Senkaku, nơi mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư, từ lâu đã là tâm điểm của xung đột giữa hai nước

Nguồn hình ảnh, AFP

Chụp lại hình ảnh,

Senkaku, nơi mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư, từ lâu đã là tâm điểm của xung đột giữa hai nước

Nhà chức trách địa phương Trung Quốc yêu cầu ngư dân nước này không đến gần quần đảo Senkaku đang tranh chấp do Nhật Bản kiểm soát, Kyodo News đưa tin hôm thứ Bảy.

Trước khi lệnh ngưng đánh bắt vào mùa hè này ở các vùng biển gần đó kết thúc vào hôm Chủ Nhật, ngư dân Trung Quốc cho biết họ đã được chính quyền thành phố tại các tỉnh Phúc Kiến và Chiết Giang yêu cầu không được đưa thuyền tới phạm vi 30 hải lý từ các đảo nhỏ không có người ở.

Các chuyên gia khu vực cho biết, trong khi Trung Quốc gia tăng sức ép với Nhật Bản bằng cách liên tục đưa tàu của họ gần lãnh hải Nhật Bản để thách thức chủ quyền, Bắc Kinh có thể đang cố gắng tránh xích mích quá mức với Tokyo.

Senkaku, nơi mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư, từ lâu đã là tâm điểm của xung đột giữa hai nước, nhưng Bắc Kinh chủ động ngăn chặn việc để quan hệ với Tokyo xấu đi trong bối cảnh căng thẳng Bắc Kinh - Washington leo thang.

Vào tháng Tám 2016, một nhóm tàu cảnh sát biển Trung Quốc và khoảng 300 tàu đánh cá nước này đã tập trung quanh cụm đảo Senkaku. Một số tàu thuyền trong số này liên tục xâm nhập vào vùng biển của Nhật Bản, bất chấp làn sóng phản đối cấp cao từ Tokyo.

Cho đến đầu tháng này, các tàu của Trung Quốc cũng tới gần Senkaku trong 111 ngày liên tiếp, chuỗi dài nhất kể từ khi Nhật Bản đặt hòn đảo này dưới sự kiểm soát của nhà nước vào năm 2012.

Tokyo đã thúc giục Bắc Kinh thực hiện các biện pháp ngăn chặn các tàu đánh cá Trung Quốc đi vào lãnh hải Nhật Bản thông qua một kênh ngoại giao, các nguồn tin thân cận với quan hệ song phương cho biết.

Trong khi đó có ý kiến Nhật Bản phải khống chế sự gây hấn của Trung Quốc xung quanh đảo Senkaku.

Nhà địa chính trị học Brahma Chellaney viết rằng Tokyo nên đáp trả các vụ xâm nhập lãnh hải trong tương lai bằng cách vô hiệu hóa các tàu Trung Quốc và giam giữ thủy thủ.

Tác giả nói rằng việc xâm lấn lén lút của Bắc Kinh đối với khu vực biên giới ở Himalaya thuộc Ấn kiểm soát thể hiện sự thay đổi địa chiến lược và có hệ lụy trên biển với Nhật Bản.

"Là một phần trong chủ nghĩa bành trướng hung hãn của Chủ tịch Tập Cận Bình, Trung Quốc đang theo đuổi chiến lược tiêu hao, cọ xát và kiềm chế đối với Nhật Bản và Ấn Độ.

"Trung Quốc đã nỗ lực khống chế vùng biển ngoài khơi quần đảo Senkaku do Nhật Bản quản lý trong những tháng gần đây nhằm làm suy yếu sự kiểm soát của Nhật Bản và củng cố các tuyên bố chủ quyền của nước này.

Cảnh sát biển Trung Quốc và tàu đánh cá nước này liên tục xâm phạm khu vực đảo Senkaku.

Nguồn hình ảnh, Reuters

Chụp lại hình ảnh,

Cảnh sát biển Trung Quốc và tàu đánh cá nước này liên tục xâm phạm khu vực đảo Senkaku

"Nói rộng hơn, chế độ của ông Tập đang thúc đẩy các yêu sách bành trướng trên cơ sở 'cái gì của chúng tôi là của chúng tôi và cái gì là của quý vị thì có thể thương lượng'."

Khi Tokyo có công hàm phản đối vào tháng trước sau khi một tàu của chính phủ Trung Quốc tiến hành hoạt động nghiên cứu biển trong vùng đặc quyền kinh tế ngoài khơi cận nam của Nhật Bản, Bắc Kinh đã đáp lại rằng "yêu sách đơn phương của Nhật Bản [đối với một EEZ ở đó] là không có cơ sở pháp lý."

"Các yêu sách lãnh thổ khác nhau của Trung Quốc, từ Biển Hoa Đông đến dãy Himalaya, không dựa trên luật pháp quốc tế mà dựa trên lịch sử có đầy tranh cãi," theo tác giả.

"Cách làm của Đảng Cộng sản Trung Quốc là xâm chiếm lãnh thổ của quốc gia khác một cách thô bạo và sau đó tuyên bố rằng khu vực bị chiếm là một phần của Trung Quốc từ thời xa xưa."

Nhật Bản, theo Brahma Chellaney, có thể học hỏi từ các hoạt động của Đảng Cộng sản Trung Quốc và từ những sai lầm của Ấn Độ khiến nước này trở thành mục tiêu của hành động gây hấn mới nhất của Trung Quốc.

"Xét cho cùng, chiến lược của Trung Quốc chống lại Nhật Bản khá giống với chiến lược mà họ đang theo đuổi chống lại Ấn Độ," tác giả nhận định.

Bài viết nói sau cuộc chiến biên giới với Việt Nam vào năm 1979, Trung Quốc đã phát triển chiến lược "thắng không cần đạn".

"Lừa dối, che giấu và đòn bất ngờ là cách Trung Quốc dùng trong việc từ chiếm Gạc Ma vào năm 1988, và Đá Vành Khăn năm 1995, rồi đến chiếm Bãi cạn Scarborough vào năm 2012.

"Tất cả những điều đó cho thấy một cuộc tấn công của Trung Quốc nhằm vào quần đảo Senkaku có thể xảy ra khi Nhật Bản ít chờ đợi nhất," theo tác giả.