Tàu vũ trụ NASA theo dõi quá trình hố trũng Mặt Cười biến đổi cả về hình dạng lẫn màu sắc do sự xói mòn nhiệt.
Hố trũng Mặt Cười trên sao Hỏa thay đổi qua gần 10 năm. Ảnh: NASA/JPL/UArizona.
Camera HiRISE của tàu vũ trụ Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) ghi lại sự thay đổi của hố trũng mang tên Mặt Cười trên bề mặt sao Hỏa, Science Alert hôm 24/1 đưa tin. Hai bức ảnh chụp vào cuối năm 2011 và năm 2020 cho thấy dường như phần miệng cười đang rạng rỡ hơn.
Nhóm vận hành HiRISE cho biết, lượng sương giá trắng phủ lên nền đất đỏ thẫm thay đổi khiến màu sắc trong hai bức ảnh trở nên khác biệt. Một số vết tròn cũng thay đổi hình dạng do nhiệt từ Mặt Trời gây ra sự thăng hoa - hiện tượng chất lỏng trực tiếp chuyển thành khí, bỏ qua giai đoạn hóa lỏng. Quá trình xói mòn nhiệt này khiến phần miệng của khuôn mặt trở nên rộng hơn, phần mũi gồm hai vết tròn cũng lớn hơn và sáp nhập lại.
MRO là một trong những tàu vũ trụ hoạt động lâu nhất của NASA. Con tàu phóng lên không gian năm 2005 và tới sao Hỏa năm 2006. Từ đó đến nay, MRO vẫn tiếp tục theo dõi hành tinh đỏ. HiRISE là camera mạnh nhất từng được phóng tới hành tinh khác. Nó đã cung cấp cho giới khoa học nhiều bức ảnh cực kỳ chi tiết về sao Hỏa, bao gồm các vụ sạt lở và robot thám hiểm.
Ưu điểm lớn của tàu vũ trụ hoạt động lâu dài là theo dõi mục tiêu biến đổi qua thời gian. Nhờ MRO và HiRISE, các nhà khoa học có thể quan sát hố trũng Mặt Cười suốt một thập kỷ và so sánh trực tiếp những thay đổi diễn ra.
"Đo đạc các thay đổi giúp giới khoa học hiểu thêm về quá trình tích tụ và biến mất của sương giá ở cực hàng năm. Ngoài ra, việc theo dõi những địa điểm này trong thời gian dài sẽ cung cấp thêm thông tin về xu hướng khí hậu trên hành tinh đỏ trong dài hạn", Ross Beyer, thành viên nhóm vận hành HiRISE, cho biết.
Thu Thảo (Theo Science Alert)
