bỏng. Nga đã phải cướp rất nhiều xe tải dân sự để dùng vận tải đồ trong khu vực này.
4. Về ý kiến Nga muốn chiếm toàn bộ miền đông nam Ukraine đã và đang gây căng thẳng trong các bác quan tâm, tui xin trích ý kiến của bác X.K về đây: “Nga tuyên bố sẽ bình định vùng Donbas và các tỉnh phía Nam Ukraine để mở thông hành lang sang phía Moldova, nơi có quân đoàn 14 đang chiếm đóng tại Transnistria. Dã tâm xâm lược, tiêu diệt Ukraine không còn được che đậy nữa.”
Dã tâm xâm lược, tiêu diệt Ukraine không còn được che đậy nữa.” => Chưa bao giờ họ che đậy dã tâm xâm lược và tiêu diệt Ukraine cả. Tui còn nhớ cách đây lâu lâu chúng ta đã nói về việc tổng thống Belarus Lukashenko tiết lộ về kế hoạch tiêu diệt Ukraine độc lập sau đó là Moldova, nhập hai vùng vào nhau và chia lại.
Còn trước đó nữa, cả thời điểm 12/2012 lẫn ngay sát trước cuộc chiến tranh này tui đều có dự đoán về mục tiêu của Nga. Trong đó có mục tiêu chiếm hết Donbas, mở hành lang trên bộ kéo đến nối với Crimea, chứ không phải bây giờ mới nói.
Thời điểm đầu chiến tranh, Nga đặt lên những mục tiêu khác. Tui xem kênh YouTube nào cho rằng hồi đó 3 mũi tấn công chính của Nga: Bắc và Đông Bắc Ukraine vào Kyiv, Đông Ukraine (Kharkiv – Donbas) và Nam – Đông Nam từ Crimea lên thì mũi đầu tiên là mũi phụ. Điều này tui và Phan Quang không tán thành, vì theo thông tin nắm được thì nó đóng vai trò quan trọng chiếm thủ đô, nên ở đây tập trung nhiều quân tinh nhuệ, trong đó có những đơn vị xe tăng mạnh. Họ đánh giá sai như thế vì họ thấy Nga sử dụng nhiều lính dù tập kích vào sâu sát thủ đô Kyiv mà thôi.
Đến nay, mục tiêu chiếm thủ đô, thay đổi chế độ đã không đạt, Nga quay sang phía Đông thì đương nhiên là đặt lại mục tiêu: chiếm hết Donbas, duy trì lực lượng ở phía Nam giữ các điểm đã chiếm được như Melitopol, Kherson… Nhóm 10 BTG của Nga ở Mariupol chính là để duy trì hành lang trên bộ đến miền Nam Ukraine, nếu họ rút cụm quân này đi hỗ trợ cách hướng khác thì việc Mariupol bị Ukraine chiếm lại là hoàn toàn có thể.
Như vậy việc tay phó tư lệnh nào đó của Quân khu miền Tây Nga phát biểu như vậy, cũng chẳng có gì là mới mẻ, chẳng qua bây giờ tự dưng có ông nói ra mà thôi. Như một bạn Facebook nhận xét với tui qua Messenger: “Thằng nói ngu như bò.” Nhận xét này không sai tí nào, có những cái chẳng bao giờ cần phải nói ra. Nói ra để dọa ai khi người ta đã biết cả rồi?
Tuy nhiên với chúng ta, những người đang nghiên cứu tình hình thì không được hoảng sợ trước những câu vớ vẩn. Hôm trước có thím phân tích tình hình còn tuyên bố “Phải cấm vận Nga cho đến khi nào Putin đổ” – vì thím đó ghét Putin quá. Tui thì lại nói: “Các lệnh trừng phạt và cấm vận sẽ dỡ bỏ ngay nếu Nga Putin rút quân, nhưng lộ trình cái nào bỏ trước cái nào bỏ sau phải mất cả năm đến hàng năm”. Đơn giản là để giảm thiệt hại cho tất cả các bên thì phải bỏ ngay, còn việc Putin còn ngồi đó hay không, người ta không quan tâm đâu. Vì thế, dù không có ý khinh thường hay phân biệt nhưng nhiều khi tui cũng hay đùa: “Phân tích tình hình kiểu chị em,” tức là lồng cảm xúc cá nhân vào trong đó. Người vững vàng không được phép như thế.
Bổ sung: Ở Transnistria Nga chỉ có một sư đoàn thôi.
5. Thế nào mà tin Ukraine pháo kích chết ngay hai tướng Nga và bị thương nặng đâu một, hai bác khác, lại chết vô khối sĩ quan cấp dưới của Tập đoàn quân 49 là tin thật.
Bình loạn : Thật đáng nể cái ông anh chuyên gia về… tàu nghiên cứu đáy biển tui kể hôm trước. Ổng bảo từ lâu rồi: nhận được pháo binh mà loại chính xác cao, có đạn thông minh thì không cần phải đi bắn xe tăng đâu, mà có tin tình báo cứ bắn chỉ huy ấy, thì tự quân Nga cũng sẽ tan. Như thằng lớp trưởng nó chết rồi thì các tổ trưởng không liên lạc được với nhau ấy mà.
6. Còn Oleksii Arestovich và cả rất nhiều nguồn khác nói: ở gần Kharkiv, Nga đã tìm được một kho đạn cũ của Ukraine từ rất lâu rồi, và tin này là tin cũ (với chúng tôi) nhưng không hiểu sao bây giờ lại quyết định công bố cho dân chúng Nga biết.
Bình loạn : Phía Nga thì bảo: kho có đến hơn 100.000 tấn đạn và khí tài trong đó có cả những loại vũ khí rất mới do phương Tây cung cấp cho Ukraine. Ái chà, thế thì mấy hôm nữa sẽ thấy Nga sử dụng đại trà Javelin, Stinger, thậm chí cả pháo tự hành và lựu pháo M777 ấy nhỉ. Trong khi đó cứ chờ mãi chưa thấy Ukraine đem những thứ đó ra dùng – đơn giản là chưa học xong và chưa vác được đến nơi.
PHÚC LAI 24.04.2022
