BẰNG CẤP KHÔNG QUAN TRỌNG? – THẬT NGU NGỐC

Báo chí Việt Nam thường giật tít những câu chuyện của những thiên tài cá biệt để làm cho các bạn trẻ ảo tưởng về xã hội và bản thân. Một trong những thứ thường gặp là “không bằng cũng làm nên chuyện,” “học là vì kiến thức chứ đâu vì tấm bằng” hay “bằng cấp không quan trọng.” Nghe rất mơ mộng và lý tưởng đúng không? Nhưng với tư cách là một người đi trước, tôi xin giải ảo cho các bạn trẻ để các bạn bớt mơ mộng. Để khi các bạn nghe những người như Dưa Leo phán “bằng cấp không quan trọng” thì bạn biết rằng đó là một nhận xét ngu ngốc, thiếu hiểu biết và làm cho con người ảo tưởng.
Giờ bạn hãy gõ tên của bất cứ một công ty quốc tế nào – công ty nào cũng được, không phân biệt ngành nghề – Như Google, Facebook, Microsoft, Goldman Sachs, Citi Bank hay Exxon. Còn không thì hãy gõ tên của bất cứ công ty Việt Nam hay Đông Nam Á nào cũng được – HAGL, Urban Station hay Zing. Sau đó các bạn hãy tìm hiểu về lý lịch của những nhân sự cấp cao của các tổ chức đó. Các bạn thấy gì? Đó là tất cả hoặc gần như tất cả đều có bằng cấp và học vấn cao. Nếu không phải là một trường top trong nước thì cũng là một trường ở Phương Tây. Tất cả đều có bằng cấp. Đúng, có những người cá biệt như Mark Zuckerberg hay Bill Gates đã trở thành tỷ phú mà không cần bằng. NHƯNG họ luôn có cộng sự và đối tác có bằng cấp. Chứ không có ai mà không có bằng cấp cả.
Đúng, bạn có thể thành công nếu không có bằng cấp, nhưng sự nghiệp của bạn sẽ rất giới hạn, nhấn mạnh RẤT GIỚI HẠN. Giới hạn tới mức bạn chỉ có thể thu hẹp bản thân mình vào một công ty, một thành phố, một lĩnh vực nào đó thôi. Chứ bạn không thể nào mở rộng tương lai mình ra.
Báo chí Việt Nam thích giật tít những người cá biệt giàu lên từ kinh doanh. Nhưng họ quên nói rằng những người đó đều có gia đình đứng đằng sau để hỗ trợ. Họ lấy vốn từ gia đình rồi phát triển. Nhưng rất tiếc, đó chỉ là thiểu số, đại đa số chúng ta không có điều kiện đó. Và cho dù có thì 90% người kinh doanh sẽ thất bại. Họ có thể không có bằng cấp, nhưng họ thừa hưởng vốn và kiến thức từ gia đình. Chứ không hề có chuyện tự lực làm giàu. Đó là một ảo tưởng.
HỌC VÌ KIẾN THỨC CÒN BẰNG CẤP KHÔNG CẦN? – Ai nói bạn là học chỉ vì kiến thức mà không cần bằng cấp? Những những cho rằng bằng cấp không quan trọng thực sự đang nói dối bạn hoặc đang nói ngu mà tưởng mình vĩ đại. Nực cười một điều này, anh Dưa Leo là một người đã tốt nghiệp đại học, đã nhận bằng đại học nhưng lại nói bằng cấp đó không quan trọng. Vậy sao trước đây anh ta không học rồi khỏi tốt nghiệp để khỏi nhận bằng? Sao vậy? À vì chính anh ta cũng biết rằng sẽ chẳng ai coi anh ta là gì, sẽ chẳng ai công nhận kiến thức anh ta và sẽ chẳng ai chấp nhận việc anh ta học rồi không nhận bằng. Thật nực cười.
Khi các bạn học, cho dù đó là bằng cử nhân ở một trường đại học hay một chứng chỉ nghề ở một trường trung cấp – cái bằng là bằng chứng chứng minh bạn đã bỏ công sức ra để học thuộc những kiến thức đã giảng dạy. Đó là những thứ cơ bản. Đúng, không phải kiến thức nào cũng đúng trong thực tế nhưng việc bạn có cái bằng chứng minh bạn chịu khó học hỏi, chịu khó tìm hiểu và chịu khó  sống có kỷ luật để lấy tấm bằng.
Bây giờ giả sử bạn học giữa chừng vì cho rằng “mình học vì kiến thức chứ đâu phải vì tấm bằng” thì điều đó nghĩa là gì? Bạn đang ngụy biện cho sự lười biếng của mình. Trong mắt người khác, bạn là một người bỏ cuộc giữa chừng không đáng tin cậy. Bạn không chịu bỏ công sức để học những thứ cơ bản nhất. Vậy thì làm sao ai có thể tin tưởng bạn để làm việc khó hơn?
CÁC CÔNG TY VẪN XÉT BẰNG CẤP – Đại đa số công ty quốc tế và trong nước đều xét bằng cấp. Tôi xin nhắc lại, đại đa số xét bằng cấp. Đúng, không phải công ty nào cũng vậy, không phải ngành nào cũng coi trọng bằng cấp – nhưng đó chỉ là thiểu số cực kỳ hiếm. Như anh Dưa Leo nói, anh ta có thể làm người kiểm tra game không bằng cấp nhưng anh ta lại làm việc cho một người có bằng cấp và trong một đội ngũ có những người đầy bằng cấp. Anh ta có thể làm một người viết quảng cáo không có bằng cấp, nhưng anh ta lại làm dưới một người có bằng cấp – có thể là bằng quảng cáo hoặc MBA. Hơn nữa anh ta sẽ phải luôn làm chung với những người có bằng cấp, cho những người co bằng cấp. Vì vậy đừng bao giờ nghĩ rằng hay ảo tưởng rằng mình không cần bằng cấp mà vẫn có thể thành công. Đúng, bạn có thể, nhưng rất hạn chết.
KẾT LUẬN – Những lời khuyên ngu ngốc của báo chí, trong trường hợp này là Dưa Leo, cho rằng bằng cấp không quan trọng đang khiến nhiều bạn trẻ ảo tưởng về bản thân và xã hội. Các bạn có thể tiếp tục ảo tưởng và mơ mộng cũng được nhưng khi ra xã hội thì thực tế sẽ cho bạn thấy bằng cấp quan trọng thế nào. Chính anh Dưa Leo cũng có bằng cấp đó thôi. Sao anh ta hồi đó học rồi đừng tốt nghiệp để chứng minh điều mình nói? Các bạn thấy nực cười không? “Bằng cấp không quan trọng?” Đó là một suy nghĩ ngu ngốc.
Ku Búa @ Cafe Ku Búa