Việt Nam, một xứ sở luôn có những điều kỳ diệu, khi mà một “Hoa hậu Chiến tranh” – vót chông xiên thây “giặc Mỹ cọp beo” đang gây bão lửa trên mạng, đài báo quốc tế và trong lòng người thì, như một làn gió mát Trời cho, lập tức lại có ngay một người đẹp vừa đăng quang ngôi Hoa hậu Hòa bình Quốc tế.
Để rồi, “Hoa hậu Chiến tranh” cũng lập tức lặng lẽ thay đổi thông điệp của mình, không còn muốn … “vót chông” nữa.
Chủ quan và thiển cận
Khi chuẩn bị hành trang cho một cuộc thi hoa hậu quốc tế, những nhà tổ chức VN có lẽ dễ có thái độ chủ quan, nhìn nhận cái đẹp chỉ qua con mắt thẩm mỹ của riêng mình và của … Đảng (thứ bảo chứng cho sự an toàn), mà thiếu ý thức đặt mình vào vị trí những con người có hệ tư tưởng, nền tảng văn hóa, lối tư duy khác.
Chính vì cái nhìn chủ quan đó mà dẫn tới câu chuyện Hoa hậu VN-ứng viên Miss World 2021 chọn trình diễn đàn T’rưng bản nhạc “Cô gái vót chông” gây bức xúc dư luận.
Thêm nữa, có thể họ mải lo về tất cả những gì có thể góp phần tạo ấn tượng trước mắt cho ban giám khảo, khán giả để đạt mục đích lớn nhất – giành ngôi vị hoa hậu, mà không để ý cái hậu quả lâu dài.
Chính vì thói quen “ăn xổi” đó, cùng quá quen lối tuyên truyền thù hận chống Mỹ cho tới tận ngày nay, mà không thấy thiên hạ trái ngược với ta, nên mới lãnh hậu quả lâu dài. Bởi trên trang Bách khoa Toàn thư Mở – Wikipedia, cả phần tiếng Anh lẫn tiếng Việt, vụ vót chông “diệt giặc Mỹ cọp beo” đã … đi vào lịch sử, “gắn chết” danh tiếng của Hoa hậu VN và các nhà tổ chức với đoạn văn:
“Ha’s performance of the ‘anti-American’ song “Cô gái vót chông” (Punji Stick Whittling Girl) created a wave of criticism about the choice that was considered insensitive and objectionable in the US territory”.
“Phần trình diễn bản nhạc ‘chống Mỹ’ “Cô gái vót chông” của Hà tạo làn sóng chỉ trích về sự lựa chọn được cho là thiếu tế nhị và phản cảm trên lãnh thổ Mỹ.”
Cũng có lẽ Ban tổ chức Miss World Vietnam sơ sẩy vậy chính vì ám ảnh từ hàng loạt bộ phim được quốc tế đánh giá cao, nhưng trong nước lại … cấm. Họ có cùng một thói quen “tự kiểm duyệt” của cả làng văn hóa, văn nghệ, báo chí, xuất bản bao nhiêu năm nay rồi.
Tưởng câu “Ý Đảng, lòng Dân” là chân lý, chứ không phải viễn cảnh xa vời?
Chống chiến tranh và bạo lực
Cuộc thi Hoa hậu Hòa bình Quốc tế “hướng tới thông điệp Chấm dứt chiến tranh và bạo lực. Người chiến thắng cuộc thi có nghĩa vụ đến nhiều quốc gia trên thế giới để vận động nâng cao tinh thần đoàn kết, chấm dứt bạo lực, nâng cao nhân quyền”.
Vậy thì, thật dễ hiểu, tân Hoa hậu Hòa bình của VN không thể vui gì trong những hoạt động sau đăng quang của mình, khi mà cùng lúc, Hoa hậu VN – ứng viên Hoa hậu Thế giới lại như thể mang danh “Hoa hậu Chiến tranh” với màn “cổ súy” cho quá khứ thù hận.
Không chỉ “cổ súy chiến tranh”, bản đàn “Cô gái vót chông” còn gây tác động như thứ “bạo lực tinh thần”, khi mà vẫn còn “hàng triệu người buồn” với cuộc chiến, như lời cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt từng nhắc nhở.
“Hàng triệu người buồn” đó đang ở chính quê hương Sài Gòn, miền Nam của Hoa hậu Hòa bình, hoặc từ đó ra đi sau 75’ tới xứ Âu, Mỹ …, hàng năm gửi về nước hàng tỷ đô la. Họ được gọi là “một bộ phận không thể tách rời” của Dân tộc.
Họ cùng người thân, bạn bè Mỹ không muốn bị tổn thương thêm nữa.
Với nhân quyền cũng vậy, khi mà Hoa hậu Hòa Bình của VN, đi liền bài phát biểu của mình, cô đã mạnh mẽ giơ ba ngón tay lên, biểu tượng của người biểu tình đòi dân chủ ở Thái Lan, thì Hoa hậu VN cũng không thể coi nhẹ nhân quyền cho xứ sở mình được – ít ra cô có quyền có cách nhìn nhận lịch sử, chiến tranh, thù hận trong quá khứ giống như hàng tỷ người ở xứ văn minh khác.
Cái kết đẹp cho người đẹp
Một niềm vui nhân đôi khi vừa nhận tin đăng quang Hoa hậu Hòa bình Thế giới của người đẹp VN lại có ngay tin vui từ Hoa hậu VN.
Trong lời chúc mừng gửi đến Hoa hậu Hòa bình, cô loan tin sẽ thay đổi bản nhạc trong phần thi Bán kết Tài năng tiếp theo “để phù hợp hơn với địa điểm tổ chức cuộc thi năm nay”. Thay vì “Cô gái vót chông”, cô sẽ trình diễn bản Despacito nổi tiếng của xứ Puerto Rico, nơi đăng cai cuộc thi.
Vậy là Hoa hậu Việt Nam, cùng Ban tổ chức Miss World Vietnam, đã tạm xóa đi nỗi ám ảnh chiến tranh và bạo lực, không còn muốn “vót chông diệt giặc Mỹ cọp beo” nữa. Ngoài sự ứng biến tỉnh táo, tôn trọng công luận, cô còn biết học hỏi từ cử chỉ khá dũng cảm của Hoa hậu Hòa bình VN nữa.
Dẫu cho tới đây, nếu như không được đăng quang ngôi hoa hậu, thì ít ra trong lòng người, với quyết định đó, cô cũng đã được lên ngôi.
