Với thể chế, bộ máy lãnh đạo ở nước ta, cần xem xét lại cách gọi, tên gọi. Chức tổng bí thư chỉ có một người, cũng chỉ một đảng, nên nói/viết "tổng bí thư" là đủ, không cần phải rườm rà "tổng bí thư đảng".
Theo tôi, về mặt ngữ pháp tiếng Việt, viết hoa chữ "tổng" khi chức ấy gắn liền với ai đó. Ví dụ : Tổng bí thư Tô Lâm, chứ không cần "Tổng Bí thư Tô Lâm". Sinh ra trò viết hoa phá quy tắc tiếng Việt chính là ông Nguyễn Phú Trọng, cứ thích là nhích, viết hoa tùm lum.
Chức chủ tịch có rất nhiều người, kể từ trung ương xuống địa phương, cả ở doanh nghiệp, trường học, đơn vị này nọ (ví dụ chủ tịch hội, chủ tịch hội đồng quản trị, chủ tịch xã, chủ tịch quốc hội...). Nên với người đứng đầu nhà nước/quốc gia, phải ghi/nói rõ là chủ tịch nước, như hiện hành.
Ví dụ nếu viết "Chủ tịch Lương Cường" thì thiên hạ sẽ không biết ông ấy làm chủ tịch gì, chả nhẽ chủ tịch xã, ghi rõ "chủ tịch nước" là đúng. Chữ nước không cần viết hoa, lâu nay là vậy, đúng quy tắc tiếng Việt, vả lại nếu nước viết hoa thì chủ tịch xã, huyện, tỉnh cũng phải viết hoa, rất rắc rối, sai.
Chính vì thế, viết "Chủ tịch nước Lương Cường", "Chủ tịch quốc hội Trần Thanh Mẫn" để phân biệt với những chủ tịch khác. Tuy nhiên quốc hội là từ bổ nghĩa, đừng viết hoa, vả lại nếu viết hoa "Quốc hội" thì tại sao không viết hoa "Nước".
Chức thủ tướng, cả nước chỉ có một chính phủ, một thủ tướng. Người đứng đầu chính phủ là thủ tướng, ngoài ra xứ ta không có bang, không có bất kỳ thủ tướng nào khác, chẳng hạn thủ tướng bang, như bên Đức, Canada. Vì vậy, viết thủ tướng là đủ, rõ nghĩa, không cần phải lòng thòng "thủ tướng chính phủ". Làm gì có thủ tướng Hải Phòng, thủ tướng Cửa Lò, thủ tướng công thương...
Ví dụ : Viết/nói "Thủ tướng Phạm Minh Chính" là quá đủ, không cần phải rườm rà "Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính" như lâu nay, mà lại còn bắt viết hoa chữ "chính phủ" trong khi không viết hoa chữ "nước" trong "chủ tịch nước". Chả nhẽ nước bị rẻ rúng, phân biệt đối xử, coi thường đến thế ư ?
Chỉ chuyện nhỏ nhưng thấy xứ ta rất nhiều thứ lôm côm. Có đủ ông to bà nhớn, giáo sư tiến sĩ, nhà này nhà nọ nhưng hình như họ chả chịu động não gì cả, cứ mặc cái sai trên mọi lĩnh vực.
Tôi đề nghị từ nay chỉ cần viết "Thủ tướng A", "Thủ tướng B"... bỏ ngay chữ "chính phủ" thừa thãi kia đi. Các ông không làm được thì xê ra cho tôi làm.
NGUYỄN THÔNG 09.06.2025
