Ngày 6/12, một vật có bề ngoài trông giống người và giống đàn ông đi chơi golf ở sân golf BRG Đà Nẵng. Đang chơi thì bất đồng với một nữ nhân viên hướng dẫn và phục vụ khách chơi golf về cách tính số gậy đã chơi trong hố, vật này dùng gậy đánh golf vụt thẳng vào người cô nhân viên. Cây gậy golf gãy đôi, còn cô nhân viên bất tỉnh ngay tại chỗ, sau đó đã được đưa đi cấp cứu.

Vật có bề ngoài giống người trên được đặt tên hẳn hoi: Nguyễn Viết Dũng. Có nghề nghiệp giống con người: Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty cổ phần mang tên Tập đoàn Đất Quảng-chi nhánh Quảng Nam.

Không những thế, trải qua quá trình tu luyện nhiều năm, vật trên còn được (ai, ai bầu?) vào Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Nam, những hai nhiệm kỳ. Trang web chính thức của Quảng Nam đăng danh sách những người trúng cử đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Nam khóa X, nhiệm kỳ 2021-2016, ghi tên Nguyễn Viết Dũng sinh ngày 05/02/1978, quê quán tại phường Điện Ngọc, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.

Dũng còn là đại biểu HĐND tỉnh Quảng Nam khóa IX (nhiệm kỳ 2016-2021).

Vào tháng 5/2016, khi các ứng cử viên phải đưa ra chương trình hành động để (gọi là) vận động bầu cử, Dũng đã thốt ra những lời vàng ngọc như sau:

“Là người con sinh ra, lớn lên trên mảnh đất Điện Ngọc (Điện Bàn) anh hùng, tôi luôn mang sự nhiệt huyết, cống hiến hết mình cho quê hương. Trưởng thành từ một người lao động chân chính, với tinh thần cần cù, ham học hỏi, sau nhiều năm lao động phấn đấu không ngừng, nay với cương vị là Chủ tịch Hội đồng quản trị, tôi đã đưa Tập đoàn Đất Quảng có những bước phát triển mang tính đột phá, góp phần lớn trong việc phát triển quê hương.

Nếu được bà con cử tri tín nhiệm bầu làm đại biểu HĐND tỉnh khóa IX, tôi sẽ thực hiện nghiêm túc việc tiếp xúc cử tri, nắm bắt kịp thời, phản ánh trung thực mọi ý kiến của cử tri với các cấp, các ngành của tỉnh để giải quyết những nguyện vọng chính đáng, nhằm bảo vệ quyền lợi, lợi ích hợp pháp của nhân dân. Đóng góp nhiều ý kiến thiết thực cho tỉnh để ban hành những nghị quyết sát hợp với vấn đề cử tri quan tâm, như: phát triển cơ sở hạ tầng, vấn đề quy hoạch treo, ngập nước, bồi thường giải tỏa… Đầu tư phát triển đô thị mới Điện Nam - Điện Ngọc gắn liền với chương trình giảm thiểu biến đổi khí hậu. Kết nối giao thông đường bộ, đường sông phục vụ du lịch và chuỗi đô thị du  lịch nghỉ dưỡng sinh thái biển Đà Nẵng - Điện Bàn - Hội An. Đẩy nhanh tiến độ dự án cải tạo, chỉnh trang và khai thác bền vững sông Cổ Cò vào mục đích phát triển du lịch và sinh thái. Nâng cao chất lượng cuộc sống người dân qua chính sách nhà ở cho công nhân viên chức lao động, người có thu nhập thấp. Tiếp tục thực hiện công tác đền ơn đáp nghĩa, từ thiện; tăng cường vận động các mạnh thường quân cùng nhau chia sẻ những khó khăn của người dân tại địa phương và tỉnh”.

Lệ thường, doanh nghiệp nào thuộc loại giàu có ở địa phương và lý lịch tương đối sạch, sẽ luôn được đề cử làm đại biểu dân cử. Thứ nhất là để dễ kêu gọi đóng góp tiền. Thứ hai, là để đủ cơ cấu (quy định về cơ cấu bầu cử yêu cầu phải có các tỷ lệ chính xác nhất định cho nữ, doanh nghiệp, người ngoài Đảng, người dân tộc thiểu số v.v).

Cônh ty cổ phần Tập đoàn Đất Quảng tự giới thiệu có vốn điều lệ 1.115 tỷ đồng, với năm cổ đông sáng lập, thành lập từ năm 2008. Công ty có hai văn phòng, một ở 50-51 A1, Khu đô thị Đại Kim-Định Công, phường Đại Kim, quận Hoàng Mai, Hà Nội. Văn phòng tại Quảng Nam tại phường Điện Ngọc, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Họ cũng giới thiệu tầm nhìn của mình là “lấy danh dự làm niềm tin, hướng tới giá trị con người Việt Nam làm kim chỉ nam…”.

Cứ nhìn hành động dùng gậy đánh golf quật vào người cô nhân viên đến mức gãy đôi cây gậy của ông Chủ tịch Hội đồng Quản trị thì tôi nghĩ khách hàng của công ty này nên cẩn trọng với khái niệm danh dự và giá trị con người mà họ quảng cáo.

Hành động dùng gậy golf đánh người của Nguyễn Viết Dũng không biết có phải là bắt chước một đàn anh lừng lẫy cả nước hay không. Tuy vị kia đã qua đời nhưng câu chuyện này của ông ta vẫn luôn được kể đi kể lại mỗi khi dân du lịch Quy Nhơn đến tham quan chùa Phật ông Núi (do vị này bỏ tiền trùng tu), hoặc khi những người rảnh rỗi ngồi trà dư tửu hậu.

Người ta kể rằng ông Trần Bắc Hà - nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch Hội đồng Quản trị Ngân hàng BIDV từng dùng gậy golf quật Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định ngay trên sân golf đến nỗi gãy ba cái xương sườn. Ông Bắc Hà cũng nổi tiếng là hung hãn. Giới doanh nhân miền Trung kể chuyện Giám đốc BIDV Bình Định cài tên ông Hà trên điện thoại với tiếng chuông là còi xe cấp cứu, vì nếu ông Hà cần tiền mà gọi vài tiếng chuông không cầm máy là có chuyện. Ông sẵn sàng chửi cấp dưới tàn mạt và cục súc, gọi là thằng này con kia ngay trước mặt nhân viên của họ.

Không phải là doanh nhân có quan hệ số một số hai như ông Bắc Hà, vào cuối tháng 8/2021, ông Hồ Hữu Nhân ở TP HCM cũng gây gổ rồi dọa kêu công an đến làm việc với nhân viên bảo vệ siêu thị vì người này không cho ông vào bên trong mua hàng (khi đó toàn TP HCM đang phong tỏa chống dịch COVID-19, siêu thị chỉ bán hàng online). “Vũ khí” khiến ông này mạnh miệng lẫn mạnh tay với bảo vệ là do đang đeo chiếc thẻ đi lại có ghi chữ “Ban chỉ đạo” (tên đầy đủ là Ban chỉ đạo phòng chống dịch quận X). Là thành viên của Ban chỉ đạo phòng chống dịch thì ai dám ngăn cản anh cơ chứ!

Buồn cho Nhân là anh bảo vệ nhẽ đã quen với nhiều kiểu người ra vào siêu thị nên nhanh tay quay clip lại toàn bộ. Khi mạng xã hội náo động lên thì mới vỡ nhẽ cái thẻ oai oai mà Nhân giơ ra dọa anh bảo vệ là thẻ đeo ké, của người khác cho mượn.

Một vụ cũng mới và cũng nổi đình nổi đám khác là vụ ba cảnh sát giao thông huyện Tân Trụ (tỉnh Long An) rượt người đi trên xe máy vi phạm luật giao thông, sau đó đánh và đẩy xe của người này xuống ruộng.

Trước đó, cựu đại úy công an quận Đống Đa (Hà Nội) Lê Thị Hiền nổi tiếng với biệt danh “Chị áo đen” náo loạn sân bay Tân Sơn Nhất, xưng “bố mày”, chửi thề tục tằn và xúc phạm mọi nhân viên sân bay. Khi bị khóa tay thì chị này kêu “Vỡ mẹ cái đồng hồ 6.000 đô rồi”.

Tháng 10/2019, một vị công an (nghe đồn là Trưởng công an phường Hàng Buồm, Hà Nội) đỗ chiếc xe hơi chắn giữa đường đoạn ngã ba Hàng Buồm-Tạ Hiện, chiếm gần hết lòng đường khiến không xe nào qua lại được. Rất lâu sau mới có một người mặc sắc phục công an đủng đỉnh bước lên xe và lái đi chỗ khác. Ngay sau đó cũng có một chiếc xe khác đã đậu ở đó hai ngày. Người dân ở đây báo Công an phường Hàng Buồm nhưng không có ai ra giải quyết.

Tất cả những vụ việc ấy đều có điểm chung là xảy ra giữa một bên là những người (đang) có quyền trong lĩnh vực nào đó, do vị trí công việc mang lại, với phía bên kia bất kể là ai nhưng đang yếu thế hơn.

Ông bà ta có những tổng kết súc tích về các loại người như kể trên: “Nịnh trên nạt dưới”, “Thượng đội hạ đạp”.

Dân gian hiện đại thì gọi họ là kiểu “Mày biết tao là ai không?”

Kẻ có tiền, có quyền và đang đắc thế thì thường hống hách khinh người. Đây là một điểm tâm lý bình thường của loài người bất kể ở nơi nào. Nhưng đặt vào bối cảnh Việt Nam thì những hành vi kể trên đối lập một cách cực kỳ mỉa mai với slogan bất hủ: “Cán bộ là công bộc của dân”. Đặc biệt khi ngành công an còn có “lời Bác dạy” rằng phải “Vì dân phục vụ”.

Sau hàng chục năm chứng kiến sự dối trá bất tận của quá nhiều người đại diện công quyền, người dân đã mỉa mai chỉnh lại “Vì dân phục vụ” thành “Vì thân phục vụ”. Dân Việt Nam trở thành những nhà triết học thượng thừa, chẳng còn ai thấy ngạc nhiên vì những mâu thuẫn giữa Nói và Làm. Quan tham là hiển nhiên. Cán bộ có chức quyền láo lếu, hách dịch, cậy thế là hiển nhiên. Hết quan hoàn dân, về hưu làm người tử tế, gần đi gặp ông Sáu Tấm mới bắt đầu cực kỳ đồng cảm với dân và phẫn nộ vì bất công xã hội, là hiển nhiên. Người dân trước mặt khúm núm, sau lưng hả hê đào mả bố cán bộ lên, cũng là hiển nhiên.

Càng nghĩ, càng thương cụ Tổng Trọng và Đảng lắm thay. Cụ và Đảng liên tiếp đưa ra vô vàn nghị quyết, yêu cầu đảng viên phải gương mẫu, trong sạch, uy tín cao. Thế mà lạ thay, không chỉ hống hách với dân mà kể cả tham nhũng, cứ hết lớp nọ đến lớp kia, hành vi sau hung hãn, trắng trợn hơn hành vi trước. Bọn chúng xem Đảng và cụ nhẹ như lông hồng chăng? Bọn này láo thật!

***

Có một câu chuyện truyền miệng về cách cư xử với bọn “Mày biết tao là ai không?” như sau:

Tại một sân bay, mọi người xếp hàng đang làm thủ tục lên máy bay. Một vật giống đàn ông chen ngang, đòi làm thủ tục trước. Cô nhân viên đề nghị xếp hàng như mọi người. Vật này đỏ lựng mặt, hét “Mày biết tao là ai không?”

Hàng người cười ồ. Vật kia tức nặng, chỉ tay vào mặt cô nhân viên, chửi “Đm mày”.

Cô nhân viên vẫn tươi cười nói với hắn:
- Ngay cả việc đó, thưa ông, cũng xin ông phải xếp hàng!