“3. Ngoài các cơ quan, tổ chức quy định tại khoản 2 Điều này, tranh chấp giữa các nhà đầu tư liên quan đến hoạt động đầu tư kinh doanh tại đặc khu, trong đó có ít nhất một bên là nhà đầu tư nước ngoài còn có thể được giải quyết tại Tòa án nước ngoài, trừ tranh chấp thuộc thẩm quyền giải quyết riêng biệt của Tòa án Việt Nam theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự”
Phân tích:
1. Điều luật này theo thông lệ quốc tế, nhằm bảo vệ lợi ích của cả hai bên trong tranh chấp thương mại. Ví dụ: công ty Mỹ làm ăn ở Úc, công ty Úc phá hợp đông, công ty Mỹ kiện ở Mỹ, tòa án Mỹ cho công ty Mỹ thắng, Úc phải làm theo. Còn thi hành ở Úc thì không thể ép vì thuộc thẩm quyền khác.
2. Tòa án quốc tế có thể giải quyết tranh chấp, còn thi hành thì không, chỉ thi hành ở lãnh thổ họ. Ví dụ là vụ kiện Trịnh Vĩnh Bình. Ông ta là công dân Hà Lan, làm ăn ở Việt Nam. Ông ta kiện ở tòa án ở Châu Âu, nhưng ở Việt Nam không thi hành vì không có hiệu lực.
3. Trong thương mại quốc tế, hợp đồng được công nhận bởi thẩm quyền của 2 bên và có thể là toàn cầu. Chứ không phải chỉ ở riêng nước đang làm việc.
4. Đặc Khu cho tất cả ai thuê đất, thời hạn tối đa 99 năm.
5. Luật lao động thì phải có giấy phép. Nhưng hiện tại thì chính quyền làm lơ. Ví dụ điển hình là đa số giáo viên tiếng Anh chỉ có visa du lịch 90 ngày, hết hạn đi ra khỏi nước rồi nhập cảnh lại. Còn lao động TQ vô Việt Nam thì được chính quyền làm lơ.
6. Ở các nước khác bạn có quyền mua sở hữu vĩnh viễn. Nhưng họ có cơ quan để bảo vệ an ninh quốc gia và xem xét đầu tư nước ngoài. Ví dụ ở Úc cho Foreign Investment Board. Công ty nào làm bậy là khóa tài khoản liền. Cho quyền thuê/sở hữu không phải là vấn đề, cơ quan làm lơ mới là vấn đề.
Theo kinh nghiệm thì những gì ghi trên giấy khác với những gì thực hiện nên chẳng ai có niềm tin hết. Lấy Formosa làm ví dụ, họ đã vi phạm nhưng được bảo kê, vậy luật pháp ở đâu? Ở Việt Nam thì luật pháp là thằng hề, dẹp hết.
Ku Búa @ Cafe Ku Búa
