Vì sao vẽ Mao?

Chân dung Mao Chủ tịch của nghệ sỹ Andy Warhol đã quá cố được bán với giá 12,6 triệu USD (gồm cả thuế và phí), trong phiên đấu giá lịch sử ở Hong Kong.

Con số này vẫn thấp hơn mức giá ước đoán ban đầu là 15 triệu USD, nhưng vẫn là một khoản tiền lớn cho tác phẩm nghệ thuật vẽ một nhân vật chính trị đã qua đời từ 1976.

Trước đây, một số phiên bản của bức tranh bị cấm triển lãm ở Trung Quốc, nơi hình ảnh về Mao Trạch Đông vẫn bị kiểm duyệt.

Một nhà sưu tập người châu Á giấu tên là chủ nhân mới của bức tranh vốn được vẽ bằng dùng kỹ thuật in lụa điển hình của nghệ sỹ người Mỹ Andy Warhol.

Chủ đề tranh ảnh về Mao

Đây là một trong rất nhiều bức chân dung Chủ tịch Mao theo cách vẽ của Andy Warhol.

Bức vừa được bán có hình Mao tựa như ảnh trên bìa cuốn Mao Tuyển, do Warhol bắt đầu thực hiện theo phong cách Pop Art từ năm 1972, khi quan hệ Trung Quốc - Hoa Kỳ nồng ấm trở lại.

Sang năm 1973, Andy Warhol lại tiếp tục chủ đề này với bức 'Mao' cao 15 bộ, và có gam màu xanh chứ không phải đỏ như loạt 'Mao' năm trước.

Tranh Mao của Andy Warhol được cho là nhại lại tuyên truyền cộng sản ở Trung Quốc.

Nhiều gam màu được cho là lấy từ tranh ảnh của Cách mạng Văn Hóa.

Các hình Mao năm 1973 có mặt ông Mao bị vẽ lên hoặc bị ghép vào các ảnh chụp, phủ bóng xuống chiếc áo đại cán của nhân vật.

Quanh mắt ông Mao là các vệt màu giống như nét vẽ bừa bãi dạng sơn phun, graffiti trên tường.

Qua các bức Mao, Andy Warhol cũng muốn nói rằng tuyên truyền của cộng sản giống cách quảng cáo bán hàng của xã hội tư bản, theo giới thiệu của Viện Nghệ thuật Chicago, Hoa Kỳ.

Trong số các nhân vật chính trị của thế kỷ 20 thuộc khối cộng sản, có lẽ ông Mao là người được giới nghệ thuật quốc tế chú ý đến nhiều hơn cả.

Trong một bức ảnh chụp lễ đài ở Quảng trường Thiên An Môn 01/10 năm 1959 người ta có thể thấy Chủ tịch Mao đứng giữa, bên tay phải là Chủ tịch Hồ Chí Minh của Bắc Việt Nam, bên trái là Tổng Bí thư Đảng CS Liên Xô, Nikita Khrushchev cùng nhiều lãnh đạo nước ngoài khác.

Trong số họ, từ Herman Mattern của Đông Đức; Antonin Novotny, Tổng thống Tiệp Khắc; Istvan Dobi, Chủ tịch Hungary đến Mehmet Shehu, Chủ tịch Albania...đa số đều không được biết đến ngoài xứ sở của mình và ít được giới nghệ sỹ Phương Tây quan tâm lúc sống cũng như khi đã chết.

Riêng ông Mao lại khác.

Gần đây nhất, nghệ sỹ Trung Quốc, Ngải Vị Vị vẫn trở lại chủ đề Mao với các bức vẽ mới về nhà lãnh đạo Trung Quốc đã quá cố.

Hiển nhiên, tranh theo chủ đề Mao của Ngải Vị Vị không được phép trưng bày tại Trung Quốc mà chỉ ra mắt công chúng ở nước ngoài, như một dịp triển lãm ở Melbourne, Úc năm 2015.

Người 'giúp Mao nổi tiếng', Andy Warhol sinh năm 1928 tại Pittsburgh, Pennsylvania, có cha mẹ là di dân đến Mỹ từ vùng nay thuộc Slovakia.

Ông chuyên sáng tác thể loại tranh ảnh quảng cáo và sau chuyển sang dùng các loại hình vật liệu mới trong tranh.

Andy Warhol được ghi nhận là nghệ sỹ hàng đầu của phong trào Pop Art tại Hoa Kỳ trong thập niên 1970.