Lý Trần
Rất nhiều nhà chuyên môn khắp thế giới, trong đó có các chuyên gia của WHO hoài nghi về vaccine “đốt cháy gian đoạn” của Nga ngừa Covid-19. Đơn giản vì để có một vaccine an toàn, hiệu quả, cần THỜI GIAN, thường mất nhiều năm chờ đợi kết quả thử nghiệm. Như vaccine ngừa virus Ebola, mất hơn 14 năm mới được chấp thuận (*) hay như virus HIV/ AIDS, mất hàng chục năm thử nghiệm, vẫn chưa có kết quả và vẫn tiếp tục thử nghiệm.
Mỗi giai đoạn thử nghiệm, đều cần chờ một khoảng thời gian nhất định mới biết kết quả ra sao, có biến chứng và tác dụng phụ hay không…
Mặc dù cố gắng để có vaccine sớm nhất, các nhà khoa học không thể bỏ qua những bước thử nghiệm quan trọng. Không phải vô lý khi các chuyên gia e ngại rằng, thế giới phải chờ đến năm 2021-22 mới có kết quả đáng tin cậy của đợt thử nghiệm cuối quan trọng nhất trên hàng vạn con người, với đa dạng mẫu về tuổi tác, chủng người, v.v…
Vấn đề ở đây là vấn đề khoa học và mạng sống con người chứ không phải chuyện yêu ghét vì cảm tính. “Vaccine dù do ai sản xuất nhưng chưa qua đủ các bước thử nghiệm, chưa đủ thời gian quan sát, tổng hợp, … thì cũng đừng có ‘ngu’ mà đưa thân ra cho người ta tiêm”, ông bạn bác sĩ của tôi từng công tác tại Viện Vệ sinh Dịch tễ trung ương, nói.
Hãy tưởng tượng, sau một năm tiêm vaccine “đốt cháy gian đoạn”, bạn dần dần từ đàn ông chuyển thành đàn bà, hay tự nhiên mặt mọc đầy lông như vượn, v.v… Ai dám chắc là không thể? Có lẽ trừ Putin.
Cho đến hôm nay (15/8/2020) báo Nga cho biết, hơn 50% bác sĩ Nga không tin vào vacine Nga do người bán thuộc dạo là Putin rao bán. Trong lĩnh vực Y học, trừ người dân xứ “Đông Lào”, thế giới không coi Nga là quốc gia tiên tiến, ngoài kinh nghiệm ướp xác lãnh tụ và “đánh bả” đồng chí.
Giới chuyên môn cho biết, nếu chỉ sau 2 thử nghiệm đã công bố vaccine an toàn thì các hãng bào chế khác trên thế giới đã có khoảng 200 loại vaccines từ tháng Năm.
Vậy mà những DLV “cuồng Nga” ở xứ “Đông Lào” vẫn nhắm mắt ca tụng dù chưa biết mặt mũi vaccine đó thế nào.
Mù quáng hơn nữa, khi Putin, chứ không phải các nhà khoa học, tuyên bố Nga đã có Vacine mặc dù chưa trải qua đủ các thử nghiệm, lũ DLV cuồng Nga ào ào vào mục thăm dò để ủng hộ. Thậm chí có kẻ còn làm thơ “Dù ai nói ngả nói nghiêng/ Lòng ta vẫn tin ở anh chàng Bạch Dương”…
Cách Putin quảng cáo bán vaccine khiến người ta nhớ đến Lysenko, một kẻ hủy họa khoa học vì những động cơ chính trị. Ở Liên xô trước đây, Lysenko là khoa học, và khoa học là Lysenko. Và, ngày nay Putin là vaccine, và vaccine là Putin. Lịch sử lập lại.
Trong khi đó chính các nhà khoa học của Nga và trên thế giới cảnh báo việc sử dụng vaccine trước khi hoàn tất thử nghiệm giai đoạn ba là vội vã và liều lĩnh. Giai đoạn này kéo dài nhiều tháng, đợi phản ứng với vắc xin của hàng nghìn người.
Hơn nữa, đây là việc của các nhà khoa học, chứ không phải việc của Putin.
Chắc mọi người chưa quên sự “cuồng Trump” đã dẫn đến ca thiệt mạng vì nghe Trump, tự quảng cáo đã uống Hydroxycloroquine và thậm chí xui mọi người uống nước tẩy trùng để diệt virus Wuhan.
Đừng chết vì ngu muội và cuồng tín!
Cô bác sĩ bạn tôi bảo: “Ai tin thì cứ tiêm/chích, còn tôi và người thân chờ đến khi có kết quả được các chuyên gia y học xác nhận là có hiệu quả và an toàn. Tôi không ngu để mình thành con chuột bạch vì động cơ chính trị nào đó”.
Các nhà chuyên môn của Việt Nam chắc cũng rất cẩn trọng khi nhập vaccine hay tự sản xuất trong nước vì “việc cung cấp vaccine phụ thuộc vào tiến độ thực hiện các thử nghiệm lâm sàng của nhà sản xuất. Bên cạnh đó, quy trình thử nghiệm vaccine ở Việt Nam trước khi đưa vào sử dụng, phải tuân thủ những quy định chặt chẽ và đòi hỏi thời gian”.
Các nhà chuyên môn chưa chốt mua vacine Nga vì chắc không muốn hại dân chỉ vì “cuồng Nga”.
Những gì thuộc về lĩnh vực khoa học, hãy tin các nhà chuyên môn, chứ đừng tin các nhà chính trị. Hãy tin ở kết quả được kiểm chứng, chứ đừng tin ngụy khoa học.
___
(*) Virus Ebola phát hiện năm 1976, với đợt bùng phát lớn gần nhất là khoảng thời gian 2013-2016, ở Tây Phi. Vaccine rVSV-ZEBOV ngừa virus này đã được chế tạo nhiều năm, sau hơn 14 năm thử nghiệm, từ năm 2005 đến cuối năm 2019, mới được FDA của Mỹ chấp nhận.
