Người Việt dễ dụ?

Thạch Đạt Lang

Lười quan sát, ngại suy nghĩ, luôn mong an phận, thủ thường vốn là những nhược điểm có tính cố hữu của con người.

Các chế độ độc tài cũng như cộng sản đã khai thác tối đa những nhược điểm này vừa bằng tuyên truyền theo kiểu nhồi sọ, vừa bưng bít thông tin, trừng phạt những nỗ lực tìm biết hay phổ biến những khác biệt với hiểu biết cố hữu để duy trì quyền bính và thường thì luôn luôn thành công vì đa số tự nguyện từ bỏ quan sát, so sánh, phân tích để thay đổi nhận thức, cách hành xử.

Đó chính là lý do tại sao Mao Trạch Đông, Kim Jong-Il, Hồ Chí Minh,… được sùng bái như thần thánh, thứ thần thánh mà độ “thiêng” có giới hạn về địa lý, chỉ khu trú ở Trung Quốc, Bắc Hàn, Việt Nam, còn trong mắt thiên hạ bên ngoài phạm vi tác động của cường quyền thì chỉ là “tội đồ”.

Bởi là những nhược điểm cố hữu, sống trong môi trường tự do, cho dù không bị kiểm soát, khống chế bởi bạo quyền nhưng nếu vẫn lười quan sát, ngại suy nghĩ, thấy vừa mắt, nghe vừa tai là lập tức cho rằng có lý, không cần đối chiếu, so sánh, phân tích lợi – hại, thiệt – hơn thì người ta vẫn bị dụ như thường…

***

Theo một khảo sát về sự ủng hộ tổng thống Donald Trump của người Mỹ gốc Á Châu đăng trên VOA thì người Việt Nam chiếm tỉ lệ cao nhất 64%, kế đó là người Phi với 48%, thấp nhất là người Nhật, chỉ có 14%. Người Tầu (không nói rõ Taiwan hay China) cũng không thích ông Trump cho lắm, chỉ có 24%.

Lý do nào người Việt Nam chiếm tỉ lệ cao nhất trong số người Mỹ gốc Á Châu ủng hộ ông Donald Trump?

Đa số người Việt Nam sống ở bên ngoài Việt Nam đều không ưa chế độ CSVN và đặc biệt là căm ghét Trung Cộng – quan thầy của chế độ CSVN. Cũng vì vậy, một tổng thống đã cũng như đang có những tuyên bố và hành động “dường như” cứng rắn, nào là trừng phạt kinh tế, rồi tuyên bố ngăn chận tham vọng bá quyền của Trung Cộng ở biển Đông của Trung Cộng khiến họ cảm thấy hả hê, vui mừng…

Mỹ là cường quốc đứng đầu thế giới, có đầy đủ sức mạnh, phương tiện, từ kinh tế đến ngoại giao, quốc phòng… để có thể thay mặt người Việt dạy cho Trung Cộng một bài học, thành ra 64% người Việt được hỏi trong cuộc thăm dò ý kiến mà VOA đã kể ủng hộ Donald Trump là lẽ đương nhiên.

Song có thật là ông Trump sẽ dạy cho Trung Cộng một bài học, thậm chí quất sụm Trung Cộng hay không? Chẳng có gì là chắc, kể cả khi nhiệt độ ở biển Đông nóng hơn, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đến Việt Nam nhiều hơn và những đòn “trừng phạt kinh tế” mà Donald Trump liên tiếp tung ra trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tháng tới.

Sở dĩ người viết dùng hai chữ “dường như” và bỏ trong ngoặc kép vì có nhiều lý do để tin rằng, sau cuộc bầu cử vừa kể, chiến tranh mậu dịch Mỹ – Trung sẽ giảm cường độ, hai bên sẽ ký một thỏa thuận hưu chiến, hiện trạng biển Đông vẫn thế. Những lý do gây hưng phấn, mang lại tỉ lệ ủng hộ ông Trump và Đảng Cộng hòa cao bất thường sẽ bốc hơi.

Muốn đặt hy vọng vào ông Trump thì phải xem ông Trump ở nhiều góc độ khác. Ví dụ giảm thuế (Taxcut 2.0) vừa được Quốc hội Mỹ thông qua. Cho dù thu nhập hàng tháng cao hơn một chút thì cũng nên khoan ghi nhận “ân đức” Tổng thống bởi nó chẳng thấm vào đâu so với khoản lợi mà các CEO, CFO… các đại tổ hợp của Mỹ được hưởng. Khoan còn vì rõ ràng vật giá đang tăng đều đều, rồi nhiều phúc lợi xã hội cho người nghèo, người già sẽ bị cắt, bỏ thê thảm để bù vào chỗ thiếu hụt ngân sách.

Thấy có lý, nghe có lý là tin không suy xét đến mức mù quáng, kể cả nhét chữ vào miệng những nhân vật cộng đồng có chút tiếng tăm như cựu tướng thiết giáp Trần Quang Khôi của VNCH trước năm 1975, hoặc tướng Lương Xuân Việt, Tư lệnh lực lượng Mỹ tại Nhật, Bộ trưởng quốc phòng James Mattis… để vận động người khác bỏ phiếu cho Đảng Cộng hòa để hỗ trợ ông Trump thì quả là đáng ngại.

Căm thù độc tài tại sao không nhận ra khuynh hướng độc tài của Donald Trump đang tiển triển dẫu chậm nhưng rất chắc. Tại sao cứ có bất kỳ tin tức nào bất lợi cho mình là Donald Trump chụp ngay cho chúng cái mũ Fake News và những người Việt phụ họa ngay rằng, đó là truyền thông thổ tả, tay sai của đảng Dân Chủ, cố tình phá hoại các chính sách của Trump.

Thế còn chuyện Donald Trump công khai ca ngợi những lãnh đạo độc tài trên thế giới thì sao, Trump có quyền độc tài và ủng hộ độc tài nên những lời Trump tán tụng những lãnh đạo độc tài trên thế giới không phải là vấn đề đáng bận tâm:

1/ Kim-jong Un: A Smart Cookie (Một người rất khôn ngoan).

2/ Putin: Very, Very Strong Man (Một người rất là mạnh mẽ).

3/ Tập Cận Bình (Xi Jinping): A Very Good Man. Who Loves China – King Of China. (Một người tốt. Một người yêu tổ quốc. Một Hoàng Đế của Trung Quốc).

4/ Abdel-Fattah el-Sissi: Hopefully You Like Me A Lot More (Đây là Tổng thống độc tài Ai Cập: Hi vọng là ông ta sẽ thích tôi thật nhiều).

5/ Recep Tayyip Erdogan: He Earns Very High Marks From Me. We Have A Great Friendship. (Tổng thống độc tài Thổ Nhĩ Kỳ: Ông ta đáng được những lời khen ngợi của tôi. Chúng tôi có một tình bạn tốt).

6/ Rodrigo Duterte: A Great Leader (Tổng thống độc Tài Phi Luật Tân: Ông ta là một nhà lãnh đạo tài ba). Trump từng bày tỏ hi vọng gặp gỡ Duterte nhưng Duterte từ chối thẳng rằng… ông ta bận lắm, không thể hứa hẹn gì được.

Nếu thành ngữ Hãy nói cho tôi biết bạn anh là ai, tôi sẽ biết anh là người như thế nào đúng thì những lời tán tụng các lãnh tụ độc tài của Trump sẽ giúp hiểu bản chất thực của Trump. Thử tưởng tượng, nếu Trump mà nắm được trong tay toàn bộ quyền lực như Kim Jong-un, Tập Cận Bình, Putin… thì điều gì sẽ xẩy ra? Điều đầu tiên có thể đoan chắc là sẽ không còn truyền thông, báo chí tự do nữa. Washington Post, New York Times, CNBC, Huffinton Post, CNN…sẽ bị đóng cửa, kế đến là các tờ báo ở địa phương… Vậy thì có khác gì CSVN?

Tổ chức văn bút Mỹ PEN America, đầu tuần này đã kiện Donald Trump khi dùng quyền lực tối cao của mình để vi phạm hiến pháp – tu chính án thứ nhất về quyền tự do ngôn luận – cổ võ cho hành động của Greg Giantforte hành hung ký giả Ben Jacobs. Tất nhiên Trump không ngán, trong quá khứ Trump đã bị kiện vài ngàn lần, bao gồm 1.800 vụ dính tới sòng bài và 150 lần khai phá sản.

Viết đến đây chợt nhớ câu chuyện Luộc Con Ếch. Nếu thả con ếch vào một nồi nước đang sôi, tất nhiên nó sẽ nhẩy vọt ra nhưng nếu thả nó vào nước lạnh, đun nóng từ từ, con ếch sẽ chậm rãi chuyển từ đang sống sang từ trần mà không hề hay biết. Lịch sử có giá trị vì có nhiều bài để học. Đầu thập niên 1930, không người Đức, Pháp, Ba Lan… gốc Do Thái nào nghĩ mình có thể bị Hitler tống vào lò hơi ngạt, ngay cả khi quân đội Đức tập trung ở biên giới Áo năm 1934, nhiều người vẫn cho là “fake news” để rồi sau đó ôm hận mà chết.

George Santayana từng chua chát thốt ra như vầy: Một chế độ độc tài không bao giờ xuất hiện đột ngột, nó chỉ hình thành từng bước khi các điều kiện đã chín mùi. Những người không chịu học bài học lịch sử sẽ phải sống lại lịch sử. Vậy đó!