Putin và Peter Đại đế: Nhà lãnh đạo Nga ví mình như vị Sa hoàng ở thế kỷ 18

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Tổng thống Nga đã đưa ra phát biểu dường như ví mình với Peter Đại đế hôm 09/06/2022 tại một cuộc triển lãm ở Moscow nhân kỷ niệm 350 năm ngày sinh của Nga hoàng Peter Đại đế, theo Reuters.

Theo phóng viên Đông Âu của BBC News Sarah Rainsford thì ông Vladimir Putin vốn đã công khai ngưỡng mộ Peter Đại đế từ lâu, nhưng nay có vẻ như ông cũng muốn gắn cho mình chữ 'Vĩ đại' (Great'-ness) trong bối cảnh chiến tranh ở Ukraine.

Nhắc lại các cuộc bành trướng lãnh thổ của vị Sa hoàng ba trăm năm trước, ông Putin thừa nhận, lần đầu và công khai, chiến tranh của Nga tại Ukraine có mục tiêu cướp đất (land grab), nữ nhà báo BBC, người từng làm việc ở Moscow cho đến khi bị Nga buộc phải xuất cảnh, đánh giá về ông Putin.

Tuy thế, theo ông Putin thì Peter Đại đế không chiếm đất của ai cả mà "giành lại lãnh thổ" của đế chế Nga.

"Có người nghĩ Ngài đã chiến đấu với Thụy Điển, chiếm đất của họ, nhưng Ngài không hề chiếm đất của ai, chỉ giành lại nó," ông Putin nói.

Theo ông thì "người Slavơ đã sống ở các vùng đất đó từ lâu".

Lập luận Nga "có quyền lãnh đạo các dân tộc Slavơ" cũng là một phần của "chiến dịch quân sự đặc biệt" mà Kremlin đang tiến hành ở Ukraine.

Với Ukraine và phần đông các quốc gia châu Âu thì đây là cuộc xâm lăng do ông Putin khởi xướng.

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Peter Đại đế (1672-1725) đã xây dựng quân đội, hải quân và lãnh đạo nước Nga giao chiến giành ảnh hưởng và mở mang lãnh thổ kéo dài chống lại Thụy Điển vào thế kỉ 18, một cuộc chiến mà Putin đang so sánh với cuộc xâm lược Ukraine của ông ta.

Đến năm 1721, Thụy Điển thua và buộc phải ký hòa ước Nystad, nhượng nhiều phần lãnh thổ cho Nga quanh Biển Baltic.

Tên của Peter Đại đế được đặt cho thành phố St Petersburg, quê hương của Tổng thống Putin, vốn được xây dựng trên vùng đất mà vị Sa hoàng chinh phục từ Thụy Điển.

Nguồn hình ảnh, Universal History Archive/Getty Images

Lập tức, một số nước láng giềng của Nga như Estonia đã phản đối lời của ông Putin, cho là "phát biểu không thể chấp nhận được".

Trên thực tế, không chỉ người vùng Baltic như Latvia, Estonia, mà các dân Slavơ phía Tây như Ba Lan dần dần cũng bị Nga sáp nhập vào Đế chế của họ vào cuối thế kỷ 18, trong quá trình mà Peter Đại đế khởi xướng trước đó, khi Nga "hướng Tây".

Cac cuộc khởi nghĩa của dân Ba Lan vào thế kỷ 19 đã bị Nga hoàng Alexander I đàn áp đẫm máu.

Đại công quốc Phần Lan cũng chỉ giành được độc lập từ Nga năm 1917 và bị Liên Xô tấn công, chiếm đất trong Cuộc chiến Mùa Đông năm 1939-40.

Các nước Đông Âu và Baltic chỉ thực sự giành được độc lập, chủ quyền khi Chiến tranh Lạnh kết thúc ở Đông Âu vào đầu thập niên 1990s, khi Liên Xô tan rã, điều mà ông Putin coi là "sự kiện đau buồn" cho Nga.